30 Aralık 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

m 3 E KA 'AKŞAMDAN AKŞAMA Hamiyetimiz ve teşkildiçi kabiliyetimiz imtihan geçiriyor may rl pine münasip gördükleri tek hatta çit satırlı umumiye. yi tatmin etmiyor. keselerinin açılması , 8 o imaretler. e e ei hâlâ bunlarla iftihar ediyoruz, Halbuki yarım asırdan beri şu memlekette zengin olan bunca vatan. yar: Meşrutiyette de, cumhuri. yette de milyonları bilmem amma, yüz bin fira kazanan pek çok kimse a Eİ çi eserleri? Şimdiki zihniyete uygun ne giyi bir insaniyet mişanesi gösterdiler; Biz hamiyet, fedakârlık ve ölvi ap. lakça ecdaddan geri kaldığımızı ka. bul etmek istemiyoruz. Fakat diğer taraftari da şu memleked sayesinde Karuna dönmüş hemşehrilerimizi koskoca bir bölgedeki hu 1misibet kar. şısında en çıkardıkları yirmi tiralara, elli liralara, yüz liralara hay- retle ve esefle bakmaktan kendimizi alamıyoruz k Üç sıfırlı, hattâ dört sıf, fedakâr. ukta bulunacak hemşehrillerimiz ık değildir. Neredeler? Onlar ki, bir Avrupa se. bu paraları eritmesini pek ter mişlerdir. - Temenni €delim ki, henüz felâketin azametini idrâk cd olsunlar... İnşallah 25 tig Samyeli bu rakkamıni sağına bir Sifir gapa Yü: yarlar... Romantik bir coşkunluky, Dile k zamanıdış Bu devri; eser birakmadılaysa bari zelzele felâketzedelerini kar altında aç, sefil bırakmamak Suretile ayıpla- ayın bir kısmını örtsünler, Yap! * “ Diğer taraftan, orta halli, haği Ni kir halkımızın fedakârlık ee İz kaynaştığını her an hissediyoruz. Ne- çeye gitsek »€p bu müthiş yili de. lâket konuşuluyor. Bu ütyi duyguları maddelestirmek için teşkilâtın sürat e ve kurek Senliyete germesi lâ e: Komiteler. her şehirde semt, her semtte Mahalle, her mahalle- de sokak halini almalıdır, <Filânca Kınlay m ezine İstediğinizi getirin!» kâfi değildir, Doğru v da değil. âir. Orta balli ve fakir y., ei şahsen müracaat etmelidir, — Bugün hemen ne verebili. yorsun, BE Ka da Vadedi men mr. Adediyorsun? ve: ğ — Bu kararımı bildirirken, binlerce insanım evsiz, Aç, karlar altında ve matemli olduğunu unutma. Bu fe. Bâket piyangosu onlara isapeç etti imdada koşacaksını ier sana isabet etseydi, onlar koşacaktı . Ay. ni vatanım avlâdlarıyız! . sözlerini de ilâve etmelidir. Ancak böyle bir teşkilât ve tesviktir ki, Umduğunuz. beklediğimiz mu. azram ve milyonluk Yardımı tahak- yeni ettirecek... Ancak ozaman; milletin tesanüt duygusunun sit» diye göğüslerimiz — Avrupalı çocuklar bu babadan beklediklerini sanıyorum bay Amca... sene Noel bulamadılar ŞEHİR HABERLERİ Sanayicilerin felâketzedelere yardımı Dün bir toplantı yapıldı, birçok eşya toplandı. Bu eşya bugün Dumlupınar vapurile Ordu ve Giresona gönderiliyor Mili sanay! birliğinin teşebbüsile dün bir kısım sanayiciler, ticaret odası meclisi #alonlarında toplanarak zelzele feliketze- delerine eşya gönderilmek suretile yapıla» cak ilk yardımı görüşmüşlerdir. Fabrika- törler, ilk parti olarak şimdilik şu mikdar tberrülerde bulunmuşlardır; Kunduracılar kooperatifi 3 bin çift ayakkabı, lâstik fab- rikaları bu mikdardan fazla lâstik, Çapa marka 1500 çorba komprimesi, sabun fabri- Kaları 4000 lira tutarında 14 bin kilo sabun, tahan helvacılar. 16 ton tahan helvası, İdrolii pamuk fabrikaları 200 kilo sargı pamuğu, konserveciler, 2000 kutu konser- Ye, Bahariye mensucat fabrikası 250 met- İ re pazartesi günü ticaret odasında topin. . lerdir. Istanbulun jeolojik vaziyeti Tatbikat plânı bitmeden bi- nalar hakkında kayıd konacak Üniversite jeoloji profesörü B. Hâmid Nafiz Pamir son zelzele felâzeti münase- betile yaptığı beyanatla Türkiyenin jeo- lojik sahalarının tedkike muhtaç olduğu- na ehemmiyetle işaret etmiş, İstanbulun da bu bakımdan tedkike muhtaç olduğu- Du, imar piâni yapılırken bunun nağan dikkate alınmasını söylemişti. Yaptığımız tahkikata göre imarın nâzım plânını hazırlıyan B. Prost şehrin bu bu- gwiyelini mütalâa etmemiştir. Aneak tat- bikat plânı, mahallelerin teşekkülünü, ya- pılacak binaların cins ve nevini tayin edeceğinden ve henüz tatbikat plânı ta- mamlanmadığına göre lüzum görüldüğü takdirde B. Prost bu esasları da nazarı dik- kate alarak ileride yapılacak binaların cinsini ve mahiyetini tedkik te plânı tekemmül ettirecektir. Manifatura Perakendecilerin fiatleri indirmedikleri anlaşıldı Bundan on beş gün evvel, İstanbul ma- nifaturacıları, ticaret odasmda toplanarak manifatura eşyasında yüzde otuz nisbetin- do tenzilât yapmağa karar vermişlerdi. Aradan on beş gön geçliği halde, piyaan- da manifatura fiatlerinin indirilmediği tes- bit edilmiştir. Manifaturaolar birliği, ted- Kikat yaptırtarak fiatleri perakendecilerin indirmediğini meydana çıkarmıştır. Birlik, perakende manifatura eşyası $a- tan bütün dükkân sahiplerine, toptan fiatlerde yapılan tenzilâi nisbetinde flat düşüklüğünü neden hâlâ yapmadıklarını soracaktır. İhtikâr hareketinde sebat eden perakendecilerin isimleri, ihtikâr komis- yonuna verileceği gibi, toptancıların da perakende satış yapmaları temin edilecek- tir, Bunun için şimdiden haxırlıklara baş- lanmıştır. Diğer taraftan, İtalyadan kül- Myetli mikdarda pamuklu mensucat l miştir. Gümrtiklerde bekliyen Zelovle Al. | men pamuklularının ithaline devam edi- yor. l ....rnsssa ssaanassanene sana, Yoksa, kurunu vusta tarzındı yen versin!» le olamaz... Mihek şudur: Şu bir kaç gün içinde şahsen size ve bütün tanıdıklarınıza müracaat €dilmezse ve umumi hissiyat tahrik edilip her birimizden âzami parâ ve | mal yardımı temin olunmazsa hayır. perverlik teşkilâtım gene ideal şekil. de kuramadık, Şu milletin gözünden çıkardığını toplayamadık demektir. Bu inneler, yalnız hayırperverlik hislerimizin ve milli duygularımızın değil, teşkilâtçılık zekâmızın ve kabi- liyetimizin de bir imtihanı olacaktır ki, hiç biri ötekinden daha az ehem- miyetli değildir. wi -N0) | re kalın şayak, kelen kendir fabrikasi bir motör ip, makama fabrikaları 6500 kilo makama, Şark susamı yağı fabrikası 100 teneko yağ, Karamürsel fabrikası 250 bat- taniye, değirmenler 500 çuval un, Defter- dar dokuma limitet şirketi 200 metre be- yaz kalın ber. Bu teberrüler, şimdilik kaydi ile yapıl- muştır. Dün, içilmaa iştirak edemiyen sa- naykciler, bugün tekrar toplanarak bu MUH felâket karşısında üzerlerine düşen vazifeyi o karari rdır, o Ayniyağ suretile teberrüde bulunamıyacak sanayi erbabı da nakden yardımda bulunmak ze- Halkın şikâyetleri Dün eşya yardımı için Kızılay Beyazıd nahiye merkezine giden kadınlar .burayı kapalı bulmuşlar Zelzele felâkelzedelerine bir yardım olmak üzere evinde çocuklarına «id farla giyecek eşyalarını Kızılayın Vez- neeilerdeki Beyazıd nahiye merkezine götüren, fakat kapalı olduğu için ve- remiyen hamiyetli bir bayan oğlunu gazetemize göndererek şu şikâyetie bulunmuştur: «Kınlayın Beyazıd merkerine elimde giyecek eşyalar İle sabah 1030 da, 12,30 da, 14,20'de olmak üzere üç defa gittim. Benlm gibi birçok bayanlar da gelmişler, takat bu yardımları kabul edecek kimse bulamamışlardır. Kapıcı suallerimize: «Daha açılmadı, akşama doğru açılacak» cevubini veriyordu. Elimizdeki eşyalarla evlerimize dön- dük.» AKŞAM: Kizilay (cemiyeti Eminönü kazasından dün gazetelere verilen teb- Miğde felâkeksedelere yapılacak maddi ve manevi yardımı kabule başlıyan şubeler arasında Veznesilerdeki Beya- sd nahiye merkezi da kaydediliyordu. Yukarıdaki şikâyetin tahkiki ve haki- kalen böyle bir şey oimuşsa tekerrü- rüne meydan verilmemesi lâzımdır. KÜÇÜK HABERLER: X İhtikâr yaptığı anlaşılan bir demir müessesesinin 1 yazmıştık. Bas Ki isminde birine ald olan demir ve malze- mel İnşalye tiearelhanesi, dün zabıta me- murları tarafından 15 yün müddetle sed- dedilmiştir. # Çunte adası ile Ayvalık arasındaki boğazın temizlenmesine başlanacaktır. Bu 15 için yakında münaKâsâ üçilacaktır. Hay- darpaşa Me Kumkapı açıklarında iki va- par enkazının çıkartılması 20 bin Jira ile talibine ihale edilecektir. Açılan münaka- saya kimse İştirak etmdiğinden iş pazar- lığa konacaktır, A Galatasarayda oturan Mari, İstiklâl caddesinde şoför Ömerin idaresindeki kam- yonun öadmesine mâruz kalarak yarılan- mıştır. Polis, şoförü yakalamış, yaralı kadın | tedavi altına aldırılmıştır. X Nişantaşında Maçka eaddsile Kâğıd- hane caddesi arasında bir bostan ve 28 se- nedenberi metrük bulunan Şenlikdede mes sarlığı vardır. Bu mezarlığın bir kısmı, Maçkada İtalyan sefareti binası arsasına bitişiktir. Meyarlığa binası bakan emlâk Sahiplerinden iki zat Belediyeye bir iatlda Ne müracsat ederek bu sahanın bir Çocuk bahçesi haline getirilmesini istemişlerdir. Prost plânma göre Valikonağı caddesi önünde bulunan yeşil saha, buraya kadar imtidad etmekle beraber müstedilerin is- tedikleri suhadan hariçtir. Belediye, pliâ- nin tasdik edildiğine göre her talep karşi- sında plânı değiştirmek fikrinde değildir. Maamafihı bu istida tedkik edilmektedir. # Cibalide Mahmudun, Asmahmeseldde Marangoz Argironun dükkânlarında dün birer yangın başlangıcı olmuşsa da derhal yetişen itfaiye tarafından söndürülmüş- e | leri dün birinci uğir ceza mahkemesinde nacaklır. Diğer taraftan bir komisyon, dün akşam geç vakte kadar dolaşarak fanilâ, çorap, yün, kazak vesair kışlık malzeme topla- mıştır. Yapılan yardımın mikdarı 25 bin Mira olarak tahmin edilmektedir. Bu İlk yardım partisi, bugün onda kalkacak Dum- )upınar vapurile günderileceklir.. Vapur, Ordu ve Giresuna uğrıyacaktır. Radyolin Diş macunu sahipleri Cemil ve Necip biraderler zelzele folâketzedelerine yardım olmak üzere Kızılay Cemiyetine nakden -100 lira ve ayrıca 500 lira kıyme- tinde on bin adet Gripin teberrü etmiş- Çocuğunu boğan anne Mahkeme beş sene hapsine karar verdi Ermeni hastanesinde doğurduğu gayri- meşru iki günlük çovufunu hastaneden alıp babasile beraber eve götürürken Ye- dikule civarında boğarak öldürdükten son- ra o civarda bir mezarlığa gömmekten mazmun Vartuhi ile buna suç ortaklığın- dah maymun babası Serkisin muhakeme bitirilmiştir. Muhakeme neticesinde Vartuhinin ço- cuğunu boğduğu sabit görüldüğünden beş sene milddetle ağır hapsine ve o kadarda Amme hizmetlerinden menedilmesine, ba- bası Serkiain, çocuğu boğma İşinde alâkası görülemeyip ancak, öldüğünü zannettiği çocuğu doktora haber vermeden görmek suçundan dolayı iki ay hapsine karar ve- rilmiştir. İkramiye çıkarsa... Kumar masasında yakalanan! bir yılbaşı piyango biletinin a Ali, Cevad, Metmed, Tahir, Mehmed Yıl» dırım adlarında altı kişi bir kahvede 15- kambli küğıdile kumar oynarlarken meş- hud suç halinde yakalanmışlar ve Sultan- ahmed üçüncü sulh ceza mahkemesinde muhakeme neticesinde mahkeme, kendilerini beşer lira para cezasına mah- küm ettiği gibi kumar paralarile, oyuncu- lardan Tahirin parası tükenince kumar parası olarak oyuna koyduğu beş liralık bir yılbaşt piyango biletinin de müsadere- sine karar vermişti. Simdi, bu piyango biletine ikramiye isa- bet ederse bü paranın kime sid hususi bir mesele teşkil etmektedir. Piyango bileti beş liralık kumar parası yerine müsadere edilmiştir. Bilete ikrâmi- ye çıktığı takdirde bu paradan beş lira ayrılıp karar mucibince müsadere edildik- ten sonra mütebakişinin bilet sahibi Ta- hire verilmesi hatıra geliyor. Fakat bu hu- susta dü mahkeme kararı âlmak lâzimgel- diğinden, bilete ikramiye isabet eltiği tak- dirde müddelumumilik, Sultanakmed üçün- cü ceza mahkemesine müracaat ederek maceralı bilet hakkında yeniden karar alacak ve bu karara göre paranın muame- lesi yapılacaktır. Nikel kuruşları elli kuruşluk diye sürmeğe kalkanlar Ali ve Ahmad adlarında iki sabıkalı eski nikel kuruşları beyaz çıkolata kâğıdlarına sararak üzerine uydurma birer damga bas- mışlar ve bunları ötede beride elli kuruş diye sürmeğe kalkışmışlardır. Bunun far- kına varan İbrahim adında bir satici po- Mse haber vermiş, Al le Ahmed yakalan- mışlardır. Dün Sultanahmed birinci sulh ceza mahkemesinde sorguya çekilen Ali ve Ahmed suçlarını itiraf ederek parasız kal- dıkları için bu sahtekirliği yaptıklarını söylemişlerdir. Bu iki maznun tevkif edil. mişlerdir. .. İşittiğime göre eskiden çocukla» Ta oyuncak yetiştiren fabrikalar... a ÖİE GE İSTANBUL HAYATI Kışın taarruzu Yağmur, rüzgür derken haşmetli bütün debdebesile dört bucağı işgal etti. Hem öyle bir işgal ki; onun, haftalardanberi tepemizde dolaşan keşif tayyareleri, bizim soba borularından savurduğumuz bombar- dımanlara aldırış bile etmedi, Bir hamlede keşiflerini yaptılar, cephele- rini kurdular, haşmetpenahın bir işaretile, paraşütlü hava orduları bir. denbire taarruza geçtiler. Avrupanın garp, şimal cephelerin. de, tüfeklerinin Okara namlularına dayanıp, kâbuslu bir tevekkül içinde ilkbaharın ılık güneş pırıltılarını bek- liyen ihtiras kurbanları oldukları yerde . sayıklayadursunlar, haşmetli kış hazretlerinin görünmez tayyare- leri bir gece içinde her tarafı sardı. lar. Köhne dünyanın kaburgaları korkunç homurtularla sarsıldı, Beyaz paraşütlü kış askerleri, aman vermez bir taarruzla birkaç saat dört yanı kaplayıverdiler. Denizler ku durdu; beşer kudretinin, insan fera- setinin gurur timsali olan çelik göv- deli gemiler, tabiatin dalgadan kır- baçları önünde sağa sola savruldu- lar. Rüzgârlar gazaba geldi; birer azamet âbidesi halinde yükselen hey- betli bina duvarları, buzlu rüzgâr sil. leleri altında tirtir titreştiler. Hava- lar hiddetten köpürdü; hayat sahası maskesine bürünen kanlı ihtirasla- rın, kendi yaşaması için ötekileri yok etmek gayesile etrafa ölüm sağanak- ları saçan çelik kanatlı tayyareleri Çil yavrusu gibi dağıldılar. Tabiat - kudreti sert bir sille ile, beşer kuyve- tini bir an içinde altüst etti. İnsan zekâsının hile, ilim, teknik ejderleri, tabiatin azameti önünde dize gelip boyun büktüler, Bereket versin ki, zevklerimiz, ar- zularımız pek elâstiki, İsteklerimize uymıyan şeylere karşı, evvelâ şid- detli bir infial ile isyana kalkışıyoruz. Fakat, gücümüz yetmeyince derhal plânı değiştirerek ondan da zevk te mininin yolunu bulyoruz. Ve yahut da, bulduk zannile avunup gidiyoruz. Birkaç gün evvel hepimiz havala- rın fenalığından, soğuklardan şikâ- yet ediyorduk. Kış birdenbire bastırıp kar etrafı kaplayınca fikirler değişi verdi. Sabah erken matbaaya gelir. ken cadde üzerinde büyük bir apartı. manın penceresi açıldı. Minimini bir el uzandı, Manikürlü, narin parmak- lar, pencere kenarına yığılan karları topladı, Ufacık bir kar topu, karşı apartımanın pencerelerinden birine çarptı. Derhal o pencerede açıldı. Oradaki narin parmakların fırlattığı bembeyaz kar yumağı da beriki pen- cereden içeriye girdi. Karşılıklı şen kahkahalar çınladı: — Hah, hah, haaaah.. Aman, ne güzel kar!.. Kışm zevki daha baska oluyor... — Ah, sorma, kardeşim. Benim de o kadar hoşuma gitti ki. Kar topu oynamanın zevkine bayılırım. — Aman, bizim taraçada epeyce kar toplanmış. Haydi gel de, beraher top oynıyalım, Sokaklarda da kız, erkek mektep çocukları, sabah ayazında kıpkınıl avuçlarını hohlaya. hohlaya, kaldırım kenarlarından çamurlu karları top- layıp kar topu oynamak fırsatını ka- çırmadılar, Cemal Refik «. Şimdi büyüklere top, tüfek... sw Bomba, torpil yetiştiriyormuşl,... B. A. — Böyle olmasa bile gene bu. lamazlardı; Bir çok Avrupa şehirlerin. de Noel babayı bekliyen ocak kalma- dı!.,