9 Kasım 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 # Teşrinisani 1939 a Dün Geceki ve Bu Sahahki Elaberler Dahiliye Vekili Malatyada bir nutuk söyledi Tavassut meselesi İngiliz başvekili bugün İngiliz milletinin noktai nazarını izah edecek Londra 9 — İngiliz Bağvekilinin bugün söyliyeceği nutka büyük ehemimi- yet verilmektedir. Başvekil yalni; sulh tavassulundan bahsetmiyecek, İngi- i n harp ettiğini de arintacaktır. Bu nuluk ayni zamanda Hitlerin ki nutkuna ceyap olacektır. Almanya noktai nazarını bildiriyor Brüksel 9 — Berlinderi gelen haberlere göre Almanya, tavassut haklın- daki noktai nazarını Belçika ve Hollandaya süratle bildirecektir. Paris 9 — Alınan haberlere göre Almanya tavassut teşebbüsünü tasvip etmekle beraber şimdilik bunun bir netice vermesini ümid etmediğini bildire- cektir Papalık mahafili de teşebbüsün netice vermesini ümid etmiyor. An mamafiline geli Bir e, Hitlerin dün akşamki nutkunun teşebbüsün muvaffa icelenmesine imkân bırakmadığı kanaatindedir. hava muharebesi 2 İngiliz tayyaresi 3 Alman tayyaresile çarpıştı. Bir Alman Londra 9 — Hava Nezaretinin bir tebliğine göre 2 İngiliz tay tayyaresi düşürüldü esi İn; i yakınında 3 Alman tayyaresine hücum etmiş, bunlar birisi denize inmeğe mecbur olmuştur. Biri kaçmıştır. İttifak muahedesinin tasdiki Pariste büyük memnuniyetle karşılandı Paris 9 — Türkiye Büyük Millet Meclisinin Türk - İngiliz - Fransız mua- hedesinin ittifakla tasdk etmesi bi Hariciye Vekilinin sözleri üç millet ar dedilmektedir. k memnuniyetle karşılanmıştır. Türkiye asındaki derin dostluğun tezahürü ad- Danimarka İsveç, Norveç kralları sulh teşebbüsüne müzaharet edecekler Tondra 9 — Danimarka, İsveç ve Norveç kralları Hollanda kraliçesile Bel- çika kralına telgraflar çekerek sulh için tavassutlarından dolayı memnüniyel- lerini beyan ederek kendilerinin de bu bildirmişlerdir. Buna rağmen Hollandada netice hi ı hususta müzaherete hazır olduklarını kkında nikbinlik yoktur. Ingiltere ve Karadeniz Londra 9 —- İngiliz Harici e müsteşarı Avam kamarasında sorulan bir suale cevaben demiştir ki: «İngilterenin Karadenizde hiç bir taarruz düşün- esi yoktur. Boğazların vöziyeti de Montreux muaheğesile tesbit edilmiştir. İngiltere ve Fransa, asgari sartları kabul edilmedikçe Sulh yapamıyacaklar Bu şartlar şunlardır: Polonya ve Çekoslovak- yanın tahliyesi, istikbâl için garanti... Chamberlainin bugün beyanatta bulunması muhtemel Londra 8 (A.A.) — Kabine bu sa- bah Belçika ve Hollanda tarafından gönderilen sulh mesajını tedkik ct- miştir. Bu mesaja cevap verilmeden evvel Fransa hükümetile istişareler yapılacaktır, Londra 8 — Belçika ve Hollanda hükümdarlarının tavassut teklifleri- nin bir netice vermesi ümid edilmi- yor. İngiltere ve Fransa asgari şart- larını evvelce beyan etmislerdi, Bun- Jar kabul edilmedikçe, yani Polonya ve Çekoslovakya tahliye edilerek is. tikbal için sarih teminat verilmedik. çe sulh olamaz. Avam kamarasında Londra 8 — Avam Kamarasının bugünkü toplantısında azadan biri, 'B, Chamberlain'den Belçika ve Hol landanın müşterek tavassut teklifi hakkında beyanatta bulunup bulu- namayacağını sormuştur. Başvekil şu cevabı vermiştir: « — Teklifi dikkatle tedkik ede ceğiz. Ancak malümunuz olan teah- hüdlerimiz dolayısile bu meselede yalnız Fransa ve dominyonlarla de- Zil, Polonya ile de istişare etmek mecburiyetindeyiz. Bu itibarla bugün anatta bulunacak vaziyetle deği- rrenin misâ- i olarak Londraya geleceklerini miştir Londra 8 — B. Citamiberlain'in ya- rın beyanatta bulunması muhtemel- dir. Gazeteler, adalet, milletlerin istik- lâli ve ferdlerin hürriyeti esasına da- yanan İngiliz ve Fransız noktal na- zarının tahakkukuna kadar harbe devam edileceğini ilâve ediyorlar, Nuyork 8 — Amerikada tavassut iyi karşılanmıştır, Fakat bunun ne- tice vermesi ümid edilmiyor. i.Amerika- Japonya münasebatı Bir Japon gazetesi Ameri- kaya hücum ı ediyor Tokyo 8 (A A.) — (D.N.B): Asahi Şimbun gazetesi, Amerikanın Uzak Şarktaki inkişaf karşısındaki hattı hareketine karşı tahsis ettiği başma- kalesinde Vaşingtonun askeri ve eko- nomik tehdidlerini şiddetle reddedi- yor. «Amerika, hiç bir devlet kendisini tehdid etmediği halde, başkalarını tazyik allında bulundurmak maâksa- dile dünyanın en büyük filosunu is- tiyor. Buna binaen Japonya Amerika politikasını tasvib edecek vaziyette- dir.» Hitlerin mi keetlai Okuyup yazma | kursları Halini iz kış mühim bir teşebbüste bulunacaklar Ankara 8 (A.A) — Cümhuriyet Halk parti” #i bu kış devresinde her Halkevin o muhitin İmkân ve ihtiyaema göre «türkçe okuyup yazma kur w bütün teşkilâtı- kek vatandaşlar almarak Maarif Vekület nin millet mektepleri progra bir şekilde okutulacaklardır. Bu kurslara devam Jet imhuriyet Halk p üstünde durduğu ve takib tIğI bu teşebbüsün mühim bir yurd ih- yacını karşılıyacağı şüphesizdir. Avrupada tahsil eden talebe Tekrar Avrupaya gönderil- meleri tekarrür etti Silâh altına çağırılmış olan ihtiyat efradın terhisine karar verildiğini yaz- mıştık. Vekiller heyetinin bu hususta» ki Kararı alâkadar Vekâlete bildiril miştir, Diğer taraftan Avrupada hükümet hesabına veya kendi hesaplarına tah- silde bulunan talebenin tahsillerini | bitirmek için tekrar Avrupaya gönde- rilmeleri tekarrür etmiştir. Hükümet hesabına tahsil edenlere tahsilde bu- Tundukları memleketlere gönderile- ceklerdir. Hülk operstiğim Hali: pârtizi ile alâkası yoktur Ankara 8 (AA) hiçbir alâkası olmadığını tavzihe Anadolu ajansı memurdur. Sovyetler - Finlandiya Müzakereye devam için yeni bir esas bulunmuş Helsinki 8 (A.A) — Finlandiya de- legesi Tanner, Moskovadan Helsinki ile telefonda uzun bir görüşme yap- miştir. Mumaileyhin Sovyet - Fin mü- zakerelerinin devamı için yeni bir esas bulunduğunu Finlandiya hükü- metine bildirdiği öğrenilmiştir. Heisinki 8 (A.A) — Hükümetin Mosko- vadaki murahhaslarına gönderdiği yeni talimatı Finlândiya Relsicümhuru fa etmiştir. Son Moskova konuşmslarında bir müza- kere esası bulunabildiği için anlaşmanın ihtiva edeceği noktalar müzakerelere tek- yar başlandığı vakit tesbit olunacaktır, Stokholm & (AA) tesine göre Fin üssünün tcessüsüne mani olmak için âza- mi fedakârlıkları yapmaktan çekinmemiş- | tir. Finlândiya bunun için Kareli'de yeni tavizlerde bulunduğu gibi Kronstadte önündeki adalar grupunu da Rusyaya İer- ketmeğe muvafakat göstermiştir. Finlandiya, Molotof'un nutkundan memnun Helsinki 8 (A.A.) Molatof'un ikinci nutku Finlandiya gazeteleri ve efkârı umumiyesi tarafından mem. nuniyetle karşılanmıştır. Bu nutkun bilhassa sulhcü olduğu bu mahfiller. de kaydedilmektedir. Nutukta Fin - Sovyet müzakerelerine temas edilme. diği ayrıca tebarüf ettirilmektedir. Yugoslavyanın Ankara elçi- sinin Belgrad seyahatinin sebebi Belgrad 8 (AA) — Yugoslavyanın Ankara elçisinin Belgradda bulunuşu- nun siyasi müzakerelerle alâkadar ol- duğuna dair bazı ecnebi gazetelerde çıkan haberler salâhiyettar mahafilce tekzip olunmaktadır. i içi, geçenlerde ölen annesinin ce- nâze merasiminde bulunmak üzere Belgrada gelmişti Amerikanın İngiltereye gön- | dereceği tayyarelerin ilk ka- filesi hareket etti Londra 8 (A.A) — Amerikanın İn- giltereye göndereceği tayyarelerin ilk kafilesi Nevyorktan eket et. terenin oAmerikaya ev- velce ş etmiş olduğu 456 tayya- re şubata kadar İngiltereye - gelmiş olacaktır, - - Demokraten gaze- | ndiya, Hangon'de bir Rus | “Halkın huzurunu bozan şeylerin başında şahsi garezler gelir. Bunlardan uzak kalacağız Tedkiklerine devam eden B: Faik Öztrak dün Elâzıgdan Diyarbakıra gitti Diyarbakır 8 (Akşam) -— Dahiliye Vekili B. Faik Öztrak bu akşar trenle 20,20 de şebrimize gelmiş 18- tasyonda umumi müfettiş, vali, me- urlar ve kalabalık bi Ik kütlesi fından karşilanım Malatya 8 — Dahiliye Vekili bura- da şereflerine verilen ziyafette bele- ye reisinin nutkuna cevâben demiş- tir ki: Dahiliye V tan sonra Anadı ta ti vazifesini aldık- ya geldim. ndan evvel gördüğüm — vilâyetler burada gördüğlim manzara mesul k mahiyettedir. seyahatimden maksad birkaç günlük fırsattan istifade ederek mem- leketin birkaç vilâyetini görmek, oraların abyall hakkında malümat al ve benimle beraber çalışanla. ra izahat vermektir. Bu seyahatim kisa olmasına rağmen dönerken iyi intibalar almış olacağıma şimdiden eminim Cümhuriyetin yegâne (mesnedi çekinmiyen halkın: beraberliğidir. Cümhuriyet idaresinde memleketin yükselişinin temeli, nifakı gömmek. t | memleketi için hiçbir fedakârlıktan Faik Öztrak, iç ve dışta bu kadar kuvvetli oluşumuzun teşanüd ve bir. Tik neticesi olduğunun bunun hiçbir vesile ile ihlâline müsaade edilemiye- | ceğini ehemmiyetle tebarüz ettirdi ten sonra sözlerine devamla demiştir ki: Halkın huzurunu bozan sebeplerin başında şahsi gar lir, Bunlar- ak kalacağız. Millet hizmeti her ete vermektedir. Neyimiz var- sa, neyimiz olacaksa milletin hizme- | tine koyacağız» » Vekili, sözlerini, Malalya- usiyetlerinin ât ok ümid, feyizli ve parlak olacağını gösterdiği- ne, en kısa zamanda en yüksek terak- kiye mazhar olması için lüzimgelen şeylerin yapılmakta olduğuna, ticaret ve ziraat itibarile de Malatyanın çok İyi vaziyette bulunduğunu işaret ede- rek bitirmiştir. Şimal denizinde tayyare muharebeleri oldu Alman tayyarelerinin İngiliz sahille- rine akın teşebbüsü neticesiz kaldı Londra 8 (A.A.) — Hava Nezareti bildiriyor: Dün Şimal denizinde barı hava hareketleri olmuştur. Shetland adalarına yaklaşan bir Alman tayya- resi topçu ateşile geri püskürtülmüş- ve İngiliz tayyareleri tarafından ko- valanmıştır, Birkaç Alman tayyaresi daha görünmüştür. İngiliz tayyare- leri Şimel denizinde bu tayyarelerle muharebeye tutuşmuş ve düşman tayyareleri bulutlar arasında kaybol- muşlardır. Bu tayyarelerin üslerine dönmeğe muvaffak olup olmadıkları malüm değildir, İngiliz tayyareleri hiç bir hasara uğramamışlardır. Shetland adalarına yaklaşan Al- man tayyaresinin 4 kişiden ibaret olan mürettebatı İle saatte 424 kilo. metre süratle uçan «Kenkel» markalı bir tayyare olduğu tasrih edilmekte- dir. Londra 8 (A.A.) — Dün, İngiltere İskoçya ve Almanya sahilleri açıkla- rında İngiliz hava kuvvellerile Al- man tayyareleri arasında çarpışma Jar olmuştur. İngilizlerden hiçbir kayıp yoktur. İki Alman tayyaresinin düştüğü kuv- vetle tahmin olunmaktadır. İngiliz deniz harekâtı Londra 8 (A.A) — Avam Kamara, bugün deniz harekâtı hakkında beyan: bulunan Churehili, büyük mikyasta harbin ancak denizlerde yapılmakta olduğunu söy- lemişi İngilterenin uğradığı zayiatı dirildiğini beyan eden Cburehlli bazı ra- kamlar vermiştir. Harbin ikinet ayında İngiltere 27 bin nilito kaybetmiştir ki, ilk aya nisbetle | de elliden daha azdır. Buna mukabil > gütere, Almanyadan 52 bin tonilâtoluk ge- mi müsadere etmiştir. Denizaltılarına karşı açılan o mücadele- den bahseden Churehili, haftada iki ilâ dört denizaltının batırıldığını söylemek- Je hakikatten de aşağı bir raksm ?ikretti- gini bildirmiş ve sözlerine şöyle devam et- miştir. «Fazla nikbinilğe kapılmıyalım. Bu barp esnasında hiçbir devre olmuyacaktır ki, de- nizler tamamile emniyet altında bulun- sun, Fakat gene bir devir gelmiyecektir 23 müttefikler denizlerdeki işlerini yürütmeğe devam edemesinler. Fransız tebliği Paris 8 (A.A.) — 8 teşrinisani sa- | bah tebliği: Keşif müfrezelerinin fa- aliyeti artmıştır. Mevzii topçu fasli- yetleri kaydedilmiştir. Paris 8 (A.A.) —8/11/939 akşam tebliği: Cephede normal faaliyetler İ olmuştur. Belçika ve Hollanda Almanyaya karşı ihtiyat tedbirleri alıyorlar Brüksel 8 (A.A.) — Öğleyin içtima eden Belçika Kabinesi akşam geç va- kit hâlâ devam ediyordu. Kabine, enternasyonal vaziyeti yeni bir ted- kike tabi tutmaktadır. Brüksel 8 (AA.) — Başvekil ve H iye Nazırı Spaak İle mili mü- dafsa nazırı general Denis kral tara- fından saraya davet Mnişti: kralla uzun bir konuşma dır, Brüksel 8 — Belçikada bir çok si- nıflar silâh altına ğrlmaktadır. Jandarmalar ev ev dolâşarak askere dayet edilenlere tebligat yapıyorlar, | Bütün otomobil ve otobüslere vaziyet edilmiştir. Bunlar asker naklinde | kullanılıyorlar. İhtiyaç halinde umu- mi şeferberlik ilânı için tebdirler mıştır. Liyeji Avne İ nalı boyunca Bu kitaatin mühim kuvveti ve otomatik Holi n gelen orada da hudud boyunda tibat alındığı den su &ltında bırakıldığı bağlıyan Albert ka- lanmaktadır. iriyor, (Devam 5 inct sahifede)