7 Kasım 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

7 'Teşrinisani 1939 ii Dün Geceki ve Bu Sahahki Haberler Son dakika B. Molotof'un yeni nutku Amerika ve İtalyaya hücumlar var Tondra 7 nutukta Al - Gazeteler B. Molotofun dünkü nutkunu heşrediyorlar. Bu a ve Finlândiyadan hiç bahsedilmemesi nazarı dikkati celbet- miştir. Buna mukabil İngiltere, Fransa, Japonyaya hücumlar vardır. B. Mol gunculuğa £ Amerikayı harpten kazanç çıkarmağa çalışmak, İtalyayı da Soy- rak etmek ile itham etmiştir. Alman ordusunda hadiseler Londra 7 — Alman ordusunda bazı hâdiseler olmuştur. Bunun üzerine bü- yük erkânı harbiye reisi pereral Keitel askerin maneviyatını kıracak her hâ- disenin ve çıkarılacak her habelin idam cezasile tecziye edileceğini bildirmiştir. Polonyada serbes ticaret ilga edildi Paris 7 — Moskovatlan gelen haberlere göre ilhak edilen Polonya toprak- larında koope Finlândiya, askerlerine izin vermiyor » Finlândiya müzakereleri durmuştur. Sovyetlerin bay- Londra 7 — Sovyet f usulü ihdas ediimiştir. Bu, setbes ticaretin sonu demektir, ramı münasebetile müzakerelere birkaç gün devam edilemiyecektir. Finlândi- yâ hükümeti askerlere beş gün müddetle izin verilmemesini kararlaştırmıştır. Bunun sebebi malüm değildir. Helsinkide, müzakere neticesiz kalsa bile harp çıkmıyacağı ümid ediliyor. Deuchtland zırhlısının yeri keşfedildi Paris 7 — Atlantikte hareket eden Alman Deuchtland zırhlısının bulundu- ğu yer keşfedilmiştir. Zırhlıyı harbe icbar için kuvvetler gönderilmiştir. Danimarka sahillerinde torpiller Roma 7 — Kopenhagtan gelen haberlere göre dalgalar sahile birçok tor- piller atmıştır. Bunların torpil tarlalarından geldiği anlaşılmaktadır. Halk bir kâzadan korkatak sahilden içerilere çekiliyor. Hâdise Danimarkada heyecan uyandırmıştır. İsveçin müdafaa tedbirleri Stokholm 7 — İsveç hükümeti 350 tayyare sipariş etmiştir, 40 milimetre- lik yeni mermi atıyor. tarzda tayyare müdafaa topları yaptırmaktadır. Bunlar dakikada 140 Alman korsan gemilerine karşı tedbir alınıyor İngiliz Bahriye Nazırı bu hususta görüşmek üzere Parise üzere Parise gitti Paris 6 — İngiliz Bahviye Nazırı | B, Churçhili Parise gelmiş, Fransız Bahriye Nazırı tarafından karşılan- mıştır. B. Churehll! Fransız bahriye erkânıharbiye reisi amiral Darlan ile | uzun müddet görüşmüştür. Akşam Fransız Bahriye Nazır tarafından | bir ziyafet verilmiştir. İngiliz Bahri- ye Nazırı İngiliz ordusu karargâhını da ziyaret etmiştir. Pariste 4 gün ka- Jacaktır. Londra 6 (A.A.) — Daily Express ve Daily Sketch gazetelerinin bildir. diğine göre Pariste ikameti esna- sında Churchill, Fransız deniz ma- kamlarile müttefik filolara “Atlantik denizindeki Alman korsan gemilerini imha etmek imkânını verecek bir plân hazırlıyacaktır. Garp cephesinde şiddetli tayyare muharebesi oldu Fransızlar 27 Alman tayyaresile tutuştukları çarpışmada 9- tayyare düşürdüler Paris 6 (AA) — Bu sabah tarihli ! Fransız resmi tebliği: Cephenin bazı İ noktalarında mahalli topçu faaliyeti | olmuştur. Pariş 6 (A.A) — 6/11,939 akş tebliği: Her iki taraf hava & büyük bir faaliyet göster | detli bir hava muharebesi esnasında Alman av- | 9 Fransız avcı tayyaresi 27 cı tayyaresine taarruz etmiş ve bun- lardan yedisi hatlarımız üzerinde ol- mak üzere dokuzunü düşürmüştür. Tayyarelerimiz kâmilen hiçbir za- yiat vermeksizin dönmüştür. Alman tebliği Berlin 6 (A.A.) — Yüksek kuman- danlık tebliğ ediyor: Cephenin bazı (Devamı 5 inci sahifede) Lord Halifax Bu akşam Londra radyosunda bir nutuk söyliyecek İngiliz Hariciye Nazırı Lord Hali- fax bu akşam bizin saatimizle onu | çeyrek geçe Londra radyosunda bir | nutuk söyliyecektir. Bu nufuk yarın | ef kısa dalgalar tarafından plükla tekrar edilecektir. Fe Saz Amerika - Japonya Amerika iktisadi tazyikte bulunmağı düşünüyor Londra 6 — Amerika İle Japonya arasın- G6nki ticaret muahedesinin müddeti 26 ikinçikânunda bitmektedir. O zamana ka- dar Japonya Çinde Amerika ve diğer dev- letlerin haklarına karşı aldığı vaziyeti de- giştirmez ve iki devlet azasındaki münüse- bat iylleşmezse Amerika Japonya aleyhine iktisadi tazyikta bulunacak ve Japonyaya ihracatı yasak edecektir, Fazla mesai Ucreti | Bu husustaki nizamname dünden itibaren meriyete girdi Ankara 6 (Telefonla) — İş kanununun NI nei maddesine göre hazırlanmış olan fazla sastlerle çalışma nizamnamesi Vekii- ler heyetinin tasdikine iktiran etmiş ve'bu- günden itibaren meriyete konulmuştur. Nizamnamenin, fazla çalışma #aatleri için verilecek ücretlere dair olan yedinci mad- desi şöyledir: «Her bir fazla saat çalışma İçin verilecek üeret normal çalışma Ücretinin saat başına nın yüzde 25 den yüzde 50 ye lmesi saretile öd ninde iş verenlerle İş nun $3 inel maddesinde nizâmnamede yazılı «ağır ve bahsolunan tehlikeli işlerde çalışan B — Gündüz devresindeki çalışmalarına ilâveten işbu nizamname mucibince tatbik edilen fazla çalışmaların gece devresinde tesadüf eden saatlerinde çalıştırılan işçi- lerin, C — Ulusal bayram, genel tatil ve hafia tatil günlerinde, kapanmak mecburiyetin- de bulundukları halde işlemeye devam eden İş yerlerinde o güplerde kanuni çalışma yapılan fazla saatlerle eden işçilerin, İşbu fazla çalışma saüilerine ald Ücret- leri normal ücretin saat başına isabe: eden mikdarının yüzde 50 yükseltilmesi suretile verilir. Şu kadar ki 29 ilkteşrin ulusal bayram günündeki fazla çalışma saatleri için yapı- Incak olan yüzde 50 zamlar o gün normal Çalışmaya. ald iki misli ücretin esas tutul- ması #nrettla hesab ve tesviye edilir. Dahiliye Vekili Malatyada Sıvas 6 (A.A) — Dahiliye Vekili Faik Öztrak, dün buraya gelişlerini takiben Vali ve kaza kaymakamları- nın iştirakile yapılan bir toplantıda 35 EE Ez EE Lİ ge vilâyetin umumi vaziyetini ve ihti- yaçlarnı gözden geçirmiştir. Falk Öztrak müteakiben Partiyi ziyaret eylemiş ve şehrin görülecek yerlerini gezmiştir. Sıvas 6 (A.A) — Dahiliye Vekili Faik Öztrak, Malatyaya gitmek üzere dün akşam buradan hareket eyle- miştir, Sovyetler - Finlândiya Müzakere yavaş yavaş ilerliyor Stokholm 6 (A A) — Bugün Helsinki'de neşredilen resmi" tebliğde deniliyor ki; Sovyet - Finlandiya müzakeratı normal şekilde devam ve yavaş inkişaf etmekte- dir, Dün Kremlinde hiç bir mülâkat yapıl mamiştir. Bugün ve yarn Finlandiya murahhasları, ihtllâlin yıldönümü müna- sebetile yapılacak olan merasimde hazır bulunacaklardır. Finlandiya hükümeti Moskova raporla- rün tamamen tetkikini mümkün kılacak hususi bir komisyon tayin etmiş olmakla beraber Finlandiya murahhs.ları hükü- metlerinden yeni talimat beklemektedir- ler, Helsinki & (A.A) — Finlandiya Kabine- si bugün toplanmışsa da Ruz - Finlandiya meselesine bemas etmemiştir. Kabine Moskoraya verilecek Cevabı ya- rınki toplantısında tesbit edecektir. Helsinki 6 (A.A.) — Moskovadan alınan haberlere göre, Sovyetler Bir. liğinin hükümet merkezinde bulu- nan Finlândiya heyeti, İsveç, Norveç ve Danimarkanın Moskova elçilerini ziyaret etmi; Von Papen bugün geliyor Sojya 6 (A.A.) — Almanyanın An- kara büyük elçisi von Papen bu sa- bah saat 11 de buraya gelmiş ve Bul- gar Başvekil Köseivanol ile görüş- tükten sonra akşam saat 1620 de Türkiyeye hareket etmiştir. Mısır kabinesinde değişiklik yapılmiyor Roma 5 (AA) — Misir siyasi mahafi- Unde beyan olunduğuna göre bugün Kral Faruk ile Başvekil Ali Mahir paşa arasın- da uzun bir mülâkat olmuş ve mevcud ibtilâflar balledilmiştir. Mahir paşa bu mülifattan sonra güze- teçilere yaptığı beyanatta Kabinenin ta- dilâta uğramıyacağını bildirmiştir. Almanyanın İtalya sefiri Romaya döndü Roma 6 (AA) — İtalyanın harb karşı. sındaki vaziyeti hakkında hükümetine sarih izahat vermek üzere 30 İki de Berline gitmiş olan Almanyanın İtalya büyük elçisi von Mackenseh bugün Ro- maya dönmüştür. Türk -Ingiliz - Fransız an- laşması Hariciye ve Milli Müdafaa encümenlerinde Meclis dünkü içtimaıda encümenler intihabı yapıldı Ankara 6 (Telefonla) — Büyük Milet Meclisi burün B. Refet Canrterir başkı nğında birbirini müteakib iki celse demişti Birinci celsede encümenler intihabati 1 ya pilmiş ve ikinci celsede intihabat neticele- ri tebliğini müteakib Hariciye Vekili B, Şük- rü Saraçoğlu söz alarak, Türkiye - İngil- re ve Fransa arasınd aktedilen ve Mee- Use sevkedilmiş bulunazı muahedenir he- yeti umumiyece müzakeresini temin için merkür muahedenin Hariciye ve Milli Müdafaa encümenleri tarafından müş- #ereken tetkikini istemiş ve bu taleb kabul olunmuştur. Meclis önümüzdeki çarşamba günü top- Yanacaktır. Encümenler seçiminin neticesi şöyledir: Bütçe encümeni: Riyrsete, general Bü haneddin Duker (Kirklareli), Rels Vekili Bine Tahsin Coşkun (Kastamonu), Mazba- ta muharrirliğine Salâh Yargı (Kocaeli), Kitabete Fakihe Öymen (İstanbul). Gümrük ve İnhisarlar encümeni: Riya- sete İsmet Eker (Çorum), Mazbata muhar» rirliğine Hüsrev Göle (Erzurum), Kitsbete Cahid Çubukçu (Diyarbakır). Nafla encümeni: Riyasete Aziz Sami İl- ter (Erzincan), Mazbata muharrirliğine Iğ- zet Arukan (Eskişehir), Kitabete Abdürrah- man Naci Demirdağ (Sivas). Bihhiye encümeni: Riyasete Hüsameddin. Kural (Ağr), Mazbata muharrirliğine dok- tor Hasan Vasıf Somyürek (Giresun), Kita- bete Fatma Memik (Edirne). Milli Müdafaa encümeni: Riyasete gene- ral Künm Sevüktekin (Diyarıbakır), Msz- bata muharrirliğine Şükrü Koçak (Errw- | rum). Kitabete Vehbi Bilgin (Konya Maarif encümeni: Riyasete Ridvü; fiz Etgüer (Manisa), Mazbata muharr gine ibrahim Alâeddin Gövsa (İstanbul), Kitabete Şehime Yunüs (İzmir). Meclis hesapları tetkik encümeni: Riya- sete Mazhar Müfit Kansu (Çoruh), Mazba- ta muharrirliğine Ziya Karamürsel (İstan. bül), Mürakipliğine Hakkı Ungan (Van), Na» Kitabete Rifat Araz (Ankara). Dahiliye encümeni: Riya: | dın (Tekirdağ), Reis Vekii zün: (Çoruh), Mazbata muhacrirliğine Ersin “(ârdin), Kitabete Ziya Raks (Yozgat). , Armuhal encümeni! Riyasete genetal İnsan (Giresun), Mazbata mu- barrirliğine Hamdi Yalman (Ordu), Ki- tabete Meliha Ulaş (Samsun). İktisnd encümeni: Riyasete İsmali Se- buncu (Giresün!, Mazbata muharrirliğine doktor Resim Kalay (Niğde), Kifabete Hama Erkan (Afyon). : Riyasete Ragmi Kö- Mazbata muharrirliğine Yu- sa), Kitabete Tevfik Kara» man (Seyhan). Maliye encümeni; Riyasete Atıf Bayın- Gr Cİstanbul), Mazbala rwharrirİiğine Kemaleddin Kâmi (Rize), Kitabete Nasu- hi Baydar (Malatya). Adliye entümeni: Riyasete Mü; Çağıl (Çorumi, Mazbata muharrirliğine Şinasi Devrin (Zonguldak), Kitabete Galib Gül- tekin (Kenya). Teşkilâtı esasiye encümeni: O Riyasete Recep Peker (Kütahya), Mazbala muhar- rirliğine Necib Ali Küçüka (Denizli), Ki- tabete Resa! Erişkin (Tokat). Hariciye encümeni: Riyasete Saffet Arı- kan CErzincan), Mazbata muharrirliğine Muzaffer Göker (Konya), Kilabete Şükrü Esmer (İstanbul) ayrılmışlardır. Muhtelit encümen muahedeyi tasvip etti Ankara 6 — Dün Hariciye ve Milli Müdafaa encümenleri, muhtelit en- İ cümen halinde toplanarak Türk - İn- giliz - Fransız muahedesini tedkik et- miş ve lâyihayı tasvip eylemiştir. Lâ- yihanın çarşamba günü mecliste mü» zakere edilmesi muhtemeklir. ihracı serbes bırakılan maddeler Hükümet ahval dolay dolayısile sile aldığı tedbirlerin devamına lüzum görmiyerek müstahsil ve köylünün refahını düşündü Ankara 6 (A.A.) — Avrupada baş gösteren siyasi gerginlik eylül ipti- dasında harp İlânı şeklinde arzettiği buhranlı vaziyet karşısında şümül ve sirayet derecesi malüm cimeayan harp dolayısile memleket müdafaa- sını zayıflatmamak için, ihtiyati bir tedbir almak, üzere 4 eylül 939 tarihli | ve 2/11869 sayılı kararname ile bir | çok toprak mahsullerimizin ihracı menedilmiş ve mühim bir kısmıda sans usulüne tabi tutulmuştu, İstihbaratımıza nazaran, cemiyeti- mizin bünyesini teşkil eden büyük müstahsil kitlemizin ve halkımızın iktisadi menfaallerini her şeyin fev- kinde tutan cümhariyet hükümeti, siyasi vaziyetin aldığı son Inkişafları göz önünde tutarak, ihracı menedi- len birçok toprak mahsulleri İle Ji- sansa tabi tutulan mühim birçok ih- raç maAddelerimiz üzerine mevzu fevkalâde tedbirlerin idamesine ha- len lüzum görmiyerek müstahsil ve köylünün refahını da birinci derece- de tutmak suretile: 2/1169 sayılı kararnameye bağlı «13 sayılı Msteye dahil olan ve ihra- cı menodilen mahsullerden: Bezelye, nohut, fasulye, mercimek, börülce, fig, burçak, darı, pamuk, tohumu, kepek, prina yağı, keçi kılı, zeylinyağı, kendir, keten tohumu, her nevi konserve, kereslelerden yal- niz fırınlanmış kayın ve Katran ke- resteleri ile lisansa tabi Lutulan ve «2, numaralı listeye dahi bulunan tiftik, barsak, balmumu, küçük baş hayvan derileri, yumurta, zeylin ta- nesi, susam, bakla ve soya fasulyesi- nin, 2/7005 sayılı kararnamenin «3, «2» ve «4» üncü maddesi hükümle- rinden istifade eden memleketlere ihracının serbös bırakılması ve bu üç sinif memleket haricindeki yerlere ihracının lisans usulüne tabi tutuj- ması takarrür etmiştir. Alman fayyareleri Belçikadan geçtiler | Belçikâ hükümeti bunu protesto etti Paris 6 (AA) — Üç Alman keşif tayyaresi dün Tourcoing mumtakası üzerinde uçmuştur. Tehlike işareti verilmiş ve derhal fasliyete geçen hava dafi bataryalarının ateşi karşı- sında tayyareler geri dönmek mec- buriyetinde kalmışlardır. 'Tayyareler geri dönerken Belçika arazisi üzerin. | den uçmuşlardir, Brüksel 6 (AA) Belçikanın Berlin sefiri dün Hariciye nezaretine giderek Alman tayyarelerinin Bel çika arazisi üzerinden uçmasını pro- testo etmiştir, Yeni bir Alman tantelbahiri battı İçindekilerin cesedleri çıka- rılarak defnedildi Zürih 6 — Bröme açıklarında ik çıkışını yapan yeni bir Alman tah- telbahiri o batmıştır. e Tahtelbahirin tecrübesinde bulunanlar, bu kazada ölmüşlerdir. Ölenlerin cesedleri, sıkı bir ketumiyetle. de defnedilmiştir, Lituanyadan Sovyet Rusya- yaya iltica eden yahudiler Vilna 6 (A.A.) — Son zamanlarda Yahudiler aleyhinde bazı hâdiselerin, cereyan etmesi üzerine birkaç bin ya- hudi Sovyetler Birliğine iltica etmis. | tir,