Çankarı Cedüedi, Anlkara ( 7 |Telgrafı Ulus - Ankara SÖNTEŞRİN TELEFON Mücesese Müdürü — 1144 1939 Başmuharrirlik 1371 5 ğ“— Şın :ıııı: Müdürü ::; i | MRUR Tldire 1064 Meclisin dünkü toplantısında | MUHTELİT ENCÜMEN Türk - Fransız - İngiliz paktıni | TETKİK VETASVİPETTİ Büyük Millet Meclisi Encümenleri dün seçildi Büyük Millet Meclisi dün B. Refet Canıtez (Bursa) nmn reis- | de toplanmıştır. Celse açılınca söz alan Hariciye Vekilimiz | B. Şükrü Saracoğlu, Büyük Millet Meclisine takdim edilmiş olan | İngiltere ve Fransa ile aramızdaki anlaşmıya ait kanun lâyihası- nın, milli müdafaa ve hariciye encümenlerinden - seçilecek olan Siyast vaziyet ve m City Of Flint işinin son safhası Norveç kükümeti, Almanya'nın bu iş bakkında yaptığı protestoyu reddet l miştir. (Haberlerimiz 3. sayfadadır) İhracatımıza dair mühim kararlar üstahsilin refahı göz önüne-alınmak suretile Bazı ihraç maddelerimize konan Hevkalade tedbirler kaldırıldı | Du mahsuller 2-7005 No. lı kararnamenin 1, 2 ve 4 üncü maddelerinden isti fade eden memleketlere gönderilecek muhtelit kabul edilmiştir. A Ahlâk ve politika Necibali KÜÇÜKA Büyük harpten sonra oldukça yüksek ve münevver sayılacak mu- hitlere kadar sokulabilen tuhaf bir fikir ve kanaat vardır: politikayı ahlâk kaidelerine daima uygun gör- memek va bunların ayrı ayrı iki mefhum olduğunu zannetmek. Bu düşünüş tarzının insan kafa- sında yerleşmesi hayli eskidir. (Ga- yeler vasttaları meşru kılar) sözü ortaya atılalı birkaç asır geçmiştir. Fakat hakikat acaba böyle mi- ü itil Bi Sünaaygak BRMMER'birçök garip misallerine vakıa tesadüf edilir. Fa- kat bu misaller beynelmilel bir düs. tur ve bir kaide olarak kabul edile- bilir mi? Tabii hayır. Tarihin tekâmül seyrini takip e- decek olursak, milli olduğu kadar beynelmilel kaidelerin de daima ah- lâk prensipleri içinde olgunlaştığını görürüz. Ahlâk daima hayrı müdafaa e- der. Şorrin galebesi muvakkattir. Muhakkak bir zaman geçtikten son- ra ahlâk kahir bir darbe ile şerri kaçırmış ve onu mağlüp etmiştir. Tabiatıeşyanın zaruri icapları da bunu emreder. Fertlerin ve milletle. rin münasebetlerini tayin eden mu - kaveleler ve hukuk kaidelerinin bu esasa uygun olmaması kabil değil- dir. Hattâ hususi hukukta - bile ah- lâk mma muvafık — olmryan prensiplerin yeri olmıyacağı fikri bugünkü hukuk telâkkisinin ana hattmı teşkil eder. Milletler arasm- daki münasebetlerde ise bu esasa etle ve daha dikkatle âzıngelir. Çünkü bu ihmal edildiği za - man, milletlere arasındaki emniyet bozulmuş ve muvazene kaybolmuş olur. Şu hale göre politikanın ahlâk e- saslarından ayrı bir mefhum telâkki edilmesi, ilmi olmadığı gibi bugün - kü medeniyet zihniyetine de asl uygun olamaz. Türk milleti ötedenberi devlet- lerle münasebetlerinde ahlâk kaide- lerine — taassu, hürmet etmiştir. Bunun tarihte sok muhteşem mi- sallerine tesadüf edilebilir. Husu- tiyle cümhuriyet hükümeti teşekkül ettikten sonra bu noktaya daha bü- Yük bir itina — göstermişti Esasını üplerden alan Milletler nizam ve kaideleri i- çinde yürümüş ve bütün hareketle- Yini buna tevfik etmiştir. Türkiye Cümhuriyeti şimdiye kadar dost ve Müttefik memleketlerle yaptığı mu- kavelelere daima sadık kalmış - ve hareketlerinde daima dürüst olmuş- tur. Çünkü bize göre beynelmilel Medeniyetin inkişafı ancak devamlı bir sulh ve barış içinde mümkün o labilir. Harbin gel yeni man- Zara ve zihniyetin insanlığın hakiki menfaat ve temayüllerine mutabık #lamıyacağı artık riyazi bir katiyet- | sabit oldu. Eylülden itibaren baş (Sonu 5 inci sayfada) | mıştır. |porlarının tamamen İkün kılacak hususi bir komlsyon ta r encümende tetkikini teklif etmiş ve reye konan teklif Pakt, muhtelit encümende tasvip edil. Hariciye Vekilimizin teklifi ile, (Sonu 4 üncü sayfadı) Hariciye Vekilimiz B. Şükrü Saraçoğlu Sovyetler ve Fin lândiya arasında Görüşmeler normâl, fakat yavaş ilerliyor Finlândiya hükümeti yeniden bâzı ihtiyat Kapanbağı a — Finlandiya he- yeti, — sövyetlerin son taleplerini Hel sinkiye bildirmiş - tir. Politiken gaze tesinin Moskova - dan aldığı bir ha- bere göre, bu talep ler esasen azaltıl- Pravada gazete- inin başmakalesi, öteki — güzetelerde çıkmamıştır. — Bu da, bir uzlaşma de- Hhdir. — Ve hava şimdi daha az ger- gindir. Politiken ve Na- Finlardı Honal Tidende gazetelerinin muha - birleri, çektikleri larda, rusla- Tn Hangoe'yi değil, Hangoe'nin on, on beş kilometre şarkında kâln Lap- vik koyunu istediklerini haber veri - yorlar. Finlandiya resmi tebliği Stokholm, 6 a.a. — Bugün Helsin- ki'de neşredilen resmi tebliğde deni liyor ki: * Sovyet - Finlandiya müzakerat; normal şekilde devam ve yavaş inki - şaf etmektedir. Dün Kremlin'de hiç bir mülâkat yapılmamıştır. Buğün ve yarın Fin- landiya murahhasları, ihtilâlin yıldö- nümü münasebetiyle yapılacak olan merasimde hazır bulunacaklardır. Finlardiya hükümeti Moskova ra tetkikini müm yin etmiş olmakla beraber Finlandiya murahhasları hükümetlerinden yeni (Sonu ? üncü sayfada) Mısır kabinesinde — | tâdil yapılmıyacak Roma ;Ba — M r siyavi mahâ- #iade beyan olunduğuna , öre bu - in Kral Faruk ile Başvekil Ali Ma- Paşa arasında uzun bir mülâkat olmuş ve mevcud ihtilaflar halledil- miştir. | Mahir paşa bu mülâkattan sonra gazetecilere yaptığı beyanatta kahi nenin tadilata uğramıyacağını bildir- miştir. tedbirleri aldı iya ordusunun tankları Fon Papen dün akşanı Sofya'dan geçli Sofya : 6 aa. — Almanyanın An - |kara büyük elçisi Von Papen bu sa » bah saat 11 de buraya gelmiş ve bul- gar başvekili Köselvanof ile görüş - dükten sonra akşam saat 1620 de Tür kiyeye hareket etmiştir. tayyaresini Garp cephesinde siddetli bir hava muharebı Bu husustaki tafsilât | berler 8. inci sayramızdadır. Resmimlz mü: lünde göşteciyor, Tesi düşürmüşlerdi Si e Fransızlar dokuz Alman Ankara, 6 a.a, — Avrupa'da baş gösteren siyasi gerginliğin eylül iptidasında harp ilânı şeklinde arzettiği buhranlı vaziyet karşısında şümul ve sirayet derecesi malüm olmıyan harp dola- yısiyle memleket müdafaasını zayıflatmamak için, ihtiyati bir tedbir olmak üzere 4 ey 1939 tarihli ve 2/11869 sayılı karar- name ile birçok toprak mahsullerimizin ihracı menedilmiş ve! mühim bir kısmı da lisans usulüne tâbi tutulmuştu. İ İstihbaratımıza nâazaran, cemiyetimizin bünyesini teşkil eden ü müstahsil kütlemizin ve halkımızın iktısadi İ i yin feykinde tütan Cümhuriyet hükümeti, si yetin aldığı son inkişafları göz önünde tutarak, ihracı menedi- | len birçok toprak mahsulleriyle lisansa tabi tutulan mühim bir- çok ihraç maddelerimiz üzerine Mmevzu fevkalide tedbirlerin | idamesine hâlen lüzum görmiyerek müstahsilve köylünün refa- hmr da birinci derecede tutmak suretiy | 2/11869 sayılı kararnameye bağlı lan ve ihracr menedilen mahsullerden : Bezelye, nohut, fasulya, mercimek, börülce, fiğ, burçak, da- rı, Pamuk tohumu, kepek, pirina yağı, keçi kılı, zeytinyağı, sayılı listeye dahil o-| Almah korsa kendir, keten tohumu; her nevi kon- serve, kerestelerden yalnız fırınlan- $ kayın ve katran keresteleri ile, ha tâbİ tutulan ve “2” numâa- rah Hsteye dahil bölünün Üftük, bar- sak, balmmumu, küçük baş hayvan deri- leri, yumuürta, xeytintanesi, susam, bakla ve soya fasulyesi 2/7005 sayılı kararnamenin (1), (2) ve (4) üncü maddesi hük istifade eden memleketlere i serbest bırakılması ve bu memleket haricindeki yerlere ihtacı- nan lisans usülüne tâbi tutulması te - karrür etmiştir. Dahiliye Vekilimiz Malatya yolunda Sivas, 6 a.2. — Dabiliye Vekili Fa- ik Öztrak, dün buraya gelişletini ta- kiben vali ve kaza kaymakamlarının iştirakiyle yapılan bir toplantıda vi- lâyetin umumt vaziyetini ve ihtiyaç- larını — gözden — geçli Faik Öztrak müteakiben Partiyi ziyaret ey lemiş ve şebrin görülecek yerlerini gezmiştir Paris temasla *.. gi Sivas, 6 aa. — Dahiliye vekili Fa- ik Öztrak, Malatya'ya gitmek üzere dün akşam buradan hareket eylemiş. tir, düşürdüler caktır. |Bir alman denizaltısı daha battı Zürih, 6 aa. — Alınan l:ıherlcrı1 göre, Bremenden ilk defa çıkış yapan yeni bir alman denizaltı gemisi, 4 teş- sanide batmıştır. Mürettebet öl - nüş ve cesetler gayet gizli olarak tet- | kik edilmiş ve gömülmüştür. r Alman maynları sulara kapıldı Kopenhag, 6 aa. — Demokraten ga- zetesinin baber verdiğine göre, son günlerdeki fırtınalar yüzünden yüz Milden fazla mesafe dahilindeki al- marn mayn tarlaları sulara kapılıp sü- rükleni ir. | Danimarka resşmi makamatı, sahil- İransızlar 9 alman tayya. Te kadar gelen bu maynlardan bir yet bakkındaki diğer ha. Yısmını patlatmak için tedbirler al- tayyare filosana uçuş ha- (Sonu 5. inci sayfada) Bir alman destroyeri, bir ticaret gemisini N Londı-ı 6 a.a. — Deyli Ekspres ve Deyli Sketch gazetelerinin bıld:rdığu&e göre Paris'te ikameti esnasında Çörçil, fransız daniz makamlariyle müttefik filolara Atlantik denizindeki alman kor- san gemilerini imha etmek imkânını verecek bir. plân hazırlıya. İngiliz Bahriye Nazırı Çörçil n gemilerine karşı mücadele açılıyor rından sonra B. Vinston Çörçil müttefiklerin tevkif ediyor İhtilâlin yıldönümünde B. Molotof bir nutuk daha verdi Kapilalist ve emperyalisi memlekeflere hücum eti (Yazısı 3. üncü sayfada)