AKŞAM 14 Tegrinlevmet 1900 Fransızlar Rhin üzerinde 3 köprüyü berhava ettiler! ..... ç yoruz.» (Baştarafı 1 inci sahifede) Topçu baraj ateşi Pariş 13 (A.A) — İlk defa olarak Alman topçuları, baraj sistemini tat- bik etmişlerdir. Bu sistem, üç ateş hattı tesis etmekten İbaret olup bu hatlardan geride olanı taarruz edilen mevzilerde bulunanların rleat etme- erine mani olmaktadır. Küçük Vosges'lerden Wissenbourg çıkıntısına kadar Lauler nehri bo- yunca birçok hücumlar yapılmıştır. Fakat bu hücumların hepsi de hafif olmuştur. Almanların bu hücumları yapmaktan maksadları, Fransız mev- gileri hakkında malümat elde etmek Üzere esir almak olduğu kuvvetle tahmin edilmektedir. Fransız tebliği Paris 13 (A.A.) — 79 numaralı harp tebliği: Cephenin heyeti umumiye- sinde gece, sakin geçmiştir. Warndt mıntakasında düşmanın keşif kolla- rı geri püskürtülmüştür. Paris 13 (AA) — 13 ilkteşin akjarı tebliği: Hava sisli ve yağmurludur. Cebhede faa- liyet zayıf olmuştur. Pirmasensin cenub muntakasında düş- man müteaddid keşif kollârım ileri sür- müşe de bunlar netice alamadan çekil. mişlerdir. Londra 13 (AA) — Üç Polonya destro- yeri Manş denizinde İngiliz harb gemiliri- 16 teşriki mesaiye başlamışlar, Alman tebliği Berlin 13 (A.A) — Umumi karar- güh tebliğ ediyor: Şark cephesinde kıtaatın Ruslarla Almanların mehfa- attar oldukları hatta doğru yapmak- ta oldukları harekât hitama ermiştir. Finlândiya Başvekili radyoda <Her ihtimale karşı (Baştarafı 1 inci sahifedej kün olmayan bir takım şartları ileri sürmesine ihtimal vermemektedir , Bu mahafli, Finlândiya namına müzakerat icrasına memur ve Sovyet Jiderlerince tanınmış olan B, Paasi- kinin Moskovada pek dostane bir su- rette karşılanmış olduğuna ehem- miyetle işaret etmektedirler. Finlândiya Başvekilinin hitabesi Stokholm 13 — Finlândiya. Başve- kili, radyoda Norveç milletine hita- beri söylediği bir nutukta Finlândiya- nın vaziyetinden fevkalâde emin ol- duğunu söylemiştir. İsveçe hitaben Böylediği nutukta demiştir ki: <Finlândiya umumi harpten doğ- muş değildir. Bir devletin Finlândi- yayı mutavaata mecbur etmek sure. tile elde edebileceği menfaatler Fin- lândiya bütünlüğünün £tahribinden husule gelecek mahzurlara tekabül edemez, Finlândiya barış içinde ya- şayabileceği ümidindedir, Fakat her ihtimale karşı hazir bulunmak isti- | Hariciye Nazırının bir nutku Helsinki 13 — Yinlândiya Harici- ye Nazırı Amerikaya hitaben bir nu- tuk söylemek istemiştir. Fakat Al- man makamları harp takyidatı dola- yısile bu nutkun nakledilemiyeceği- ni son dakikada bildirmiştir. Nazır bu nutku Skandinav » memleketle- rine hitaben söylemiştir. Nutukta Amerikanın ve Skandinav devletle- rinih Moskovadaki | teşebbüslerine teşekkür edildikten sonra memleke- tin ihtiyat tedbirleri aldığını, fakat en büyük arzusu sergüzeştlerden uzak kalmak olduğunu söylemiştir. Aland adaları meselesi “ görüşüldü Londra 13 (A.A.) — Alman radyo- suna göre Moskova diplomasi maha- fili, Aland adaları meselesinin, dün öğleden sonra Ruslarla Finlândiya- lar arasında yapılan müzakereler esnasında görüşülmüş olduğunu bil- dirmektedir. Hatırlardadır ki, Sov- yetler bu adaların tahkimine müte- allik olan Finlândiya ve İsveç proje- sine muhalif bulunmaktadır. Roosevelt'in mesajı Wasbingten 19 (A.A) — Reisicümhur Roosevelt gazetecilere yaptığı beyanatla, yüksek Sovyet meclisi reisi Kalinine şah- © Si bir mesaj gönderdiğini ve Moskovadaki a Garp cephesinde karakolların ve ve bataryaların geçen günlerdeki fa- aliyetlerine mümasil faaliyetleri gö- rülmüştür. Dün Fransızlar, Rhin üze- rinde ve Vintersdori, Breisach ve Neuenburg üzerindeki köprüleri ber- hava etmişlerdir. Fransız Başvekilinin izahati Paris 13 — Kebine Cümhur relsi- nin riyaseti altında toplanmıştır. Top- lanlıda Başvekil Alman - Sovyet pak- tının âkisleri, Baltık ve Balkanlarda- ki vaziyet hakkında etrafı malümat vermiştir. Bundan sonra garp cep- hesindeki hareketler hakkında uzun izahat vermiştir. Bu izahat bir buçuk saat sürmüştür. Paris 13 (AA,) — Reisicümhur Lebrun, yanında Bahriye Nazıri Campinehi olduğu halde donanma kumandanlığında, amiral Darlanı ziyaret etmiştir. Paris 19 (A.A) — Nazırlar heyeti du sabah Elysee'de toplanmış ve B. Daladier tarafından diplomatik ve askeri vaziyet hakkında verilen malümatı dinlemiştir Abluka Nazin B. Perhot Londraya yap- tığı seyahatin neticesini ve iktisadi harbin sevk ve idaresinde yapılacak olan Prar- #ız » İngiliz elbirliği için alınan tedbirleri | izah etmiştir. Teslihat Nazırı Daulry ve Ziraat Nazırı Gusille, harb malzemesi fabrikalarile 2i- raat işleri için lüzumlu olan işçinin te- mini hususunda alınması icab eden ted- birleri izah etmişlerdir. Bir ayda 12 Alman tahtelba- hiri çalışamıyacak hale irildi Paris 13 (A.A.) — Yarı resmi bir Lebliğde bildirildiğine göre geçen Eylül ayında 12 Alman tahtelbahiri batmış veya ağır hasara uğramıştır. hazırız» diyor tevdi etmiş olduğunu söylemiştir. Sovyet hükümeti üzerinde bir tasyik suretinde tefsir edilmemesi İçin mesajın neşrine müsinde etmiyen Roosevelt, Bkan- dinavya memleketlerinin hiç bir zaman | kendisinden Moskova nezdinde müşterek bir harekette bulunmasını istememiş ol- duklarını ilâve eylemiştir. Bir Danimarka gazetesinin makalesi Kopenhag 13 (A.A.) — Berlinske Tilende gazetesi, Skandinavya devlet-! lerinin Moskova nezdinde yaptıkları teşebbüsü alkışlamakta ve bu karı- .sık zamanda bu devletlerin görüş birliğini gösteren bu hareketlerinden sitayişle bahseylemektedir. Bu teşebbüs, yalnız tabii değil ay- ni zamanda lâzım idi. Bu teşebbüs, gerçi resmi diplomatik bir hareket mahiyetinde değil ise de Danimar- kalıların, İsveçillerin ve Norveçliile- rin hislerini gösteren bir jesttir, Finlândiya, Almanyadan bir şey ümid etmiyor Helsinki 13 (A.A.) — Finlândiya gazeteleri, artık Finlândiya için Al manyanın yardımı imkânlarından bahsetmemekte ve ümidlerini Skan- dinavya devletleri ile Birleşik Ameri- kanın mesai birliğine bağlamakta- dırlar. Tulon'da tevkifler Pâris 13 (A-A) — 'Tulon müddelumurt. liğinin talebi üzerine, zabıta, Franco Na- vigation kumpânyasının Moskorada doğ- muş, Simon Posmer isimli direktörünü ve Hollandalı o Pierrot'yu tevkif etmiştir (Cem'an sekiz kişi tevkif edilmiş ve bu su- retle bu kumpanyanın şüpheli faaliyetine nihayet verilmiştir. Kulak; Çarşamba: Asabiye: Profesör Nazım Şa- kir Şakır, Göz: Profesör Niyazi İsmet Gözcü, Cildiye: Profesör Burhan Ucus. Perşembe: 1; Hariciye; Profesör Mim ona Öke, Nisaiye: Profesör Ali Bend Birol, Piziyoterapi: Profesör Nüzhet Şakir tlu, Röntgen: Profesör Şükrü Emin Cumartesi: Asabiye: Profesör Nazım Şa- kir, Kulak: Profesör Vahdi Özcan, Bevli- ye: Profesöe Kemal Berav. “7: . İngiliz Başvekilinin nutkundan sonra (Baştarafı 1 nci sahifede) ile Chamberlain'in efili garanti: dedikleri teminat başka şeyler olamaz. Netekim, bu nutukla- rın İngiltere ve Fransadaki tefsirleri de bu yoldadır, Hitler bu şartları kabul eder mi? Buna imkân tasavvur etmek güçlür. Bu şartlar, cevab nutuklarında açıkça söylenmemiş olmakla beraber, İngil- tere ve Fransanın umumi mahiyet- teki mukabil tekliflerini bir anlaş- maya zemin addetmesi yahut red te- lâkki etmesi Almanyanın, harbin akibeti hakkındaki ümidlerine bağlı- dır. Bu ümidin kuvvet derecesini öl- çecek âmil de harbin, bu sulh taarru- zundan Sonraki safhasında Sovyet Rusya İle İtalyanın Almanyaya ne şekilde ve ne kadar yardım tdecekle- ridir. Almanya, bundan sonra ciddi şekil alması icab eden uzun harple yalnız mı kalacaktır, yoksa üç devlet arasında yakında meydana çikacak geniş ve esaslı bir anlaşma var mıdır? Moskova mülâkalında Almanya ile Rusyanın birlikte neşrettikleri be- yânname, sulh teşebbüsü akamete uğradığı takdirde her iki devletin ye- ni tedbirler düşünmek için istişare edeceklerini bildiriyordu. Böyle bir istişare hakikaten olacak mı, olursa ne gibi neticelere varacak? Londraya giden veni İtalyan elçisinin sulh tek- liflerine alt bir muhtıra götürdüğü haber veriliyor. İtalyanın bu teklifleri nedir ve İngiltere ile bire müzakere kapısı açabilir mi? Sulh? teşebbüsü boşa çıkarsa İlalya Almânyâya yar- dım edecek mi? Hitlerin alacağı *vaziyet, yeni har- bin dövâmi yahut sulhun yakınlaş- ması bu suallerin cevabına bağlıdır. Bunlar ise şimdilik birer muamma» dan ibarettir... Necmeddin Sadak Türkiye Radyodifüzyon Postaları Dalga uzunluğu Türkiye Radyosu 1648 m. 182K0,/5.110Kw. TAO 1974m. 151955c/5 20Ew. Ankara Radyosu T.A, P.3L70 m. M5 Ke. ME CUMARTESİ 14/10/9309” TÜRKİYE SAATİLE 130 Program ve memleket saat ayarı, 1335 Ajansa ve meteoroloji haberleri, 1550 Türk müziği Çalanlar: Vecihe, Ruşen Kam, Cevdet Kozan, i— Okuyan: Melek Tokgöz, 1- Lemi - Rast şarkı; (Sazım gibi sinem dahi), 2- Sadi - Segâh şarkı: (Ruhumda ölen nağmede!, 3- Mustafa Nafiz - Suzinak şarkı: (Sensiz bu sabah), 4- Neyzen Bur- han - Suzlnak şarkı: (Haydi demdir), 2 — Okuyan: Necmi Riza Ahıskan 1- Şehnaz pe3- revi, 2. Ali bey - Hicaz şarkı; “Derdimi arzetmeğe o şuha), 3- Neditn - Hicaz şar- kı: (Yüceldikçe yüceldi), 4- Hicaz şarkı: (Gülşeni hüsnüne kimler varıyor), 5- De- de - Hicaz şarkı: (Şu karşıki dağda bir ya- şii çadır), 1430 Müzik (Riyaseticümhur bandosu - Şef: İhsan Künçer), 1- Paul Wachs: Les Muscadins (Marche - İnter- mezzo), 2- O. Strauss: Tralala (Vals), 3- Guntelli: Ouverture Orlentale, 4- Almâ Larhaume: Gavotte Badine, 5- O. Verdi: Pantaisie sur «Le Trouvöres 15,15-1530 Müzik (Dans müziği - Pİ). 18 Program, 18,05 Memleket saat ayarı, ajans ve meteoroloji haberleri, 1825 Müzik (Radyo caz örkestrası), 19 Türk müziği Ça- lanlar: Vecihe, Ruşen Kam, Reşat Rrer, Cevdet Kozan, Mesut Cemll, 1 — Saz eser- leri: 1- Şerif Muhittin « Niharent sax )e- malsi, 2- VII, Selim - Suzidilara peşrevi, 3- Tanburi Cemil - Suzidilara saz semalsi, 4- Tanburi Cemil - Zeybek havası, 2 — Oku- yan: Muzaffer İlkar (Yeni şarkılar) 1- Cev» det Kozan - Ud taksimi, 2- Lemi - Nikriz şarkı: (Yavru gül yanağını) 3- Şemsettin Ziya - Neva şarkı: (Ko sinem aleşe yan- sın), 4- İzmirli Hayri - Hüzzam şarkı; (Her gün o güzel sahile), 5- Sadettin Kaynak - Següh şarkı: (ELİN), 6- İzmirli Hayri - Hü“ seyni türkü: (Cemile kız), 7- Yesuri Asım - Hüseyni türkü: (Sarı zanbak), 8- Saz m- maisi, 20 Konuşma, 21,15 Türk müziği (Ka- rişik program - Muhtelif şarkı ve bürküler) Çalanlar: Fahire Persan, Refik Fersan, Cev- det Çuğla, Okuyanlar: Müzeyyen Benar, Mefharet Sağnak, 1- Şevki bay: Hicaz şar- kı (Pirakınla zalim), 2- Asım bey: Hicaz şarki (Her zahmı ciğer suza) 3- Fahire Fersan: Kemençe taksimi, #- Lemi: Hiçaş şarkı (Severim her güzeli) Yalniz kemen- çe refakatile, 5- Uşşak Müstezal: (Hasretle bu şeb), 6- Artaki: Uşşak şarkı (Sovdama Yakın gel), 7- Halk türküsü: (Söyleyin gü- neşe), 8- Şevki bey: (Uşşak şarkı) Esiri zül- fünüm, 9- Rahmi bey; Suzinak şarkı (Bir sihri tarap), 10- Haik türküzü: (Benliyi al- dım kaçaktan), 21 Müzik (Küçük orkeştra- Şef: Nesip Aşkın), 1- Dugrak: Hümeresk, 2- 1 Sirauss: Neşeli vala operetinden: (Bu- seler vaksı), 3- Beoce: Noturmo, 4- Hans Sehott: Suvari valsi, 5- Franz Sadek: Viya- na, sen benim rüyalarımını şehri'sin 6- Frana Lehar: Çigan aşkı, 22 Ajans ve ziraat ha- berleri, 22.15 Konuşma (Ecnebi dillerde), 2245 Müzik (Cazband - PL), 23,25 - 2320 Yarınki proğram ve Kapanış. Almanya bitaraf devlet- lerin tavassutunu bekliyor (Baş tarafı 1 inci sahifede) Ditrih B, Hitler ile saatlerce görüş tükten sonra ecnebi gazetecilere, garp cephesinde harbin başlamasına ancak bitaraf devletlerin, bilhassa Amerikanın tavassut ve müdahalesi mani olabileceğini söylemiştir. Dok- tor Ditrihin bu sözlerini öğrenen Vaşington salâhiyettar mahafili, A- merikanın vaziyetinde hiçbir deği- şiklik olmadığını söylemişlerdir, Paris mahafilinin mütalâası Paris 13 — Paris mahafilinde İn- gİliz Başvekilinin nutku hakkındaki kanaat şudur: İngiliz Başvekili de Fransız Başvekilinin vardığı netice. lere vasıl olmuştur, İki nutuk ara- sında şekil ve ifade farkı varsada her ikisinin esası birdir. İngiltere ve Fransanin Hitlere ver- dikleri cevap şudur: «Serbes bir memleketin omukadderatını kendi başınıza veya Stalin ile birlikte tayin etmenizi kabul etmiyoruz.» İyi haber alan Paris mahfillerinde Hitlerin sulh taaruzuna devam ede- ceği; fakat bu sefer “Chamberlain'in sözlerindeki katiyete rağn.en yeni delillerle harekete geçeceği tahmin edilmektedir. Daha şimdiden Alman propaganda servisi ancak derhal sulh yapıldığı takdirde komünizmin garbe doğru yayılmasının önüne ge- çilebileceğini tekrar etmektedir. Amerika gazetelerinin eri Nevyork 13 (A.A.) — Sabah gaze- teleri, B. Chamberlain'in nutkunu tamamile tasvip etmekte ve İngiliz Başvekilinin Fransız Başvekili B. Da- ladier gibi Alman milleti ile onu ida- re edenler arasında bir fark gözet- mekte olduğunu Kaydetmektedir. New - York Times gazetesi, şöyle di- yor: «B, Chamberlain, teklif ve kabul edilecek «müessir garantiler» in ne olabileceğini tarif etmek teşebbüsün- de bulunmamıştır. Fakat beyanatı, İngilterenin şimdiki Alman hükü- | met adamları tarafından verilebilevek ve İngilterece itimad olunabilecek garantilerden ziyade Almanyada hü. kümetin değişmesine daha ziyade itimad etmekte olduğunu göstermek- tedir. Çünkü «emperyalist bolşevik- lik» süratle İlerlemektedir.» Nevyork 13 (A.A) — Reuter ajansı | bildiriyor: Amerika matbuatı, Hitle. | rin «hakiki harbee başlanması için emirler verdiğine dair olarak Berlin- den alınan haberleri, heyecan verici manşetlerle tebarüz ettirmektedir. İngiliz ve Fransız gazeteleri ne diyorlar? Londra 13 — Bütün İngiliz gaze- teleri, Başvekilin nutkunu hararetle tasvip etmektedir. Daily Mail; «Men- faatlerimiz, hürriyellerimiz tehdide maruz bulundukça ne Fransa, ne de biz silâhlarımızı oterkelmiyeceğiz» diyor, Kaptavn 13 (A.A.) — Cap - Times gazetesi, B. Chamberlain'in nutku etrafında diyor ki: İngiliz o Raşvekilinin nutkundaki müttefiklerin vaziyetine dair olan metlerinin hepsinin noktai nâzarla- rna tercümân olmaktadır. Müttefik. lerin, bütün İngiliz imparttorluğu devletlerinin aldıkları maddi ve ma- nevi muazzam müzaheretin, müca- deleye devam hususundaki azimleri- ni kuvvetlendirdiği şüphesizdir Paris 13 — Fransız gazeteleri İn- giliz Başvekilinin nutku hakkında uzun makaleler yazıyorlar. Gazetele. rin mütalâaları şudur: «Nutuk çok kati ve sarihtir. İngiltere ve Fransa- nın Polonya ve Çekoslovakyanın im- hasını tasdik etmiyeceklerini anlat Petit Paristen: «Hitler mahküm- dur. Ya ortadan kaybolacak, yahut uçuruma gidecektir. diyor. Diğer bir çok gazeteler ayni mütalâada bulu- nuyorlar. Alman yalar hücüm Berlin 13 — Bu sabahki Alman ga zeteleri İngiliz Başvekilinin nutku hakkında mütalda beyan etmemiş- lerdi, Öğle gazeteleri nutka şiddetle hücum etmektedir. Berlin 13 (A.A) — Chamberlain Alman» yanın uzattığı eli itiyor. Chamberiain harç istiyor. İşte, İngiliz Başvekilinin dün Avam kamarasında söylediği nutku mevzuuba- his eden sabah ve akşam Almau gazetslo- rinin başlıkları budur. Bütün matbuat bü nulkun tafrafuruş, eniyi ve iraekrayi Şeh ki eğişi Şiğe ğunu kaydeylemektedir. Matbuatın neğriyatırı tahin eden Br Versailles diktası ki Chamberlainler, Eden- ler ve Churchiller tekrar ihya etmek İs- tiyorlar, İngilterenin milletler hürriyetin- den ne anladığını Isbat eder, Berlin 13 (AA) — B. Chamberlainin nutkunun Berlinde Alman siyasi mahafilinde - yaptığı tesir, İngiliz Başvekilinin. Avrupa dü kati suretle sulh yapılması için Hitlis- rin Rayhştagda söylediği nutukla vermiş olduğu büyük fırsattan istifade etmediği ve Almanya ne söylese ne teklif etse, İn- gilterenin daima barb Istiyeceği merkezin- dedir. Sulh ve imar cemiyetinin kabul ettiği takrir Londra 13 (AA) — milk Sulh vw imar cemiyetinin tertib ettiği miting bu- günkü toplantısında, Lloyd Georges'u Ain- İedikten sonra Chamberiainin nutkunu «Katiyen uygun değildir» diye tavat eden bir takrir kabul etmiştir. Kabul edilen diğer bir karar suretinde, Avam kamarasının ve aynı zamanda hü- tün memleketin tedkik etmesi için hükü- metten erişmek istediği hedefleri tam ve daha sarih olarak parlâmentoya bildir- mesini ve bu hedefleri devamlı bir sulhü müzakere edecek olan muharib ve bita- raflardan mürekkeb bir konferansa tev- die Amade olduğunu beyan eylemesini is- temektedir. Söz toplara intikal etmiş Roma 13 (A.A) — Chamberlain'in nutkunu mevzuubahs eden İtalyan gazeteleri Almanyanın bu nutku bir meydan okuma mahiyetinde kar- şıladığını ehemmiyetle o kaydetmek- tedir. Lavaro Fascista gazetesi diyor ki: Artık söz toplara intikal etmiştir. Zarlar atılmıştır. Romanyada nutkun tesiri Bükreş 13 (A A.) — B. Chamber- lain'in nutku, Romanya mahafilin. de, lamamen menfi bir tesir yapmış- tır. Alman sulh tekliflerine karşi menfi bir cevaba intizar edilmekle beraber Chamberlain'in çok kati İfadesi yine ümidleri kırmaktan ha- M kalmamıştır, Umümiyet itibarile gazete mülalâaları henüz mevcut değildir. Maamafih, Üniversul gaze- tesi, Chamberlain'in da sulh istedi- ğini söylediğini, fakat sulh için hiç bir ümid bırakmayacak derecede çok şart koştuğunu belirtmektedir. Diğer gazeteler de ayni fikirdedirler, İsviçrede Berne 13 (A.A) — B. Chamber. lain'in beyanatı, İsviçre matbuatın- da, diğer bitaraf memleketler mat- buatının görüşü hilâfına, tam bir tasviple karşılanmıştır. İsveçte : Stokholm 13 (A.A) — Bura mat- buatı, Londradan aldığı haberleri neşrederkön, OB. Chamberlain'in dünkü beyanatı esnasında, Führerin sulh teklifini, beklenildiğinden daha kati bir şekilde reddettiği mütalâa- sını umumi surette dermeyan etmek- dir. ————- —— #4 Şolör Tertiğin idaresindeki hususi bir otomobil Harbiyeden Şişliye giderken sekis fıkra, Britanya dominyanları hükü. | Yaşlarında Kudret adında bir çocuğa çar- parak yaralamışlır. Kudret hastaneye kal- dırılmış, şoför yakalanmıştır. # Ankara vapurunda amele Bayram bif rai yediği yemek üzerine zehirlenmiş, Beyoğlu hastanesine Kaldırılmıştır. Ahçı aranıyor. Askerlik işleri Beyoğlu Yerli Askerlik şubesinden: Bugüne kadar hiç askerlik yapma- mış 316 ilâ 334 dahil Gümrük, Tank, Hava, Muhabere ve İstihkâm sınıfları asker alınacaktır. Bunların toplanma günü 25/1 Teş./ 939 dur. Yoklama kaçağı bakaya olmayıp normal olan. ların bedelleri 24/1, Teş/939 akşamı- na kadar âlınacaklır. Bu doğumlu» lardan askere gitmemiş olanların vâ- ziyetlerini incelemek üzere şimdiden şubeye başvurmaları ilân olunur, ... Beyoğlu Yabancı Askerlik oŞubs- sinden; Askerlik yapmamış yoklama kaça» ğı olarak şubemizde muamele görmüş hava, gümrük ve tank sınıfına men- sup 316 ilâ 334 doğumlular askere sevkedileceklerinden 16/ I. Teşrin/939 pazartesi günü saat 9 dâ şubede bu- lunmaları ilân olunur, po” “