7 Ekim 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 7

—2 Teşrinlevvel 1939 AKŞAM İstanbulun kurtuluş bayramı Dün şehirdonandı, Taksimde büyük bir geçid resmi yapıldı. , İstanbulun kurtuluş yıldö- ia idi, Bu münasebetle şehir baş- tanbaşa bayraklarla donatılmış, Tak- #imde büyük bir geçid resmi yapıl- miştir. Resmi” geçide iştirak eden kı talar, sabah dokuzdan itibaren Sul tanahmed meydanında hazırl Yerlerini işgal etmiş bulunuyorlardı. Askeri kıtalar, mel epliler, izciler hazırlanan yerlerini aldıktan sonra tettiş edilmişlerdir. 9,30 da 21 pare (op atılmak ve bir dakika süküt edil. mek suretile, bize bugünü kazandı- TAN aziz şeh n hat MAN edilmiştir. Bu har Yunan Türk kika düdük çi etmişlerdir. Saat 10,30 da kıtal, Meydanından desi . ak - köprü - yokuşu - Tepebaşını ben Taksime gelmişlerdir Taksimde Askeri kıtalar, mektepliler, Ve halk teşekkülleri, alkışlar arasın. da Taksim meydanınd Nİ aldıktan so; 1 Vali ve Belediye dar, yanında fi Orgeneral Hal müfettişi B. Tevfik halde tribünder i mevkileri 45 te İstanbul Reisi B. Lı anbul r çelenk koymuş. et müessesesinin çelenkleri ta- etmiştir. Bundan sonra Vali, def zalamışt stanbul kuman- danı Orgeneral efte- Te Şu cümleyi yı «Sevinçli bir gün; Si kürsüye fıkarak bir nutuk emiş, bunu Müteakip geçid res; Resmi geçidde sırası ile Yedek su- bay okulu taj ebesi, askeri tıbbiye ta- ebesi, vi harp akademisi, Deniz askeri , Kuleli, Maltepe askeri Hseleri bn bir piyade taburü, bir süvari bölüğü, muhabere ve istih- m bölükleri, topçu kıtaatı, bir po- Ms müfrezesi, itfaiye, izciler ve mek- tepliler, esnaf cemiyetleri geçmişler- ad Dün geçid resminde si , | dir. Valinin ziyafeti Dün gece 20,30 da İstanbul ve Belediye Reisi, ordu şerefine Pera- palas salonlarında bir ziyafet vermiş tir. Vali doktor Lütfi Kırda sonlarına doğru İstan! şu münasebetile İstanbulun orduya minnet ve şükranını İfade eden Denizaltında heyecanlı saatler Bir Ingiliz tahtelbahiri büyük bir tehlike geçirdi ve mucize kabilinden kurtuldu Londra 6 (A.A) zareti, bir İngiliz tah! $i Yapılmış olan bir tas da malü, rmektedir müş olan bir adam diyor *Düşman st larında karakol gezi Yorduk, yin erkenden vvel pek ye a ki denizaltı bombasının gü- ladığını duyduk, yerimi- niş ve yakalanmış oldu- Bumuzu zannettik. Kumandan, der. hal makinelere stoper ettirdi. Bu &- Yada düşman etrafımızda araştırma. 47 Yapıyor, çelik ağlarla denizin di. | ini tarıyor, di Yan bombalar ebaları atıyordu muntazam arla, anın patladığı işitiliyordu saat devam etti. Tam bir çelik ağır y iz rinden kaymakta olduğu- Akar gaye e iye kkabılarile teknemizi tekme- lâk Ni m rdenbire müthiş bir infi ağıklaş aLelbahirimizi sarstı, Bülün Tafında e; tahtelbahirin her ta- Mas ndan mü ve bardakların kini. mütevellit gürültü işitili- LU takip'öden süküt 'için- ze elektrikle patla iriyor, denizaltı İkişer dakika bir denizaltı i gel de kampr | den su mahsus sistem ttik, itleri k onlar ve mürette- 3 şöyle det kte bu? k olursak teknenin e lar kadar der nı su r ve a ) fare. ölmemiz muhakkaktır. Pek im amma, şayet balastlar mukavemet edecek olursa tekrar su biliriz ve bir kere su yü- züne çıktık mı vaziyetimiz m da mücadele edebiliriz, ölünceye âdar çarpışabiliriz.> izüne ç Herkes, cidale atılmak şıkkını se- vinçle kabul etti, Tahtelbahir, ze kabilinden, un yüzüne, ku- mandan da açık havaya çıktı. Gece, berrak iği, Hiçbir gemi görülmüyor- du. Ezilmiş bir periskop ve artık iş- lemiyen telsiz cihazımızla yola ko- yulduk. Motörlerimizden yalnız bir işliyordu. Maamafih üç saat sonra ikinel motör de tamir edilmiş bulu- nuyordu. Biraz sonra İ cihazımı- zn da tamir edilmiş olduğu tebşir edildi. Torpido muhriplerini imdadı- mıza çağırdık. Gece yarısma doğru geldiler. Fecir vakti, İngiliz kruya- zörleri de bize 'değrü geliyorlardı. mucl- tanesi topçular ve bahriyeliler geçerken i bir Atatürkün Mili Şef nutuk $ vol saygı İle anmı net İnönünün, ma: Fevzi Çak- mağın huzurunda tazimle eğilerek Türk ordusunun Şerefine kadehini kaldırmıştır. Gece ş mış, Ha nü anlatan kon reler teri hir, elektriklerle kevlerinde donatıl- de bu mullu gü ranslar ve müsame- p edilmiştir Amerikaya verilen! İ tülün edilmiştir. İk garip bir haber Bir Amerika vapuru, sahile yaklaşınca batırılacakmış lacağını emin bir i söylediği nektedir. Amir ral Eariy dünkü kat V esnasında heri sİroguols» e dair hakkında görüşüld münh verilen imali «İroguol: gemide patlayıcı adedler bülunup bulunmadığını * tirması emredilmiştir. Beyaz saray berin İngiliz ve Fransız amirellikle diridiğini düve eylemekledir.” * kaptanma | tifler Haftalık piyasa Almanya ile ticaretimizin durması piyasada büyük durgunluğa sebeb olmadı Beynelmilel vaziyetteki tahavvül Üzerine, Ibracstımız ne hale girdi? Ne- relere ne miktar mal satıyoruz? Bu #uallere cevap vermek için, bir aylik vaziyet hakkında yaptığımız bir tedki- ki aşağıya yazıyoruz: 31 ağustostan itibaren Almanya ile aramızdaki ticaret anlaşmasının müd- deti dolduğu için, bu memleketle tica- ret yapmak imkânı kalmamıştı. Hal- buki ihracat maddelerimizin mühim bir kısmı Almanyaya satılmaktaydı, birdenbire Almanya ile aramızdaki ti- caret işlerinin durması piyasada bü- yük bir durgunluğa sebebiyet verecek zannediliyordu. Halbuki zannedildiği gibi olmamıştır. Bir taraftan Almanya ile ticari mü- nasebetlerimiz azalırken, diğer taraf- tan İtalya ile ticari münasebetlerimiz artmıştır. Bü münasebetlerin artışını maddeler üzerinde tebarüz ettirelim: Bir ay içinde İtalyaya 26 bin liralık yumurta sevkedilmiştir. Halbuki son zamanlarda İtalya bizden bir sandık bile yumurta almıyordu. İhracat da- ha ziyade Triyesteyedir. İtalya fın- dık istihsal eden bir memleket oldu- ğu halde, gene bizden fındık almak- tadır. Çekyaya gelince, Almanya ile tica- aşmamız kesildiği halde, Çek- y caret klering anlaşması devam etmektedir. Bundan başka 160 bin li- Talık da tütün ihracatı olmuştur. de ticaretimiz artmaktadı Bu memlekete sevkettiğimiz malların | tuzlu ve kuru deri, paçavra bulunmak» tadır. Fındık satışları bir ay içinde 100 bin lirayı tecavüz etmektedir. Alâkadarların verdiği izahâla göre, İsveçle ticaretimiz daha ziyade arta- caktır. Bunun sebebi şu suretle İzah edilmektedir: Senelerdenberi İsveç ve diğer Baltıl emleketleri Türkiye ihr i Hamburg vasi- tasile tedarik ederlerdi. WVakın İs- veçle ve diğer Baltık memleketlerile yapılan ticaret anlaşmalarında, Al manyanın mutavassıt Tol ifa etmesine mahal kalmamıştı. Bu gibi memleket- lerle aramızda doğrudan doğruya ti- cari münasebetler başlamıştı, Bilhassa İsveç vapurlarının doğrudan doğruya limanımıza gelişi, bu ticaret münase- betlerinin de artmasından bir vesile teşkil etmişti. Bütün bunlara rağmen, İsveçteki it- halât müesseseleri, gene Almanya va- sıtasile mal aktaydı, fakat son ay içinde buna imkân kalmadığı için, İsveçle ticaretimiz artmaktadır. Son ay içinde Macaristana yalnız pek az miktarda da fındık sevk- acat, limanımıza gelen ve a üzerinden sefer yapan küçük Maci P yapılmak» tadır, Bu vapurlar da navlunlarını arte tırmı r. Romanyaya son ay için de 4 fındıkla pek az mik- İhracat işlerimiz başında fındık, yaprak tütün, hal bin ? tarda incir sevkedilmiştir. Zeytin, tuz- lu balık ihracatı pek azdır. Esasen zey. tin tacirleri de sattıkları malların be- dellerini alamamışlardır. Bugünkü şartlar dahilinde Türkiye, Romanya- dan alacaklı vaziyettedir. Her iki memleket arasında yeni bir ticaret anlaşmasına da ihtiyaç vardı. Nitekim böyle bir anlaşma yapmak için, Ticaret Vekâleti hazırlıklara baş- lamış, şehrimize bile bir heyet gönder- mişti. Fakat Romanyalılar anlaşmayı tehir etmişlerdir. ” Amerikaya ihracat pek azdır. Bu da, fındık ve incir gibi maddelere inhisar etmektedir. Sovyet Rusya ile de ticaretimiz yal- nız yapağı maddesine inhisar etmek- tedir. Bu maddenin satış miktarı bir milyon lirayı bulmaktadır. Fransaya fındık, tütün sevkedilmiştir. Bunların da miktarı yüz bin liradan fazla değil- dir, İngiltereden kuş yemi, tiftik satın alınmıştır. Bunların da miktarı 200 bin lirayı tecavüz etmemiştir. Henüz İngiltereden kuru meyva, talebleri baş lamamıştır. Londrada son yapılan ticaret anlaş- masından “sonra, İngilizlerle aramiz- daki ticari münasebetlerin artacağına şüpbe yoktur. Salâhiyettar kimselerin de söylediğine göre İngilizler bizden, tütün, kuru meyva, gh tohumlar sa tan alacaktır. Mısırla olan ticaretimiz de gittikçe artmaktadır, İhraç edilen maddelerin başında kuru meyva, armud, elma bu- lunmaktadır. Bundan başka zeytin, zeytinyağı da sevkedilmiştir. Fakat bunların miktarı pek azdır. Geçen bir ay içinde Yunanistan yumurta, Bulgaristan da balmumu almıştır. Finlândiyaya tütün, şarap sevkedik miştir. Bu haftaki piyasa Şimdiye kadar geçen bir ay içinde hangi memleketlere hangi nevi mallar Üzerinde ihracat yapıldığını yazdık, şimdi de bu haftaki piyasa vaziyetli kısaca izah edelim: Türkiye - İngiltere arasındaki ticari ve mali anlaşmalar müzakerelerinin neticelenmesi piyasada büyük bir alâ- ka uyandırmıştır. Ticaret Vekâleti müsteşarının anlaşma hakkında gâ- zetemize verdiği izahat, bu alâkayı bir kat daha arttırmıştır. Yukarıda da yazdığımız gibi tüccar, İngiltereye olan ihracatımızın artacağına kuvvetle emin bulunmaktadır. Piyasadaki bu intiba kaydettikten sonra maddeler Üzerinde de kısaca du- ralım: Kuru meyva, yumurta. barsak ih- racatı diğer haftalardan daha iyidir. i#halât vaziyetine gelince, flatleri ar- tan maddeler Üzerine ithalât artmak- tadır, 'Tibbi ecza için Sovyet Rusya dan ithalât yapılacaktır. Hüseyin Avni teşkilâtlandırılıyor İzmirde bir kuru üzüm ve incir ihracatçılar birliği kuruldu miyet veri birliğine üzüm ve İncir müs- tahsillerinden başka pamuk müstah- silleri de alınmağa başlanmıştır. Hükümetimiz, o ihracatçılara da memleket iktisadiyatı için çok fayda- h şekilde iş görebilmeleri imkânını düşünmüş, Ticaret Vekâletinin ten- sibile İzmirde bir (Kuru üzüm ve in- cir ihracatçılar birliği) kurulmuştur. Birlik, dış memleketlere satılarak ih raç edilecek mahsullerimiz için asga ri fiatler tesbit ederek bildirecek, ihracatçılar, atlerden aşağı yacak, bu fiatinin dü İhraca bu as; tış yapa, uretle piyasada mahsul mesi Ör iş olacaktır birliği idare heyeti, fat bi tesbit edi- len asg i ihracatçılara bil- dirmişse de bazı ihracatçılar bu ka» ve I rar münasebetile mıntaka ticaref müdürlüğüne şikâyetlerde bulun- | mMuşlardır, Nizamnamenin bir mad- desine göre tesbit edilecek asgari fi- atlerin ihracatçılar birliği heyeti umumiyesinde müzakere (edilerek tasdiki lâzım gelmektedir. Bası ihra- catçılar, idare heyetinin, umumi he- yet toplanmadan bu şekilde kati ka rarlar veremiyeceklerini iddia etmiş- lerdir. Mıntaka ticaret müdürlüğü, bu vaziyet karsısında heyeti umumi- yeyi toplantıya davet etmiştir. Keçiburlu kükürtleri tasfiye edilecek İzmir (Akşam) — Ege bölgesi bağ- cılarının kükürt ihtiyacını geniş mik- yasta temin eden Keçiburlu kükürt. lerinin tasfiye edilerek daha mükem- mel surette istihsali için tasfiye te- sisatı vücuda getirilmesi hususunda Ziraat, Vekâletince alâkadarlar mez. İ dinde teşebbüste bulunulmuştur.