11 Ağustos 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

ata il n di na yer LİTİKA Tokyo müzakereleri * neticesiz mi kalacak? srek Danzig hükümetinin Lehistan ie başlamağa karar verdiği müza- «, gerek Tokyoda İngiliz sefirinin başlamış bulunduğu görüşmeler yeni aların; önünü pek almış değildir. Çünkü Danzig nazi partisi reisi 7 r, şefi Hitlerin nezdinden avdet ettikten sonra ebu Alman mülkünün atana pek yakında kavuşacağını» beyan eylemiştir. liğer taraftan Tokyodaki müzakerelerde İngiltere hükümeti, Çinde Ja- © kdusunun barekâtından meydana gelen yeni vaziyeti tanımış ve bunun aâkereler geciktirilmişti. 5. 1 İ İ /et icaplanna uyacağını esas itibarile kabul etmişti. Daha sonra tefer. ait miizakerelerde Tientsin İngiliz mmtakasında Japon aleyhtarı ha. ve faaliyetlerin men'i için Japon zabıtasının kontrol ve işlirakine raxi şiu. Fakat Şang Kay Şek hükümeti kâğıt parası karşılığı altın ve gib erin teslimine ait Japonyanın talebini isaf için İngiltere hükümeti diğer adar devletlerin rey ve muvafakatlarını almağa lüzum gördüğünden, Bu sırada Çinde ve Japonyada İngiltere aleyhtarlığı almış yürümüşlün i nehirde iki İngiliz vapuru batırılmıştır. İngiliş kumpanyalarının işlet. ” madenler zaptedilmiştir. İngiliz ticaret müesseseleri ve ambarları halkın © Jumuna uğramıştır. İngiliz tebaası memleketi terke icbar edilmiştir. z © Bir taraftan Japon ordusu erkâm Japonyanın mihver devletleri ile as i ittifaka girmesi için Kabineyi sıkıştırmışlardır. Kabine müşkül mevki- kalmıştır. Komünist enternasyonaline karşı olan misak ile şimdiye kadar yal Sovyetlere karşı Almanya ve İtalya ile müttefik bulunan Japonya, ayni İnanda İngiltere ve Fransa ve bunların müttefiklerine ve hattâ dostlarına ; (şıda askeri ittifak yapmakla teenni gösterdiğinden, Kabine müşkül mev. İe kalmıştır. Bu suretle Tokyo müzakerelerinin bir an evvel kati bir neti. “ j e vanası şüpheli bulunuyor. AKŞAM Dört tane beşin kerameti Kimsenin beğenmediği bilet beş milyon frank kazandırdı! * Bu biletin on parçası da son dakikada bir kişi tarafından alınmış Fransada piyango biletleri 100 (frank, yani türk parasile beşlira- #lır. 100 frank Fransada mühim bir bara olduğundan piyango ihdas edil dikten sonra bir iki keşide geçince halk biletlere rağbet etmemeğe başla- mıştır. Bu vaziyeti gören bir takım bayiler bir bileti on, yirmi parçaya ayırarak satmağa başlamışlardır. Fa- kat bu yüzden bazı sulistimaller gö- rüldüğünden hükümet tam bileti on- da bir veya yirmide bir kısma ayıra- rak satmagı malül askerler cemiyetle- rine vermiştir, Fransada yüzlerinden malül olan- lar, gözleri görmiyenler, vücudlerin- den malül olanlar ve saire gibi resmen teşekklil etmiş birçok malül cemiyet- leri vardır. Bunlar piyango merkezine müracaatla birçok tam bilet elıyorlar ve bunların numaralarına göre onda bir veya yirmide bir bilet bastırarak bunları bayiler vasıtasile sattırıyorlar. Onda bir bilet 11, yirmide bir bilet 6 franga satılmaktadır. Son keşidede de beş milyon frank- hık büyük ikramiyeyi 555,531 numâ- ralı bilet kazanmıştır. Bu bilet gözle- ri görmiyen malüller cemiyeti tarafın. dan alınarak on parçaya ayrılmıştı. Fakat hiç bir bayi beş rakamile dolu bu bileti almak istemediğinden on par ça da cemiyetin merkezinde kalmıştı. Ancak son dakikada orta yaşlı, iyi gi- yinmiş bir adam cemiyetin merkezine gelerek: — Bir bilet almak istiyorum, bileti- niz var mı?... diye sormuştur. Bunun ep yen — Ayni numaranın on parça bileti kaldı. Bunları İster misiniz? — Bu kadar çok beşli bilet enteresan parçayı da alıyorum. Adam on parça bileti aldıktan son- ra çıkmış gitmiştir. Fransada bilet alanların isimlerini yazmak usulü yola tur. (Bu çirkin usulün bizde de kaldı- rılması lâzımdır. Bazı bayiler ismini söylemek istemiyen müşterilere bilet satmıyorlar. Bu yüzden birçokları (hayali adres veriyorlar). Bunun için bileti kimin aldığı anlaşılamamıştır. O akşam piyango çekilince büyük İkramiye bu bilete isabet etmiştir. Asi bilet gözlerinden malül olanlar cemi- yetinde bulunduğundan müşteri elin. deki parçalarla piyango merkezine gi» derek paraları alamazdı. Malüller c6- miyetine müracaat etmesi lâzımdı. Talihli adam telefonla cemiyete mü. racaat ederek: — Ben 555,531 numarak biletin sahibiyim. Paramı hazırlayın, gelip alacağım... demiştir. — Çek olarik mı, aynen mi ala- caksınız? — Çek olarak... Filhakika adam akşama doğru ce- miyetin merkezine uğramış ve hüviye. tini bildirmeden çeki alıp gitmiştir. Yeni sene mahsulü kuru üzüm İzmir (Akşam) — Şimdiye kadar yeni sene mahsulü kuru üzümden İzmir piyasasına 50 çuval gemiştir. Ayın 15 ine kadar piyasaya 3000 çu- val üzüm gelmediği takdire bu seneki üzüm piyasasının ayın 20 sinden evvel açılamıyacağı söyleniyor. Geçen sene piyasa 19 ağustosta (açılmıştı. Maamafih üzüm mıntakasında sergi- lerde mühim miktarda üzümün ku- rumak üzere olduğu haber alınmıştır. Üy e e eş a Ulviye Erdin biçki dfkiş yurdunda temmuz 1939 devresinde nt atm kaz sanat okulunda izlihan vererek. pek iy dercede yetişti ve Mezun olanlar müdürelerile beraber, BM. daki a. Dünyanın muği test yerlerinde, İ Pyeyridaim meselesini halledecek olana 150 bin dolar, dairenin terbiini bulacak olana 20bin ingiliz lirası verilecek, Kamere ilk gidecek bankalarda veya noterlerdea yatan bir çok paralar var- dır. Bu parslar im ve fen cemi- yetlerii ve zengin adamlar tarafından hususi bir mak- sadla oralara yatırılmıştır. Tayin edilen maksadların çoğu şim- diye kadar keşfedilmiyen bazı şeyle. rin keşfinden ibarettir. Bunlar keş fedildiği takdirde o paralar kâşiflere teslim edilecektir. Meselâ Amerikada bir cemiyet, devridaim kuvvetini (o bulan adama verilmek üzere bir bankaya 150,000 dolar yatırmıştır. Bu para mürekkep faizile beraber seneden seneye art- maktadır, Böyle bir maksat uğruna para yatırmak iki katlı budalalıktir. Çünkü, evvelâ ilim ve fen devridaim kuvvetinin bulunması fikrini çoktan «elden bırakmıştır; bu meocnunane fikrin hiç bir zaman hakikat olamı- yacağma kanaat getirmiştir. atarc mamışlardı. Bugün biliniyor ki bu meseleyi arzedildiği şekilde hallet meğe imkân yoktur. Onun için, Pa- riste bir yerde yatan ve bu riyazi me- selenin halli mukabilinde verilecek olan 20,000 İngiliz lirası da hiç hir zaman bir insanın cebine giremiye- cektir, Meşhur Fransız riyaziyecisi Kormata izafetle Fermat meselesi denilen ve iki tam adedin bulunmasından iba- ret bulunan bir mesele için tahsis edilen para ise diğerlerine nisbetle daha kolay elde edilebilecektir. Fer- mat öldükten sonra ele geçirilen bir mektubuna nazaran bu meseleyi hal- letmek mümkündür ve Fermat onu halle muvaffak olmuştur. Ancak, hal suretini yazmak için kâğıt bula. ndan on yedinci asrın bu bü- Bundan başka şayet birisi devridaim yük riyaziyecisi keşfini kendinden sonra kuvvetini keşfedecek olsaydı dünya- nın en zengin adamı olacağından o uğura yatırılan 150,000 doların hiç bir kıymeti kalmayacaktı. Şu halde mevzuubahs 150,000 dolar daha asır- larca olduğu yerde yatmıya mahküm kalacaktır. Yatırılan ikramiyeler arasında bir de dairenin terblini bulacak olan kim. seye tahsis edilmiş bir para vardır. Eski Yunan filozofları bile bu iş için asırlarca kafa yormuşlar, fakat dai- renin terbilne bir türlü muvaffak ola- Gerzede sel Bir buçuk saat devam etti, beton köprü yıkıldı Gerze (Akşam) — Bir buçuk saat süren yağmurlardan ve fındık büyük- p Önüne kattığı ağaç köprüleri ve yağ defolarını sürükliyerek getirmiş ve ağaç köprüyü de hükümet konağı 9,30 da sona ermiştir. İnsanca zayıat yoktur. Köşk mevkii sahiline yıldırım düşmüştür. İzmir civarında bir kamyon dereye yuvarlandı, şoföre birşey olmadı İzmir (Akşam) Şoför Rahmi Çelik idaresindeki 284 sayılı kamyon, kum almak için Bornova nahiyesinin Işıklar köyüne giderkKön köy civanın- daki köprüden 9 metre dereye yu varlanmıştır. Kamyonun sağ ard te- kerleği, köprünün demir korkuluğu- na takılı kamış, ön kısmı da toprağa tır. Kaza, arka taraftan gelen bir tak- siye, kamyon şoförünün yol vermek istemesinden olmuştur. Anadolu sahilinde yapılan yollar Şaşkınbakkal - İltisak yolu iki üç güne kadar açılacaktır. Bostancı İle İçerenköyü, Yakacık - Kartal yolla rı ayın 24 ünde ihale edileceklerdir. Erenköy - Etem efendi caddesinin katran kaplaması ikmâl edilmiştir. Prerantoryom - İbrahim ağa yolu- nun inşasına bugün başlanacaktır. gelenlere: bildiremeden ölüp gilmiş- tir. İki asırdanberi âlimler bu meseleyi halletmekle meşguldürler ve bunu halle muvaffak olana verilmek üzere uzun o senelerdenberi Almanyada 20,000 mark beklemektedir. Fakat devridalmle dairenin terbil imkânsız olduğu halde Fermat meselesini hal- letmek bir zaman meselesidir, bir gün hal çaresinin birisinin aklına gelivermesinden ibarettir, Şimdi sıra hayallere geliyor. Ma- Tüm olduğu gibi hayaller, ruhlar or. Takas sözüne gazetelerde ve ha- yatta her gün raslıyoruz. Bunun ne olduğunu, Ticaret Vekili B. Cezmi Erçin şu suretle anlatmaktadır! ... Takas nedir ve bizim için ehemihi- yeti nereden çıkmaktadır? Buna dair bir kaç kelime söyliyeyim. Biliyorsunuz ki, muhtelif iktisadi ve mali tesirler altında harici müba- delâtta normal usullere riayete, mem- leketine göre kısmen veya tamamen, imkân kalmayınca bu mübadeleyi te- min için muvakkat bazı usullere mü- racaat zaruri olmuştur. Takas da bu üsullerden biridir, Seneler geçtikçe takas, bir çok memleketlerde, ihra- cat ve Ithalâta imkân veren hemen yegâne mekanizma haline gelmiş bu lunmaktadır. Takas, mal mübadelesi dolayısile meydana gelen bir muameledir de diyebiliriz. Ayni mübadeleden farlı şudur ki faraza incir mukabili maki. ne satılmakla beraber, taraflar, bu malları aynen almayıp bedellerini binnetleş milli para ile ve takas mua- meleleri delâletile tesellüm etmiş bu- lunurlar, Misalde olduğu gibi incir- cilik ile makine ithalâtı münasebet. tar olmadığından ihracatcı ile maki- ne ithalâtcısını karşı karşıya getiren bir mutavassıt unsur vardır ki buna takascı diyoruz. 'Takascı bir şahış veya bir müessese olabilir. Takascı. nın rolü, âdiyen tavassutfan ibaret değildir. 'Takascı yerli ve ecnebi pi- yasalardaki ffatleri tedkik eder ve karşılaşmak lâzım gelen unsurları arar, primleri hesap eder ve bunlara nazaran ihracat veya ithalâtı tahrik eyler. Bilhassa ithalât ihtiyaçlarını yakından takip ederek, ihracat tacir lerini, ithalâtın yapılacağı memleke- te ihracat yapımasına teşvik eder. Bu muamelelerden dolayı yalnız bir komisyon fle iktifa edebileceği gi- bi; ithal ve ihraca aft mesuliyetleri olan da 250 bin pezeta alacak! GÜNÜN ANSİKLOPEDİSİ| TAKAS NEDİR? i amaaa A, Yakın sahiller için yeniden nelerin mahzenleridir, Şimdiyo kadam, # güpegündüz bir hayal görüldüğü va. © ki değildir. Ruhların böyle aydınlık” ö. tan çekinmeleri bazı kaçık ispiritiz. © macıları çok kızdırmıştır. İsveçli” bir ervah mütehassısı gündüz ğ hayal görene ve bunu doğrulukları da hiç şüphe olmıyan üç şahiti3 isbat. edene verilmek üzere geçenlerde bir © İsviçre bankasına 100,000 İsviçre frangı yalirmıştır. Gözlerimizin tahı” rüyete malik olduğu bir zamanda “©, hayal görmeğe muvaffak olacak bir “| Nihayet bir İspanyalı milyonerin Barselon bankalarından birine yatır. © dığı 250,000 pezetadan bahsedelim, Bu para kamere yapılacak ilk seya- hat için bir bilet parası olacaktır...“ İspanyalı milyonerin maksadı her. kesten evvel aya irişmek, orada kal. mak ve orada ölüp kemiklerini ayda defnettirmektir. Görülüyor ki sahibini beklemekte olan bir çok paralar vardır. Bu pa. “ raları herkes gidip alabilir, ancak şart koşulan muammalardan birini halletmek lâzımdır. Dünyada görülen bu kadar terakkiler karşisında insa. nın bu muammalardan birinin veya diğerinin bir gün halledileceğins iha- nacağı geliyor, de üzerine alarak teşebbüsata girişs- bilir, Halen cari mevzuatımıza göre, it- hal ve ihraç mallarımıza konulan cins itibarile takyidat, takas usulü. nün her mala şâmil bir şekilde İşle. mesine mani olmaktadır. Takas primleri tabiatile bunun tesiri altın. da kalmaktadır. Muhtelif memleket, lerde olan muamelede ihraç mukabi- U elde edilen ithal hakkının tam ih- râç kıymetine muadil olmamusı da ayrıca primlere müessir olan bir Amildir, Fakat takas primini doğuran baş- Uca âmil, dahili fiatlarımızla hariç fiatları arasındaki müvazenesizlik, yani ihraç mallarımızın bir çoğunun fiatlarının yüksek oluşudur. Hariç fiat seviyesi ile dahili fiat seviyesi arâ sında mutabakatı temine yarayan bu prim, ithalâtın şiddetini gösteren talebin fazlalığına, ihracat malları. Takas işlerinin tanzimi söztle, biri takas işlerinin idaresine yeni bir şe- kil vermek, diğerleri takas flatlarının anormal surette yükselmesine sebe. ' biyet veren âmillerin tesirlerini has' fifletmek kasdedilmektedir. a vapurlar ısmarlanacak | İngütereye ısmarlanan li vapur« dan manada yakın sahiller ( için de yeniden vapurlar sipariş lecektir. Bu hususta tetkikler yaplır . rılmaktadır,