25 Temmuz 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 9

Türk tipir.. | Avrupa gazetelerinde çıkan kari- katürlerde Türk tipinin hâlâ fesli, şalvarlı, kuşaklı çizildiği ögrülüyor. Kadınını, değme Avrupa milletleri- nin eriştiremediği en medeni hak. lara eriştirmiş; erkeğini dünyanın €n ileri İnsanlarının şekil ve seviye- sine çıkarmış bir milleti hâlâ bir ortaçağ derebeyi ü mekte bilmem ki nasıl bir nasil bir hiciv vardır?... Gerçi hicvin bududu rif bir kelime oyunundan yakası açıl- madık kaba bir küfre kadar; hafif bir çifleye ka- müikten kan&- tıcı bir neşlerlemeğe kadar yolu var. | dır!... Ve bunların her türlüsüne da- deni babayiğiliktir!... Fakat mizah, mizah olmak; hiciv de hiriv olmak şartile!... Avrupalı sanatkârların 1939 Tür- 1739 modelinde çizmı de iki sebep aranabilir: Kasid veya €spri!... Fakat ikisi de karanlıkta göz kırp- mak, âydınlıkta lâmba yakmak kabilinden boş ve fa; vuklu fanıtmaksa boşuna geyre Çünkü Türkiyenin bir 1923 ini geçirdiğini Afrika ortalarında yanlar bile duydul... Yok, maksad bu değil de kâinatı bize güldürmekse gene boşuna zah- met!... Zira şort giyip dolaşanlara, yüzünü gözünü boyayıp kasını kir. piğini yolanlara, şapkasına en acayip şekileri verenlere bile gülmiyen bu- günkü geniş düşünceli insanlar ar- tık ne şalvara gülerler, ne fesel... Bilâkis onlardan garip, estetik mâna- İar çıkarmağa kalkarlar! Gülseler güleeler bu kadar basit bir nükte ile eserlerine kiymet ver- diklerini vehmeden biçarelere güler ler yaşa Üstad Ercümend El son yazılarından birinde kalemini bu mevzua daldırmış ve Avrupa gazete- lerinde kendimizi büyle görünmek- ten kurtarmak için Türk karikat. ristlerini mili bir tip yaratmağa da- vet etmişti. Böyle bir daveti cana minnet bil mekle beraber bence buna lüzum, hattâ imkân yoktur. Güneşi görmi- yen köre ayla yıldız öğretilebilir mi?... Bırakalım onlar bizi hâlâ iki yüz sene evvelki şeklimizde görüp göster- sinler. Bu, bizim geriliğimize değil, onların geriliğine alâmettir!... m Talu da » , — Küba kadınları dünya kadınlarını sulh konjeransına çağırıyorlar, gi- der misin?.. — Giderim amma, seyahai elbisem yok!... Bir tashih Güzel sanatlar akademisi estetik profesörü şair Ahmed Hamdi Tanpı- nardan şu mektubu aldik: «Haber gazelesinin son Nüshala- rından birinde, Necip Fazıl Kısakürek imzah ve Küllük akademisi başlıklı bir yazıda şu satırları okudum: «... Bakın, parmağımı gösterdiğim noktada, soldan Üçüncü masuda şık. kktan siyade şıklığa gayreli görü. nen, kavruk saçlı, buruşuk alınlı, 20 raki gülüş kanburca bir öat vor. Bu zat tanyer! ağarırken pınar ba- şmda doğmuş bir şairciklir..» Son cümledeki kelime oyununu okuyanlar, bu salrdiğin ben olduğu- mu zannedeceklerdir. Halbuki işin aslı böyle değildir. Üstad, mübarek şehadet parmaklarını o noktaya uzut- tıkları zaman ben oradan kalkmış bulunuyordum. 'Tam o sırada o nok- tadan, elinde boy boy aynalar bulu- nan bir seyyar satıcı geçiyordul!... Her hangi bir yanlışlığa meydan verilmemek üzere keyfiyetin gazete- | miz vastesile tashihini djlerim..> Eşhas: Yeni Sabah başmuharriri B. Hü- seyin Cahid Yalçın. Almanyanın Istanbul başkonsolosu Herr Geheimrat Töpke Gazeteciler ve Alman ricali... Bahne: Ayazpaşadaki Alman sefarcti- nin büyük ve mükellef merasim salonu, Karşıki duvarda bay Hitlerin büyük bir portresi, Sağınde bay Göbbeli, solunda bay Goering. Pencerelerden deniz görünü yor. Duvarlar kirık haçla si (Perde açılınca konsolos ile Hüseyin Ca- hidin ortada el sıkıştıkları görülür. Gaze- teciler ve erkân duvar diplerine sıralan- muşlandır. Bir yandan da sinema ve fotog- rai makineleri işlemektedir.) Konsolos — (Büyük bir kadife ku- tuyu açar, içinden kırmızı bir kurde- Jâya takılmış allın, pirlanta işlemeli nefis bir kırık haç çıkarıp Hüseyin Cahidin boynuna geçirir ve hürmetle Çok yemenin — Sıhbatımza!... TALTiF! — Siyasi komedi: 1 perde — muharririn alnından öper) Bay Hit rin ve dolayıslle büyük Alman mi Jetinin size gönderdiği bu muhabbi nişanesini boynunuza İükmakla bal tiyarım. Son bir makalenizle İtalyâ nın şimalini Almanyaya havai se hası olarak bahşetmeniz büyük mi letimizin o ebediyen unutamıyacaj bir lütuftur aziz üstad!... (Hü Cahidin yanaklarını öper). Hüseyin Cahid — (Mendille ya naklarını kurulayarak) Bay IHitleri ve büyük Alman milletinin bu ,bü yük cemilesine teşekkür ederir Gehcimrat. İtalyanın manyaya hayat sahası rak göste ren yazıma gösterilen bu Kadirşinâs hktan pek bahtiyarım. İnşallah ya kında bütün İlalyayı Almanyaya ha şimâlini. A! i yat sahası olarak gösteren yazılar ya Zip şükran borçumu ödemeğe çalışa cağım!... (Elçinin önünde eğilir: v etraftakilerin şiddetli alkışları ara sında perde kapanır).