19 Temmuz 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10

Sahife 10 (Başlarafı 1 inci sahifede) ni Polonya tayyarecilerine öğretmek için İngiliz tayyarecileri gönderilme- si meselesi ile de meşgul olacaktır. Polonya askeri pilotları, bir müralay ile bir binbaşının kumandasında İn- giliz tayyare limanlarında staj gör- mek için İngiltereye gideceklerdir.» | Paris - Soir gazetesi, «Üç memle- ket, tek hava kuvvetis o serlâvhasile yazdığı bir makalede İngiliz - Fran- » osız - Polonya - işbirliğinin muhtelif © - merhalelerini tedkik ederken, büyük © harflerle şu üç noktayı sayıyor: 1 1 — İngiliz. hava filoları, Fransa k üzerinde uçuşlar yapacaklardır. 2 — : © Fransız tayyare filoları İngiltere üze- i rinde uçuşlar tertip edeceklerdir. 3 — İ . Polonya tayyarecileri, İngilterede staj |. görmeğe gidecelerdir. 4 — İngiliz tay- Lİ yarecileri de Polonyada staj yâpa- i i k olen el caklardır. 5 — General İronside Po- lonya ordusunun rolü ve harp vüku- © unda İngiliz - Fransız ve Leh hava İ © pilotlarının teşriki mesaisi hakkında ; Mareşal Smingiy ile görüşmek için yi tayyare ile Varşovaya gitmiştir.» : Figaro diyor ki: «İngilizler uyumu- yorlar. Avrupada ve hattâ Asyada icab | 0 eden biltün ihtiyat tedbirlerini alıyor. i Yar. Artık bir sürpriz darbesi indiriri- #8” Temez. Fransız - Polonya İşbirliği, iki “©” milletin arasındaki ittifakı daha 2i- i yade kuyvetlendirmektir. Polonyaya | İngilterenin yardimına muadil bir yardımda bulunmak için elyevm ha- zırlanmakta olan mukavelenamelerie bu ittifak daha sarih bir şekil alacak ve daha büyük bir inkişaf gösterecek» tir. Bütün bunlardan sonra İngiliz Hariciye Nezaretine gelen emin ve p » mabremane raporların Almanyanın i © arazisini almak için pek o kadar İstical » göstermediği merkezinde olması şa © yanı hayret değildir.» iğ Exelsior diyor ki: «Almanyanın © kendi siyaseti yüzünden ihdas ettiği © düşmanlardan başka (düşmanları yöktür. Alman politikası karşısında bir gün Fransa ile İngilterenin iştik- lâllerine bağlı olan bütün memleket- lerin, yeni tecavüzlere yolu tıkamak için müştereken hareket edecekleri » tshii bir şeydi. Paris ile Londra sulhü © organize ediyorlar ve sulhün hizme © #ine âzami kuvvetlerini tahsis ediyor- lar» | Justice gazetesi de şu satırları ya- EE zyor: © İngiliz donanması | © Anavatan filosuna bir zırhlı daha iltihak etti Londra 18 (A.A.) — Anavatan filo- #u, yaz talimleri devresinde bir zırhlı ile takviye edilecektir. Filvaki amiral- | “lık dairesi, Ramillees hattı harp gemi- — sinin ağustos manevralari için muvak. — katen anavatan filosuna raptedilmiş © olduğunu bildirmektedir. Bu gemi, ây'n yirmisirtle Spllhead'a gelecektir. Gemi ,altı ay evvvel Akdeniz filosu» na gönderilmişti, z Tuğlacıların toplantısı Dün sabah Ticaret odasında şehri- « mizdeki tuğla sanayicileri bir toplantı - yapmışlardır. İstanbulda otuz kadar tuğla imalâthanesi bulunduğu halde, , toplantıya ancak 20 müessese iştirak etmiştir. Hararetli o müzakerelerden sonra tuğlacılar, Ankarada İrem | 24 ünde toplanacak olan tuğlacılar kongresine gönderecekleri murahhas. ları seçmişlerdir. Murahhas heyeti şu Iki zattan mürekkeptir: Şaban Öz- balçık, Hazinedarzade Hüseyin Suba- şı. Heyet, bugünlerde Ankaraya ha- Tekel edecektir. Tapu umum müdürü Tekirdağa gitti 'Tapu ve kadastro umum üdürlüğü- , m6 tayin edilen mühendis B. Halid Ziya Turkan şehrimize gelmiş ve © Tekirdağına gitmiştir. © Aldığımız malümata göre Belediye “ler imâr müdürlüğü vazifesi de bun- dan sonra yine B. Halid Ziya tarafın- “dan ifa edilecektir. Kadastro umum . müdürlüğünün vâzifesi İle Belediyeler pe müdürlüğünün vazifesi arasın- da alâka ve mez mi çi ima hapi ingiltere ay başından sonra müttefik- - lerine tayyare vermeğe başlıyor cAlmanya endişeye düşmeğe başla- mıştır. Varşovadaki askeri müzakere- ler, Almanyaya öğretiyor ki Danzig meselesi Avusturya ve Südet meseleri gibi kolaylıkla | halledilemiyecektir. B. Hitler meselenin muhtelif safhala- rından haberdar edilmek için garbe bir çok ajanlar gönderiyor. Eğer © ajanlarına sorarsa, artık kararımız. dan şüphe edemez. » Polonya gazetelerinin makaleleri Varşova 18 — Gazeteler, general İronside'in Varşovayı ziyareti müna- sebetile uzun makaleler yaziyorlar. Kurjer Porariny diyor ki: «General İronside'in ziyareti cemi- lekârane bir #iyaret mahiyetinde de- ğildir. Gayesi matbuatın iştigal etme- sine lüzum olmıyan çok müsbet bir gayedir. İronside'in Polonyadaki ika- metinin neticeleri, çok mühim olacak- tır. Daha şimdiden Londra, Paris ve Varşovanın her türlü taarruza karşı koymalarına medar oladak askeri kuvvetler hazırlamakta oldukları id- dia edilebilir. Bu-keyfiyet Avrupada- ki siyesi vaziyetin inkişafı üzerinde kat'i bir tesir icra edecektir.» | Muhafazakâr «Czas» o Polonyanın | garbi Avrupa devletlerinin yapınakla oldukları mesai birliğinde tâbiiyet ve İ ademi müsavatın mevzuubahis olamı- yâcağı mütalâasını serdetmektedir. Bu gazete diyor ki: «Her üç hükü- met, şu neticeye vasıl olmuşlardır ki, hayati menfaatleri yekdiğerinin- ay- ni ve Avrupanın müstaklı ve hür ola- rak yaşamak istiyen diğer devletleri- nin menfaatlerine uygundur. Bu s8- bebden dolayı üç hükümet, siyaset, ekonomi ve icabında askerlik saha- sında teşriki mesaide bulunmağa ka- rar vermişlerdir.» Gâzetelerin küffesi İronslde'in bü yük harp esnasında Siberyada müt- tefik devletler kıtaatına kumanda et» tiği sırada Polonya askerlerinin kıy- metini takdir etmek imkânını elde etmiş bulunduğunu, zira kumandası altında bir çok Polonya askerinin çar- pışmış olduğunu yâzmaktadır. Gaze- teler, bundan başka İronside'in Po- lonya kıtaatı şefi Haller'e yazmış öl duğu bir mektubu neştetmektödirler. Mumalleyh bu mektubunda, Polonya askerinin kahramanlığını methüsena etmektedir. Maarif Şürası (Baş tarafı 1 inci sahifede) | B — İnşaat okullarının müaddel programları tedkik edilerek bugünkü ihtiyaçlara uygun olduğu neticesine varılmıştır. 5 — Dilekler komisyon: Muhtelif vilâyet kültür müessesele- rile bazı zatların rapor ve dilekleri teğ- kik edilmiş ve ilgili komisyonlara ve- rilmek üzere Maarif Şürası umumi kâ. tipliğine sunulmuştur. 6 — Neşriyat komisyonu: Okul kitapları hakkındaki talimat- name maddelerinin tedkikine devam edilmiştir. 7 — Yüksek öğretim komisyonu: Yüksek öğretimin gayesi hakkında- ki müzakerelere devam olunmuş, ana dili ve terimler meselesinin müzakere- $ine başlanmıştır. 8 Plân komisyonu: Türkiyede tahsilin bugünkü duru- İ Mu ve ana meseleleri hakkındaki ra- por üzerinde çalışmalarına devam et- miştir. Samsun seylâbı (Başlarafı 1 inci sahifede) tütün salaşlarını, samanlıkları yık. mış, birçok hayvanları ve ekin yığın. larının yüzde seksenini götürmüştür. 2000 dönüme yakın tütün tarlası ha- sara uğramıştır, Selin en çok tahbibat yaptığı mıntaka Koç Hüseyin deresi ve Hozan olduğu anlaşılmaktadır. Hamzalı mıntakasi- na elân sel gelmektedir. Dikbıyık kö. yünü de sular kaplamıştır. a inn j AKŞAM Sofya mektupları (Baş tarafı 8 inci sahlfede) rılmıştı. Şimdi ise leşkilât şu 8 mın- takaya ayrılıyor: Merkezi Sofya olan Vitoş muntakası 36 cemiyelli; merkö- zi Dupnitsa kasabası olan Makedonya mıntakasında 38 Yunak temiyeti; merkezi Filibe olan Trakya mıntaka- Sının 43 Yunak cemiyeti vardır, Mer- kezi Eski Zagra olan Ortadağ mınte- kasında 24 şube; merkezi . İslimeye ölen Balkan muntakasında 22 cemi. yet; merkezi Şumnu olan Preslav mıntakasında ise 21 Yunak şubesi mevcuddur. Merkezi Rusçuk olan V. Tımowo mıntakasının 59 Yunak ce- miyeli ve merkezi Vraca olan Bodin mintakasında da 118 Yunak cemiyeti vardır. Bulgar Yunak teşkilâtının serma- yesi de seneden seneye çoğalmıştır. 1898 yılında 24 leva kapitalle İşe baş- layan Yunak teşkilâtının bugünkü sermayesi 15,900,000 levadır. Yunak teşkilâtının Bulgaristanda 16 büyük modern jimnastik salonu, 46 oyun sahası, İl muzikası, 2 or- kestrası, oynamak için 5,700 jimnas- tik âleti, 20 kütüphanesi, Sofyada büyük bir stadyomu ve Yunakevi - bi- nası vördır. Bu rakamlar «Yunak; teşkilâtının ne derece inkişaf ettiği- ni göstermektedir. Yunek teşkilâtının meydana gelir diği yüzlerce oyun sahası, Jimnastik salonlarile tertip ettiği musikili eğ- lencelerle ve orkestra teşekküllerile gençliği kahvehanelerden o kurtar- mıştır. Bulgaristanda Yunak teşkilâ- | tına herkes âza olabilir, fakat hafta- nın muayyen zamanlarında âzaların jimnastik salonlarında spor idmanlâ- rı yapması mecburidir. Yugoslav Sokol teşkilâtı Sokol teşkilâtılarının müessisi Çekli Tirş'dir. Sokol teşkilâtı da «Yunak» teşkilâtının ayni gayeyi güder, So- kol, «sahin» demektir, Sokol teşkilâtının geçen sene, âza- sı 126,567 ve orta yaşa kadar genç- lerden ve çocuklarda ibaret olan âza- sıda 110,216 ya çıkmıştır. Bu âza- lar 330 Sokol cemiyetinde ve köyler- de 1,400 çete denilen küçük cemi- yetlerde toplanmışlardır. Sokol cemi- yetleri Yugoslavyada 25 mıntakayı ihtiva etmektedir. Sokol teşkilâtı, Yugoslavyada 230 Sokol evine ve 800 oyuri sahasına ma- liktir. Bunun için 250 milyon dinar- | dan fazla para sarfetmiştir. disiplinli surette orga- rize edilmesi için teşkilâta elebaşı, çavuş, yardımcı yetiştirilmesi mak- sadile 6 aylık kurslar açılmaktadır. Sokol teşkilâtına o memurlar, mual- ilimler, talebeler ve köylüler de âza olabilirler. Sokol teşkilâtı, âzalarını, nişan at- ma, yüzme, hafif ve ağır atlet, ata binme ve saire gibi muhtelif sporlar- da yetiştiriyor. Spor idmanlarına de- vanı etmek mecbüridir. Sökol teşki- lâtı, köylerde de faaliyettedir. Sokol, köy hayatının mali ve manevi âmili olmuştur. Köyün hufzıssıhası ile meşgul olur. Köylünün hayrına olarak yollar, çeş- meler yaptırır. Sokol teşkilâtı, fül iş- lerinden başka güyesi uğrunda kon- feranslar, radyo İle, sinema, tiyatzo, okumz yurdiarile ve kendi matbuati- le propaganda yapar ve kültürel in- kişafa âmil olur. Geçen sene 444,194 dinleyici huzu- Tunda 11,145 konferans vermiştir. So- kol teşkilâtının okuma yurdları 223 olup bunların 189/792 cild kitabı mevcuddur. Sokol teşkilâtının yalnız Belgrad mıntakasında 25 köyde tiyat- ro İropu vardır. Bir o kadar da teş kilâtın diğer ramtakalarındaki köy- lerde vardır. Teşkilât böylelikle mem- leketin kültürel hayatında mühim rol oynar, Sokol teşkilâtı, Yugoslav kadını için de çalışmaktadır. Teşkilât kızları ya- rının iyi anası olarak yetiştiriyor. Yu- goslav kadınına, hifzıssıhha ve muf fağın bütün teferrüatına varıncaya kadar her şeyi öğretiyor. Makedonya, Bosna ve Hersekte kadınlar arasında cehaletle mücâdele ediyor, Gayeleri- Ağustos ayı döviz fiatleri Serbes döviz verdi memleketler listesine Kanada da girdi Ankara 18 (Telefonla) — Türk pa- rası kıymetini koruma hakkındaki kanun ve zeyillerine tevfikan müvâ- redalına serbes döviz verdiğimiz memleketler listesine Kanndanın da ilâvesi Vekiller Heyetinin tasvibine iktiran etmiştir. Ankara, 18 (Akşam) — 1 ağustos 939 tarihinden 31 ağustos 939 akşa- mına kadar itibara alınması lâzım gelen ve borsada kote olan ve olma- yan dövizlerin, vasati fiyatları güm- rük ve inhisarlar vekâletince tesbit edilmiştir. Bu fiyatlar haziran 939 ayındaki vasati çek fiyatlarıdır. Bil diriyorum: Bir sterlin 5, 1. — 93 Kr, 100 dolar 126 L, 60 K. 25 8, 100 Fransız frangı 3L.35K.505S,100lrei 61,06 K. 100 İsviçre frangı 28 L. 55 K, 100 florin 67 L. 35 K. 25 8, 100 Rayşmark 50L 78K.75S, 100 Belga21L 35 K. 505,100 drahmilL 8 K. 255, 100 leva 1 L. 56 K, 100 Çekoslovakya kuronu 4 L, 33 K. 50 5, 100 pezata ML3K. 505. 100 zloti 23 L.86 Kİ 100 pengö 241,84 K.100ley90K. 50S, 100 dinar 2 L, 89 K. 258,100 yen SAL. 61 K. 50 8, 100 İsveç kuronu 30 L. 53 K. 100 ruble 231.89 K. Borsada kayılsız bazı dövizlerin | vasati çek fiyatları da şutlardır: 100 Danimarka kuronu 26 L, 47 K, | 25 5, 100 Norveç kuronu 29 L 79 K. 50 S, 100 Finlândiya markı 2L. 61 K. 25 S, 100 Estonya markı 32 L. 59 K, 100 Rubi 4$ L, ITK 7155, Hatay ve diğer vilâyetlere tayinler Ankara 19 (Akşam) — Hatay sih- hat ve İçtimai muavenet müdürlüğü- ne Samsun sıhhat ve İçtimai muave- net müdürü B. Sırrı Sağın, Antalya merkez hükümet tabibliğine Eskişe- hir sıtma mücadele tabibi Cavid Yurdman, İskenderun hükümet ta- bibliğine Vezirköprü hükümet tabibi Raif Esmer, Kırıkhan hükümet ta- bibliğine Maraş hükümet tabibi All Muharrem, Yayladağ hükümet tabib- liğine Fatih belediye tabibi Süreyya Balkır, Hassa hükümet tabibliğine Adana hükümet tabibi Ahmed Kemal Reyhaniye hükümet tabibliğine Ma- Traş sıtma mücadele tabibi Arif Feyzi, Antalya merkez belediye tabibliğine Konya belediye tabibi Mesrur Hatay, Antalya hastanesi baştabib ve opera- törlüğüne Adana memleket hastane- si eski operatörü Yusuf Ziya; An- takya memleket hastanesi dahiliye mütehassıslığına Rize memleket has- tanesi eski dahliye mülehassısı Şakir Uygun, İskenderun memleket hasta» hesi operatörlüğüne açıktan operatör Nedim Cankun, erun hastane- si röntgen mütehassıslığina Sıvas .Nümüne hastanesi röntgen mütehas- sısı Talât Civelek, Antakya memleket hastenesi eczacılığına İsparta mem- leket hastanesi eczacısı İsmali Hakkı tayin edilmişlerdir. Ankarada bir hastane daha yapılacak Ankara 18 (Akşam) — Devlet de- miryolları umum müdürlüğü, Anka- ra istasyonu civarında modem bir hastane yaptıracaktır, Yapılan ilk keşiflere göre bina 285 bin liraya mal olacaktır. Romanya MU müdürlüğü İstanbulda bir büro açacak Romanya Matbuat Nezareti Pro- paganda ve Turizm müdürü B, Garbo şehrimize gelmiştir. Bu zat, şehrimiz. de «Turistofis Rumen» namile bir bü- ro teşkil edecektir. Bu büro, Romanya ile Türkiye arasındaki turizm hare- ketlerini tanzim edecektir, 'B. Carbo bu büronun tesisi için Be- lediye Turizm müdürlüğile temasa gelmiştir. «Turistofis Rumen» şimdiye kadar Paris ve Berlinde birer şube açmıştı. mer $ bor aca wz edilecek bie lb 19 Temmuz 1939 Amerikadaki Meksikalı'ar Meksika hükümeti, bunların memleketlerine avdetlerini temine çalışıyor Los Angeles 18 (A.A.) — Haliha- zırda Kaliforniyada bulunmakta olan Meksika müsteşarlarından B. Ramon Beteta'nın beyanalına göre, Meksika hükümeti, Birleşik Amerikada yaşı yan bir milyon 400 bin Meksikalı çifçi ve irad sâhibini memleketlerine iade tasavvurunda bulunmaktadır. o B. Betela bunların memleketlerine ia desi hareketinin şimdiden başlamış olduğunu ilâve etmiştir. Temmuz nibayetine kadar Kalifor- kalı beş yüz aile Meksikaya dönmüş” tür. Her avdet edene on hektarlık arazi, Aletler, tohumlar verilmekte ve Meksika Ziraat bankasından para İk- raz edilmektedir. Bu paranın ikrm- zından maksad, gelecek rekolteye ka- dar yaşamalarını temin etmektir. 'Temuz nihayetine kadar Kalofor niyada kalacak olan B. Beleta esasen Meksikalı olan Amerikalıların bir çok menfaatlerine iştirak edecek ve bu proje lehinde nutuklar klar söylüyecektir, Bir heroincinin üzerinde mektep mühürü bulundu Ankera 18 (Telefonla) — Heroin sa- tarken yakalanan Mustafa oğlu Katil Albayrak adında birinin üzörinde (Çeri ilkmektep riuallimliği) iba- resini havi bir mühür bulunmuştur. Maarif Vekâleti alâkadarlara bir tamlm göndererek bu mübürle veril miş tasdikname ve nakıl ilmühaber- lerinin doğruluğu tevsik edilmeden muameleye konulmamasını bildir. miştir. Vergiye tabi tutulacak ve tu- tulmıyacak bey'iyeler hak- kında bir tebliğ Ankara 18 (Akşam) — Türk hava, Kı- zılay ve Çocuk esirgeme kurumları tara- fından sattırılmakta olan şefkat pulları ile tutkalı makbuzlar aidatının vergiye tAbi olup olmadığında tereddüde düşüldüğü Maliye Vekâletine yapılan müracantler- den anlaşılmaktadır. Bu münasebetle Vekâletçe hazırlanan bir umumi tebilge göre; bu kurumlara aid pul ve makbuzları satan resmi veya hu- susl müesseseler memurlarile gayri safi irad usulile veryiye tâbi mükelleflere veri- lecek bey'iyelerden hiç bir vergi kesiimiye- çektir. Bu bey'iyeler, beyanname usulünde ver- giye tâbi mükellefler tarafından alındığı takdirde, bu gibiler kanunen bilimum va ridat ve masraflarını defterlerinde gösler- mek mecburiyetinde olduklarından, bu bey'iyeleri de defterlerine geçirecekler v8 binnetice kazanç vergisine tâbi butulacak- lardır. Gerede'de 'de Atatürk günü Gerede 18 (A.A) — Bugün ebedi Şef Atatürkün kazamızi şereflendir- diklerinin beşinci yıldönümüdür, Ge- rede bayraklarla süslenmiş, Halkevi meydanlığındâ memurlar ve büyük bir halk kütlesinin iştirakile toplantı yapılmış, bir çok hatipler tafafından sözler söylenmiştir. Atatürke ald öl mez, unutulmaz hatıralar yadedilmiş- tir, Öğleden sonra spor klübü tarafın- dan bugünün şerefine atletizm müsa- bakaları yapılmıştır. Gece sehir elek- riklerle süslenmiştir. Genç bir kız denizde boğuldu On yedi yaşlarında Saadet isminde bir kız dün Üsküdarda Şemsipaşada denize girmiş, iyi yüzme bilmediği hal- da fazla açılmış ve-dönüşte boğulmuş» tur, Saadetin cesedi denizden çıkarıl- mıştır. ikinci noter dairesinde yapıldığı iddia edilen bir sahte temlikname işinin muhakemesine başlamışlır. Hüdisede dâvacı sıfatile bulunan Mazhar adında birinin iddiasına gö- re, tüccardan Hüseyin Avni adında bi- ri, kayınpederi namına sahte bir tem- likname yaptırmıştır. Hidiseo meydana çıkınca, Hüseyin Avni, Ruşen Eşref, Dimitri ve Fevzi adlarındaki dört kişi sahtekârlık su- çundan ağırceza mahkemesine veril- mişlerdir. Dün muhakemeye başlanmış, sor- guya çekilen dört maznun sahte tem. likname işile hiçbir alâkaları olmadı. ğını söylemişlerdir. Şahidlerin çağı. rılması ci ee kata. göze