16 Temmuz 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
K AKŞAM 16 Temmuz 1. Dün gece Galatada çok |ni feci bir cinayet işlendi Iki sarhoştan biri diğerinin karnını bıçakla açtı ve barsakların yere döktü kaldırıldı, Vaka şudur: Galatada Mumhane caddesinde 185 numarada oturan Hüseyin oğlu Tur- han ile çiçökçi Vehbi ötedenberi arka- daştırlar. Son zamanlarda her neden- se araları açılmıştır. 'Turhan gece bir meyhanede rakı içip evine giderken, yolda diğer bir meyhanede içen arka- daşı Vehbiye raslamıştır. İkisinin de kafası tütsülü olduğundan kavgaya tutuşmuşlar; etraftan yetişenler kav. gacıları ayırmışlar, fakat biraz ileride tekrar buluşarak kavgaya devam et- mişlerdir. Sarhoşlar gene ayrılmışsa da üçüncü bir defa daha buluşmuşlar ve bü büluşma Turhanm ağır yara- Yanşnasile neticelenmiştir. Sarhoşların üçüncü defa buluştuk- ları yer Turhanın su dökmek üzere gittiği Berberler sokağıdır. Vehbi ya- vaş yavaş gelmiş ve bıçağını ansızm 'Turharın arkasına saplamıştır. 'Tur- han acı bir feryatla arkasına dönün- ce Vehbiyi görmüş ve kendisini müda- faa etmek islemişse de Vehbi ikinci bıçağı Turhanın karnına saplamış ve bıçağını aşağıya doğru sıyırarak kar- nını açmıştır. Barsakları dökülen Turhan oluğu yere ölü gibi düşmüştür. Vehbi arka- daşını bir iki bıçak darbesile daha yaraladıktan sonra kaçmak İstemiş ise de yakalanmıştır. Turhan Beyoğlu hastanesine kaldı- rılarak tedavi altına alınmıştır. Tah- kikata devam ediliyor. B. Hull silâh ambragosu- nun kaldırılmasını istiyor (Baştarafı i inci sahifede) B. Hul'ün mesajında silâhlara konacak ambargo hükmünün kaldırılması isten- mekle ve şöyle denilmektedir: «Bu hükmün ipkasını istiyenler, bu memleketin bu suretle harbe sürüklenmi- yeceğine inananlardır. Bunlar, bu şekil- de barekti etmekle Amerika efkârı umu- miyesini bu yanlış ve mantıksız hülyaya raber harp için bunlar kadar lâzım olan diğer maddelerin ticareti devam edebi- decektir.. B. Hull, bundan sonra evvelce tavsiye elmiş olduğu ve fikrine göre Amerikayı mümkün olduğu kadar harbe sürüklen- mekten koruyacak olan bitaraflık prog- ramının alti noktasından bahsederek &mbargonun kaldınlmasını istemektedir. Mezkür 6 nokta şunlardır: i 1 — Amerika vapurlarının harp min- takalanna; girmelerinin menedilmesi, 2 — Amerika tebaasının harp mınta- halarından geçmelerinin taheid edilmesi, 3 — Muharip devletlere gönderilecek eşyaya wd tasarruf senedlerinin ecnebi alıcıların namına devredilmesi, 4 — Kredi ve istikraz akdi hakkındaki mevcud kanunların Ipkası, $ — Muhariplerin menfaatine olarak Amerikada toplanacak tanelerin bir ni- 3ama i © — Silâh ve cephane ihracatı için ve- rilen rahsatnameler hakkında şimdi tat- bik edilen usulün ipkası, B. Hull, uzun tediikler neticesinde ha- urlanan programın muhtemel bir barp zuhurunda Amerikanın sürüklenmesine mâni olacak en İyi bir formül olduğu ka- maatindedir. Bu suretle şimdiki kahunun yerine çok daha geniş ve fill imkânları havi ve gö- ş rünüşe göre, her türlü hadiseyi uzaklaş- lrscak mahiyette yeni hükümler ikamesi teklif edilmektedir. Bu hükümler, şimdiki kanundan ziya- de harbi güçleştirmekte ve memleketi sıkı bir bitaraflık çerçevesi içinde muhafaza i etmekle beraber mümkün olduğu kadar Amerikanın harbe sürüklenmesi tehlike- i sini azaltmâktadır. ç Mesaj, şöyle devam etmektedir: ; aHali bazırdaki vahim şartlar altında , aylik, dünyamın bir kaç noktasında teh- de edilmekte olduğundan kökleşmiş olan © Manantime göre memleketin bir harbe sürüklenmesine müni olmak için milleti. miz Amerikanın ânanevi siyasetile kabili telif olan her türlü nüfuzunu kullarnma- hdır. Dünya harbi imkânlarını güçleştir- f mek yolunda atılacak lik adım, budur. Hükümetin de vazifesi, budur. Fakat ; Bazı kimseler bünu takdir edemiyorlar, © © Mepimiz ayrı ayrı bilmeliyiz ki, umumi bir © — barbin patlaması, Amerikanın karşılaştı- B tehlikeleri çoğaltır. Bu noktayı herke- “ sin bilmesi lâzımdır. “ Hull, şöyle devam etmektedir: © etirümetin tekli ettiği kanun, huku- > ku düvel kaidelerine olduğu kadar Ame- © #ikanın 150 senedenberi takip ettiği siya- © sete de uygundur. Hükümetin maksadı, İ muayyen bir ecnebi devlete yardım et- mek ve yahut zarar vermek olsa idi, umu- mi. bir harbin patlamasına mâni olmak ananeri siyasetinin çerçevesi içinde senelerdenberi israria elinden geleni yap- mağa uğraşmazdı. Yapılan propaganda silâhlara ambargo koymak usulünün terk edilmesi, hüküme- tin salâhiyetini arttırıcak ve ipkası, bu salâhiyetleri tahdid edeceği hissini aşı- Jamıştır. ; Bu tekliflerin haklı olduğuna inanmak a a kp 'Amerikân piyasaları bilâistima dünya- nın bütün memleketlerine açık bulundu- Tulduğu için ambargonun ksldırılmasile Relsicümhura munzam bir geniş salâhi- pa verimliş olmaz. Ambargonun kaldı- nlmasi isteniyör, çünkü ambargo askeri arttınlmasnda başa »— | cukları arıyor. a «Bilhassa küçük milletler kendilerine silâh verebilecek olan Amerika gibi devlet- Jere tabidirler. Sıkı bir zamanda onlara müdafaaları için lânm olan vasıtalar vermekten imtina etmekle hukuku dövel kaidelerine uygun bir tarzda sülhe bağlı milletleri müdafaadan âciz bir hale getirmeğe yardım etmiş oluruz.» Japonyaya gönderilen eşyaya ambargo vazı teklifi Vaşingten 15 — Âyan meclisinin hari- ciye encümeni, Japonyaya gönderilen bazı maddelere ambargo konmasına dair Pitiman tarafından yapılan teklifi mü- Zakere etmiştir. - İki taraftan birine karşı Tark gözetici tedbirler alınmıyacağına dair | i çın de Amerika ile Japonya arasında | bir ticaret muahedesi mevcud İ olduğu için encümen bu teklif hakkında | Hariciye Nazırı Hul'ün mütallasını sor- mağa karar vermiştir. Dün encümen, hiç bir karar ittihaz et- memiştir. Dünkü içtimaa iştirak eden âzaya göre projeye karşı şiddetli bir mu- halefet vardır. AÂyandan bir çok kimseler bu projenin Japonlara Uzak Şarktaki Amerikan men- faatlerine doğrudan doğruya tecavüz et- mek fırsatını vereceğinden ve Jâponya- nın bir mukabelebilmisil tedbiri olarak Amerikadan pamuk almaktan vazgeçme- sinden korkmaktadırlar. istimlâk işleri Takdiri kıymet komisyonları seçilmeden istimlâk muame- lelerine başlanamıyacak İstimlâk kanunundaki eski hükme göre istimlâk edilecek «gayri menkul» ler için gayri safi irâdın on misli İS- timlâk bedelini teşkil ediyordu. Yeni tadil edilen şekle göre bu usul kal. dırılmış; her «gayri menkul» için tak- diri kıymet esas konulmuştur. An- câk takdiri kıymet komisyonlarının umumi meclis tarafından İntihabı lâzım gelmektedir. Belediyenin elinde imar plânına göre istimlâk edilecek yerler oldu- gundan 15 ağustosta toplanacak umumi meclis tarafından yeni bir kıymet komisyonu intihab edilme- den evvel istimlâk muamelelerine baş- lanamıyacaktır. Ancak Belediye, vakit kazanmak için istimlâk edilecek bina- lar hakkında şimdiden hazırhklar yapmaktadır. Attan düştü Davutpaşada oturan Mümin oğtu İsmail isminde biri dün atla Edirne. kapıya gelirken attan düşmüş ve sağ bacağı kırıldığı için Cerrahpaşa has- tanesine kaldırılmıştır. Başma düşen beş kiloluk bir taşla yaralandı Mecidiye köyünde Taşocağı soka- ğında 4 numaralı evde oturan Vecdi, dün Yüksekkaldırımda Hendek 80 kağından geçerken başına düşen beş kiloluk Wr taşla yaralanmıştır. Tah- kikat neticesinde bu taşı bir kaç ço- cuğun orada bir apartıman katından attıkları anlaşılmıştır. Zabıta bu ço- efradının sevkine başlandı (Baştarafı 1 inci sahifede) Almanlar Moravyada tahkimat yapıyorlar Varşova 15 — Buraya gelen haber- Yere göre Almanlar, Bohemyada Grus- zewo ile Michalkowice arasında, tel örgüler ile mücehhez iki siper hatti- le Prydek civarındaki dağlık sırtlar- da İstihkâmat inşa etmişlerdir. Diğer taraflan öğrenildiğine göre Moravya- da Hulezinde mühim bir Alman gar- nizon kuvveti gelmiştir. Amerikan tayyare fabrika- larında yabancı işçilere yol veriliyor New - York 15 (A.A.) — Amerikan tayyare fabrikalarında çalışan bütün ecnebi işçilerine yeni ihtiraların sır- rını muhafaza etmek için yol veril. mektedir. Elde edilen malümata göre yeni tayyarelere konan motörlerin kuv- veti mevcud en iyi tayyarelerin mo- türlerine nisbetle yüzde 25 fazladır, Avcı tayyareleri 375 mil süratle uça- bileceklerdir. Hakiki bava kaleleri olan “bombardıman tayyarelerinin. sürati ise 300 mildir. İngilterede Alman propagandası Londra 15 — Almanların Fransa. da yaptıkları propaganda, İngiltere. de de patlak vermiştir. Daily Express gazetesi, Fransız mukabil casusluk teşkilâlına mensub memurlar, İngi- liz mukabil casuslük (teşkilâtile bir- likte çalışmak için Dondraya gelmiş- ler ve bütün İngiliz imparatorluğun- da geniş bir Alman propagandasının yapıldığını gösteren vesikaları İngiliz meslekdaşlarına göstermişlerdir. Daliy Express birinci sabifesinde büyük başlıklarla İngiliz emniyet teş- kilâtınımn İngiiteredeki dini harekette hâkim bir rol oynıyan bir Alman Na- zi memuru ile refikasım meydana çı- kardığını yazıyor. Diğer taraftan şik Alman kadınları, İngiliz kibar maha- filine hulül etmek için İngiltereye gönderilmişlerdir. © * Bu suretle Surreyde bir villâda genç Alman Kadınlarının her hafta terzilik dersleri a'mak bahanesile toplandık- Jarı meydana çıkarılmıştır. Polisin yap, tığı araştırma neticesinde bu köşkün Alman propagandasının merkezlerin- den biri olduğu sabit olmuştur. Diğer taraftan İngiliz dahiliye ne- zareti mahafili, İngiltereye gelmekte olan Alman gazeteleri muhabirlerinin çokluğundan endişeye düşmüşlerdir. Yapılan tahkikat neticesinde bu Al man muhabirlerinin İngilterede kısa ikamet müdyletleri esnasında faydalı malâmat toplamağa memur olduğu anlaşılmıştır. Maamafih Daily Expresse İngiliz mükamatı İngilteredeki bu tarz hare- ketin Paristekine benzemediği kanaa- tine varmışlardır. Alman parası, Nazi gazetelerile beyannamelerinin İskoç- ya limanlarında ekseriyetle alenen ve bazan gizli olarak neşr ve tamimine yaramaktadır, Vefata sebebiyet vermiş Üsküdar nüfus memuru B, Salih 8 ay hapse mahküm oldu Bir müddet evvel Üsküdar nüfus memuru B. Salih Üsküdar Zirsat bankasına ald motosikleti Kındisi kullanarak ve motosikletin sepetinde Firdevs adında bir kadın olduğu hal. de Yakaciıktan Üsküdara gidetken Küçükyalı caddesinden motosikleti yolun kenarındaki bir tasa çarptır. mış, bu çarptırma neticesinde #cpet- te oturan Firdevs tepesi üstü düşüp beyni paraçalanarak ölmüştü. Üsküdar asliye ceza mahkemesinde vefata sebebiyet suçundan dolayı Sa- Mhin muhakemesi yapilmiş ve su- çu sabit olduğundan cezayi hafifle. tel sebebler de göz önünde tutularak sekiz ay hapsine karar verilmiştir. İsknderun müddeiumumiliği Torbalı müddelumumisi B. Suphi Nahid Okay İskenderun müddeiumu- miliğine tayin olunmuştur. B. Suphi Nahid Okay yeni vazifesine başla- mak üzere dün İskenderuna hareket Asliye ceza mahkemesi B. Malik Kevkebin tahliye talebini reddetti Satye binası tahkikatına dördün- cü sorgu hâkimi dün de devâm et- miş, gelen müzakerelerin . cevapları tedkik edilmiştir. Ankaradan bekle. nen İslinabe evrakından bir kısmı henüz gelmediğinden tahkikat ikmal edilememiştir. İlk sorguda tevkiflerine karar veri- len mazmnunlardan B. Malik Kevkep tahliyesi için müracaat etmiş, dör- düncü sorgu hâkimi bu talebi reddet- tiği cihetle B. Malik Kevkebin itira- zı asliye dördüncü ceza mahkemesi- ne verilmişti. Dün asliye dördüncü ceza mahkemesi evrakı tedkik ede- rek sorgu hâkiminin kararını yerin. de bulmuş ve maznunun tahliye ta- lebinin reddine karar vermiştir. Bun- dan başka maznunlardan tahliye ta- lebinde bulunan yoktur. Tahrir memurlarına hakaret eden Ahmedin muhakemesi Belediye bina tahrir o komisyonu azasından B. Ahmed, Hayri ve Sırrı evvelki gün Haseki civarinda bir ar- sanın tahrir muamelesini yaparlarken o civarda kahvecilik yapar Ahmed bunların vazifelerine müdahale ve kendilerine hakaret etmiştir. Ahmed hakkında, vazife esnasında memurlara hakaret suçundan dolayı evrak tanzim olunarak mahkemeye verlimiştir. Asliye dördüncü ceza mahkemesinde yapılan muhakemede maznun Ahmeğ suçunu inkâr etmiş- tir. Mahkeme, kendilerine hakaret edildiği iddiasında bulunan Belediye tahrir komisyonu azalatının Devlet memuru olup olmadıklarının tesbiti İçin evrakı müddelumumiliğe iade lik Hatay valisi ile mülâkat slBaş tarafı 1 inci sahijede) huzurunda kahraman Hataylılar 5€- lâmlıyarak vazifeme başlıyacağım.» — Hatayda meskün bazı insanların | hicret arzusuna kapıldıkları haber- | leri vardır. Bu doğru mudur vebu husustaki düşünceniz nedir? «Cümhuriyet müessesemizin vatan- daşlar arasında hiç bir mevzuda ne fark ve ne de İstisna kabul etmediğini çok iyi bilirsiniz. Cümhuriyet valisi- nin baska türlü düşünmesine imkân yoktur. Cümbhuriyetimizin şefkat ve adalet müesseseleri, İstisnasız bütün vatandaslar için söyanen istifade edi- lecek feyiz ve sandet kaynaklarıdır. Eğer Hatayda meskün bir takım in- sanlarm Hatay anlaşmasının bazı hü- kümlerinden istifade ederek yuvala- rını başka diyara nakle karar verdik- leri hakkında aldığımız haberler doğ- ru ise, Türk Cümhuriyetinin vatan- daşlar için devamlı refah ve saadet vadeden geniş ve sıcak şefkat ocağın- dan kendi riza ve ihtiyarlarile ayrıl mak İstemelerinin mânasıni anlıya- madığımı ifade ederim, Ayni zamian- da bu insanların yurt değiştirmenin güçlüklerine ve sıkıntılarını ve meş- kük âkibetlerine kendilerini keptir- mak için ne gibi tesirler altında hare- ket ettiklerini de kestiremiyorum. İnanmak istemediğim böyle bir ka- rar karşısında muahede hükümlerine sadakate mecbur olan Cümburiyet valisine bu hadiseye teessüt etmek- ten ve bu zavallı insanlara acımaktan başka yapılacak iş kalır mı?» Hatayda 14 temmuz bayramı Antakya 15 (AA.) —14 temmuz | Fransız milli bayramı dolayısile dün burada Fransızlar tarafından bir tö- ren tertip edilmiş ve geçid resmi ya- pılmıştır. Dost ve müttefik Fransanın milli bayramı Türk - Fransız teşriki mesaisinin samimi bir tezahürüne ve- sile vermiştir. Türk ve Fransız kıtaa- tının iştirak ettikleri bu merasime bandçmuzun çaldığı İstiklâl marşile başlanmış, bunu yine “bandömüz ta. rafından çalınan Marseyyez takib et- ir, Müttefik kıtalar albay Şükrü Ka- natlı ve albay Collet tarafından tef- tiş edildikten sonra geçid resmi baş- lamış, başta kahraman askerlerimiz olmak üzere jandarma alayı ve Fran. | hazır e e Iterede 200,000 kura| Satye tahkikatı | Barış sigortası (Baştarafı 1 inci sahifede) 'Biz diliyoruz ki çok şükür harp do. Zuramamış nut ın zararlı kısır. lığı yerine, yeni faaliyeti fay- dalı bir sükün ve rahat getirsin ve insanlığın gergin âsabı biraz dinlen- sin! Merak edince çabucak keşfolu- nur; bütün kâinat havasında durma- dan dolaşan siyasi râşeler, iktisadi &wniyetleri ne kadar tarümar etmek- te ve bu yüzden bütün insanlık ne hesap edilmez ziyanlara uğramakta- dır düşünüyor musunuz? Yazık de- ğil mi? Bugün en sayılı cihan mütefekkir- lerinin hemen hemen hepsi tarafm- dan müttefikan müdafaa edilen bir tez malümdur: Umumi savaşa İngil- terenin iştirak edeceği evvelden kes- tirilseydi, beşeriyet mukadderatı, in- sanlığa musallat olmuş en muazzam âfetlen halâs olurdu diyorlar, İşte biz- ce büyük müttefikimiz bugün böyle bir sulh seferberliği yapmaktadır. O sebepledir ki kuvvetlerini tam bir Ahenk içinde toplayışına şu adi ver. dik: Barış sigortası... Pazil Ahmed Aykaç 15 Temmuz 1939 Esham ve Tahvilât Tahvilât üzerine muamele olmamıştır. PARA ve ÇEKLER (Kapanış fiatleri) Londra i Sterlin 593 New-York 100 Dolar 128.6575 Paris 100 Frank 355 Milüno 100 Liret 666 Cenevre 100 İsviçre Fr. oo 28581 Amsterdam (— 100 Florin 013615 Berlin 100 Hayşmark o 50825 Brüksel 100 Belga 215135 Alina 100 Drahmi 10875 Sofya 100 Lava 156 Prag 100 Çokaslovak Kr 434 Madrid 100 Pezetü M.035 Varşova 100 Zioti 231425 Budapeşte 100 Prngo 24 425 Bükreş 100 Ley 0805 Belgrad 100 Dinar 24925 Yokohama 100 Yen 34102 Stokholm 100 İsveç Pr. 30 5373 Moskova 100 Ruble 234025 Hayırlı bir doğum Etibank mühendislerinden bay Fa- zil Heper'ip 18/7/9398 tarihinde bir oğlu dünyaya gelmiştir. Nevzada uzun ömürler dileriz. . iRTİHAL Mülga Âyan âzasından merhum Manastırlı İsmail Hakkı efendinin bü- yük oğlu ve Mülkiye müfettişi Hayr Arar ve Sıhhiye Vekâleti inüstesarı Asım Arar ve Çatalca kaymakamı Hikmet Arar ve başkonsolos Ex'em Arar, Merkez Bankası şcilerinden Se- dat Ararım büyük kardeşleri mülga Dahiliye Nezareti Kalemi mubsus müdürlüğünden mütekait Fuat Arar vefat etmiştir, Cenazesi bugünkü pa- zar günü saat 11 de Beyoğlu hasta- nesinden kaldırılarak öğle namâzı Teşvikiye camiinde Kılmdıktan son- ra Feriköyünde aile mezarlığına def- nolunacaktır. TİYATROLAR; tm ina ŞEBZADEBAŞI - TURAN Bugür hem tiyatro hem sinema Bu gece: 2 fim AŞKTAN DAHA KUVVEYİ MASKELİ HAYDUDLARA KARŞI Pazartesi, salı, çarşamba bayanlara 5 kuruş Telefon; 22127 Naşid Özcan - Ertuğrul Sadi Tek birlikte Bu gece Karagümrük Zafer Alle bahçesinde KARMAKARIŞIK 3 perde, TÜRK nevi o! OPERETİ Bu akşam Beylerbeyi BİR GÖNÜL OL şı 3 perde, EGE TİYATROSU Nuri Gençdur ve ar) Gündüz: Üsküdar Bahçesinde TAŞ PARÇASI- ARAP SAÇI Gece: Yenişehir Cümhuriyet Bahçesinde YALNIZ Biz KELİME HALK Tiyaraosu Kenan Güler ve arkadaşlar Gündüz Yedikule Pınar sinemasında EKMEKÇİ KADIN Gece: Ortaköyde Emek sinemasında Zengin program BAY Büyük müsamere hükümet erkânı ve halkın sürekli al- kışları arasında geçmişlerdir. Merasimde fevkalâde murahhas B. Cevat Açıkalın, sabık konsolos B. Fet- hi Denli, askeri ve mülki erkân ile şehrimizde bulunan Fransız kolonisi
