16 Nisan 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8
Ingiliz, Fransız ve Italyan kuvvetleri Akdenizde Ingilterenin 5, Fransanın 3: İtalyanın 3 dritnotu vardır Arnavutluğur İtalyan askerleri ta- rafından işgalinden sonra Akdeniz “vas - - giyeti çok ehemmiyet kesbetti, Her ta- rafta askeri tedbirler alındığı, hazir- lıklar yapıldığı göze çarpıyor. Akde- nizde herhangi bir. harekette deniz kuvvetleri mühim bir rol oynıyacak- tir. Bunun için burada kuvvetli do- nanma bulunduran başlıca üç devle- tin, yani İngiltere, Fransa ve İtalya- nın deniz kuvvetlerini gözden güçir- mek faydadan hali değildir. Evvelâ İngiliz donanmasını tedkik edelim: İngilterenin Akdeniz donan. ması 4 hattı harp gemisi yani dritnot- tan ve bir hattı harp kruvazörü deni- len dritnot kruvazörden mürekkeptir. Hattı harp gemileri şunlardır; “ Warspite, Ramillies, Barham, Ma. Jaya. Hattı harp kruvazörü de Repul. sedir. Bu dritnotlardan Warspite, Barham Ve Malaya ayni sistemdir. Hacimleri 31,100 ton, süratleri 25 mildir. Başlı- ca silâhları 8 aded 38,1lik,8 aded 15,2 lik, 8 aded 10,2 lik toptan ve yir- miyi mütecaviz hafif topla tayyare mü- dafaasi için toplardan mürekkeptir. Bu üç zırhlı 914, 915 senelerinde de- nize indirilmiştir. Umumi harp esna- sında Çanakkaleye gelen Gueen Eliza» betiin eşidir. Üç zırhlı 935-937 sene- leri zarfında hemen kâmilen yeniden yapılmış denilecek kadar esaslı şekilde tamir edilmiş, kazanları, topları, mü- dafaa tertibatı yenilenmiştir. Bu su- retle süratleri, bilhassa tahtelbahir ve tayyareye karşı müdafaa kabiliyetleri arttırılmıştır. Bu tamir tamam üç se- ne sürmüş, zırhlılar 937 senesi sonun- da tekrar donanmaya iltihak etmişler- dir. Yalnız Warspite'in tamiri için 2,260,263 İngiliz lirası sarfedilmiştir ki, inşasi için serfedilen paradan 250 bin İngiliz lirası noksandır. Ramillies, 914 senesinde denize in- dirilmiş, birkaç sene evvel yenilenmiş- tir. Hacmı 29,150 ton, sürati 23 mil dir, silâhları diğer üç zırhlının aynidir. Bunun farkı zırlının daha kalın ve süratinin bir parça noksan olmasıdır. Ramillies, Royal Cak sınıfına mensup- tur ve Atlantik filosunda daha 4 eşi vardır. Repulse hattı harp kruvazörü 32,000 tonluktur. Sürati 31,5 mildir. 916 se- nesinde denize indirilmiştir. 932-936 seneleri esnasında baştanbaşa tamir edilmiş ve yenilenmiştir. Başlıca si» lâhları 60 aded 38,1 lik, 12 dded 10,2 lik toptan ve hafif diğer birçok toplar- dan mürekkeptir. Bu beş dritnotun kuvveti, diğer bü- tün donanmaları geride bırakmakta- dır. Çünkü beş gemide 38 aded 38,1 lik, 24 aded 20,3 lik, 52 aded 15,2lik, 64 aded 10,2 lik top vardır. İngilterenin Akdeniz filosunda bu beş büyük gemiden başka 3 aded 10,000 tonluk kruvazör vardır: Devenshier, Sussex, Shropshire. Bunların üçü de eştir. 920 senesinde donanmaya gir- miştir, Süratleri 32,5 mildir. Her biri- nin 8 âded 20,3 lük, 8 aded 10,5 ık to- pu vardır. Bu kruvazörler 933 senesin- de esaslı tamir görmüşlerdir. İngiliz Akdeniz filosunda iki aded de 8000 tonluk kruvazör vardır: Aret- husa ve Galatea, Bu iki kruvazör 5,220 ton hacmindedir. Süratleri 23,5 mildir. 985 senesinde donanmaya iltihak et. İngiliz Varspite zırhhsı miştir. Bundan başka bir tayyare ge- misi, torpido muhripleri, tahtelbahir. ler ve saire vardır. Torpido muhripleri geçen sene donanmaya iltihak etmiş en yeni gemilerdir. Fransız donanmasına gelince, bu do- nanmada 7 dritnot vardır: Courbet, Paris, Bretagne; Provence, Lorraine, Dunkergue ve Strasbourg'dur. Bunlar- dan Courbet ve Paris mektep gemisi olarak kullanılmaktadır. Diğer beş | niz harplerinde asıl rol oynıyan aırh- sırhlıdan fçü 913 senesinde inşa edil. | lılardır. Küçük ve hafif gemilerin miş, bunlar 934-936 seneleri arasında | yalnız deniz yollarını muhafaza, sevki. yeniden tamir edilmiştir. Mektep ge- misi kullanılan drinotların silâhları 12| meti vardır. Ne ol aet 30,5 lık, 22 aded 13,8 liktir. Diğer | gemiler zırhlarının Üç zırhlının silâhları 10 aded 34,0 lik, 14 aded 13,8 liktir, Büratleri 214 mil. | ra gerek tahtelbahif İtalyanın Conte di Cavour zırhhsı dir. Fransız büyük zırhlılarından Dun- ni zırhlılarıdır. 935 ve 936 senelerin- de denize indirilmişlerdir. Hacimleri 26,500 ton, süratleri 20,5 mildir. Si- lâhları 8 aded 38 lik, 10 aded 13 lüktür. Bu iki zırhlı Atlantiktedir. 35 bin ton- Tak iki zırhlı inşa halindedir. Fransanın kruvagörleri yeni ve çok süratlidir. 8 aded 10 bin, 13 aded da- ha küçük kruvazörü vardır. İtalyan donanması 4 hattı harp ge- misinden mürekkeptir: Andrea Doria, Caio Duilio, Conte di Cavour, Giulio Cesare. Bunlar 911 ve 913 senelerin. de denize indirilmişlerdir, Conte di Ca- vour ve Givllo Cesare 936 cenesinde yeniden tamir edilmişlerdir. Bunların hacimleri 23,622 ton, süratleri 27 mil- dir. Başlıca silâhları 10 aded 32 lik, 12 aded 12 lik, 8 aded 10luk toptan ve hafif toplardan mürekkeptir, Diğer iki zırhlı esaslı tamir edilmek» tedir. Bunlardan birinin tamiri yeni bitmiştir. Bunların hacimleri 21,555 ton, sürati 22 mildir, Silâhları 13 aded 30,5 lık, 16 aded 15,2 lik, 13 aded 7,6 lık toptan mürekkeptir. Bundan baş- ka 35 bin tonluk 2 zırhlı inşa halinde- dir. Şu halde bugün İtalyanın 3 hatta kergue ve Strasbourg dünyanın en ye | olmıyacak bir hale getirilen İngiliz harp gemisi var demektir, Kruvazör- lere gelince, 8 aded 10 bin tonluk, 14 aded daha hafif kruvazörü vardır. Tor- pido muhribi ve tahtelbahirleri faz- Jadır. Bir Fransız gâzelesi Akdenizde do- nanmaların vaziyetini tedkik ettikten sonra diyor ki: «Akdenizdeki Fransiz donanması yalnız başına İtalyan do- nanmasına muadil bir kuvvettir. De- yatı himaye ve takip hususunda kıy» e olsun bu hafif kalınlığı 330 mi- ilmetreyi bulan ve sön tadilâttan son- torpilinden, ge- rek tayyare bombasından müteessir gemilerine karşı bir şey yapamazlar.» En küçük Kral Irak kralı Gazinin ölümü üzerine Irak tahtına oğlu ikinci Faysal nami- le geçmiştir. Yeni kral dört yaşında ye dünyanın en küçük hükümdarıdır. Yer değiştirecek kiracılara tavsiye! Akşam'ın KÜÇÜK İLANLA. 'RI'nı dikkatle okursanız kendi- nize en elverişli yurdu yorulma- dan bulabilirsiniz, * MAVİ Atalar sözüdür: Düny: Kırkında azanı ancak topraklar. Bizim bağ Şahin de böyle azmıştı, Ömründe yaklaşan halbuki kıştı: O sıcak günleri gitmişti yazın, Isınmak isterse fakat kucakta, Korkarim duramaz daha ayakta, Hararet çok gelir, mutlak erirdi: Büsbütün kalıbı dinlendirirdi. Bu sene perhizi öyle bozdu ki, Görenler şaşırdı: Bir hörozdu ki, Ölse de çöplükte gözü kalacak. Mekkeli, Yemenli olsa alacâk Üstüste dört ksrı.. Mübahtır' diye, Sonra da bulacak birçok cariye. Ak saçlı bay Şahin işte böyleydi, Çok kadın cani k çapkın şeydi. Ne rahat ediyor, ne usanı Mübarek; kendini hâlâ sanıyor Yüreği dermanlı, başı dumanlı, Sevdaya idmanlı bir delikanlı. Halbuki basmıştı Kırk Hkisine: Bilmiyor; bu yâşta dayanmaz sine Bu kadar yorucu zevkine aşkin, Desen ki: — Nalları dikersin, şaşkın! Aldırmâz! — Bu yüzden günlerim dolsun; Bü atın ölümü'arpadan olsün!.. e Bu sabah çıkmadan henüz sokağa, Başladı bir sürü mektup yazmağa, 'Tüccardı; hep bunlar faturalardı, İçinde bir tane mühimmi vârdı. Siz tahmin ettiniz elbet nedir bu: Yazan: NECDET RÜŞTÜ | Hiç falso yapar mi bu hin oğlu Sevdiği kadına bir aşk mektubu. Bir saat derdirii döktü doyası, Randevu istedi; işte kopyası: «Gözümün ışığı sevgilim, cicim; «Bir aydır hasretle yanıyor içim. «Bu hasret ok gibi kalbimi deldi, «İnan ki pek fazla göresim geldi. «Yeniden ne zâman buluşacağız?.. «Goncaya benziyen © güzel ağız «Ne olur (Bu hafta...) deyiversin de, «Şahinin murada gene ersin de, «Bit mesud gün daha çalsın felekten! «Ölsem de vaz geçmem. (Mavi melek)- den «Bilirsin, ben böyle koyüum adını. «Karşımda canlanır aşkın kadını «Sen mavi bluzla bana gelince, «Odada ay gibi sen yükselince «Yüzüne bakarken kamaşır gözüm. «Gönlümün sahibi!.. Budur son sözüm: «Bu pazar mutlaka buluşmalıyız; «Takatım kalmadı, kavuşmalıyız, «Ömrümü hasretle bitireceğim. «Bu hafta ben sana getireceğim «Göğsüne takacak bir hediye de. «Karım da bu pazar Suadiyede: «Köroğlu gezerken asfaltta yaya, «Seninle gideriz biz Floryaya. «Malümya; var derler yerin kulağı, «Bu işe girmesin şeytan parmağı: «Ne olur, ne olmaz; gidelim ayrı, «Sen bizim oteli öğrendin gayri, «Beklersin; çok geçmez, hemen gelirim. «Susadım o küçük, güzel odaya; «Orada göğsüme başını daya, «Ve dinle yüreğim vuruyor nasıl; «Çırpınıp anıyor seni muttasıl, «Söyliyeyim, sorarsan: Nedir son arzun? «Arkanda olmalı mavi bluzun.» Sofada işitti bir ayak sesi: Karım mı?... Korkudan durdu nefesi, Dinledi: Değilmiş!... Tehlike yoktu, O süslü zarfına mektubu soktu. Bay Şahin bırakmaz işini yarı: Sırayla zarfladı faturaları, Hepsinin üstüne yapıştırdı pul: — Ha, gayret.. Gönder de şu işten kurtul! Karısı gelmeden davrandı hemen, Bay Şahin kırmıştı sokağa dümen: Bir posta kutusu vardı köşede, Atmıştı... Kalmadı bu endişede. Si Maşallah, ne güzel hava bu pazar, "Tanyeri bulutsuz; değmesin nazar, 'Bu yüzden yerinde Şahinin keyfi, Koca kurt bozmadı fakat istifi; Kansı çakmasın... Oturdu yorgun, Mükemmel rol yaptı neşesiz, durgun. Dedi ki: — Birinden alacağım var, Her zamani isterini, başından savar, Aylarca dolaştım ben ardı sıra; Az para değil ki, yedi yüz lira. Burada kesmişti sözünü Şahin, BLUZ Düşündü: «Ha, gayret.. bir yal Taa Fırlattı boyundan büyük palavra, Dedi ki: - İşittim mirasa konmuş, Galiba serveti yarım milyonmuş. Bugünden tezi yok, heme Üstelik bir misli faiz almalı. Karısı atıldı: — Ne durüyorsun, Bu sefer sen onu kafese korsun: Baksan a, çektiğin canına deymiş; Git bugün. — Evi de Yeşilköydeymiş, Çaresiz gitmeli... Kalktı ayağa, Dedi ki: — Çıkarsın sen de sokağa: Anneni özledin; bir vapura bin, Yolunu tutuver Suadiyenin — Pekâ — Öyleyse ben gidiyorum. — Geç kamal... — Yok; erken gelirim, yavrum Karısı davrahdı, giyinecekdi; Bizimki sevinçle fertiği çekti. —1— Florya... Yapmıştı makine fren, Menzile varmışlar, durmuştu tren, Bay Şahin bir çocuk gibi sevindi, Vagondan fırladı, aşağı indi. Şaşırdı plâja fakat girince: Az önce duyduğu tatlı sevince Bu sefer karıştı bir acı keder, Bu keder insanı perişan eder. Kaz gibi apıştı bu çapkin horoz: Beyninin üstüne indi bir balyoz, Gözleri karardı bir an hızından, Şahine olmuştu ortalık zindan. Kendini tutmasa bayılacaktı, Kumların üstüne yayılacaktı. Bu nasıl tesadüf, bu nasıl iştiz!. Bin türlü küfürle lânet etmişti Ömrünün bu meşum, kara gününe: Karısı çıkmıştı çünkü önüne, Gülerek yaklaştı: — Hayrola, hanım?, — Vapuru kaçırdım, sıkıldı canım, Köprüden atladım otomobi Buray gelmedim bir kere bile, Uzaktan medhini yalnız işittim. Ya senin işin ne?.. — Köşküne gittim, Hizmetçi dedi ki: Floryada bay. Kendimi zorladım: «Bırakma kolay, Git Şahin plâja, paranı iste. Nafile gelmişim, herif yok işte. Karısı adamı etti teselli, Dedi ki: — Kederin yüzünden belli; Zarar yok... Dönelim, hazır tren var. — Yok hanım; gelmişken buraya kadar Seninle otelde kalırız biraz. Karısı yürüdü — Gidelim, olmaz. — Gel, gitme be kadın.. İşte o Şahinin olmuştu hali pek yam Anladı: Köroğlu mektubu tutm Postaya atmamış, &vde Unutmuş Karısı demişti: — Kalamam, kuzum; Yok çünkü arkamda mavi bluzum. an Manisa elektriğe kavuşmak üzere Manisa (Akşam) — Manisaya biran evvel elektrik verilmesi için büyük faaliyet vardır. Yeni yaptırılmakta olan elektrik santral binasının ih- şaatı bitmiştir. Makinenin montajı- na yakında başlanacaktır. Şehir elek- İrik şebekesinin de başlanması - gün meselesidir. Direkler tamamen gel- miş ve yerlerine konmuştür. Belediye, Belediyeler bankasından elektrik te- sisatı için lüzumu olan masrafa kar» şılık olmak üzere 40 bin lira istikraz yapmıştır. * Çocuk : haftasında Çocuk Esirgeme Kurumunun $iz- den göreceği alâka ve yar- dım memlekette kuvvetli bir; nesil, çalışkan ve muktedir bir gençlik vücude- getire- cektir. Çocuk Esirgeme K rumu Genel Merk:
