13 Nisan 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

a m AKŞAM 13 Nisan 1939 Dün Geceki ve Bu Sahahki Efaberler Son dakika Yugoslavyadan sonra Yunanistan da kısmen seferberlik ilân etti Yugoslav ve Yunan sefirleri B. Köseivanofa teminat verdiler Italya, Otranto kanalını süratle tahkim ediyor Sofya 13 — Yugoslavya ve Yunan #efirleri dün öğleden Sonra Bulgar Başvekilini ziyaret ederek uzun müd. det görüşmüşlerdir. Bu konuşma es- nasında neler görüşüldüğü hakkında etm eke Maamafih alınan malümata göre iki sefir, Yugoslavya ve Yunanistan tarafından ilân edilen kısmi seferber- liğin, katiyen Bulgaristan aleyhine müteveccih olmadığına dair B. Köseiva- nofa teminat vermişlerdir. İtalyanlar Otranto kanalmi tahkim ediyor Paris 13 — Fournler ajansına göre İtalyanın verdiği teminat, Yunanista. nın endişelerini tahfif etmemiştir. İtalya on iki adada tahşidat yaptığı gibi, Otranto kanalı sahillerinin de sür- atle tahkimine başlamıştır. Bu tahki- mata, 3000 mütehassıs nezaret ediyor. Otranito kanalı sahilinde yapılmak» ta olan istihkâmlara yerleştirilmek üzere Krup mamulâtından 250 uzun çaplı top gönderilmiştir. Lehistanla Almanyanın | Başvekilimizin nutku arası açılıyor Berlin mahafili, Lehlerin Almanları - tazyik ettiği iddiasında Berlin 18 — Leh Şarki Prusyasında ya-| Almanya ile Lehistan arasında mual- gıyan Almanlara karşı terör ve tazyik siyaseti başlamıştır. Yüz kadar Al man, Lehistandan kaçarak Danzig arazisine İltica eylemişler ve Praustaki ik mektebe iskân edilmişlerdir, Leh Şarki Prusyasında birçok hâ- diseler olmuş, hattâ evler bile yakıl. mıştır. Almanlar, canlarını kurtar- mak için hududu geçmeğe ve Alman topraklarına sığınmağa mecbur kalı- yorlar, Lehistan sefiri Berline döndü Varşova 13 — Lehistanın Berlin sefiri B, Lipski, buradan Berline hare- ket etmiştir. Sefir, B. Bekle görüşerek lâk meseleler hakkında talimat almış- tır. Bir Leh askeri heyeti gidiyor Kendra 12 (A.A.) — Daily Ekspres gazetesinin Varşova muhabiri, mare- şal Rydz Smigiy'nin dün yapılan bir generaller toplantısında İngiliz ordu erkânı ile müzakerelerde bulunmak üzere Londraya askeri bir heyet gön- derilmesine karar verdiğini yazıyor. Yüksek rütbeli beş Leh subayı bu hafta zarfında Londraya hareket ede- cektir, Italyan kıtaatı Tunustan Mısır ve Sudana geçti Londra 12 — Daily Telegraph ge- zetesinin yazdığına göre, Libyadan mühim miktarda İtalyan kıtaatının “Tunus hududundan Mısır ve Sudan hududuna geçtiği hakkında İngiliz hükümetine malümat gelmiştir. Burdan dolayı askeri mahfiller, İn- giliz kıtaatının, icabında bu toprak- Yarı derhal müdafaa edebilmek için takviye edilmesi lüzumuna kani bu- Yunmaktadırlar. Tunus 12 XA.A.) — «Havas» Trab- Tustan gelen yolcuların söyledikleri- ne göre, Libyanın İtalyan vilâyetleri arasına girresi ile Müslüman mah- filerinde hasıl olan memnuniyet, Ar- navutluğun işgali üzerinde değişmiş- tir. Alınan çok şiddetli tedbirlere rağ- men, Sahra hududundaki Sünusi is- yanı süratle yayılmakta ve İtalyan hükümetine karşı hasmane hareket bütün merilekette ilerlemektedir. Bir- çok beyannameler dağıtıldığı ve aşi- retlerin, Fransanın İslâm dünyası hakkındaki siyaseti aleyhinde Trab- Ius radyosu tarafından yapılan pro- pagandaya karşı mücadele etmekte bulundukları ve yüz kadar tevkif ya- pıldığı bildirilriektedir. Arnavutluk taci İtalya kralına verildi Tiran 12 (A.A.) — Yeni Amavutluk hükümeti şu suretle teşkil edilmiştir: Başvekil ve Nafia Nazım; Şefkat Verlaci, Hariciye: Dino Cemi, Adliye; Cafer, Maliye: Alizoli Feyzi, Ekono- mi: Belga Andon, Maarif; Ernest Ko- Ici, Roma 12 (A.A.) — Tirandan bildi- Yiyor: Arnavutluk Müessisan meclisi bu. gün kabul ettiği takrirle şu hususları karar altına almıştır: 1 —Şhaeiki Arnavutluk rejimi düşmüştür ve bu rejimden doğan Anayasa kanunu mülgadır. 2 — Assamble tarafından tam sa- Tâhiyetle bir hökümet teşkil edilmiş- tir. 3 — Bütün Arnavullar, İtalya ta- rafından sarfedilen yapıcı ve refah verici faaliyeti minnettarlıkla kayde- derek Amavutluğun hayat ve mu- kadderatını İtalya ile birleştirmeğe ve bunun için daima ve daha sıkı te sanüd münasebetlerini takviyeye ka- rar verirler, Bu tesanüdden mülhem olarak Arnavutluk ile İtalya arasın- da anlaşmalar yapılacaktır. 4 — Asenmble, Arnavutluk tacının İtalya kırana ve “haleflerine arzedil- mesini kerarlaştırmıştır. İtalyan askeri Yunan ve Yugoslav hududuna vardı Tirana 1 — İtalyan askerleri Arna- vut - Yunan ve Arnavut - Yugoslav hududuna varmışlardır, Arnavutluk kıraliçesi ağır hasta Londra 12 — Yunanistana gitmiş olan Arnavudluk (Kraliçesi Jeral- dine'in sıhhi vaziyeti çok fenalaşmış- tır, Kraliçenin harareti çok yüksektir. talyan ajansı nutku ne manada telâkki ediyor Paris 12 (A.A) — Stefani ajansı bildiriyor: Türkiye Başvekili tarafın- dan yapılan ve memleketin ideolojik mahiyette kovalisyonlara girmesini red ve bilaraflığını teyit eden beya- nalından anlaşıldığı Paris siyasi mahafilinde İngiliz - Pransız hezimeti ve Hatayın sulhen terki hakkındaki Türk - Fran- ız müzakerelerinin neticesizliğine bir işaret olarak telâkki edilmektedir. Kanterbüri başpiskoposu geldi Yatta İngiltere kraliçesinin kız kardeşi ve onun kızı ile 2 Lord da var Bir kaç gün evvel şehrimize gele- ceğini yazdığımız Kanterbüri baş pis- koposu, dün saat 16 da, Amerikalı bankerlerden Mister Morganın oğluna aid Korser isimli hususi yatile lima nımıza gelmiştir. Yatta İngiltere Kraliçesinin kız kardeşi, kızı, iki Lord dâ bulunmak- tadır. Yeni Vekâletlerin teşkilâtı Ankara 12 (Telefonla) — Ticaret, Münakale ve Muhabere Vekâletleri- nin teşkilât kanunu Jâyihaları bu- günlerde Meclise verilecektir, Öğren- diğime göre, Ticaret Vekâletine bağla nacak olan 'Türkofisin adı (Dış tica- Tet umum müdürlüğü) ne çvrilecek- tir, Bundan başka memleket iktisadi ve ticari bakımlardan muhtelif mn- takalara ayrılacak ve her mıntakada İktisad ve Ticaret Vekâletlerine bağlı olmak üzere iktisad ve ticaret müdür- Yükleri ihdas olunacaktır, Meclis encümenlerinde intihaplar Ankara 12 (Telefonla) — Meclis Maarif encümeni reisliğine Manisa mebusu B. Rıdvan Nafiz Edgüer, mazbata muharrirliğine (İstanbul mebusu B. İbrahim Alâeddin Gövsa, Sıhhat ve İçtimai Muavenet encüme- ni reisliğine Bursa mebusu Dr. Refik Güran, mazbata muharrirliğine Gire- sun mebusu Dr. Hasan Vasıf Som- yürek seçilmişlerdir. İktısad Vekâleti müsteşarlığı Ankara 12 (Telefonla) — B. Halid Nazminin Ticaret Vekâleti müsteşar- ığına nakli ile açılan İktisad Vekâle- ti müsteşarlığına Türkofis reis vekili ve Vekâlet inütehassısı B. Nihadın tayini tekarrür etmiştir, Türkofis re» 48 vekilliğine İstanbul Türkofis mü- dürü B. Cemal Ziya tayin edilecektir, Yugoslavya Berlin ve Romaya itimad ediyor Bu itimad bir gün bozulursa Yugoslavya bütün kuvvetile kendini müdafaa edecekmiş mahfilleri İngilterenin doğu Avrupa- 81 devletlerine lüzumu veçhile yardım imkân ve ihtimalini az çok tereddüt ve şüphe ile karşılamaktadirlar, Bu mahfiller ne Yunanistanın, ne de Türkiyenin İngiltere ile karşılıklı bir tedafüi ittilakı kabul edemiye- ceklerini zira böyle bir ittifakın bü- yük devletler arasında umumi bir harp vukuunda kendilerini derhal ileriye atacağını bildiriyorlar, Siyasi mahfiller, İngilterenin de bunu anladığını ve Yugoslavyaya şimdiye kadar gerek doğrudan doğ- ruya gerekse bilvasıta hiçbir garanti teklifi göndermediğini Kaydetmekte- dirler, Bu mahfillere göre Yugoslavya Berline ve Romaya itimat etmekte. dir. Pek tabii olarak bir gün bu iti. mat bozulduğu takdirde Yugoslavya bütün kuvvetile kendini müdafaa Belgrad 12 (A.A.) — Yugoslavya | edecektir, Fakat şimdiye kadar böyle bir en- dişeyi haklı gösterecek hiçbir şey mevcut değildir. Yine bu mahfillere göre, Londra ve Paris Akdenizdeki menfaatlerini teh- dit edecek her tehlikeye karşı mü- nâsip tedbileri, küçük devletlerden İngilterenin idaresinde bir blok teş- kilini istemeden alabilirler. Belgrad 12 (A.A) — Yugoslavya tarafından Arnavutluk hududunda veya Adriyatik üzerinde askeri ted- birler alındığı tekzip olunmaktadır. Ahnan inzibat tedbirleri sadece Ama- vut mültecilerinin akın halinde gel- mesi ihtimaline karşı idi. Akın durdu ve kral Zogo ile hükümetinin ecnebi memleketlere savuştuğunu ve cenu- bi Amavutluğun hiç mukavemet göstermeden İtalyanlara teslim ol- makta bulunduğunu öğrenince mül- tecilerden çoğu yurdlarına döndüler. Bir harp çıkarsa Ame- rika lâkayd kalmıyacak i emt) B. Rooseveltin son sözleri hükümeli rından, sinen vr Amerikada büyük alâka uyandırdı Vaşington 12 (AA) — B. Roose- velt, beynelmilel vaziyet hakkında kendisinden istifsarda bulunan gü- zetecilere Washington Post gazetesi- nin makalesine müracaat tavsiyesin- de bulunmuş ve bu makale için: «Çok açık ve çok doğruz demiştir. Bahsi geçen makalede OB. Roose- velt'in Varmspring'de: «Eğer biz bir harp karşısında kalmıyâcak olursak, sonbahardan evvel tekrar buraya ge leceğim.» o Suretindeki | sözlerinden bahisle buradaki «biz» kelimesinin garb medeniyetini ifade etmekte ol- duğu ve harbe sürüklensin, sürüklen- mesin Amerika'nın bu medeniyetin mukadderatına lâkayd kalamıyacağı beyan edilmektedir. Washington Post, diyor ki: «Acaba reisicümhur, Amerika'nın muhasa- mata dahil olması halini mi kasdedi- yordu, yoksa Atlas Okyanusunun öte tarafmda patlıyacak umumi bir ihtilâftan mı bahsetmek istiyordu? Reisicümhurun sulh için zaruri olan şartlar hakkındaki teemmül mahsu- lü olan putuklarını takib etmiş olan- Jar, bu «biz» zamirini niçin intihab etiğini anlıyacaklardır. B. Roosevelt, <biz2 demekle hiç şüphesiz garp me- deniyetini istihdaf etmiştir, Bu me- deniyetin temellerine dokunacak olan bir muharebe; Amerika bu muhare- beye filen sürüklenmiş olsun olma- san, bizi derhal hayati şekilde mü- teessir edecektir. Eğer hür milletler, vakit geçmeden azimkârane bir hattı hareket ittihaz edeceklerini isbata karar vermişler ise, harbin önüne geçilebilir, Berlin - Roma'mihveri tarafından icra edil- mekte olan tazyik, ciddi bir mukave- met noktasına temas elmeden gev- şemiyecektir. Ancak böyle bir ha'de diktatörlerin bir uzlaşma kabul et- meleri mümkün olur. Diktatörleri durduracak olan bir tek âmil vardır: O da, faik kuvvetin kendisini göstermesidir. Zira onların anladıkları yegâne lisan, kuvvettir ve onlar için yegâne müessir fren d€ kuvvettir.» İngiliz - Rumen garanti müzakereleri B. Chamberlain bugün bu mesele hakkında izahat veremiyecek Londra 19 — Resmi mahafilde be- yan edlidiğine göre İngiltere ile Ro- manya arasında garanti müzakereleri betaetle ilerilemektedir. Bu sebepten dolayı, B. Chamberlain bugün Avam kamarasında yapacağı beyanatta bu mesele hakkında izahat veremiyecek- tir, Ispanya da Milletler Gemiyetinden çekiliyor Roma 12 (A.A.) — Bir İtalyan kay- nağından bildirildiğine göre İspanya yakında Milletler Cemiyetinden çeki- lecektir, Paristen Giornale d'İtalia gazetesi- ne verilen bir telgrafta şöyle denili- yor: «İspanyanın yakında Milletler Ce- miyetinden çekilmesi, Milliyetperver hissiyat ve direktiflerini daha iyi tasrih etmiş olacaktır.» Bulgar Nafia Nazırı istifa etti Sofya 13 (AA) — Nafia Nazın B. Ganef istifa etmiştir. Faşist meclisi Bugün Romada içtimaa davet edildi Roma 13 — Büyük faşist meclisi, bugün içtiman oçağrılmıştır. Pa şist meclisi, Arnavutluk omüessisan meclisi tarafından Arnavutluk tacını kabul etmek için kıral Viktor Emanu- ele yapılan teklif hakkında bir karar verecektir. i İtalyan Kabinesi cuma günü B. Mussolininin riyasetinde toplanacak” tır. İtalyan korporasyon ve âyan met Hsleri de cumartesiye içtimaa davet edilmişlerdir. İspanyadaki İtalyan v gönüllüler Roma 13 — İspanyadaki İtalyan göt nüllülerinin memleketlerine dönmel€* rinin gecikmiyeceği Mussolini ile gö“ neral Gambara arasında yapılan mü“ lâkat neticesinde neşredilen resmi teb” liğden anlaşılmaktadır. Tebliğde bü mülâkat esnasında gönüllülerin vd“ ti tarihinin görüşüldüğü beyan edil" mektedir. Mareşal Peten değiştiriliyo” Paris 13 — Fransanın Burgos sefiri o Petenin ö