21 Aralık 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Londra 20 — İngiliz nazırları ara“ sında ihtilâf çıkmıştır. Kabinede yıl. başından sonra esaslı tebeddüller ya- pılacağı söyleniyor. En çok tenkide uğrayan ve kabineden çekilmeleri 1s- tenen nazırlâr, Harbiye nazırı Hor Be- lişa ile diğer nazırlardan İnskip ve lord Wintestondur. Londra 20 (A.A.) — Star gazetesi, 'B. Chamberlain'in iç ve dış politikası ile artık mutabık olmadıklanı beyan eden ve 53 muhafazakâr mebustan mürekkep bir grup teşekkül ettiğini bildirmektedir. Londra 20 (A.A) — B. Chamber- lain'den sonra muhalefet lideri B. Sinelair söz alarak B. Chamberlain şimdiki politikasına devam ettiği takdirde harbten sakınılamıyacağını bildirmiş, Çin hükümetine kredi ve- rilmeyişini tasvib ederek İngülz dış kânsız olacağın) iddia eylemiştir. Vaşington 21 (A.A.) — Maliye Na- zırı Morgenthau, aşağıdaki beyanatta bulunmuştur; «Çin ile yapılmış olan temmuz 1937 mali anlaşması, bilâmüddet uzalılmış- tır. Bu, bitaraflık meselesi ile katiyen alâkadar olmiyan tamamile ticari bir keyfiyettir. «Çin hükümetin bu anlaşma muci- bince, milli parasının istikrarını te- min etmek için Amerikan dövizi al- maktadır. Çine verilen bu istikraz, Çinin Amerikada bulunanan altın ihti- yatı ile garanti edilmiştir. Harp borçlarını vermedikleri için Kont Ciano Budapeştede Kral naibi ile birlikte domuz avına gitti Budapeşte 20 (A.A) — Bu sabah saat 8 de Naip Horti Kont Clanoyu ötelde ziyaret etıniş ve bundan sonra her ikisi de Göböllee'ye domuz avına gitmşilerdir. Naip ve Hariciye Nızırına Naibin yaverile Kont Ciano'nun majyetin- deki iki memur ve İtalyanın Buda- peşte sefareti kâtibi refakat etmişler» dir. Budapeşte 20 (A.A) — İtalya Ha- Ticiye Nazırı Kont Ciano, dtin öğle- den sonra Macaristan Başvekili İm- redi ve Hariciye Nazırı Kont Csaki ile takriben İki saat süren bir mülâ- kat yapmıştır. Tunusta bir faşist İtalyanın mahkümiyeti Tunus 21 (A.A.) — İtalyanların yaptıkları tezahürlere riyaşet ederken 8 kânunuevvelde tevkif olunan Tu- nus Dopo Lavarosu ve İlalyân spor klübü reisi Ubaldo Rey, evvelden bil- dirilmemiş memnü bir tezahürü or- ganize etmek ve böyle bir tezühüre iştirak eylemek suçundan üç ay hap- .se ve beş yüz frank nakdi cezaya - mahküm edilmistir... | insiliz kabinesinde ihtilâf çıktı Ingilterede 53 muhafazakâr mebus muhalif bir grup teşkil etti Grup, Başvekilin ii iç ve dış “ve dış politikasını artık tasvib etmediğini bildirdi politikasında bir değişiklik vukuun- ! dan önce İngilterede milli birliğin im- | Müteakiben muhafazakâr mebus- lardan B, Guentin Hoog B. Cham- berlain'in politikasını şiddetle müda- faa etmiştir. Londra 20 (A.A) — Bazı gâzetele- rin bildirdiğine göre, deniz aşırı mem- leketlerin üç harbiye, müstemlekât ve tlcaret müsteşarı, Harbiye Nazın Belisha'yı istilaya davet etmesi için Başvekili tazyik etmektedirler. Har- biye Nazırı silâhlanma programının tatbikinde kâfi mikdarda enerji gös- terememekle itham edilmektedir. Bu gazetelere göre, üç müsteşar ay- ni sebepler dolayısile Müdafaa işleri Nazırının da istifa etmesini istemek- tedirler. Amele partisinin takriri reddedildi Londra 20 — Amele partisi, müza- kere edilen bir kanun lâyihası müna- sebetile hükümet aleyhinde bir tak- rir vermiştir, Takrir 143 reye karşı 340 reyle reddedilmiştir. Amerika Çin hükümetine borç para verdi Maliye Nazırı Morgenthau Japon- yanın tenkitlerine cevap verdi haklarında Jhonson kanununun bü- kümleri tatbik edilenler hariç olmak üzere, her dost mille, Amerikadan böyle bir borç isteyebilir. Amerika da bunu verebilir. Maamafih şurasını tas- rih edeyim ki, böyle bir borç isteyebil- mek hakkı, Amerikanın bu arzusunu muhakkak surette is'afı için bir mec. buriyet teşkili etmez.» Nevyork Tribune gazetesinin tasrih eltiğine göre, Maliye Nazırının bu be- yanaltı, Amerika Birleşik Devletleri ta- rafından Çine yapılan mali yardım karşısında Japonyanın ileri sürdüğü tenkidlere bir cevaptır. Nevyork Belediye reisine tecavüz Halk mütecavize hücum ederek dayaktan bayılttı Nevyork 21 — Belediye reisi B. Laguardia dün belediye binasına gi- rerken bir tecavüze uğramıştır. Et- raftan koşuşan hülk, mülecavizi dayaktan bayıltmıslardır. Bu tecavüz, bütün Amerika maha- filinde derin bir teessür uyandırmış- tır. Mütecaviz Kaken namında biri- dir. Yapılan tahkikatta, akli müva- zenesi bozuk olduğu anlaşılmaktadır. Kendisi işsizdir. İran gümrük binasının hükü- metimize ait olan kısmı mü- teahhide ihale edildi Ankara 20 (A.A) — Türkiye - İren ticari münasebetlerini inkişaf ettir. mek maksadile iki hükümet arasında akdolunan itilâfname esaslarına gö- re Gürcübulakta her türlü ihtiyacı karşılayacak tarzda iki hükümet ta- rafından müştereken yaptırılması ka- rarlaştınlan gümrük binasının hü- kümetimize aid olan kısmı müteah- hide ihale edilmiştir. Filistinde bir müsademe Kudüs 20 (A.A.) — Resmân bildiril- diğine göre dün Naim - Beni'de bir müsademe olmuş ve Araplar 30 ölü > şeemislerrdir 16 Aran psir edilmistir. Yolculara kolaylık Gümrüğe tabi eşyadan resmi elli liraya kadar olanları muayene memurları tarafın- dan tahsil edilecek Ankara 20 — Aldığımız me lümata nazaran, yolculara yeni bir kolaylık olmak üzete vapurlarda ve trenlerde yapılan bagaj muüyeneleri esnasında gümrüğe tabi olarak beyan edecekleri eşyadan gümrük resmi tu- , tarı elli liraya kadar olanlarını mua- yene memurları tahsil edeceklerdir. Bu suretle yapılacak tahsilâta mahsus olmak üzere yeni tip makbuz ve ta- hakkuk varakaları da bastırılmış ve gümrüklere gönderilmiştir. Ayni zamanda bu tarihten İtibaren yolcuların beraberlerinde getirdikleri inhisara tabi maddelere alt inhisar resimlerinin de gümrük memurların- ca tahsil edilmek suretile kendileri inhisar idarelerine müracaat külfetin- den kurtarılmıştır. Reisicümhur İzmir belediye reisini kabul buyurdular İzmir 20 (Telefonla) — Buraya gelen habere göre, Ankarada bulunan belediye reisi doktor Behçet Uz bugün Relsicümur İsmet İnönü tarafından kabul edilmiştir. Belediye reisimiz Re- isicâmhura İzmirin imarı ve muhte- )if işleri hakkında izahat vermiştir. İzmir belediye reisi Başvekil nezdinde Ankara 20 — Başvekil B. Ce- lâl Bayar bugün İzmir belediye reisi doktor Behçet Uzu kabul etmiş ve kendisile gerek İzmirin imarına ve gerek sair hususata aid işleri hak- kında alin ei Atatürk gü ürk günü Kayserililer bu mesut günü merasimle kutladılar Kayseri 20 (A.A.) — Ebedi Şefimiz Atatürkün Kayseriye ilk ayak bastığı günün 19 uncu yıldönümü, «Atatürk günü» resmi, hususi teşekküllerin, okulların ve. kalabalık bir halk kitle- $inin iştirakile Cümhuriyet alanında kutlandı. Alanda heyecanlı söylevler- den sonra yurddaşlar ebedi Şeflerine rejime ve Onun izinde yürüyen milli Şef İsmet İnönüne bağlılıklarını bir kere daha tekrarladılar. Bugünün onuruna Halkevinde ayrıca tören ya- pildı. Atatürkün hayat ve eserleri hakkında konferanslar verildi. Parti kongresi Reisicümhur ve Dahiliye Ve- kili çekilen telgraflara cevap verdiler C, H. Partisi İstanbul vilâyeti kon- gres münasebetile Reisicümhur İnö- nüne,-Dehiliye Vekili ve Parti Genel sekreteri Refik Saydama çekilen tel. graflara cevablar gelmiştir. Reisi. cümhurun telgrafı şudur; Cümhuriyet Halk partisi İstanbul ili Kongresi münasebetile bana karşı gösteri- Jen samimi ve temiz duyguları bildiren telgrafınım aldım. Çok mütehassis oldum. Sevgi ile teşekkür eder ve Yerimli çalışma- Jar ve dalmi başarılar dilerim. Dahiliye Vekili ve Parti Genel sek» rTeteri Refik Saydamın telgrafı da şu- dür: Partinin bükün vilâyellerde bir günde toplanmış olan kongrelerinin hepsinde Partililerin rejime sarsılmaz bağlılıklarını ülkü yollarında #wurlü yürüme azmini milli Şefimizin emrinde prensiplerimizin tahakkukuna haklı güvenini bildiren tel- graflar almaktayız. Türk milletinin büyük maksad ve hizmet sarfında bir daha top- lanması ve kaynaşması manzarasını veren bu birlik ve beraberliği gösteren ve sağla» yan arkadaşlara ve size teşekkür tebrikle- rimi sunar, büyük Türk milletinin bu mut- lak inan ve ülkü birliğini iftiharla kayde- derim. Üç vapur henüz gelemedi Denizde hüküm süren fırtınadan dün Karadenizden gelmesi beklenen Güneysu, Bartından gelecek Anafar- ta, İmrozdan gelmesi Jâzımgelen Tay- rjarı saat ka- |. yar vapurları bugün saat dokuza 21 Kânunuevvel 1938 Dün Geceki ve Bu Sahahki Elfaberler Bir Insiliz - Alman iş birliğine doğru Alman gazeteleri B. Chamberlain'in nutkunu memnuniyetle karşılıyorlar Berlin 20 — Yarı resmi bir menbâ- dan bildiriliyor: Alman mahfilleri, B. Chamberlâinin Avam Kamarasındaki nutkunda, Al maenyanın bir İngiliz < Alman işbirli. ğine varmak ve bütün Avrupa dev- letleri ile birlikte müşterek bir sulh politikası takip elmek hakkındaki ar. zusuna tevafuk edecek tarzda söz söylemiş olmasını büyük memnuni- yetle telâkki etmişlerdir. Fakat Ber. linde B. Chamberlainin yeniden Al- manyadan fedakârlık talep etmesinin manası anlaşılmamaktadır. Berliner - Lokal - Anzolger gaze- tesi, B. Chamberlain'ın dünkü beya- natı hakkında tefsiratta bulunarak diyor ki: «Memnuniyetle öğreniyoruz ki İn- giltere hükümeti, Avrupada sulhun idamesi için Almanyanın da teşriki mesaisinin lüzumuna kanidir. Esasen Almanyanm bugün yegâne arzusu Avrupada sulhu idame etlirmek ol duğundan B. Chamberlain'ın beyâ- natını tenkid etmiyeceğiz. Eğer B. Cahmerlain Avrupada sulhun korun- ması için Almanyanın jestlerini bek- iyorsa, son beş sene zarfındaki jest- lerin yekünu bir baylıdır. İngiliz gazetelerinin makaleleri Londra 20 — Gazeteler, B. Cham- berlain'in dün Avam kamarasındaki nutku hakkında pek ziyade tefsiratta bulunmaktadırlar, Times yazıyor: «Başvekilin nutkunda tenkidlere yer verecek hiçbir söz yoktur. B. Chamberlain, lüzum hasıl olduğu tak- dirde harbi korkmadan karşılıyabilir, fakat o silâhlı bir anlaşmazlığa mür&- caat etmektense, bütün zorlukları ber: taraf etmeği tercih eylemektedir. Barışı istemekliğimiz ne korkudan, ne de tembelliktendir. Barışın kıyme- ti olan her şeyin inkişafına müsait ye- gâne şartları arzetmesindedir.» Daily Express gazetesinden; «B, Chmberlain hürmet telkin eden bir salâbet göstermiştir.» Daily Mail gazetesi vazıyor: <Memleket B, Chamberlain'in siya- setini değiştirmesini istemiyor.» Niyüz Kornikl gazezetesi, Başveki- lin siyasetini tenkid ediyor, fakat ge- neral Frankoya muhariplik hakkının verilmesi hakkındaki teminatım tas- vib ediyor, Geklerle Macarlar ara- sında çarpışmalar oldu Macar ajansı bir tebliğinde Macar topraklarının Çekler tarafından ihlâl edildiğini bildiriyor Budüpeşte 20 (A.A:) — Macar ajan- sı tebliğ ediyor: Macar - Çek hududunda Çekler ta- rafından Macar toprakları ihlâl edil. miştir. Çekoslovakyada kalan Nagys- zalan mıntakasında yapılan nahiye intihabatında ekseriyeti Macarların kazanması üzerine Macar halkı İle Çek hudud muhafızları arasında çar- pışmalar olmuş ve Çekler hududun hemen üzerinden ateş açtıklarından hudud karakollarından bir Macar teğ- men ağır surette yaralanmış ve bir Macar asker de ölmüştür, Bu tecavüz hareketi karşısında Ma- çar hudüd kıtaatı bütün hudud boyun- ca âsayişi İade etmiştir. Halbuki Çek İstihbarat dairesi ve Bratislava radyosu bu hâdiseyi güya Macar çetelerinin ve kıtaatuun. Çe koslovakyadaki birçök köylere karşı taarruz hareketinde bulunduğu şek- linde işaa eylemektedir. Macaristan iarafıradn yapılan resmi tahkikat derhal isbat etmiştir ki Bratislava radyosunun muhakkirane neşriyatı bethahane bir yalandan ibarettir. Gimento fabrikası Sivastaki fabrikada makine- lerin montajına ağustosta başlanacak Ankara 20 (A.A.) — Sivasta kuru- lacak olan çimento fabrikasının inşa- atı faaliyetle devam etmektedir, Önü- müzdeki ağustos-ayı içinde makine- lerin montajına başlanacaktır. Aldi- ğımız malümata nazaran fabrika gün- de 300 ton çimento istihsal edebilecek- tir, Tevsii halinde bu miktar günde 600 tona baliğ olscaktır ki, bu, halen memleketimizde istihsal edilmekte olan çimento miktarının yüzde ellisi nisbetindedir. İskenderun limanında Türk serbest mıntakası Ankara 20 (A.A.) — İskenderun Ji- manında tesis edilecek Türk serbest mıntakası üzerinde tetkikata memur edilen, iktısad, gümrük, ve inhisarlar vekâletile Denizbank umum müdür. lüğünü temsil eden memurlardan mü- Fransada 1730 gemi yaptırılıyor Tüccar gemilerinin miktarı- nın da arttırılması kararlaştırıldı . Paris 20 (A.A.) — Bâhriye Nazırı B. Campinchi gazetecilere verdiği beyanatta 1939 yılı zarfında 355,705 tonlu 45 yeni gemi inşa edileceğini bildirmiştir. Bu suretle inşa halinde 130 gemi bulunacaktır: Dört adet 35 bin tonluk zırhlı, iki adet 10 bin tonluk tayyare gemisi, üç adet sekiz bin Lonluk kruvazör ve müteaddit torpito, torpito muhribi, denizaltı ve küçük gemiler. Paris 20 (A.A) — Deniz Ticaret Nazırı de Chapodelaine, Fransa hü- kümetinin istikraz yolile muhtelif deniz kumpanyalarına 3 milyar frank tahsis edeceğini ve inşa edilecek ge- milerin mecmu hacminin hiç olmazsâ 100,000 tonu bulması lâzım geldiğini beyan etmiştir. General Hakkı Şinasinin sıhhi vaziyeti Ankara 20 (Telefonla) — İstanbul mebusu general Hakkı Şinası âni olarak hastalanmış ve Nümune has tanesinde tedavi altına alınmıştır. Bugün geç vakit. hastaneden aldı: ğım malümata göre generalin sıhhi vaziyeti iyileşmiştir. Berlinde Yahudilere mahsus sinemalar Berlin 21 (A.A.) — Alman makam- ları, Yahudiler için hususi bir sinema açmak üzere Yahudi kültür biriğine müsaade vermiştir. Hatırlardadır ki, 12-11-5938 emirnamelerinden birile Ya hudiler umumi salonlara girememek tedir. Almanyanın diğer şehirlerinde de Yahudiler için hususi sinemalar aç“ Tacaktır. Diğer taraftan, Kassel de Yahudiler için hususi mağazalar vücude getiril- miştir. Yahudiler, bu mağazalarda her günlük ihtiyaçları için lâzım g€- len eşya ve maddeleri bulmaktadır. Bu suretle, ekonomik bakımdan âriler ile gayri Ariler arasındaki âyrılış tam olarak tecelli edecektir, Romanya Hariciye Nazırı tifa etti Berlin 21 — Bükreşten bildirildiğine | göre Romanya Hariciye Nazırı B- heyet, şebrimize dönmüş ve | Kommen dün krala istifasını vermiş. | e ke