sahife 4 AKŞA 2 Kânunuevvel 1938 GEÇMİŞ ZAMANLAR: Pariste halkın Gar aleyhine kalkışı Arbedeli büyük nümayişler, mitingler, parlâmentoda vükelâyı ve Çarı tahkir Aksayı Şark seferinde Moskofların Japonlara mağlüp olup memul hilâfı. na mütemadiyen hezimete uğramaları ve ordularının ve donanmalarınin ku- mandaya ve teşkilât ve techizata mü- teallik uygunsuzluklarının ve kuman- da başında bulunan ümera ve zabita- nın kusur ve kabahatlarının ve mâ- Wrmatı harbiye ve mülkiye itibarlle Japonlardan aşağı seviyede oldukları. nın anlaşılması ve bu sefer münasebe- tile resmi dairelerde pek çok sulisti- maller ve israflar ve irtikâplar vuku- bulmakta olduğunun tahakkuk etmesi dolayısite Fransa halkının Çara ve Ruslara olan meyil ve muhabbetleri ve itimad ve teveccühleri zail olmakta idi. Fransa ahalisi büyükten küçüğüne varınca Rusyaya on dört milyar (altın) frank karzen para vermişlerdi, Onun için bahusus halkın orta hallileri ile âvâm takımı endişe içinde idi. o koflar bu gidişleri ile bizim yemeyip iç- meyip dişimizden tırnağımızdan arttı. rarak verdiğimiz paraların faizlerini bile ödemiyecekler. Memleketlerinde büyük inkılâplar, ihtilâller olacak. Pek çoğu Fransız parasile teşekkül eden nice sarraf!, ticari, sınai mü- esseseler var. Bunlar zarar görüp iflâs edecekler. Şimdiye kadar Moskof itti. fakından hiç bir falde görmedik. Bilâ- kis çalışıp çabalayıp biriktirdiğimiz pa- rTaları tehlikeye koyduk. Hasılı Mos koflara aldandık, Rusların cidden is- temiş olsalar da kendilerine çeki düzen vermeleri vukuf ve kudret kesbetme- leri birçok senelere muhtaçtır. Bu müddet içinde Avrupada bir harp zu- hur ederse bize lâyıkile muavenetleri dokunamıyacak, bizden muavenet İs- tiyecekler. Sözün kısası Fransa için fai- deli zannettiğimiz Rusya ittifakının #aidesizliği ve fazla olarak tehlikeli ol- duğu meydana çıktı diyorlardı. 'Efkârı umumiye böylece Rusya aley- hine dönmüş olduğu sırada Peters- burgda ıslahat ve kanunuesasi istiye- rek silâhsız büyük nümayişler yapan amele takımı ile haikı Çarlık hüküme- ti, gayet şiddetle terkil edip ve Kazak- lara çiğnetip cemiyetlerini dağıtımş ve birçokları da kurşun ve gülle İle telef edilmişti. Maktullerin ve mecruh- ların adedi çoluk çocuk da dahil ola- rak on bin raddesine varmıştı. 'Bu zalimane ve gaddarane muame- lelerin ve hareketlerin tafsilâtı Parise aksedince fartı serbesti taraftarı olan ve hürriyet istihsali için kıyam eden herhangi bir milleti sehabet etmeği va- zife addeyliyen Fransa halkı galeya- na geldi. Gazeteler Çarla hükümeti aleyhinde sert ve ehli kıyam lehinde şürişli eserler neşrettikten başka Pa- risin üç yerinde dörder beşer bin kişilik mitingler yapıp Çarı cellâd ve katil di- ye ve lânetlerle tavsif ederek tahkir edenler Çarm ve rejiminin ortadan kaldırılmasını temenni yolunda nu- tuklar söylediler. Hükümet Çarı siya- netle nümayişleri menetmek istiyordu, lâkin vükelânın ellerinde kanunen bu hallere karşı durmak İktidar ve sa- lâhiyeti olmadığından birşey yapamı- yorlardı. Hattâ meclisi mebusanda 505- yalist ve ihtilâlci mebuslar «Yıkılsın katil Çar! Mahvolsun katil Çar!» diye bağrışıp ve arbedeler çıkarıp meclis müzakeresini on dakikadan ziyade tatil ettirdiler. Bu şamatalardan sonra mebuslar Çan tekrar tahkir etmelerile Hariciye Nazırı Delkase kürsüye çıkıp Çarı mü- Açılış töreni ve Türk dolacaklar en iyi kamara ve dan istifade edebileceklerdir. Tafsllâ' NATTA'nın New York sergisi seyahatleri yetişilecek şekilde hazırlanmıştır. Grup ve Münferit Seyahate ilk kay- —— İNatta — Galatasaray, Ita — Perapalas karşısında dafaaya kalkışınca muhalifler coştu- lar «Sus be herif! Sen Çarın avukatı misin» diyerek nazırı susturdular, ağır sözler söyliyerek tahkirlerle kürsüden indirdiler. Bu hâdiseden sonra halkın heyecanı bir kat daha arttı. Ve ertesi günü yedi sekiz bin kişiden mürekkep büyük bir miting yapıldı. Gerek bu mitingten evvel gerek son- Ta sokaklarda dahi Çarın ve hüküme- tinin ve Rusya ittifakının tarafları oldukları için reisicümhurun ve Ha- rTiciye Nazırının aleyhinde nümayişler yapıldı. Delkaseyi «Zalim kızıl Çarın taraftarı maymunu diye tavsif ediyor. lardı. Ve «Bu adamların Fransayı Ça- rın ittifakından ayırmamaları milleti- miz için hakarettir. diye bağrışıyorlar ve gazetelerine de yazıyorlardı. Hükümet kanunen bu nümayişleri menedemeyip yalnız sokaklarda kan- lı şürişler vukubulmamas; n tedafül tedbirler ittihaz ederek kuvvetli jan. dar ve polis kıtaları di Fransız nümayişçilerile A teciler tarafından sokaklarda atılan dinamitli el humbaralarından jan- darmadan ve polisten yedi sekiz kişi mecruh oldu. Rusya sefareti pek sıkı muhafaza altına alındığından nüma Yişçilerin taarruzundan masun ol sa da sefaret kâtiplerinden ve zadegân- dan prens Trubezkoyun kapısında hum- baralar bulundu. Nümayişçilerin reis- leri ve ihtilâlcilerin ileri gelenleri Rus- ya sefirine «İmparatorunuz idama müstahak olmuştur; diye açık tek graflar yolladılar, Miting esnasında nümayişçilerin hatipleri «Çarın mahvolması, yokol. ması zamanı yaklaşıyor. Namusumu. za dokunan Moskof ittifakından çik- malıyız! Yıkılsın Çarlık! Yokolsun Çarli» diye mütemadiyen bağırıp ça- gırmışlardır. “ Fransa vilâyetlerinde de Çar ve re- Jimi aleyhinde nümayişler ve miting- ler yapılmış ve tahkirli ve hasmane nutuklar irad olunmuştu. Salih Münir Çorlu Mütekaid büyük elçi Bisikletle giden bir çocuk oto- büs altında kaldı, bir bacağı kesildi İzmir (Akşam) — İzmirin "Turan mevkiinde bir otobüsle bir bisiklet çar- pışmış, Manisa belediyesinde 45 nu- marada kayıtlı otobüsün altında ka- lan yedi yaşında Şabanın sol bacağı parçalanmıştır. Hastaneye kaldırılan çocuğun ayağı, ameliyat edilerek ke- silmiştir. Kaza, şoför Nazminin idare- sindeki otobüs, yoluna devam ederken bisiklet üzerinde ansızın otobüsün önüne çıkan Şabanın otobüs altında kalmasından tevellüd etmiş, şoförün de suçu bulunduğu anlaşılmıştır. aaa ag Nişan feshi Kızımız Neriman Ergüden ile bay Etem 'Talayın nişanları bozulmuştur. Emekli general: Kemal Ergüden ve ailesi ZAYİ — 7/11/938 tarihinde Yunanista- na Jbrac ettiğim Yunan motörü Mariya ile 1778 çift taze toriğin ve İstanbul Tica. ret ve Sanayi odasından almış olduğum 13.497 No, hi menşe şahadetnamesinin zayi olduğundan, yenisini çıkaracağımdan es- kisinin hükmü olmadığı ilân olunur. İs- tanbul, Balıkhane, Balıkhane sokağı No. 25 Ali 'Tansever. gününe odalar. Bir otomobil bir tramvaya çarptı 1412/938 İkramiyeli Ergani 1950 1938 $ $ ikramiyeli 11. Merkez Bankası 105. PAKA ve ÇEKLER (Kapanış fiatleri) Londra 1 Sterlin 583 Kew-York 100 Dolar 1245050 Paris 100 Prank 3.21 Milâno 100 ret 6.5475 Cenevre 100 İsviçre Pr. Oo 2828 Amsterdam (100 Florin 618525 100 Rayhşmark © 49915 100 Belga 2104 Alina 100 Drahmi 105 Bofya 100 Lava 1635 Prag 100 Çekoslovak Er, 4.2775 Madrid 100 Pezeta 583 Varşova 100 Zioti 2341 Budapeşte 100 Pengo 246825 Bükreş 100 Ley 0.3075 Belgrad 100 Dinar 2.7675 Yokohama (oo 100 Yen 34035 Stokholm 100 İsveç Er. 40035 Moskova 100 Ruble 2545 Nöbetçi eczaneler Şişli: Asım, Taksim: Kürkçüyan, Firuzağada Ertuğrul, Kalyoncukuul. lukta Zafiropules, Beyoğlu; İstiklâl caddesinde Galalasaray, Tünelde Mat- koviç, Galata: Okçumusa caddesinde Doğruyol, Fındıklıda Mustafa Nail, Kasımpaşa: Vamf, Hasköy: Halcloğ- lunda Barbut, Fatih: İsmail Hakkı, Kar: mrük Mehmed Fuad, Bakır- köy: İstanbul, Sarıyer: Nuri, Aksaray: Yenikapıda Sarım, Beşiktaş: Söüley- zan Receb, Fener Emilyadi, Kumka- pı: Cemil, Küçükpazar: Tasan Hulü- si, Samatya Yedikulede Teoafllos, Alemdar Çenberlitaşta Sırrı Rasim, gehremini: Ahmed Hamdi, Kadıköy Badık, Yeldeğirmeninde Üçler, Us- küdar: Çarmboyunda, İttihad, Heybe- Hada: Tomas, Büyükada: Halk Ber yece açık eczaneler: Yeniköy, Emirgân, Rumelihisarı, Or- taköy, Arnavutköy, Bebek, Beykoz, Paşabahçe ve Anadoluhisurındaki eo ganeler her gece açıktır. YENİ NEŞRİYAT: I Son değişikliklere göre yeni | KAZANÇ VERGİSİ KANUNU Fiat: 25 kuruş. Satış yeri: İstanbul | İnklip kitabevi. * 4 EYLÜL Siyasta kuvvetli bir yazı kadrosile birin- dikânun haftasında çıkıyor. Haftalık, si- yasi memleket gazetesidir. * NİŞANTAŞ, KARAKOL KARŞISINDA Saadet Ap. 5. 6 oda ve holü havi bol güneşli kiralık 2 daire. Kalorifer, sı- cak su, Apart. 3 cü dalresine müra- ecaat. Tel, 43785. Fransız Tiyatrosunda 6 Birinci kânun Salı Akşamı Münir Nureddin Mevsimin ilk büyük Konserini veriyor Biletler: Beyoğlu, Ağacami Philips mağazasında satılmaktadır. * okuyucu Semiha ve Merey varyetesi BARP DÖNÜŞÜ 3P. * E. Sadi Tek tiyatrosu Taksimde (Bu gece) (KAYNANAM) Yazan: vodyü 8 perde. | Mahmut Yesari | JACOUES Thıbaud 13 Birincikânun Salı akşamı SARAY Sinemasında Yalnız bir KEMAN RESİTAL verecektir. Biletler bugünden iti- baren sinema gişesinde satılmaktadır. Otomobilin ön kısmı parçalandı, arabayı iğ kullanan hafifçe yaralandı Yukarıda kazadan sonra otomobilin hali, aşağıda otomobili kullanan B. Abdürrahman polise izahat veriyor B. Abdürrahman isminde birinin idaresinde bulunan hususi otomobil dün sabah saat dakuz buçuğa doğru Dolmabahçeden Kabataşa giderken Kabataş virajında ahi olarak bir Eminönü - Bebek tramvayı ile karşı- Jaşmış, direksiyonu birdenbire kır- mak istemişse de yerlerin yaş olması dolayıslle lâzım gelen manevrayı KATIA A DANIELLE T DARRIEUX'nun Zaferi... Mevsimin en büyük ve muhteşem filmi... 7 Birincikânun Çarşamba akşamı Sümer ve Taksim Sinemalarında birden başlıyoğ. 1 Po Ez: ES sinemisi Sayın İstanbul hâlkına ilân ediyor Ou gündenberi on binlerce halkın sinemamızda gördüğü ve on binlerce halkın daha görmek istediği 20 ASRIN GüNEŞi ve İSTANBUL ve İZMİT ve ANKARA'da yapılan törenlerin tamamı filmine yeniden ATATÜRK'e aid hiç gösterilmemiş yeni sahnelerle Sesli sinemanın icadında alınan ve hiçbir yerde gösterilmemiş muazzam bir nutkunu da ilâve ederek aşağıdaki gün ve saatlerde umuma gösterilecektir BUGÜN saat 12,30 da, YARIN saat 11 de Pazar sabahı saat 9 da Pazartesi Salı, Çarşamba, Perşembe ve Cuma günleri saat 12,30 da Bu filimleri bütün İstanbul halkının görebilmesi için hususi koltuklar 30, balkon ve birinci 20 üniversitelilerle mektepliler ve spor klüpleri azalarına 10 kuruş toplu olarak gelmek istiyen mekteplilerin bir gün önce haber vermeleri rica olunur. A TÜRK ARTİSTLERİNİN - TÜRK OPERATÖR. TEKNİSYEN ve REJİSÖRLERİNİN HAZIRLADIĞI BÜYÜK TÜRK FİLMİ GÖRÜLMEMİŞ BİR MUVAFFAKIYET KAZANDI. AYNAROZ KADISI Bu gin SARAY veiPEK sinemalarında birden tamamile yapamamış ve bütün hızile tramvaya yüklenmiştir. Bu şiddetli çarpışma neticesinde otomobilin ön kısmı parçalanmış, B. Abdürrahımani da cam kırıkları ile yüzünden hafifçe yaralanmıştır. Zabıta tahkikata el koymuştur. Lâ- nm gelen kanuni takibat yapıl maktadır,