15 Ekim 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 AKŞAM. 15 Teşrinievvel 1938 N Dün Geceki ve Bu Sahahki Elfaberler Son dakika Almanyanın insiliz teslihatına muhtemel bir mukabelesi Ingiltere teslihatına devam ederse Almanya deniz itilâfını feshedecek Roma 15 — Berlindeki İtalyan müşahidlerinin fikir ve mütaleasına göre İngiltere teslihatına devam ettiği takdirde Almanya, İngiltere ile akdetmiş olduğu deniz itilâfını feshedecektir. (Akşam: Feshi düşünülen bu itilâf mucibince Almanya, İngiliz filosunun üçte birinden fazla harp gemisi inşa etmemeği taahhüd etmişti.) Macaristan beş sınıfı silâh altına çağırdı Çeklerin üçüncü bir devlet tavassutunu istemeleri muhtemeldir. Sabık Mâcar Başvekili, Hitleri ziyaret etti Budapeşte 15 — Dün akşam neğ- | redilen bir tebliğe göre Macar hükü- meti 1900 den 1912 ye kadar esnan erbabını pazartesi günü kıtalarına fis tihak etmeğe davet etmiştir. Macaris- tanın bu tedbiri yarı seferberliğe mua- dildir. Tavassut mu istenecek? Prag 15 — Slovak kabinesi nazır. Yarından 'Turkanski inkıtaa uğrıyan müzakerelere tekrar başlanmak için Macar hükümeti nezdinde teşebbiis- lerde bulunulacağını ve üçüncü bir devletin tavassutu istenmesi müs- teb'ad olmadığını beyan etmiştir. Eski Macar başvekili B. Hitler nezdinde Berlin 15 — Eski Macar başvekili 'B. Daranyi, yanında Macar sefiri bu- Tunduğu halde B. Hitleri ziyaret ede- rek mühim bir mülâkatta bulunmuş- tur. Eski Macar beşvekilinin bu mü- likalta Çek - Macar ihtilâfmı mev. zuubahsetliği zannedilmektedir. B. Hitler B. Daranyiden evvel Çe- koslovak hariciye nazırını kabul et- miştir. Çekoslovak nazırı B. Hitlere yeni oÇekoslovakyanın Almanyaya karşı halisane niyetleri hakkında te- minat vermiştir, B. Hitler de bu temi nattan memnuniyetini beyan etmek» le beraber Macar ekalliyeti meselesi. nin henüz halledilmemesinden izbarı teessüf etmiş, fakat pek yakında mem. nuniyeti mucip bir şekilde halledilece- #4 ümidini izhar etmiştir. Bu Iki mülâkatta Alman hariciye nazırı Fon Ribentrop ta hazir bulun- muştur. Bulgar komiteçisi Dimitri Telavivde yakalandı! Üçbin kişi tevkif edildi, 2 bini Kudüs 14 (A.A.) — Telâvivden alı- nan haberlere göre, maruf Bulgar tet- hişçilerinden olan ve Filistine Pasa- portsuz girerken Bulgar hükümeti ta- rafından aranmakta bulunan Dimitri Boguslay dün, Telâvivde tevkif edil. miştir, Yeni şehir meclisi azasının tazim telgrafları Son Belediye intihabında İstanbul şehir meclisi âzalığına Cümhuriyet | Halk Partisi namzedi olarak seçilen zevat, seçildikleri kaza arkadaşlarile | birleşerek Büyük Şef Atatürke tazim ve şükran telgraflar: çekmişlerdir. Aynı zamanda Başvekil B. Celâl Buyar Ne Dahiliye Vekili ve Parti ge nel sekreteri B. Şükrü Kayayada hürmet ve teşekkür telgrafları çekil- miştir. Romanya ordusunu kuvvetlendirecek Yeni bazı tedbirler almağa karar verildi Bükreş 14 (A.A) — feransından sonra neşredilen bir tebliğ, teslihatın © İnkişafını temine ve ordunun techizine devam için yes ni bir takım esdelâar tesbit edilmiş olduğunu bildirmektedir. Fransanın Ankara elçiliği Ankara 15 (Telefonla) -— Fransız hariciye nezareti umum müdürlerin- den Masiglinin şehrimiz Fransız €l- çiliğine tayini hakkında hükümeti- mizden henüz bir istimzaç vaki ol- Sinâin kon- Sofyada umumi araştırma serbes bırakıldı. Sofya 14 (AA) — Dün Sofyada yapılan umumi araştırmalar netice- sinde üç bin kişi tevkif edilmiş, fakat bunların iki bini bilâhare serbes bir rakılmıştır. Diğer bin kişi vilâyellere sürgün edilecektir. Bunların arasında sol ce- naha mensup altı mebusla eski Ma- kedonya komitesi erkâmndan bir çok kişi vardır. Uşakta 10 dükkân yandı Uşak 15 — Dün gece saat dörtte İş, Ziraat ve Osmanlı bankalarile şehir parkı karşısındaki dükkânlar» da yangın çıkmış ve on dükkân yan- dıktan sonra söndürülmüştür. Irak ve Japon sefirleri Bir müddettenberi mezunen şeh- rimizde bulunan Irâk ve Jâpon se- firleri dün akşamki ekspresle Anka- râya gitmişlerdir. Ofis idare meclisi ilk içtima- ını dün yaptı Ankara 14 (Telefonla) — Toprak mahsulleri ofisi idare meclisi ilk iç. timamı buğün İktisad Vekili B, Şa- kir Kesebirin reisliği altında yapmış- tır. B, Şakir Kesebir ofisin takib ode- ceği faâliyet sistemi hakkında direk- tifler verdi, Hâlen İstanbul, İzmir, Samsun gi- bi mühim merkezlerde faaliyete geç- miş bulunan ofis, yakında bu fas- liyeti bütün memlekete teşmil etmiş olacaktır. Bunun için lâzun gelen ted- birler alınmıştır. Bu cümleden ölarak devir meali €n kısa bir zamanda ir | Almanyanın Şarkta iktisadi faaliyeti Takip ettiğimiz ekonomik siyasetin ana vasıfları yanlış telâkkiye mahal bırakmıya- cak sekilde açıktır Ankara 14 (Telefonla) — Ameri- kanın, Almanyanın Şarkta iktisadi | faaliyetini endişe ile takib ettiği | hakkında oVaşinglondan verilen ve | Amerikan salâhiyetli mahafiline at- fedilen haberde, yeni bir ticaret an- laşması akdi için Mhükümetimizle Amerikan ticaret heyeti arasında bu- rada birkaç ay evvel başlamış bulu- nan müzakerelerin şimdiye kadar neticelenmemesinin Türk - Alman tdlcaret anlaşmasından ileri geldiği hakkında bir fıkra vardır, Bu fikra burada garib bir suitefehhüm eseri olarak telâkki edilmektedir. Çünkü Amerika ile akdedeceğimiz ticaret anlaşması ile Almanya ile akdettiği- miz ticaret anlaşması arasında ne zaman ve ne de alelâde ticaret mü- masebetleri bakımından uzak veya yakın hiç bir alâka mevcud bulun- mamaktadır. Türkiyenin takib ettiği ekonomik siyasetin ana vasıfları bu şekilde bir telâkkiye mahal bırakmıyacak k&- dar açıktır. Mebus nimzedleri İsimler Meclisin açılışından evvel ilân edilecek Ankara 14 Tree fonla) - —Büyük Mi. let Meclisinin açılmasının yaklaşması doluyısile intihab dairelerinde bulu- nan mebuslardan bir kısmı büraya dönmüşlerdir. Şehirde meclisin açık bulunduğu zamanlara mahsus olan bir hareket göze çarpmaktadır. Diğer taraftan ölüm ve tayin suretile açılan mebus- Juklara namzed göslerileceklerin isim- İerinin Meclisin açılmasından evvel ilân edilmesi muhtemeldir, Nafia Vekili bugün Ankara- dan şehrimize hareket ediyor Ankara 15 (Telefonla) — Nafia Vekili B, Ali Çetinkaya bugün öğle trenile İslanbula hareket edecektir. Dahiliye Vekili geldi Dahiliye Vekili ve Parti genel sek- reteri B. Şükrü Kaya bu sabahki ekspresle şehrimize gelmiştir, İ Alman İktisad Nazırı ile iktisad Vekilimiz arasında telgraflar Ankara 14 (AA) — Alman İktisad Na- | sari dökler Funk, memleketimizi terke derken İktisad Vekili OB. Şakir Kesebire Karaağaşlarn bir legraf çekmiş ve İktisad Vekilimiz dö bu telgrafa oevab vermiştir. Teati edilen bu telgrafların metinleri şu- dur: Ekslans B. Şakir Kesebir —İktissü Vekili Ankara — Güzel memleketinizi terketmeden ön- €e benim ve refikam hakkında gösterilen fevkalâde dösten kabulden ayni zamanda Trefikamin geçirmiş olduğu kaza üzerine izhar buyrulan alâkadan dolayı size ve muhterem bayanınıza yürekten ve derin teşekkürlerimizi sunmak bizim için büyük | bir ihtiyaçtır. Bu hislerimizin Türkiyo hilkümetine de #blâğına delâletinişi rica ederim. Sizinle şahsen tanışmak ve memleketlerimiz ara- sındaki müşterek mühasobetler üzerinde sizinle muvaffakiyetle “çalışarak mühim adımlar atmış olmak benim için büyük bir sevk olmuştur. Berlinde tekrar görüşmek Üzere. W. Funk Ekslans Dektor Funk — Alman İktisad Nazırı Berlin — “Türkiyeden ayrılırken göndermek lüt- funda bulunduğunuz sevimli telgraf) büyük bir memnuniyetle aldım. Memleketimizde size ve çok sayın bayanımıza gösterilmiş olan dostluk eserleri iki memleket uru- sındaki sâmimi münasebetlerin ve yüksek gahsiyelinizin telkin ettiği saygı ve sevginin! tabii bir Icabıdır. İ Bayan Funk'un geçirmiş olduğu kaza- ya elân teessüfler ederek kendilerine refi- | kamla birilikte tam sıhhst ve afiyet te- duğum sevki ve görüşmelerimizin bıraktığı derin intibaı ekzelanamıza bil- dirmekle hakiki bir memnuniyet duymak- tayım. Cümhuriyet hükümeti ifade buyurduğu- nuz hissiyattan çok mütehassis olmuştur. “Tekrar görüşmek Üzere hürmet ve mu- yn aim ederim. Çinliler Cenubi Çinde | müdafaa tedbiri yarar Japon gazeteleri Ingiltere ve Fransa aleyhinde neşriyatta bulunuyorlar Hankov 14 (A.A.) — Çin hava kuv- vetleri Çarşamba ve Perşembe gün- leri mükerrer uçuşlar yaparak Bias körfezine çıkan ve Kanton istikame- tinde ilerlemeğe çalışan Jüpon küv- vetlerini bombardıman etmişlir. Bir Japon nakliye gemisine bir kaç bom- ba isabet elmiştir. Çin askeri makametının tahmini- ne güre, Cenubi Çine çıkarılan Japon kuvvetlerinin metmuu şimdilik beş bin kişiyi geçmemektedir. Binaena- leyh bu kuvvetlerin ciddi. bir ileri hareketinde bulunabilmeleri için tak- viye kıtaatı almaları lâzımdır ki bu- nun için de daha bir kaç gün geçe- cektir. Çinliler Hong - Kong'un şimali şar- kisine ve şimaline alelâcele mühim kuvvetler sevketmişlerdir. Buralar- daki dağlık erazide müdafaa tertiba- tı alınacaktır. Keza bizzat Hankov şehrinde de bir muhasara ihtimali derpiş edilerek müdafaa tertibatı alınmaktadır. Harkov kumandanlığı şehirde bulunan bütün kamyonları ve yüzlerce kayığı bir kaç güne ka- dar şehirden uzaklaşmağa davet et- miştir. Japon gazeteleri ne diyor? Tokyo 14 (AA) — Cenubi Çine Japon kılaatının başladığı taarruzu mevzuu bahseden Nişi - Nişi gazete- 8i diyor ki: «Mareşal Çang - Kay - Şek İngil- terenin ve Fransanın yardımı ile Hankov önünde kati bir mücadeleye hazırlanıyor. Binaenaleyh Cenubi Çine Japon kıtaalının ihraç edilmiş olması İngilterenin ve Fransanın da işlerine gelmez.» Jomiu Şimbun gazetesi de şöyle di- yor. «Hong - Kong civarında İngiliz ordusu ve donanması tarafından son günlerde yapılan manevralar her halde Japonların bu beklenen ihraç harekeli üzerinde müessir olmayı i istihdaf ediyordu. Fakat bu gibi nü- | mayişler Japonyayı düşünüp taşmıl- | miş projelerinden Yazgeçiremze.» Japonlar asker çıkarmağa devam ediyor Şanghay 14 (A.A.) — Japonlar bu | sabah Cenub Çinine mühimmat ve İ kıtaat ihracına devam etmişlerdir. Çıkarılan Japon müfrezeleri iç tarafa doğru ilerlemektedir, Hong - Kongda hususi tedbirler alınmıştır. Bütün polis ihtiyatları vazifeye çağırılmıştır. Şehrin iaşesi tehlikeye düşmüştür. Çünkü Hong - Kong'a yiyecek en ziyade Kuangtung dan gelmektedir. İngiliz sefirinin bir teşebbüsü Tokyo 14 (AA.) — Salâhiyettar bir membadan bildirildiğen göre İn- giliz sefiri sir Robert Kreji, Japon kıtaatmın Cenubi Çine ihraç edilme- lerinden iki gün evvel B. Hor'smişi'yi zyiaret ederek İngiliz müstemlekesi civarında kargaşalıklar zuhuru tak- dirinde Hongkong'un düşeceği müş- kül vaziyete Japon hükümetinin na- zarı dikkatini celbetmiştir. İngiliz sefiri, şehrin kıtlığa uğrr- yabileceğini de hatılatmıştır. İngiliz gazetelerinin makaleleri Londra 14 (A.A.) — İngiliz matbu- ta Japon kıtaatınım Cenubi Çinde | İngiliz Hong - Kong müstemlekesi- | nin yanı başına çıkarılmış olmasıni günün en mühim hadisesi olarak te- Kikki etmektedir, Daily Telegraf gazetesi ihraç edi- len Japon kuvvetlerini 80 bin kişi tahmin etmektedir. Guzetelerin umumi mütaleasına göre Çang - Kay - Şek ordusunm yiyecek ve harp Tevazımı tedariki İnkıtaa uğrıyacaktır. Çin ordusunun vaziyeti ciddi surette tehlikeye gir- miştir, Filistinde vaziyet çok ciddi İngiliz gazeteleri «Asilerin tenkili kolay olmuyacak» diyorlar Londra 14 (A.A) — İngiliz matbu- Dün geceki iki cinayet Yaralılardan biri öldü öteki hastaneye kaldırıldı alı Filistin meselesile fevkalâde alâ- Dün gece saat ini doğru biri kadar omaktadır. Daily Telegraph'ın öğrendiğine göre, Filistindeki garnizon. Jarı takviye için gönderilmesi evvelce kararlaştırılan taburlardan mada Hin distandan da diğer bir tabur getirile- cek ve bu suretle Pilistindeki İngiliz kuvvetlerinin mecmuu piyade. olarak 18 tabura çıkarılacaktır. Bu gözete diyor ki: «Filistinde bugün vaziyet 1936 dakinden çok daha va- himdir. Asilerin tenkili öyle kolay ol- mıyacaktır, Çünkü bunlar bundan iki sene evveline nisbetle çok daha iyi tec- hizatlı bulunuyorlar.» Daily Ekspres gözetesi de başmaka- lesinde İngilterenin Filistini hem Arap. lara hem de Yahudilere vadetmiş oldu- ğunu hatırlatıyor ve diyor ki: «Filistine 400 bin Yahudi İngiltere- nin silâh himayesi altında gelmiştir. Bu ise-İngiltereyi Yahudiler için bir milliocak kurmak mecburiyetinden arade kılar, Çünkü İngiltere oraya ge- len Yahudilere daha gelmeden evvel müstakil bir devlet bahşedeceğini va» detmiş değildi». Yeni bir vaka Kudüş 14 (A.A) “ Arab müdafaa partisi ve Kudüs Belediye meclisi aza- sından Hasan Sıtkı Dâcana, Kudüs ten Hayfaya giderken rövelverle öldü. rülmüştür. Ankarada yapılacak maçlar Ankara 14 (Telefonla) — Spor ku- rumu 28 ve 30 birinciteşrinde İstan- bül ve Ankara muhtelitile iki maç yapmak üzere orta Avrupa muhtelit takımlarından birini buraya Heli Her iki yakanın failleri bugün adli-. Tahtakalede, diğeri de Çadırcılar içinde iki cinayet işlenmiş, yarallar- 'dan biri ölmüş, diğeri de ümidsiz bir halde Cerrahpaşa hastanesine yatı. rılmıştır. Birinci cinayet şöyle olmuştur: “Tahtakalede Uzunçarşı başında Ri- Za bey arsasında sandıkçı Çolak Mehmedin yanında işçilik eden yir- mi iki yaşlarında Ali ile gene sandık işçilerinden 18 yaşlarında Hüseyinin araları bir iskambil oyunü yüzün- den açık bulunmaktadır. Ali, dün gece Hüseyinle karşılaşın- ca hırsı tazelenmiş ve bıçağını çeke- rek gencin üzerine atılıp müteaddid yerlerinden vurmuş ve öldürmüştür. Ali, vakayı müteakib kaçmak is. temişse de, mahalle bekçisi Ali Çavuş yakalamış, katil bu sırada bekçiye de bir kaç bıçak darbesi sallamışsa da ancak paltosunu parçalayabil. İkinei vaka, Çadırcılarda geçmiştir, Burada mobilyecilik eden Osman isminde birile Hakkı adındaki mes- lekdaşı saat on dokuzdan sonra dük- kânlarının önüne bir sofra kurarak rakı içmişler, bu sırada aralarındaki bir hesab meselesinden münakaşaya tutuşarak kavgaya girişmişler, Os- man bıçağını çekerek Hakkıyı müte- addid yerlerinden yaralamıştır. Hakkı, Cerrahpaşa (o hastanesine kaldırılmış, Osman da yakalanmıştır.