4 Ekim 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

akşam Midilliden — Midillinin iki mil açığında altı ton- — Sokrati 4 'Teşrinlevvel 1938. zecri tedbirlerin tatbikini İstiyor Nazır: “Bu hususta azimkârane hareket etmeli, katiyen tereddüde kapılmamalı,, diyor Şunkung 3 (A.A.) — Çin Hariciye Nazırı, Japonyanın Milletler Cemiyeti tarafından vaki talebi reddetmesi üze- rine şu beyanatta bulunmuştur: «Beklenildiği veçhile Japon hüküme- ti, Milletler Cemiyeti misakının 17 inci maddesine tevfikan mezkür cemiyet konseyi tarafından kendisine yapılmış olan daveti reddetmiştir. Fakat bu bap- taki kararının esbabı mucibesi, geçen teşrinlevvel ve teşrinisani aylarında Milletler Cemiyetinin Uzak Şark isti. şari komitesine ve Brükselde aktedil- miş olan dokuz devlet munhedesine im» zalarını koymuş devletler konferansı- nâ iştirakten imtina için ileri sürmüş olduğu esbabı mucibeden daha kuvvet- Wi değildir. Çin - Japon ihtilâfma müteallik ve adalet ve nısfet esaslarına müstenid bir hal suretinin Milletler Cemiyeti mi- sakı ahkâmı ile bulunamıyacağı sure- tindeki deli, cihan efkârı umumiyesi tarafımdan o kadar fiili surette red ve cerhedilmiştir ki, bu bapta artık beş- kaca mütalâa serdine hacet yoktur. Japon hükümetinin hattı hareketi, Japonyanın Asya kıtasında ve kendisi. ne inhisar edecek bir hegemonya tesis etmek niyet ve tasavvurunda olduğu- nu açıkça göstermektedir. Şimdi Japonya sulhü tesis etmekten kati ve tabrikâmiz bir surette imtina etmiş olduğundan Milletler Cemiyeti. nin takib edebileceği yegâne usul, 16 inci maddeye tevfikan zecri tedbirlerin faibikidir. Milletler Cemiyeti âzaları, bunu azimkârane ve katiyen tereddüde Adtıncı tıp kurultayı aya Balina tarihi on gün evvele alındı Ankara 3 (Telefonla) — Bu ayın 26 sında burada toplanması mukarrer al- ıncı ap kurultayının içlima tarihi değiştirilmiştir. Çünkü içtimaın yapı Jacağı Halkevi salonları o tarihlerde Cumhuriyet bayramı münasebetile meşgul bulunacaktır. Kurultaya mem- lekelin her tarafından iştirak edecek 400 doktoru istiap edecek genişlikte başka bir toplantı yeri bulunamamış- tar. Esasen hazırlıklar da bitmiş oldu- ğundan Kurultayın 16 teşrinievvelde gene Halkevi salonlarında toplanma» sa muvafık görülmüştür. Kurultayı, Başvekil B. Celâl Bayarın açması çok muhtemeldir. Vapur - Motör müsademesi Denize dökülen motörün tayfaları hastahaneye kaldırıldı İzmir 3 (Telefonla) — Midillinin iki mil açığında Yunan sularında bir deniz kazası olmuştur. Türk Şi- lepçilik şirketinin İstanbul limanın- da kayıtlı Amasralı İsmail kaptanın idaresindeki Galata vapuru Zongul- daktan gelirken makinesi bozulmuş ve tamir için Midilli limanına İltica etmiştir . Vapur tamirden sonra cumartesi hareket etmiş ve luk Ayanikola motörile çarpışmış- tır. Motörde kum yüklü idi. Mo- tör müsademe neticesinde ikiye bö- lünmüştür. Denize dökülen kaptan, Midilini Pandeli ile tayfa Dimitri ve istimdada başlamışlardır. Galata vapuru derhal imdada koş- müuşlur. Kazazedeler derhal bir oto- mobil ile şehire nakledilmişlerdir. A ve pe De “edilmektedir. Ölen yoktur. A e e kapılmaksızın ve Japonyanın 14 aydan beri takib etmekte olduğu katliâm ve tahrib muharebesine bir nihayet vere. cek surette yapmalıdırlar. Japonlara göre Çinliler dün bir mağlübiyete uğramışlar Tokye 3 (A.A.) — Domei ajansı bil. diriyor: Yangtse'nin cenub cephesin- den gelen bir Japon telgrafına göre Aikeu'nın sırtlarında ve Nanşang'ın şimalinde bulunan Çank - Kay - Şekin kıtaları hezimete uğramışlardır. Dört Japon müfrezesi topçu himayesinde olarak dün taarruza geçmiştir. Diğer bir telgrafta, daha garpte bu- Yunan Japon kuvvetlerinin Hufeh eya» letinde Kanton - Hankeu demir yoluna 80 millik mesafede Pushi nehrinin üzerinde kâin Paishin zaviyesine gir- dikleri bildirilmektedir. Japon Başvekilinin beyanatı Tokyo 3 (A.A.) — Domöi ajansı bil. diriyor: Hariciye ve deniz aşırı memle- ketler nezaretindeki vazifesine başlıyan Başvekil Prens Konoye, matbuata be- yanatta bulunarak 16 kânunusani 1938 de Çine karşı takib edeceği siyaseti izah eden Japon hükümetinin bu siya- sete sadık kaldığını ve Çank - Kay - Şek Idaresile müzakereye girişmemek- te israr ettiğini söylemiştir. Konoye, Çine karşı Japon siyasetinin beşler konferansında tarif edildiği şe- kilde tamamile tatbik edileceğini id. ve eylemiştir. Yeni Hariciye Nazırı gelecek hafta zarfında tayin edilecektir. Fransız - Alman ademi tecaviz paktı Bu tasavvur tahakkuk ederse silâhları bırakma için müza- kereye başlanacakmış Londra 3 (A.A.) — Press Assoclati- on tarafından verilen ve henüz teeyyüd etmiyen bazı haberlere göre Çambör- Teyn ile Mussolini arasında vuku bu- lacak mülâkat esnasında İspanyadaki ecnebi gönüllüleri meselesi halledilebil- diği takdirde İngiliz - İtalyan itilân derhal meriyete girecektir. Press Association tahakkuk etmesi muhtemel olan diğer bir tasavvurdan bahsetmektedir. Bu tasavvur Alman- ya ile Fransa arasında, Çambörleyn ile Hitler tarafından tanzim edilen metnin esaslarına müstenid bir ademi teca- vüz beyannamesinin imzasından iba- rettir. Bu suretle istikbalde bir garb hava paktinin imzası, hattâ silâhların terkedilmesi için müzakereye başlan- Çek ilim adamla- rının protestoları İngiltere ve Fransadan aldık- ları nişanları geri veriyorlar Prağ 3 (A.A.) — Çekoslovakyanın siyaset, ilim ve güzel sanatlar âlemine mensup mümtaz şahsiyetleri Fransa ve İngilterenin «ihanetini» prolesto için bu memleketlerden almiş olduk- ları nişan ve madalyaları iadeye ka- rar vermişlerdir. Çek gazetelerinin makaleleri Prağ 3 (A.A) — Bütün Çekoslo- vak matbuatı dört büyük derletin kü- çük bir millet üzerinde yapmış olduk- ları tazyiki nefretle karşılamaktadır. Gazeteler İngiltere ve Fransanın Mü- nih konferansına iştirik ederek Fa- şist devletlerle birleşmiş olmalarını şiddetle takbih ediyorlar. Bu infial bilhassa mütecavize karşı oÇekoslo- vakya ile müttefik bulunan Fransa- ya karşı tezahür etmektedir, * Türk - Italyan ticaret müzakereleri Konuşmalara Ankarada devam edilecek İtalya ile aramızda yapılan ticari müzakerelerin son safhasına Anka- rada devam edilmesi kararlaştırılmış- tır. Bu münasebetle Türk ve İtalyan heyetleri dün akşamki trenle Anka- râya gitmişlerdir. Heyet azasının hareketinden evvel Türkofis reisi B. Bürhan Zihni Türk- İtalyan ticaret müzakeresi etrafında bir muharririmize şu izahatı vermiş- tir; — Yirmi gündenberi Tophane köşkünde devam eden Türkiye - İtalya ticaret mü- zakerelerine Ankarada devam edilecektir. Ticaret politikası ve kliring işleri Türk ve İtalyan komitelerinin mesaisi ile ilerlemiş bir halde bulunmaktadır. Varılan netice- caklardır. Hazırlanmakta olan anlaşma, iki memleket ihracatını mütevazin bir süretie temin edecek esasları ihtiva ede- cektir. İtalyan heyeti Ankaraya hareket etmeden evvel Türk heyeti misafir- lere bir Bursa ve Yalova seyahati tertib etmiştir. Bu seyahata 'Türkofis müdürü B, Bürhan Zihni ve İstanbul Türkofis müdürü B. Cemal Ziya ile diğer bazı zevat da iştirak etmişler- dir. Geçen cuma günü Bursaya giden misafirler, Bursada merinos fabrika- sile İpekiş fabrikasını ve Bursanın tarihi âbidelerini gezmişler, Uludağa çıkarak geceyi Bursada geçirmişler- dir. Bursadan otomobillerle e Yalovaya giden misafirler Yalovada Otel Ter- malda kalmışlar, pazar akşamı şeh- rimize dönmüşlerdir. B. Numan Menemencioğlu Tophane köşkünde yapılan müza- kerelerde Türk heyetine riyaset eden B. Numan Menemencioğlu rahatsız- Jığına binaen şehrimizde kalmış ve Ankaraya gidememiştir. B. Numan Menemencioğluna dün Cerrahpaşa hastanesinde bir ameli- yat yapılmıştır. Memnuniyetle öğ- rendiğimize göre B. Numanın sıhhi ahvali tabii seyrindedir. Kendisine geçmiş olsun der ve biran evvel iadel âfiyet etmesini temenni ederiz. Yunanistana gidecekler Türk vapurile seyahat etmek şartile azimet avdet bileti alabilecekler Ankara 3 (Akşam) — Yunanistan- dan dış ülkelere gidenlerin vapur bi- letlerini serbes dövizle tedarik etmele- ri, Yunan hükümetince alınan bir ka- rar iktizasındandır. Atina ticaret mü- messiliğimiz, bu kararın Türkiyeden Yunanistana gelen iş sahiplerini ve turistleri bilet tedarikinde müşkülâ- | ta uğrattığını İktisad Vekâletine bil. dirmiştir, Mümessillik, bu müşkülâtın kaldırılması için bu gibilerin seyahat- lerini Türk vapurlarile yapmaları ve İ biletlerini Türkiyede Türk parasile al- maları muvafık olacağını ilâve etmiş- tir. Atina ticaret mümessiliğimizin bu iş'arını nazarı dikkate alan İktisad Vekâleti, bundan böyle Yunanistana gideceklere verilecek döviz müsaade- lerinin eskisi gibi klerink yolile itası- na devam olunmakla braber, bu gibi- lerin seyahatlerini Türk vapurlarile yapmaları şartile biletlerini azimet ve avdet olarak Türkiyede tedarik edebi- leceklerini alâkadarlara bildirmişler- dir, Yalnız bilet bedelleri verilecek dö- Dün Geceki ve Bu Sahahki Elfaberler Çin Hariciye Nazırı, Japonyaya karşı | B. Çambörleyn'i in mesajı | Fransada iyi karşılandı | Fransız gazeteleri, İngiliz - Fransız dostluğundan hararetle bahsediyorlar Paris 3 (A.A.) — Gazetelerin müta» Iâaları, Münih konferansından sonra Avrupanın vaziyetine ve B. Çambör- leynin dünkü mesajına mütealliktir. Petit Parislen, diyor ki: «İngiliz Başvekilinin malüm olan va- him ahval ve şerait dahilinde Fransız Başvekilinin Fransayı temsil etmek hususunda gösterdiği şecaat ve vekâr hakkındaki derin hayranlığını ifade eden mesajı, Münihteki iki taraflı ak- din maksadı mahsusa müstenid olma- sı ihtimalini tamamile bertaraf edecek mahiyettedir. Filhakika bu mesaj, Fransa ile İn- giltere arasındaki sıkı menafi ve temâ- yül birliği noktasında israr etmekte- dir. Mesaj, tam zamanında gönderil- miştir, Ve hiç kimse bu mesajın doğ- rudan doğruya Fransız yüreklerine hi- tap edeceğinden şüphe edemez.» | Çambörleynin bu hareketi yüzünden telâşa düşmemiştir. Çünkü Fransiz zımamdarları, dünyanın siyasi harita. sında Fransa ile İngilterenin bir tek ve aynı memleket olduklarına kanidirler.ş Excelsior yazıyor: «Söyledik ve tek- rar etmek faydadan hali değildir ki yeni siyasetin takibi, her zamandan ziş yade yekdiğerine bağlı olan Fransa ve İ İngiltere için zaruridir. Bu iki devlet, bütün hayati enerjilerini topluyacaklar ve Almanya ilk olarak önayak olma- dıkça hayali mahiyette kalacak olan silâhların tahdidi hülyalarına m İ miyacaklardır.» Övr gazetesinde bayan Taboni, şöy- | Je diyor: «Çambörleynin mesajı, Fran- sada yüksek mahafilde tatminkâr bir tesir yapacaktır. Filvaki hiç kimse Le Jour yaziyor: «Mesai ük genç ve hararetli Pietri, bir Fransız - Alman misakı vücude getirilmesi hu- susunda fazla hayalâta kapılıyor. Hiç- bir veçhile fikrine iştirak etmiyorum. Bize hüsnü niyeti hakkında mütema- diyen şifahi teminat verdiği halde im- za etmiş olduğu taahhüdata mutlak sadakatsızlığını muntazaman isbat eden bir devlet ile müzakerata giriş- mekte önayak olmak bize düşmez.» İngiliz kralının bir beyannamesi Halkın gösterdiği sükünete ve seferberliğe süratle icabetine tesekkür etti Zondra 3 (A.A) — Eral ve kraliçe istirahat etmek üzere akşam Londra- dan Balmoral'a hareket etmişler ve Euston İstasyonunda Kalabalık bir halk kütlesi tarafından alkışlanmış- lardır. 'Hareketinden evvel kral, millete hitaben bir beyanname neşrederek tebaasma geçen buhranlı günlerde gösterdiği sükünetten ve yapılan da- vetlere süratle icabetinden dolayı te- şekkür etmiştir, Kral, Başvekilin sulh lehindeki kıymetli mesaisinde bah- setmiş ve dünyadaki milletler ara- sında dostluk ve refah teessüs ede- ceğinden ümidyar olduğunu kaydet- miştir. e Bulgar kralının tahta çıkma- sının 20'nci yıldönümü Bulgar Kralı majeste Boris'in tahta çıkmasının yirminci yıldönümü mü- nasebetile dün şehrimizdeki Bulgar kilisesinde dini âyin yapılmıştır. Me- rasime İstanbuldaki bütün Bulgar kolonisi iştirak etmiştir. Bulgaristanın İstanbul konsolosu B. Slivenski saat 17 de mi Mektep kit kitapları Türkçe terimlerle yazılan kitaplar satışa çıkarıldı Ankara 3 (A.A.) — Kültür bakanlı- ğından: Türkçe terimlerle yazılan dev- let kitapları bugün yurdumuzun her bölgesinde satışa konulmuştur. Orta ve lise sınıfları için asli kitap olarak yalnız bu kitaplar okutulacaktır. Bu kitapların hangi sınıflarda okutula. cakları kitapların üzerinde flatleri ile birlikte yazılıdır . viz müsaadelerinden tenzil edilecek- | Doğu manevralarından dönen tir. İstanbul posta ve telgraf mühendi Ankara 3 (Akşam) — İstanbul posta ve telgraf ve telefon fabrikası mühendisliğine, Kocaeli posta ve tel- graf fen müfettişi B. Nihad İpek ta- yin edilmiştir. Hariciyede tayinler Ankara 3 (Telefonla) — Merkezde altıncı derece memurlardan B. İsmail Oktay, Bari obaşkonsolosluğuna, B. Hâmid Balkan, Tahran elçiliği üçün- cü kâtipliğine tayin edilmişlerdir. decektir, Trabzon alayı subayları sından dönen Trabzon alayı subayları şerefine akşam belediye şehir klübün- de bir çay ziyafeti verilmiş, vali ve ko- mutan tarafından verilen söylevlerde halkın orduya olan bağlılığı tebarüz et- tirilmiştir. kad, B. Muammer Eriş Şehrimizde bulunan İş bankası umum müdürü B. Muammer Eriş bu akşamki ekspresle Ankaraya gi- in Amerikadaki nazilerin reisi linç ediliyordu Polisler kendisini güçlükle kurtardılar Nevyork 3 CLAY — İlk Alman müstemlekecilerinin Amerikaya ayak baslıklarının yıldönümü münasebe- tile tertib edilen merasimde bir nazi teşekkülü olan «Alman - Amerikan cemiyeti nin reisi Fritz Kuhn bir linç edilmek tehlikesi atlatmıştır. Kuhn hücum kıtaları üniforma- sını giymiş olduğu halde akşam bir nutuk söylemek üzere Nevjersey'de Union Siti'ye gitmiştir. Fakat Kuhn görünür görünmez bir kiremit ve taş yağmuruna tutulınuş, otomobili- nin camları kırılmıştır. 86 polis me- muru kendisini halkın hiddetine karşı muhzfaza etmek mecburiyetin: de kalmışlar ve kendisine süratle uzaklaşmasını tavsiye etmişlerdir. Kuhn polislerin htmayesi altında ve halkın! «Öldürün; adaları arasında, sıvışmıştır. Kuhn gelmeden evvel bazı Ameri- kalı eski muharipler içtimaın yapı- lacağı salonu istilâ etmeğe teşebbüs etmişlerse de polis buna mâni olmuş- tur. Merâsim Madison Skuer gardende naziler hariç olmak üzere aslen Al- mân olan on bin Amerikalının iştirg- kile yapılmıştır.” Irak Hariciye iye Nazırı Londrada Lohdra 3 (A.A.) — Irak Hariciye Nazırı Tevfik Sueydi bugün Londra» ya gelmiştir. Selâhiyettar mahafilden alınan malümata göre, İngiltere ile. Irakı alâkadar eden meseleler görü-. şölecektir. İngiliz işçi partisinin Çambörleyne teşekkürü | B. Mussolininin oğlu evleniyor Romu 3 (A.A.) — İtalyan Başveki- linin oğlu yüzbaşı Bruno Mussolini, profesör Vincenzo Tangorra'nın torü- nu matmazel Gina Ruberti ile nişan. lanmıştır. A Alman İktisad Nazırı oi Belgrad 3 (A.A.) — B. Funk bu ge ce Belgraddan Türkiyeye hareket ede» cektir,