1 Ekim 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

1 Teşriniervel 1938 —— m —— AKŞAMDAN AKŞAMA | “İktisad zabıtası, Bugünden itibaren pazarlık kalk | yor. Evvelce de yazdığımız çeşid mal. | lar üzerine behemehal fiat yazmak, müşteriyi aldatmamak esas olacak. Bir kelimeyle şarklı bezirgânlığa ve da edilecek! Fakat, Avrupadan yeni gelenler şu- nu anlatıyorlar; — Usulleri trampa ediyoruz Zira, bizim terkettiğimiz pazarlık sis- mikyasta İtalyada iken bir dükkâna girdim: « — Kaça bu muşamba? « dedim. «— Üzerinde etiket var. Görmediniz. mi? 400 Tire! “e A. Pardon öyleyse... Farketme- mişim... Daha ucuz sandımdı. Alamıya- cağım... Allahaısmarladık. u— Sinyor, sinyor!... - diye arkam- dün seslendiler. - Siz, kaç paraya san- dınızdı?... Ne kadara alabilirsiniz? a— 250 lirete... «-- Daha farlasına çıkışamıyorsunuz demek? «— Maalesef... s— Ne yapalım... Alın öyleyse... (Şar kalaşarak:) İtalyamızdan da bir ya- digâr götürmüş olursunuz!... Fakat bu hal, İtalyaya mahsus de- gil. Her yerde aşağı yukarı ufak te- fek «iskontolar» isteniyor; yapılıyor... Kesip atıcı, cezri, zecri, kaskatı pa- | zarlıksız şekil bir bizde mi olacak?.. En salim ticaret budur... Olmasına gayret edelim, var kuvvetimizle çalı. şalım... Tâ ki, o söylediğim bezirgânva- ri aldatmaların önü alınsın. Maktu fiat usulü, alışverişimizin zeminini teşkil etsin. Bu kaidenin ufak tefek istisnaları, fireleri, füitleri olur- sa katlanılır. Pazarlığın, külüh geçir. mecenin, aldatmanın, kazıklamanın, katakullinin umumi ticari usul olma- sı kadar piyasamız için yüz kızartıcı birşey yoktu, O kalkıyor. Alkışladığı- mız bu esaslı değişikliktir. ei Deniyor ki: Kim kentrol edecek?.. Şüphesiz evvelemirde zabıta, beledi- ye... Fakat bütün bu kuvvetler zaten mevcuttu, Piyasanm girift cilvelerini konizol için, totaliter devletlerde bu mevcudlar kâfi görülmemiş; birde İKTİSAD ZABITASI kurulmuş oldu. ğunu işitiyoruz. Bu, külfetli bir iş.. Ayrıca bütçe, | ayrıca kadro... Sonra bu, bir kere ku- | ruldu maydı, hiç yoktan muğlâklıklar halkedecek... Hem bu yeni teşkilât mensuplarının bir dükkâna, bir mü- esseseye girişleri bir takım hikâyeler doğuracak... Kurnaz gözler, kendileri- ni derhal farkedip şiveyi değiştire cek... ih... Milli İktisad işlerinde bilgi ve tecrü- beleri olan bir arkadaşımla görüşürken, bu gayeyi temin için şu şekil bize pek > munis göründü: Muhtelif dairelerin müdürleri vazi. yetinde olan bir yüksek memur taba- kamız var ki, esasen maaşları da ken- di mahalle bakallarının ve taksitli el- bise mağazalarının dışında alışveriş yapmağa müsaid. Hem bunlar: sicil leri mazbut vatandaşlardır. Diğer dev- letçi rejimlerde olduğu gibi külfetli ve müstakil hir «İktisad zabıtası. kur- mak yerine, ondan beklenen kontrol vazilesi bu geniş tabakaya yaptırıla- maz mı? İçlerinden o ay zarfında mu- vaffak olanlara maddi mükâfatlar ve- rilir; bunlar da bu pek mühim milli ve 4- Bütün dünya, hem ağlayıp hem giden gefin gibi, sulh, diye diye har- ŞEHİR HABERLERİ Bugün sabahtan itibaren seçim başladı Belediye intihabına bu sabahtan itibaren vilâyetin her tarafında baş- lanmıştır, İnlihaba saat 8 de başlan- mıştır. Sandıklar, her Belediye mın- takasındaki intihab encümenleri hu- zurunda merasimle açılmıştır. Bu münasebetle Beşiktaş sandığının bü- | lunduğu yerde şehir, Beyoğlu sandi- ğının bulunduğu mahalde itfaiye ve Üsküdar intihab mahallinde de Üs” | küdar Halkevi bandoları bulunarak muhtelif havalar çalmıştır. Diğer kazalarda: mahalli bandolar bulun- muştur . İntihab münasebetile rey sandık- ları ve intihab mahalleri Türk bay- raklarile süslenmiştir. Şehir bügün- den itibaren intihabın devam edece- ği sekiz gün müddetle Türk bayrak- iarile süslenecektir. Bundan başka resmi dairelerle bütün deniz nakliye vasıtaları ve yangın kuleleri geceleri tenvir edilecektir. Sekiz günlük intihab müddeti için- de bir Belediye muntakasında bulu- nan her mahalle ve semt muayyen zamanda rey verecektir, İntihab def- terleri, birkaç ay evvel alfabe sırası- nagöre tertib edilen cetvellerin esası dairesinde hazırlandığından münte- hib ismini bulmakta güçlük çekme- mektedir. Reyini atanların nüfus hü- viyet cüzdanına «#İstanbul Belediye âzalığı seçiminde reyini vermiştir, 1938» cümlesini ihtiva eden bir mü- hür vurulmaktadır. Yaş sebze ve meyva umum müdürlüğü Müdürlüğün memleketin bir çok yerlerinde şubesi bulunacak İstanbulda faaliyete geçmek üzere yaş sebze ve meyva umum müdürlü- ğü kurulması kararlaştırılmış ve bu yolda faaliyete başlanmıştır. Ulnum müdürlüğe eski bankacılardan B. İs- mail Nazif Ander tayin edilmiştir. Görülen lüzum üzerine Uzunköp- rü, Dörtyol ve Rizedeki yaş meyva kooperatifleri yeni umum müdürlük teşekilâtına bağlanmıştır. Hükümet, yaş sebze ve meyva İs- tihsal; istihlâk ve İhracatı işlerine ehemmiyet vermektedir. Bu itibarla yaş meyva ve sebze umum müdürlü- günün; memleketin birçok yerlerin- de şubeleri bulunacak, teşkilât tevsi edilecektir, aranmayan an ear iktisadi işin nâzımı olmanın gururu- nu duyarlar... Diğer taraftan, hileye tevessül edecek esmal yahud tüccar: «— Sakın karşımdaki bir müfet- tiş olmasın?» endişesile çekinir; zira hahsettiğim zümrenin âza miktarı çok- tur. Geçenlerde, «Memurların işi, iş saa- tinin dışında bitmemelidir!» diye yaz- mıştım. Bu yazı da onun zeyli gibi bir şey oldu. (Vâ-Nü) Karilerimizin fikri Küçük sanat sahiplerine ihtiyaç İstanbulun on binlerce nüfusu olan an bir semtinde oluruyo- Kum. Evimizde maranyozluk, sobacı- hık ve muslukçuluk işleri var; bunları yaptırmak için, ustaların peşinde do- Taşıyorum. Biz türlü yakilayıp ta ge- tirmek kabil değil. Vi-tediyorfar, fa- kat vaidierini Mhamf lar. Evvelâ, eyalancıkk sunların itıjerine mi 1ş- Iedi acaba?. diye düşi 'düm. Diğer taraftan su ziyani oluyo sobayı kur- durmak mevsimi gelş.ş oÇçatımıştı. Üzülüyordum. Niha-ytı yolunu bekle- yip birini zorla yakalidım, getirdim. - Yalancı çıktım amma, kusura bakmayın! - dedi. - Fakat emin olun sokakta rahat yürüyertiyorum. He- men her ev aşını bir baş uzanıyor, beni çağınyorlar. Bazıları da, işte si- din gibi ans karşıma çıkıp ya» kamdan yakaliyor, cebren çekip ge- tiriyorlar. Bu derece iş var! Bu, yalnız İstanbulun bazı semtle- rine mahsus vaziyet değildir. Küçük Barat sahiplerine rağbet ve bunların yokluğunu, azlığını hissetmek, bil- hassa, bazı küçük şehir ve kasabala- rımızın iztırabıdır. Bütün bu ahval karşısında bir çok gençlerimizi - hele lise suMlarını destekle geçmeğe uğtasanları - bu gibi sanatlara teşvik etmek arrusü insanda uyanıyor. Bir iki sene pratikten sonra bir gence ebediyen ve mükemmeleri ha- yalım kazandıracak ve çemiyetie fay- da temin edecek işler, ne yazık ki, hâlâ halk tarafindan icap eden rağ- beti görmemektedir. Bunların yetiş- mesi için de kâfi teşkilât yoktur. Bu- na dikkati celbötmek istedim Lüt- fen mektubu gazetenize dercediniz Uivi Katlacr Geçinme masra- fını ucuzlatmak İki mütehassısın o verdiği rapor tedkik ediliyor Geçinme masrafını ucuzlatmak için tedkikte bulunmak üzere hükü- metin daveli üzerine gelen ve mem- leketimizin muhtelif mmtakalarında dolaşan İsviçrek mütehassıs Lorens ile İngiliz mütehassısı Herman birer rapor hazırlamışlar ve İktisad Vekâ- letine vermişlerdi. Mütehassısların her ikisi de, pahalı olarak gördükleri şeylerle bunların sebeplerini ve alı- nacak tedbirleri raporlarında göster- mişlerdir. Mütehassısların verdikleri rapor- ları tedkik etmek üzere İktisad Ve. kâletinde bir büro teşekkül etmiştir. Bu büro, bu raporlara göre alınacak tedbirleri tesbit edecektir, Tedbirle- rin bir kısmını bugünkü kanuni mev- zuat temin etmektedeir, Bazıları hakkında da icab eden yeni kanun projeleri hazırlanarak Millet Mecli- sine verilecektir , Silivri hayvan sergisi bugün açılıyor Vali ve Belediye reisi B. Muhiddin Üstündağ, Belediye reis muavini B. Rauf, daimi encümen âzaları ve ga- zeteciler bugün Silivride açılacak olan hayvan sergisinin açılma me- rasiminde bulunmak üzere Sillyriye gideceklerdir . Vali B. Üstündağ, serginin açılma merasiminden sonra Silivri kazasının işleri ve faaliyeti etrafında bası ted- kikat yapacaktır, : Pazarlıksız satış Kanunun bu |,“ sabahtan itibaren yn. tatbikine başlandı | Pazarlıksız satış kanunu bu sabah- tan itibaren tatbik mevkiine konu- yor. Belediye iktisad omüdürlüğü, kanun hükümlerine tâbi ticaret er- babı ve esnaf teşekküllerile son defa olarak temasta bulunmuştur. Bun- dan başka Bölediye iktisad müdürü B. Asım Süreyya, dün akşam radyo da bir konferans vermiş, kanun ve kararnamenin tatbiki etrafında hal- kı tenvir etmiştir. Belediye müfettiş, mürakip ve Be- lediye zabıtası memurları vazifeleri etrafında icap eden talimatı aldıkla- rından bu sabah erkenden şehrin muhtelif semtlerine, bilhassa piyasa yerlerine dağılarak kontrole başla- muışlardır; Bugünden itibaren pazarlıksız sa- tışa tâbi olan maddelerin etiketsiz veyahud - kararnameye göre - etiket konulmasına müsaid olmuyanların Jistesiz satılması memnu olduğundan yapılacak kontrolde bilhassa buna dikkat edilecektir. Bazı ticarethanelerile mağazalar bugünden itibaren mallarının her birine etiket koymak mecburiyetin. ması zamana muhtaç olduğundan dün bu mağazalar geç vakte kadar meşgul olmuşlardır. Kanun şimdilik bakkallar, kasap- yağcılar, sucular ve diğer gıda mad» desi satan yerlerle ayakkabı, terlik, ğazaları, manifaturacılar, tuhafiye. edilecektir , Tehdidle para koparmak istemiş Polis memurları kendisini cürmü meşhud halinde yakaladılar Emniyet direktörlüğü ikinci şubs birinci kısım memurları, bir tüccarı ölümle tehdid eder#k para koparmak İsteyen bir adamı yakalamışlardır. 'Tehdid edilerek para istenen adam, Sıraselvilerde bir apartımanda oturan Yorgi Hacipulodur. Yorgi, Emniyet müdürlüğüne mü- racaat ederek Rasim isminde birinin mütemadiyen kendini ölümle tehdid ederek pâra istediğini bildirmiş, bu- nun üzerine Rasimin yakalanması için tertibat almıştır. Rasim, evvelki gece Hacıpulonun apârtimanina gelmiş, evvelce numaras ları zaptedilmiş olan elli liralık bir varakai nakdiyeyi alırken, birer tara- fn saklanan memurlar tarafından ya» kalanmıştar, Rasimin üzeri de aranın- ca bir miktar afyon ve çakmak da bulunmuştur. Bu adam hakkında ölümle tehdid ve kaçakçılık suçlarından kanuni taki- bat yapılmaktadır. Bay Amca Matbaada |. ... Toplar doldu, tüfekler eği ... Biçaklar bilendi!.. Alesta!.. dedir, Bu etiketlerin birer birer kon- | lar, sebzeciler, meyvacılar, sütçüler, | tesbih, kehribar, odur: ve kömür ma- | ciler ve kumaş salan yerlere tatbik İ İSTANBUL HAYATI 'ÜZ Nezle mevsimi me derd yansanız bir ilâç tarif edi. yor. Babıâli yokuşundan inerken eski — Aman dikkat et, dedi, Sen , olmuşsun. Sesin değişmiş, burun | ve ettim. Bizim ahbab da sesini kesip uzaklaştı. Nezle mevsiminde birçok açık göze ler de fırsatı kaçırmıyorlar. Kahve lerde, gazinolarda bir sürü mendil satıcıları peyda oldu. İrili mendilleri kutulara doldurup dolaşı- ufakk il Pasaportsuz giren biri hapse j mahküm oldu Memleketten hudud haricine çıkâ- rıldığı halde tekrar pâsaportsuz ola rak gizlice İstanbula gelen Anibal adında birinin yakalanarak mahke- meye verildiğini yazmıştık. Sultanahmed birinci sulh ceza mahkemesinde yapılan muhakeme neticesinde pasaportsuz memlekete girdiğinden dolayı Anibalın bir ay hapse konulmasına, yirmi beş Hira cs xd ödemesine ve mahkümiyet müd-. detini ikmal ettikten sonra gene hu. | dud haricine çıkarılmasına karar v8 rilmiştir. Bana ems ta ... Aşağı yukarı, selesi olmuştu!.. iie harp bir gün me- | B. A, — Daha fona! ni (Sidâhk m İrnirae: Gy, Mü