10 Eylül 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

| Sahife 4 10 Eylii AKŞAM Hatay Meclis Reisi bir ziyafet verdi (Baş tarafı 1 inci sahifede) Bay başkan, albayım, baylar, Müstakil Hatayın Meclisi ve icra kuvvetlerinin mümtaz mümessilleri- ni bu masa ebrafında selâmlamakla bu anda duyduğunı sevinci ifade et- mekliğime müsaadenizi rica ederim, Türk - Fransız dostluğunun mi- henk taşı olmuş olan Hatayın kah- raman toprakları sevinç İçindedir. Bütün Halay milletinin, ırk ve mik Yiyet farkı olmaksızın, umumi reyin- den çıkan Hatây meclisi toplanmış ve bu güzel memleket için sükünetli, mesud ve müreffeh bir istikbal ha- #ırlamak hususundaki yüksek vazi- feyi deruhte etmiş olan ilk Hatsy hükümetine itimad beyan etmek su- retile Halayın siyasi hayatının yeni safhasına maddi bir şekil vermiştir. Bu yüksek müesseseler ayni zaman- da, beşeriyetin istediği sulhün nefi- ne olarak hâdisatın tezebzübü için- de hakkaniyet ve adalet yolunu bul- masını bilmiş olan mümtaz Şeflerin idare ettiği iki büyük memleketin dostluğunu da maddileştirmiştir. Bu mesud teşriki mesaiden Hatay doğmuştur, O mesud toprak ki daha kendi omüesseselerini yaratmadan evvel bütün dünyaya bir milletin saa- detini, sevincini ve istiklâlini temin etmek gibi çok beşeri ve binaenaleyh çok güzel bir eserin tahakkukunda 'Türk ve Fransız ordularının mertce teşriki mesaisinin manzarasını gös- terdi, Bu eserin tahakkuk ettiği bu gün- de, ve Hatay bayrağının kendi sema» sında yükseldiği bu anda, bütün Ha- tay halkının ırk ve din farkı olmak- sizin milli bayraklarının etrafında toplanmış ve kendi Loprakları üze- rinde sevinç içinde yaşamağa hazır- lanmakta bulundukları bu sırada, kısa düşüncelilere şunu diyebiliriz: İşle bakınız iman ve hulüsuniyet ne- ler yapar... Baylar, güzel memleketiniz için bir refah devresi artık açılıyor, Dev- Jetinizin başında, bütün hayatımı bu istiklâl rüyasının tahakkukuna has- retmiş olmak itibarile kahraman ün- vanına hak kazanan bir adam bu- Junmaktadır, Feragati nefsi, haki- katleri iyice anlayışı, hakkaniyet ve adalet mefküresi onu ideal bir Şef kılmaktadır. Teşebbüs ettiği her işle muvaffak olmak onun için müem- mendir, Çünkü bu şartlar içinde dai- ma bütün memleket unsurlarının müzaheretine güvenebilir, Baylar, biraz evvel müstakl'i Hata- yı doğuran mesud Türk - Fransız teşriki. mesaisinden bahsettim, Biz- zat güzel memleketinizin e toprakia- rında cereyan etmiş olan bu müza- kerelerin son ve kati safhalarında memleketimi temsil etmek şerefi ba na düştü. Malümunuz olduğu üzere' ayni münasebetle Fransayı, bu ak- şam aramızda görmekle şeref duy- duğumuz albay Kole temsil etmiştir. Müşterek hedefin tahakkukuna bir- Mikte çalıştık. İşimizin daima kollay gilğini osöyliyemem. Fakat netice müsbet öldu. Bunun sebebi basittir. Her ikimiz de namuskârane çalıştık. Albay Kolenin şahsında, kendi mem- leketinin menfaatlerini her türlü şahsi mülâhaza ve ihtirasların üstün- de tutmasını bilen hakiki bir Fran- sız vatanperveri buldum. Şurası mus hakkak ki, memleketine hizmet eder- ken müşterek işimizin ifasında hak- kımda gösterdiği itimatla beraber 'Türk - Fransız dostluk davasına da hizmet elmiştir. Kendisine samimi olarak teşekkür ederim, Baylar, bu güzel memlekete kanı- mın beni kendisine doğru çektiği bu yiğit ve sakin millete haklı olduğu bütün saadet ve refahı bütün Hatay vatanperverlerile beraber çarpan yü- reğimden temenni ederim, Katiyen Kaniim ki, Tayfur Sökmen ayarında bir şefin ve şahsiyeti her türlü sena- nın üstünde bulunan doktor Abdür- rahman Melek'in riyaset ettiği genç ve kuvvetli bir hükümetin idaresi al- tında istihdaf edilen gayelere eriş- mek kolay olacaktır. Kadehimi Hatay devleti reisinin, burada bulunan mümtaz şahsiyetle- rin sıhhatına ve dalma daha ziyade yükselmesini temenni ettiğim Hata- rn Cim yın refahına kaldı ransIz. Tön'ün ve Türkiye Cürahuriyeti ile Ulu Şfimiz Kemal Atatükün şeretin- ne içerim. Kolonel Kolenin nutku Antakya 9 (A.A.) — Anadolu ajan- smın hususi muhabiri bildiriyor: Hatay devletinin teşekkülü müna- sebetile delege kolonel Kole, Cevad Açıkalın, albay Şükrü Kanatlı ve Başvekil doktor Abdürrahman Me- lek şerefine verdiği öğle ziyafetinde aşağıdaki nutku söylemiştir: Ekselâns, albayım, baylar, Son intihabaltan çıkan ilk Hatay hükümeti Meclise gitti ve bu suret- le Sancağın yeni müessesatının kati olarak teşekkülünü o maddileştirdi. Memleketin siyasi hayatının bu saf- hası, Türk ve Fransız hükümetleri- nin ihtimamkâr teyakkuzu sayesinde sükünetle geçmiştir. İşte Türk hükümeti ve ordusunun mümessillerile Hatay Meclisi ve icra heyeti mümessilleri yeni devletin İs- tikliâl yolunda ilk adımlarını kendi- lerile birlikte kutlamak “içindir ki Fransa Cümhuriyeti fevkalâde ko- miserlik delegesinin bu masasında top- lamış bulunuyoruz. Devlet reisi Tay- fur Sökmenin aramızda olmamasına müteessirim, Tayfur Sökmen, vazi- felerinin bütün ehemmiyetini müd- rik olarak, devlet mekanizmasını ta- mamile tanzim etmeden hiç bir da- vete icabet elmemeğe karar vermiş- tir. Kendisine, kabul ettiği ağır va- zifede muvaffak olması hususunda» ki temennilerimi arzetmek isterim ve bunu yaparken de hepinizle mu- tabık bulunduğuma kaniim. Yine şahsen kaniim ki, bağlılığını ilân et- mekten asla fariğ olmadığı nizam ve hakkaniyet prensibleri onun mu- vaffakıyetinin garantileridir. Ekselâns Cevad Açıkalının mües- sesatınızın teessüsündeki hisseye İş- tirakinden ve bana şeref veren İti- matlı teşriki mesaisinden dolayı ken- disine teşekkürde bulunmağı unut- mak istemem. Cevad Açıkalının Mec- )is meselelerindeki geniş anlayışı, kültürünü ve Hatayın istikbali için kati bir devrede Fransız - Türk dost-| luğunun kuvvetlenmesine olan şah- | si yardımını da tebeil etmek isterim. Keza, Fransız - Türk dostluğunun sıkılaşmasında Sancak 'Türk ordusu- nun hisseye iştirakini de kaydede- geğim. Askerler biribirlerini daha çabuk anlarlar, ve harb sahnelerin- İ de doğan mütekabil takdir hisleri | burâda çok hizmet etmiştir. Ordu- lar arasındaki antant tamdır ve dost- Juğun mührünü taşımaktadır. Ken- | disine olan şahsi dostluk hislerimi anlamış olduğuna o şüphe etmediğim albay Şükrü Kanatlıya teşekkür ede- rim. Şimdi Abdürrahman Melek'e des bihakkın lâyık olduğu yeri ayırmam lâzımdır. Son aylar içinde kendisine tam bir itimad göstermiş olduğumu ve onun doğruluk, samimiyet ve azimkârlığının bana tevdi edilmiş olan nâzik vazifede bana pek büyük yardım etmiş olduğunu söylersem, hakkında bundan daha güzel sita- yişte bulunabilir miyim, Şuna kenlim ki, Tayfur beyin azimkâr ve dirayetli idaresi altında ve doktor Abdürrahmanın ispat et- miş olduğu mümtaz vasıflar saye- sinde Hatay müessesatı ve ekonomik hayatı statünün, anayasanın çerçe- vesinde ve sulh içinde süratle ahenk- | li bir inkişaf görecektir. Keza mülki | tamemiyetin failleri olan Türk ve | Fransız Cümhuriyetlerinin ona kargı olan âlâkâları yeni devletin istiklâl için en güzel bir bürhandır. Türkiye o Cümhuriyeti ve onun yüksek Şefi Atatürkün, Fransız Cümhuriyeti ve Cümhurrelsi Löbrö- nün, Suriye ve Lübnan Fransız fev- kalâde komiserinin şereflerine ve Sancağın refahına İçiyorum. Celâller köyünde feci bir kaza 'Taraklı (Akşam) — Târaklının yakınında ve Geyvenin Celâller kö- yünde 17 yaşında Cafer Işık nanın- da bir çocuk, tarlada bulduğu eski bir bombayı kurcalarken elinde ateş almış ve aldığı yaraların tesirile dört Izmir, kurtuluşunu büyük şenliklerle kutladı İzmir 9 (Aksam) — İzmirin kurtu- luşunun on altıncı yıl dönümü ve Atatürk günü civar vilâyetlerden, dan gelen yüz binleres halkın le emsalsiz bir surette (oOkut- landı. Sabah saat sekizde Şehidiik mevkiinde, Mehmedcik âbidesi önün- de toplanıldı. Merasime İstiklâl marşile başlan- dı. Halk namına #vukat B. Ekrem, ordu namına teğmen B. Celâleddin Söylemez birer nutuk söylediler. Hatipler büyük zaferi, İzmirin kur- tuluşunu anlattılar ve meydandaki binlerce halk tarafından elkışlandı- lar. Buradaki törende vali, kuman- dan şafak sökerken Ilmanımıza ge- len filo kumandanı Şükrü Okan ve maiyeti erkânı harbiyesi, mebuslar, belediye reisi ve muhtelif teşekküller mümessilleri de hazır bulundular. Âbideye muhtelif çelenkler konul- du. Bundan sonra merasime İştirâk eden askerlerimiz, on âltı yıl evvel İzmirin istirdadını gösterecek bir ş€- kilde mubtelif kollardan şehre girdi- ler. Süvari askerlerimiz yalm kılıç Kordondan geçerken çok alkışlandı ve vapurlar tarafından düdüklerie selâmlandı. Saat onda Hükümet ve kışla önü- ne toplanıldı. Atılan toplarla Kadife kalesine, hükümet Konağına, kışlaya bayrak çeklidi. Vali; kışlanın balko- nundan bir nutuk söyledi, İstiklâl savaşının ehemmiyetini anlatlı. İzmirin milli mücadelede kalbleri yakan, birleştiren bir meşale oldu- ğunu söyliyerek halka büyük bâyra- | mı kut Atatürkün orduya ; .İlk hedefiniz Akdenizdir, ileri!..» kumandasını ver- dikten sonra ordumuzun bütün en- gelleri yenerek hedefine vardığını, | cihana Türk kudretinin üstünlüğü- nü Dün ettiğini, güneş durdukça İzmirin O'Türk kalacağını söyledi, buna bütün Türk âlemi and içmiştir diyerek şidületle alkişlandı. Bundan sonru askerlerimiz büyük' bir geçid”resmi yaptı, donanmanın muzika müfrezesi delbune iştirâk et- ti, Bütün merasim ve nutuklar şeh- rin muhtelif yerlerine (konulan hoparlörlerle dinletildi. Öğleden sonra Atâtürkün validele- ri bayan Zübeydenin'mezarı heyetler tarafından ziyaret edildi. Vatana en büyük evlâdı kazandıran annelerin en büyüğünün mezarına çelenkler kondu. Öğretmen bayan Vedide Ka- rağayi büyük Türk anasının mezi- yetlerini anlattı. Bundan sonra teş- kil edilen zafer alayı çarşıyı dolaşa- rak Atatürk heykeli önüne geldi. Heykel önünde muallim B. Midhst tarafından güzel bir nutuk söylendi, zafer alayına kazalardan gelen heyet- ler, bandolar, zeybekler iştirâk ettiler. Geceleyin sabaha kadar fener alay- ları, limanda tenvirat yapıldı. İzmir, büyük gününün şerefine baştan ba- şa donanmışlır. Sokaklarda yüz bin- lerce insan kalabalığı vardır. Gece filomuz, bütün reşmi, husu- si müesseseler elekiriklerile süslen- miştir. Donanmanın projektörleri sa- baha kadar İzmirin dört tarafını nur- Jar içinde bırakmıştır. Gece yapılan fener alayları pek muhteşem olmur- tur. İzmirin kurtuluş bayramına işti râk için Akdenizdeki mânevralardan dönen filomuzu, on binlerce halk mo- törler ve kayıklarla ziyaret etmiştir. 6az0z kapsülleri Edirne belediyesi kullanılmış kapsüllerin istimalini menetti Edirne (Hususi) — İstihlâk edilmiş mantarlı gâzoz kapsüllerinin bazı kimseler tarafından tekrar toplanıp gazoz fabrikalarına satıldığı ve fabri- kaların da bu kapsülleri tekrar isti- mal ettikleri belediyece tesbit edilmiş- tir. Belediye derhal bunun önüne geçe. yek, sıhhate muzır olan ve ötede beri- de, pislik içinde sürünen bu kapsülleri toplayıp satanlara ve bunları kulla. nan fabrika sahiplerine bu hal teker. rür edecek olursa en aşağı 50 lira pa- Ta cezası verileceğini ve ayni zâman- da Gm da Ün see ri Halk, intihab defterlerine! büyük bir alâka gösteriyor! yan vali nutkuna devamla ! | raci Azi ANL ATM Vatandaşların soyadlarına göre hazırlanan yeni inlihab listeleri asıl- dıkları kazalarda halk tarafndan alâka ile-tedkik ve lakib edilmekle- | dir. Listeler 14 eylül akşamına kadar bulundukları yerlerde asılı kalarak- lardır, istanbul şehir meclisi intihabi için kabul edilen bu yeni usulün bütün vilâyetlere teşmili için tedkikat ya- pılacaktır. Listelerde ismini bulamı- yan kimseler itirazlarını Belediyede teşekkül eden encüimenlere yapacak- lardır, Encümen kararlarına İtiraz etmek istiyenler de mahkemeye üç gün zarfında müracaatta bulunacak- lardır. İntihabata aid bütün işler teşsini- evvel sonuna kadar 1 birinciteşrinde ir Caktır, İstanbul kalabalık bir nüfusa malik olduğundan herkesin reylerini bir günde atmağa imkân görüleme- diğinden, bu husustaki bir günlük müddetin temdidi için karar âlmak üzere şehir meclisi önümüzdeki hafta Belediye reisliğince fevkalâde ola- Yâk toplantıya davet edilecektir. Hırsız Hasan tevkif edildi Hasan adında bir hırsız Beyoğlun- | da gece vakti bekçi Hüseyinin oda- sına girerek çamatır ve eşyasını çal- | mış, kaçarken yâkslanmıştır, Hasan | Gün adliyeye teslim edilmiş, müddei- | umumilikte verdiği ifadede suçunu Dördüncü sorgu hâ- | kimi tarafından yapılân sorgu neti- cesinde Masanın tevkifine karar ve- rilerek tevkifhaneye gönderilmiştir. | Hırsız kiracı Bakırköyde İstasyon caddesinde oturan bayan Öropidinin evinde ki- isminde biri, ev sahibi bu- lunmadığı bir sırada, dolabına anah- lar uydurmuş üç yüz lira kıymetin- deki beş parça mücevherini aşırmış- tır. Kadının polise müracaatı Üzerine Aziz yakalanmış ve çaldığı o mücev- herler meydana “çıkarılarak kendisi de adliyeye teslim edilmiştir, Sabıkalı bir hırsızın mahkümiyeti Geçenlerde Halil adında biri gece- leyin Kabataş civarında Belediye bekçisi Osmanın Odasına girerek ya- tağında uyumakta olan bekçinin yas- tığının altından parasını çalmak is- temiş, o sırada uyanan Osmânda Halili yakalamıştı. Dün asliye dördüncü ceza Mahke- mesinde yapılan -muhakemede Hali- Hn bu suçu sabit olmuş ve sabıkası da göz önünde tutularak altı ay müd- detle hapsine karar verilmiştir. Mesud bir nikâh Profesör Hasan Tahsin Ayni'nin kızı Berin ile Malatya Saylavı Mut- talip Ökerin kardesi Amerikada ik- mali tahsil eden elektrik mühendis- lerinden doktor Salim Ökerin nikâh- larınm dünkü cuma günü Beyoğlu Belediye dairesinde icra edildiğini memnuniyetle haber aldık. Merasim- de Vali ve Belediye reisi ile birçok sayın Saylavlar hazır bulunmuşlar dır. Genç evlilere saadetler dileriz. FPTUĞRUL SADİ TEK TİYATROSU Bu gece LA. Hisar) da (SÜT KARDEŞLER, Ya- rın (Büyükdere) de, pa züiresi (Suadiye - Şen Yol) da KARMAKARIŞIK / ret. demek, «Fuzuli - Nefi - Münir Nureddin İZMİR FUARINDA Birinci konseri 12 Eylül SARAY SiNEMASINDA — Sohbet (Baş tarafı 3 üncü sahifede) Ben, bazı günler, yalnız esere iğti. bar eden münekkidden yana ©luyo- rum; fakat bazı günler de eserden zi- yade onu meydana getirenin en sami mi, en gizli ve en «ölmüş» şahsiyetini arıyanlara hak veriyorum. “ ANANE. -—— Her sanatkârın, kendin- den evvelkilerin hepsini inkâr etmiş, hepsine düşman kesilmiş, bütün kai- deleri yıkmış olan sanatkârın bile ma- zinin tesiri altında olduğunu göster. mek; yakın mazide de, en uzak mazi- de de kaynaklarını bulmak kabildir. Yoktan var oluvermiş eser bulunamaz. Hepsini, en iyileri gibi en kötüleri de anane ağacında asılıdır. Fakat sanatkârın ananeyi düşünme» mesi; maziden farkına varmadan al dıklarını sırf kendinin yarattığını san- ması; hattâ ananeye karşı çıkması bel- ki daha hayırlıdır. Dikkat edin: zaman- larında anane namına reddedilmiş şa- irleri, yine o zamanlarda kaidelere bağ- lanmış şairlerden daha kolaylıkla an- aneye bağlıyabiliyoruz. Meselâ «Fuzu- li - Nefi - Nedim - Galib - Şinasi - Fik- Galib - Avni « Naci» demekten çok da- ha tabii geliyor. Avni ile Muallim Na- İ ci'nin değerlerini inkâr etmiyorum; | hatta onları Şinasi ile Fikret'e tercih ettiğim ozamanlar oyardır. Fakat Şinasi ile Fikret (o edebiyatımızın büyük, ana yolunda oldukları hal de ötekiler, yaratmaktan kaçına- «ık kadar ananeye sadık kalanlar, sa- pa yollarda, arkalardadır. Onlardan hiç bahsetmeksizin, onların eserlerini hiç okumaksızın Türk şiirinin tekâmü lü hakkında sahih bir fikir edinmek kabildir. Ancak yaratıcılar, . yeni bir şey getirmiş olanlar, «tarz-ı selefe ta- kaddüm edenler», bir gün gelir, anane“ ye bağlanır; ötekiler, sadece eskiye ! uyup taklid edenler, bırakıhverir. Sanatkâr için asıl hürmet edilecek anane, yaratıcılık ananesidir. Nurullah Ataç TEŞEKKÜR Ani bir ölümün elimizden aldığı sevgili yavrumuz Sezer Uz'un ebedi ziyaımdan ileri gelen onulmaz acımı: za; evimize gelmek, cenazede bulun- mak, telgraf çekmek ve mektup gön- dermek suretile iştirâk eden akraba ve alle dostlarımıza şu ölemli ani muzda ayrı ayrı şükranlarımızı sun- mağâ imkâr bulamadığımızdan ge zetenizin delâletini rica ederiz. Melâhat Uz Mahir Uz Müessesemiz Şürekâsından Bay Norbert Laytes'in Ani olarak irtihal eylediğini teessürle bildiririz. Eylülün ii nci. Pazar günü saat 11 de Yüksekkaldırımdaki Musevi Aşkenazim Sinağosunda icra kılına- cak olan cenaze merasiminde hazır bulunmanızı rica ederiz. Helios müessesatı Viyana işi 5 parçadan İbaret zarif bir ya- tak odası ehven fiatle satılıktır. Taksim Topçu caddesi «Uygun» aparlımanı kapıcısına müracaat. pazartesi akşamı mammudi Yeni Sinema mevsiminin görülmemiş ilk büyük filmi olan | VICDAN AZABI Şaheseri parlak bir muvaffakıyetle gösterilmektedir. Kız Yursızlarmın rezaletlerini tasvir eden bu Fransızca Sözlü filminin baş rollerinde: PEPER LORRE (Mr. Motto) JUNE LANG ve VİCTOR Me. la gibi büyük artistler vardır. YENİ FIATLAR : Falken Lüks Balkon 50, Hususi koltuk 35,” iz nei 25 ve Locular 200 kuruştur. Cumartesi Saat 1 ve 2,5 da . Pazar saat 1) ve i de 26, Küks iatkan 30 kuruştur. mmm