10 Eylül 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

LE 10 Eylül 1938 Italya Südet işinde Almanya ile beraberdir “İtalyanın henüz askeri tedbirler almaması İse, bir uzlaşmaya varmak ümidinden ileri geliyor ,, Roma 9 (A.A.) — Stefani ajansı blldiriyor. «İnformazione diploma- tica;, aşağıdaki tebliği neşretmeks tedir: Mesul Roma mahafilinde, Çekos- lovakyada yaşıyan üç buçuk milyan Almanı temsil eden Südet partisi ile Prağ hükümeti arasındaki ihtilâfın safhaları derin bir dikkat ve aynı zamanda büyük bir sükünetle takib edilmektedir, İtalyanın hattı hareketi, Roma - Berlin mihveri siyaseti mucibince, Henleinin Karisbad'da sekiz noktada tesbit ettiği metalibata açıkça mü- salttir. Bu metalibat, ekalliyetlere muhtariyet (overilmesini istemekle beraber asla ekalliyetlerin Çek dev- letinin camiasına mensubiyetlerini münakaşa mevzuu yapmamaktadır. Henlein, Beneşin idare ettiği der- | letten Almanların ayrılmasını İste- meğe kadar varmamıştır. Bu cezri tarzı ! halli bilâkis Londra ve Parisin bitaraf müşahitleri son günlerde derpiş et- meğe başlamışlardır . Mesul İtalyan şahsiyetleri şu ka- naattedir ki, Südetler işinde ucu Moskova ve Parise varan yabancı ve gayri mesul kuvvetler fiilen çalış- maktadır, Bu kuvvetler Prağ hükü- metine belki de meşkük yardım im- kânlarını göstermek ve ihtilâfı mua- rız ideoloji sahalarına intikal ettir- mek suretile Prağ hükümetinin mu- * kavemetini arttırmağa çalışıyorlar, Roma mesul mahaefili, Cermen mil letinin bilhassa yarı Fransız sefer- berliği karşısında aldığı vaziyeti bü- yük bir takdirle karşılamaktadır, Ke- za mezkür mahafil, Hitlerin Nürm- berg kongresinde okunan beyanna- mesindeki temkini de lâyikile takdir eder, Eğer Prağ hakikatı idrik ederse daha büyük bir buhranın önüne ge- çilmesi mümkün olabilir, İtalyanın oSüdetler meselesindeki hattı hareketi, Hitlerin Romada Mus- solini ile yaptığı konuşmalar esna- sında tesbit edilmiş bulunmaktadır. İtalya, askeri sınıfları silâh altına çağırmadığı gibi askeri mahiyette diğer tedbirlere de tevessül etmemiş- tir, Bunun sebebi ise evvelâ, eğer harb şeytanları hâdisata hâkim ol mazlarsa henüz bir anlaşmaya varmak imkânının mevcud olduğu hususun. daki kanaatidir ve saniyen dahli me- kanizmasının kendisine her türlü ih- timale derhal karşı koymak imkânını temin eylemesidir. Japonya Almanyaya ancak manen müzaheret edebilecek Tokyo 9 (A.A.) — Alman büyük elçisinin Hariciye Nazırı muavinine yaptığı ziyareti mevzuubahis eden Japon diplomatik mahaflli, şu ka- naattedir ki, Almanyanm Avrupada- ki siyaseti için Japonyadan istediği manevi müzaheret, Japonyanın Al manyaya bugünkü şerait altında te- min edebileceği yegâne şeydir. Köy seçimleri Muhtar ve dernekler dört senede bir seçilecek Ankara 9 (Telefonla) — Hükö- metin köy İşlerini yeni baştan tan- zim eden bir proje hazırladığını ve bu projenin bilhassa köy bütçesi, köy varidat ve masrafları, seçim İş- leri, dernekler, köy memurları gibi en mühim meseleler Üzerinde yeni hükümler koyduğunu bildirmiştim. Yeni projenin seçim faslında ezcüm- le şu hükümler vardır: Köy muhtar ve demek âzaları, köyün kadın ve erkek seçmenleri ta- rafından doğrudan doğruya köyün kadın ve erkek seçilme bakkını haiz olanlar arasında dört yıl için seçile- cektir. Seçim, her dört yılda bir bi- rinciteşrin ayı içinde yapılacaktır, Fesih, iptal, istifa veya işten el çek- tirme suretile veya herhangi bir şe- kilde dağılma veya herhangi bir şe- Tunca yapılacak seçimlerle iş başına geçecek muhtar veya dernek âzaları eksik kalan müddet tamamlıyacak- lardır. Muhtar ve âzaların yeniden seçimi caiz olacaktır, Nüfusu 500 “e kadar olan köyler- deki köy derneğine sekiz ve bine ka- dar olanlarda on iki ve bin beş yüze kadar olanlarda on dört ve daha faz- Ja olanlarda on altı âza seçilecektir. Seçimde âzalığa ayrılanlardan sonra en çok rey alanlardan bir misli yedek Aza yapılacaktır. Romanya buğdayları Bükreş 9 (A.A.) — Buğday rekolte. sinin kati rakamları bu sene 495,000 vagona baliğ olmaktadır. Bu miktar Romanyada şimdiye kadar kaydedilen rekolte rakamlarına nazaran bir rekor addedilmektedir. Geçen sene buğday rekoltesi 318,000 vagon idi. 1933 ve 1934 senelerinde ise beher senede takriben 210,000 vagon buğday istihsal edilmiş. tir. 1938 senesinde bir sene evveline nis- betle kaydedilen 145,000 vagon mikta» rındaki fazlalık bundan evvelki rekolte. lerin aşağı yukarı yarısı Kadardır. Buğday rekoltesinin kıymeti ise 1932 de 6,6 milyar ley, 1937 de 14 mil- yar ley idi. Bü sene 20 m dir, Köylünün ihtiyaçları süratle temin edilecek Ziraat vekâletinden alâka- darlara mühim bir tamim gönderildi Ankara 9 (A.A.) — Ziraat Vekâleti, vilâyetlere ve orman teşkilâtlarına aşa- ğıdaki tamimi göndermiştir. İ — Köylüye ve keresteciliği geçim vasıtası ittihaz etmiş olanlara gösteri- lecek teshilât talimatname ve izahna meleri gönderilmiş idi, 2 — Kış yaklaşmakta ve köylü in- şaat, mahrukat, bulgur, pekmez gibi bazı kışlık ihtiyaçlarını temin mec- buriyetinde bulunmaktadır. 3 — Mıntakanızdaki orman memu- runu celbederek birinci maddede işâ- ret edilen köylü ihtiyaçlarının süratle ve suhuletle teminine ait muamelenin ikmaline gayret buyurmanızı ve bazı defalar olduğu gibi, muamelelerin te- ahhuru yüzünden müsaadelerin kışa kalmamasını teminini ve bu mua- melenin bu suretle yapılması için munzam orman memuruna ihtiyaç varsa bildirilmesini. 4 — 'Tallmatnameler ve Kanun ve bunlara uygun olarak verece- ğiniz emir ve talimat dahilinde hare- ketie taallül ve terahisi görülen or- man memurlarının vekâlet emrine alınmak ve tecziye edilmek ve yerle rine yenileri gönderilmek üzere isim- lerinin telgrafla bildirilmesini, 5 — Kuraklık ve seylâptan mutazar- rır sahalar buğday ihtiyacının da mev- cud devlet stoklarından kanun dahilin. de ödünç suretiyle veya bedeli ile te- min edilmek üzere keza süratle bildi- rilmesini, ehemmiyetle rica ederim. Türk - İtalyan ticaret anlaş- ması müzakeratı Türk - İtalyan ticaret anlaşması müzakereleri için ayın 14 ünde Ro- madan bir heyet geleceğini yazmış- tık. Bu dafaki konuşmaların İstan- bulda yapılacağı (O haber alınmıştır. Yakında Ankaradan da şehrimize bir heyet gelmesi beklenmektedir. Bu sabah şehrimize | üç vekil geldi YE a ye Vekili B. Fuad Ağralı ve İktisad kaş B. Şakir Kesebir bu sabahki ekspresle Ankaradan şehrimize gel- ariciye Vekili gitti Bir müddettenberi şehrimizde bu- lunan Hariciye Vekili B. Tevfik Rüş- tü Aras dün akşamki ekspresle Ce- Hayat pahalılığı Ankarada yeni bir müdürlük ihdas olundu Ankara 9 (Telefonla) — İktisad Ve- kâletinde bir hayat pahalılığı ile mü- cadele müdürlüğü ihdas edilmiştir. Yeni müdüriyete Ankara belediyesi İk. tisad müdürü B. Şevket Süreyya tayin edilmiştir. Bu müdüriyet pazarlıksız sü» tış kanununun tatbikatı ile de iştigal edecektir. İlk tedrisat müfettişleri arasında tayinler Ankara 9 (Telefonla) — Malatya ilk tedrisat müfettişlerinden B. Yusufun Diyarbakır, Samsun ilk tedrisat mü- fettişlerinden B. Naminin Ordu Kültür direktörlüklerine tayinleri, üçüncü 8i- nf ilk tedrisat müfettişlerinden B. Fethi ile Necmeddinin ikinci sınıf mü- fettişliklere terfileri yüksek tasdike ik- tiran etmiştir. İş bankasının Londra şubesi bu ay içinde faaliyete geçiyor Ankara 9 (Telefonla) — Londrada açılacak olan İş bankası şubesinin ha- Zırlıkları ikmal edilmiştir. Şube bü ay içinde faaliyete Me Palamut ihr, ihracatı Mürakabe hakkınd hakkındaki nizam- namenin İ4 üncü maddesi değiştirildi Ankara 9 (Telefonla) — Palamut ih.| racatının mürakabesine dair nizam. l namenin 14 üncü maddesinin değiş- tirilmesi ve ayni nizamnamenin mu- vakkat maddesinin kaldırılması hak- kında yeni bir nizamname hazırlana- rak bugünden itibaren meriyete kon- muştur. Yeni nizamname ile değiştirilen 14 üncü maddeye göre ihraç edilecek bilümum palamutlarda taş, kum ve demir parçaları gibi ecnebi maddeleri bulunması yasak edilmek- tedir. Haliç vapurunda bir ölü bulundu Haliç vapurlarından yedi humarâa- hsı dün akşam Köprüye son seferi- ni yaptığı sırada, henüz hüviyeti tesbit edilemiyen meçhul bir adamın bâş taraf salonunda ölü olarak yat- makta olduğu görülmüştür. Ceseğ muhafaza altına alınmış olup, ölümünün sebebi ve hüviyeti tadır. Edirne muhteliti Dün Garbi Trakyada iki maç yapmağa gitti Edirne (Akşam) — — Trakya muhte. liti Gümülcine ve İskeçede birer maç yapmak üzere cuma günü Dedeağaca hareket edecektir. Sporcu kafilesine de on beş kişi refakat edecektir. Bun- Jar maçlardan sonra Selâniğe giderek Selânik fuarını gezeceklerdir. Sabanca gölünden kâğıd fab- rikasına su akıtılacak Ankara 9 (Telefonla) — Sabanca gölünden İzmit kâğıd fabrikasına isale edilecek su tesisatı bir Alman firması- na verilmiştir. Tesisata bugünlerde başlanacaktır. Son dakika Ingilttere, Çeklere yapılacak taarruza | lâkayıt kalmıyacak Fransa, mezun bahriyelileri davet etti; İngiltere mayn filotillâsını takviye etti ——— —— Londra 10 — Deyli Meyl gezelesinin | vermiştir. İngiliz başvekili B. Çam- siyasi muharriri yazıyor: İngiliz hü- kümeti gece yarısından evvel Çekos- lovakyaya karşı. yapılacak bir taar- Tuza lâkayd kalmıyacağını resmi ve kati bir surette Berline bildirmeğe ka- rar vermiştir. Bu tebliğ, İngiliz sefiri B. Henderson tarafından bizzat B. Hitlere yapılacaktır. Dün gece Nüren- bergden Berline dönecek olan İngiliz sefiri B. Hendersona orada kalması ve talimat beklemesi bildirilmiştir. İngiliz sefiri, dün Nürenberge Al man hariciye nazırı ile bir saat görüş- müştür. Diğer menabiden alınan haberler, İngiltere, Orta Avrupada herhangi bir tecavüze karşı koymak için Fran- sa İle beraber hareket etmeğe karar berlayn muhalefet partisi lideri B. Atiyyi bu sabah mülâkata davet et- miştir. B. Atiy bu daveti kabul etmiş- tir. Bu mülâkatta hükümetin Orta Avrupa vaziyeti için ittihaz ettiği hat- tı hareket kendisine tebliğ edilecek- tir. Fransa ve İngilterenin bahri tedbirleri Parsi 10 — Bahriye Nezareti, me- zun bütün zabitan ve efradı, gemile- rine iltihaka davet etmiştir. Paris 10 — Londradan bildirildiği. ne göre birinci İngiliz torpil tarayıcı filotillâsile torpil koymağa mahsus dört muhrib, tam kadro ile teçhiz edilmşsilerdir. ingiliz Nazırları neler görüştüler Evvelki günkü toplantı hakkında beyanatta bulunulmaktan imtina ediliyor Londra 9 (A.A.) — İngiliz diploma» si mahafili, dündenberi kabinenin başlıca âzası arasında cereyan etmiş olan müzakereler hakkında halâ her hangi bir surette beyanatta bulun- maktan imtina etmektedir. Başvekil ile Lord Halifaks, bu sabah yeniden görüşmüşlerdir. Bu iki zat, Berlin ve Pragdan Hariciye Nezaretine celbe- dilmiş olan, raporlar ve dosyaların tedkikatile meşgul olmuşlardır. Ayni mahafil, Londra ve Parisin vaziyette- ki gerginliği izale edebilmek için ya- pılması lâzım gelen her şeyi tedkik maksadile, sıkı bir temas muhafaza etmekte olduklarını beyan etmekte- dirler. Nümberg konferansı münase- betile, B. Hitler ile yeni bir mülâkatta bulunması için, B. Hendersona hiç bir tebliğat yapılmamış olduğu be- yan olunmaktadır. Maamafih, bü münasebetle konferans ecnebi devletler mümessillerini kabul etmenin, Führerin itiyadatı cümle- sinden olduğu söylenmektedir. Başvekil kabine erkânı ile bugün görüşecek Londra 9 (AA) — Resmen bildi- rildiğine göre, hali hazırda hariciye nezaretinde Başvekil ile lord Hali- faks, Sör Con Saymon, B. Vansit- tar ve B, Kadogan bir görüşme yap- maktadırlar. Bay Çemberlayn, yarın saat 11,30 de beynelmilel vaziyet hakkında görüş mek üzere B. Atli'yi kabul edecektir. Başvekil, lerine devam edecektir. Londra 9 (A.A) Eski Hariciye Ne zırı bay Eden, öğleden sonra harici- ye nezaretine gitmiş ve yarım saat orada kalmıştır. Filistinde yeni | Milletler Cemiyeti suikasdlar Gene bazı yerlerde patlıyan bombalardan birçok kişi yaralandı Kudüs 9 — Askeri bir furgon, bat boyuna konulan bir bomba ile tahrip edilmiştir. Furgonda bulunan üç İn- giliz askeri ağır surette yaralanmıştır. Naabda polis karakoluna hücum edenler, birçok yaralılar bırakarak çe- kilmişlerdir. Tulkerem-Natanlo yolunda bir kam- yon geçerken bomba patlamış, Yahudi şoförü yaralanmıştır. Yafa, Hayfa, 'Nablüs, Cenine ve Nazratta geceleri ışık yakılması menedilmiştir. Edirne elektrik şirketi hükü- metçe satın alınacak Edirne (Akşam) — Edirne Elektrik şirketinin hükümetçe satın alınacağı- nı evvelce bildirmiştim. Bu hususta ihzari müzakerelerin başlamak üzere olduğunu ve buna esas olmak üzere bazı incelemeler yapıldığını öğrendim. Şirket hesaplarının tetkiki için de şirketin merkezi olan Bursaya beledi- ye tarafından bir memur gönderilmiş. tir, 'Tedkikatın neticesi raporla Vek lete bildirilecektir. konseyi İçtima devresi hususi celse halinde açıldı Cenevre 9 (A.A) — Milletler Ce- miyeti konseyinin içtima devresi, hu- susi celse halinde öğleden sonra açıl- mıştır. Rüzname tanzim (edilmiştir. Bütçeye ve idari hususata müteallik bir çok kararlar ittihaz edilmiştir. Brüksel 9 (A.A.) — B. Spak, pa zartesi akşamından evvel Cenevreya , gitmiyecektir, Posta Telgraf Umum mü- dürlüğünde tayinler Ankara 9 (Telefonla) — Açık bulu- nan Posta Telgraf Umum müdürlüğü Teftiş heyeti relsliğine Dahiliye Vekâs, leti emekli baş müfettişlerinden B- Hüsnü Tokgözün ve hukuk müşavirlis . ğine de askeri temyiz mahkemesi aza mülâzimlerinden B. Hamdinin tas Yinleri icra edilmiştir. Bulgar kral ve kei İskoçyada Londra 9 (A.A.) — İngiliz hüküt darlarını hususi surette ziyaret ef” İ mekte olan Bulgar kral ve kraliçi : İskoçyaya gitmişlerdir. esnasında “ yarın kabine erkânile * Sri. o e er v — seca vrzeove nnsıss rl POD A4 IRENE IM 4D /