Amerikada San Fransiskoda yapılan Avrupada bir seyahat yapan filim yıldızı Claudette Colbert | görmek ister misiniz? Haydi Perşembe müsahabeleri | Brükselde çifte evler Yaran: Selim Sırrı Tarcan Brüksel açık hava mekteplerini geliniz birlikte bunların bazılarını ziyaret edelim, Amma evvelâ müsaade edin de size bu açık hava mektepleri hak- kında bildiklerimi söyliyeyim: Büyük harbin ilk senelerinde Ber- ünde bulunuyordum. Beni birgün Berlin kültür direktörü Valdşule de- dikleri bir orman mektebine yani açık hava mektebine götürdü. Mekteb bir çam ormanının içinde kurulmuş ba- rakalardan ibaretti Maarif dire rü bana 0 7: n şunları söylemişti #Büyük şehirlerde iyi bakılmıyan İkmekteb çocuklarının bazıları çe- ö- limsiz. cılız, kansız, dermansız oluyor | ve arkadaşları kadar fikir yorgunlu- Zuna dayanamıyor ve bu yüzden dal- gın, az anlayışlı, sinirli. dikkatsiz ve- ya tenbel oluyorlar, Bu gibileri ayırıp açık bava mekteplerinde okutuyoruz. Akranlarının üç yılda öğrendikleri şeyleri bunlara dört beş hattâ bazan altı senede öğretiyoruz. Altı senedir yaptığımız tecrübeler çok faydalı ne- İlceler verdi. Şimdi Almanyanın her tarafında bu okulları kurduk. Her yıl da çoğaltıyoruz!» t 1929 da tekrar Berline gittiğim 74- man genç yaşında hayata gözlerini yuman ve çok güzide bir insan olan sefirimiz general Kemaleddin Sami- nin delâletile tekrar bu müesseseleri görmüş ve bir kat daha hayran ol- muştum. 1935 de Romada, Pariste ve Brükselde de bu mektepleri gezdim. Şimdi artık açık hava mekteplerinin ne olduğunu ve ne gibi faydalar te- İ min ettiğini tamamile öğrendim. Bu bir sanatoryom değildir. Pre- vantoryom da değil! Şimdiye kadar İ bizim telâkkimiz şeklinde mekteb de değil! Öyleyse nedir? Doktorla muallimin, psikoloğun elele verip bağdaştığı bir sağlık yurdu. Orada pedagoji todları çocuğun fiziyololik ke tine göre tatbik edilir, Muallim fikir ve ahlâk gıdaları verirken tabib be- şer makinesinin sağlamlığını kontrol eder. Herkesin dilinden düşmiyen bir söz vardır: Salim fikir sağlam bedende bulunur. Öyleyse salim fik- rin kılavuzu muallim, sağlam bede- nin de doktordur. Açık hava mektep- lerinin hususiyeti işte bu kafa işle- rinden anlıyan terbiyecilerle vücü- dün bütün inceliklerine vakıf olan ve onu yorgunluktan koruyan vaki tedbirleri yerinde tatbik eden hekim- lerin anlaşmasından doğmuşlur. Belçika İlkokullarmda (o bulunan çocukların bazılarının çelimsizliği, cılızlığı, dalgınlığı, tenbelliği veya fazla avareliği bundan yirmi yıl ön- ce terbiyecilerin dikkatini celbetmiş ve ilk tedbir olmak üzere her yıl bü- yük tatillerde bu sıhhatleri bozuk ço- cukları ihtiyaçlarına göre bir kısmını deniz kıyılarma bir kısmını orman kenarlarında havası güzel (köylere gönderip orada kendilerine kamplar kurmuşlardır. Güneşin ve açık hava- nın faydalı tesirleri bir yandan ter- biyecilerin, öbür yandan tabiplerin gözünden kaçmamış ve 1918 den son- fiziyolojistle ra bu tatil kamplarmı bir teşkilâta bağlamağa kârar islerdir. Belçikada bu açık bava hayatının beş türlüsü var: 1 — Tatil kolonileri, 2 — Gündüz kürleri, 3 — Oyun alanları, 4 — Açık hava mektepleri 5 — Prevantoryomlar. Milletin istikbali olan yavruların sağlığını korümak ve onları ölümün kara pençesine kaptırmamak için bu yurdların her sene mikdarıni çoğaltı- yorlar. Şimdiye kadar çelimsiz, cılız zayıf çocuklara inhisar eden bu teş- kilâtı komünler idare ediyor. Yalnı yardım ellerini kendilerin» Hayırseve zenginler çifli tahsis ediyorlar, Brüksel civarında «Çifte evler» açık hava mektebini ziyaret etmek İste diğimi Brüksel açık hava mektepleri direktörü doktor (Demasure) e b mektupla bildirmiştim. Kendisinden aldığım cevapta şöyle yazıyor: «Aziz meslek arkadaşım, «Brüksel civarındaki açık hava mek teplerini görmek arzusunda bulun duğunuzu bildiren mektubunuzu al- İ dım. Yarın vaktiniz müsaitse (St. Jos- se) açık hava mektebini gezebiliriz. Size bir plân gönderiyorum. Saat 14de Şimal garı önünden geçen 56 - 60 - 61 numaralı tramvaylardan | birine binersiniz (Tiace Dailiy) & kışlanın önünde iner, 5 numara tramvaya aktarma edersiniz. O sizi Çifte evlerin önüne getirir. İnince sormağa hacet yok. Büyük lâvhayı göreceksiniz. Zaten ben sizi kapı- da bekliyeceğim. Gelemiyecekseniz (1542-60) a lütfen telefon ediniz Hürmetkârınız tim. Bir saat sonra Çifte evler açık hava mektebi- ni elimle koymuş gibi buldum, Dok- tor beni bekliyormuş. Koluma girdi. Büyük demir kapıdan geçtik, sol ta- rafta bir paviyona girdik, Temmuzda gene hava çok sıcak, Gökten ateş ya- ğıyor. Doktor gülerek yer gösterdi. © — Buyurunuz, oturunuz! Size bir soğuk bira ikram etsem içer misiniz? dedi. Doğrusu bu teklif pek makbuls geçti. Yemek odasındaki frijiderden bir şişe ile iki bardak getirdi. Ve bana: — Siz bizim için hiç yabancı değil- siniz. 1924 de Brükselde topl dagoji kongresinde sizi görm O zaman bizim büyük doktor (Decroly) bana bahsetmişti. Avrupa seyahatlerinizde mesleğini- ze aid tedkiklerde bulund çok isabet ediyorsunu: İ tiği yerde yeni bir şey yeni bir şey öğrenir. Vakıa bizim Belçikamız- da sizi tatmin ödecek büyük bir şey yoktur amma, hiç olmazsa memleket çocuklarına karşı kalbimizde besledi imiz büyük sevgiyi ve o sevginin te gahtrlerini görmüş olursunuz. dedi, Selim Sırrı Tarcan Mersinde sebze hâli hâli inşa ettir: ii bin lira karcanmak sur duğundan inşaat şu günle Bu yıl 120 şi? bitmiş Ole iha sad m yi li Gu az ağn ski sie iğne ik ime izi e Simin dh e KİME ea A) DİİL RİN, ankle Bat alak in, 2: özi Sille)