8 Haziran 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

n ğ ç İade etmekte olması keyfiyetine isti- 8 Haziran 1938 Dün Geceki ve Bu Sahahki Efaberler * Kazanç, buhran vergileri muafiyeti hakkında tebliğ Bir aydan noksan çalışan hizmet erbabı hakkında ne suretle hesab edilecek “Ankara 7 (Telefonla) — Maliye Ve- | kâleti, kazanç, buhran, müvâzene yer- gileri kanunlarında yazlı olan 20 ve 30 ilralık muafiyetlerin bir aydan noksan çalışan hizmet erbabı hakkın- da ne suretle hesab edileceğini gös teren umumi bir teblig hazırlamıştır. Bu kasim mükellefleri yakından alâ- kadar eden bugünkü Resmi Gazete ile neşredilen bu mühim tebliği ay- nen bildiriyorum: Kazanç, iktisadi buhran, mutazene ver- nin, bir ay içinde iş günü adedine zarbe- dilmek suretile bulunacak itibari Ücret- , © ay içinde füen çalıştıkları aştığı muhtelif müesseselerden filen Gığı ücretlerin yekünu esas tutulur. Misal: i — Yevmiyesi 2 lira olan bir işçinin pisan 1998 ayı zarfında 10 gün çalışmış ve o ay İçinde başka bir müessesede dahi çalışmamış olduğu takdirde aylık istih- kakı (10X2--) 20 liradan ibaret olacağın- dan yalnız kazanç ve hava Kuvvetlerine yardım vergisi kesilerek iklişadi buhran ve muvazene vergilerinden muaf tutul- ması lâzım gelir. 2 — Nisan 188 ayının lik 10 günü zar- fında 1 lira yevmiye e bir mücsscsrde Amerikanın silâh safıpiaiz En çok Brezilya, sonra Japonya geliyor | Vaşington 7 (A.A.) — Hariciye Ne- zareti, mayıs ayında silâh, mühimmat ve tayyare ihracı için verilmiş olan rTuhsatnamelerin miktarını neşretmiş- tir. “Japonya, ikinci ve Çin dördüncü sırada gelmektedir. Verilen ruhsatna- melerin natık olduğu mebaliğ; 5.588.706 dolara baliğ bulunmaktadır. © OBirinei gelen Brezilyadır, 1.494.824 | dolar kıymetinde mal almıştır. Brezil- ya, bilhassa tayyare mübayaa etmiş- | tir. | İkinei gelen Japonya da keza tayya- re satın almış olup mübayaatının ye- künu 1.346.608 dolardır. Üçüncü gelen İngilterenin yapmış “olduğu mübayaalın yansı tayyare, harısı da infilâk edici maddeler ve mitralyözdür ve yekünu 637.000 dolar- dır. Dördüncü gelen Çin, bilhassa tay- yare satın almıştır, Mübayaatı esma- ninm yekünu 523.298 dolardır. Bitaraflık kanunu ile ihticac edil- memekte olduğundan Hariciye neza- Teli, Çine, ve Japonyaya ihracat ruh- satnameleri vermekten imtina ede- memektedir. Maamafih B. Hullun son protestosunu nazarı ilibara alan Amerikan efkârı umumiyesinin B. Ruzvelti Çin - Japon ihtilâfı muvacc- hesindeki hattı hareketini tadile sevk- edebilmesi muhtemeldir. Zira bitaraf- lık kanununun bu ihtilâfa tatbik edil. mesine şimdiye kadar taraftarlık et- Milş olan kimseler, bilhassa Japonya- dan ziyade Çinin bu siyasetten isti- *kte idiler be İÇller, çalışmakta /ken ikinci 10 günü zarfında 1,5 lira yevmiye ile başka bir müessesede ve sonra mezkür ay saf- fında hiç çalışmamış olar bir işçinin ni- san 1998 ayına ald istihkak: (1X104 15X10) 25 liradan ibaret olasağından ik on günlük yevmiyesinin 40 kuruşunun Kazanç vergisinden ve aylık istihkakının tamamı iktisadi buhran vergisinden mü- af tutulması ve 19 lira Üzerinden kazanç ve istihkakın tamamı (20) lirayı geçtiği için tamamından muvazene vergisi Xe- silmesi icab eder. 3— Nisan 1438 ayi içinde bir mücssese- de üç lira yevmiye ile 15 gün ve 2 lira yer- miye ile de başka bir müessesede 8 gün çalışan bir müstahdemin aylık fstihkakı 18x343x3.61 lirr olacağından bu is- tühkakının 30 lirasının buhran vergisin- den İstisnası ve 31 lirasırıdan buhran ver- gisi ve tamamından kazanç ve muvazene vergileri kesilmesi icab eder. Hava kuvvetlerine yardım vergisi kanu- nunda aylık istihkak üzerine (mev- zu bir muafiyet hükmü mevcut çlmadı- dından yevmiye ile çalışanların aylık 1s- tihkakları ne olürsa olsun islihkakın ash Üzerinden bu verginin kesilmesi lAzımdır. Bu vergiye matrah olacak istihkaklar da- kın aslından yani, müstahdeme bir ay içinde hizmetine mukabil filen ödenmesi Mzım gelen ücretlerin vergi veya sair namlaria yapılan tevkifat da dahil olduğu buhran ve müvazene vergileri indirilme- den evvelki mikdarın hava kuvvetlerine yardım vergisine matrah ittihaz icab eğer. Meselâ: Bir ay içinde 150 kuruş yevmiye De 20 gün çalışan bir müstahdemin aylık istihkakı 150'x20—3000 kuruş olup bun- dan “ 2 hesabile 60 kuruş smhhiye tevki- fatı yapılmış olsa, bu ievkifalın kezalik kazanç ve muyazene vergileri tevkifatının hava kuvvetlerine yardım vergisinin he- sabında nazarı dikkate alınmasına im- kân yoktur. Verginin 30 lira üz en 60 kuruş olarak kesilmesi iktiza eder. Ancak bu vergide dahi müstahdemin istihkakı filen çeliştiği gün adedine göre Lahakkuk eden ücretinden ibaret olup çalışmadığı | günlerin aylık istihkak hesabına idhel edilmesi kat'iyen caiz değildir. Bu izahat dairesinde muamele yapila- rak yanlışlığa meydan verilmemesi Jüzü- münun merkez ve mülhak kazalar mali- ye mamurlarına ehemmiyetle tebliği te- menni olunur. B. Blum hakarete uğramış Fransız sosyalist kongresinde mühim hâdiseler oldu Paris 1 (A.A) — Sosyalist kongresi- nin toplantısında hahili siyasetin mü- zakeresi sırasında vahim hâdiseler olmuştur, Eski Dahiliye Nazırı Dormüa kon- gereye yaptığı bir tebliğde Blum'le beraber gelirken kapı önünde haka- rete uğradıklarını bildirmiştir. Bunun üzerine Blum'ün muarızlarile taraf- tarları arasında şiddetli bir ağız kav- gası başlamış, bu esnada elektrik ce- Teyanı kesilmiş ve ayni zamanda öparlörler de susmuştur. Reis celseyi | tatil etmek mecburiyetinde kalmış- tar. Tarih sergisini gezenler Ankara 7 (A.A.) — Türk Tarih Ku- Tumundan bize verilen malümata gö- re, mayıs 1938 ayı içinde Dolmabahç: sarayındaki Tarih sergisini 4852 si ta- Jebe, 15,143 ü halktan olmak üzere 19,995 kişi ziyaret etmiştir. Serginin açıldığı tarihten bugüne kadar ziyaret edenlerin yekünu ise 141,130 kişidir. Amerikada trüstlerle mücadele Vaşington T (A.A.) — Reisicümhür Ruzvelt, memleketin geçirdiği ekono- mik buhrandan mesul oldukları ileri sürülen endüstri ve maliye trüstleri | hakkında geniş tahkikat yapılmak üzere bir parlâmento heyetinin teşki- İlini teklif etmiş Diğer taraftan Maliye Nazırı Mor- genitau da bankalar vaziyetinin umu- mi bir tedkike tabi tutulmasının muh- gunu ööylemişi hi Kahraman biniçilerimiz | Yarin Polonya vapurile saat 15 de geliyorlar Roma ve Varşovade, yapılan bey- nelmilel müsabakalarda milli şerefi- mizi yükseltecek muvaffakıyetler ke- zanan binicilerimiz yarınki perşembe günü saat 15 te Polonya vapurile şeh- rimize geleceklerdir. Binlcilerimiz rıhtımda tezahüratla karşılanacaklardır. Halk, Belediye, Parti mümessilleri, esnaf teşekkülle- Tİ, Üniversite, lise, orta mektep tale- beleri ve Şehir bandosu binicilerimizi selâmlıyacaktır. Şehir meclisinden bir zat, binicilerimize bir hitabede bulu- nacaktır. Halk Partisi genel sekreterliği tara- fından süvarilerimiz şerefine bir ziya- fet verilecektir. Bu ziyafetin günü ve yeri henüz tesbit edilmemiştir. Parti İstanbul yönkurulu namına da binicilerimize dağıtılmak üzere bin liralık bir mükâfat tahsis edilmiş- tir. Bu para bu sabah Parti idare he- yeti tarafından İstanbul komutanlı- ğına teslim edilmiştir. Komutanlık parayı binicilerimize dağıtacaktır. Ormanlar Yeni kanun projesi muhtelit bir encümen tarafından tedkik ediliyor Ankara 7 (Akşam) — Hükümetin orman kanununda bazı tadiller ya- pılması hakkında hazırladığı ve Mec- lise verdiği yeni proje dün teşkil edi- len muhtelit bir encümen tarafından tedkik ve müzakere edilmiştir. Proje aşağıdaki esasları ihtiva et- mektedir: Orman içinde ve orana beş kilo- metre mesafede bulünan Köylerin | Mhtiyaçları için köylülere gaytt ucuz bir tarife ile kerestel verilebilecektir. Bundan başka or- manlâra on kilometre mesâfe dâhi- linde bulunup ta kerestecibği' geçini vasıtası edinen köylülere 'de müzaye- deye tâbi tutulmaksızın tarife bedeli Üzerinden kerestelik ağaç kesme müs saadesi verilecektir. — © Projede; Zirant Vekâletinin köylü- leri bir arada veya müteaddid birlik- ler halinde “toplanmasmı: ve orman Amillerinin çalışma tarzlarını © ıslah edici tedbirler almasıni mümkün kı- lacak hükümler de vardır. Projenin Büyük Millet Meclisinin yaz tatilinden evvel kanuniyet kes- betmesine çalışılacaktır. Son dakika Kantonda hava hücumlarından ölenler 8,000 ölü, 7,000 küsur yaralı da var Pariş $ — Kanlon sehri dünde dört defa Japon tayyareleri tarafın- dan Bombalanmıştır. Bu hava hü- cumlarında telef olanlar hakkında tafsilât yoktur. Fakat dünkü hava hücumlarının, evvelki günlerden da- 'ha az öldürücü olduğu tahmin edil- mektedir. Son on günde Kanton şeh- rinde Japon tayyarelerinin bombe- larından 8,000 kişi ölmüş, 7,000 kişi de yaralanmıştır. Bir çok cesedler en- kaz altında bulunuyor. Hânkeodaki Taymis muhabirine göre Kantondaki Fransız Pol Dumer hastanesinin uğradığı hasarat o ka- dar mühimdir ki dün hastanenin tahliyesine Karar verilmiştir. Hasta- | menin ekser tesisatı harab olmuştur. Maizeme zayiatı da 3 milyon frank- tan fazladır. Tokyo Fransız sefiri, hastanenin börubardıman edilmesini Japon hükümeti nezdinde şiddetle , Odun vesaire ,| Franko kuvve Saragos 8 — Teruel cephesindeki Franko kuvvetleri, dün seksen kilo- metrelik bir cephe üzerinde umumi taarruza geçmişlerdir. İlerileme ha- reketi cenubu şarki ve cenuba doğru devam ediyor. Bu taarruza Varela ve Aranda or- duları iştirak etmekte Navar fırkala- ri da merkezde bulunmaktadır. Bütün cephede şiddetli muharebe ler cereyan ediyor. Franko orduları, Alkasa mıntakasında sekiz kilomet- re derinliğinde ilerilemişlerdir. Londra T (AA) — İspaniyadaki sivil ahalinin bombardımanı dolayı- sile İsveç ve Norveç hükümetlerinin iştirak etmeği kabul etmiş oldukları tahkikat komisyonuna < İngilterenin de dahil olması muhtemeldir. Ame- Tikanın verdiği cevap, müsait ise de kati değildir. İngilterenin Granoller'deki Oson bombardımanların neticesini görmek üzere mezkür mahalle gitmiş olan Barselondaki sefiri, şehir haricinde bir iki fabrika ve bir tayyare meyda- ileri Teruelde umumi taarruza geçtiler Sivil halk arasında büyük telefata sebebiyet veren hava hücumları için tahkikat yapılması isteniyor nı bulunmakla beraber telefatın en ziyade vukubulduğu şehrin metke- zinde hiç bir askeri hedef mevcut ok madığını bildirmiştir. Yeni bombardımanlar Barselona 7 (A.A) — Dün akşam geç vakıt Frankist tayyareler tara- fından Barselona üzerinde yüpılan cevelan esnasında atılan bombüla- rın isabetile 'Tarkland adındaki Ho- landalı vapur mürettebatından iki kişi yaralanmıştır. Barselona 7 (AA) — Son saalte haber verildiğine göre, dün, Alikant'ın tayyareler tarafından bombatdıma- nı neticesinde 78 kişi ölmüş ve 40 kişi yaralanmıştır. Bilbao 7 (A.A) — Resmi bir teb- Jiğde bildirildiğine göre, Franko kuv- yetleri mayas ayı içinde 70 şehir ve köy ile 4500 kilometre murabbaı top- rak ele geçirmiştir. Bugünkü harp raporunda cephe- lerde mühim bir değişiklik olmadığı bildiriliyor. Bir yanardağ nehir gibi | ir kusuyor Ahali sel gibi akan lavlar önünde çılgın gibi kaçıyor Manilla 7 (AA) Muyon yanardağı şiddetli bir hareketi arzla birlikte fe- verana başlamıştır. Bütün civar köy- lerin üzerine avılcımlar yağmaktar dır. Halk, dehşet içinde evlerini bıraka- rak kaçmağa başlamıştır. Asker ve polis kuvvetleri halka yardım etmek- i tedir. İnsanca zaylat olup olmadığı henüz bilinmiyor. raya gelen telgraflar, Mayon yanar- dağının indifalara başladığını ve ne- hir halinde akmağa başlıyan lavlar önünde tehlikede bulunan köyler hal- kının çılgın gibi şuraya burayâ kaçış- tıklarını bildirmekledir. Ordu yardım tedbirleri almağa memur edilmiştir. Henlein. nerede? Berlin 7 (A.A.) — Salâhiyettar mah- filler, Henleinin şimdi Berhdesgaden- de bulunduğuna dair ecnebi memle- ketlerde dolaşan şayiaları tekzib et- mektedirler, ri Acı bir kayıb Denizbank Umum müdürü B. Yusuf Ziya Önişin annesi vefat etti Denizbank umum müdürü B. Yusuf Ziya Önişin annesi, esbak Konya me- busu reji başmüdürlerinden merhum B. Şakirin refikası bayan Hayriyenin dün Büyükderedeki köşkünde vefat et- tiğini teessürle haber aldık. Bayan Hayriye, birçok faziletlerile temayüz etmiş bayanlarımızdandı. Bu- gün köprünün Haydarpaşa İskelesin- den saat 9 da hareket edecek olan Ki- nahada vapuru, cenazeyi Büyükdere- den alarak Üsküdüra geçirecektir, Ce- naze namazı öğle vakti Üsküdarda Ye- nicamide kılındıktan sonra merhu- me Karacaahmedde aile kabristanına defnedilecektir. B. Yusuf Ziya Önişin duçar olduğu bu elim ziyadan mütevellid teessürleri- ne İştirak eder ve kendisine taziyeleri- mizi sunarız. Güneş klübünden: Klübümüz müessis azalarından Deniz Bank umum müdürü Yusuf Ziya Önişin İ çok sevgili anneleri vefat etmiştir. Cena- ge merasiminde bulunmak üzere bütün İ olan vapurda bulunmaları, Yugoslav Nafıa Nazırı memleketimize gelecek Yugoslavya Nafia Nazırı B, Mehmed Spaho, yakında memleketimizi ziya- yet edecektir, | 4. ül e ad e Nevyork 1 (A-A)) — Manilladan bü- | Güneşlilerin saat 9 da Köprüden kalkacak Harf inkilâbı sergisi 938 sonlarında Ankara sergi evinde açılacak Ankara 7 (Telefon) — Harf inkılâm sergisi 1938 sonlarında Ankara sergi evinde açılacaktır. Serginin hazırlık- Yarına | mış ve esas programı tes- bit edilmiştir. | Sergide on yıl içinde Türkiyede ya- İ pilmiş olan bütün neşriyat tam bir Koleksiyon halinde teşhir edilecek ve muhtelif neşir sahalarındaki tekâmül İ tebarüz ettirilecektir. l Sergide ayrıca ziyaretçilerin neşri- yatla yakından temaslarını temin ede- cek bir okuma salonü ve arru ettikleri malümatı kendilerine verecek bir Bib- Jiyografya bürosu bulunacaktır, İ oBütün neşir müesseselerinin 6) bir- liğile bir de müşterek dalış mağazası açılacak ve sergide teşhir edilen eser- ler burada salışa konulacaktır. Sergi münasebetile memleketimiz- deki basım ve yayın faaliyetlerinin ta- rihi inkişaflarını ve memleketimizdeki on yıllık neşir faaliyetinin verimlerini gösterecek bir takım neşriyat ta yapı- Jacaktır. Filistinde bomba “ patladı Bir İngiliz neferi öldü, iki nefer yaralandı i Kudüs 7 (A.A.) — Tulkerime doğru gitmekte olan bir kamyonun altında bir bomba patlamıştır. Bir İngiliz ne- feri ölmüş, iki İngiliz neferi de yarâ- Tanmiıştır. Ayni mıntakada kâin bir arab kasa- basında silâhlı bir çete, kasaba eşra- fından birini oğlu ile birlikte öldür- tevkif etmiştir. İngiliz kraliçesi hafifçe | Rahatsız Londra 8 — Kraliçe Elizabet, grip- ten rahatsizdir. Doktorlar kendisine dairesinden dışarı çıkmamağı tavsiye etmişlerdir. İnhisarlar umum müdürlüğü- nün yaptıracağı yeni fal r Ankara 77 (Telefonla) — Karşılığı 1939 mali yılı İnhisarlar umum mü- dürlüğü bütçesine konulacak tahsi- sattan tamin olunmak üzere İzmir ve İstanbulda yaptırılacak rakı ve şarap fabrikaları için 750 bin liraya kadar tenhhüde girişilmesi hakkında Güm- rük ve İnhisarlar Vekâleline salâhi- yet veren kanun projesi bugün Mec- b <