24 Mayıs 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

Sahife 8 (Baş tarafı 1 inci sahifede) tedkik ve tasvibine arzedilmiş bulunan 1938 bütçesinin geçen yıllar bütçele- rine nazaran olan fârki ve tabsisat | fazlasının Vekâletler bütçelerine sü- | reti inkısamı ile varidat menbaların- | daki inkişafı izah eylemiş.ve ezcümle demiştir ki: — «1938 mali yık “bütçesi Büyük Meclisin kıymetli tetkikine arzedilmiş bulunuyor. Bu bütçe 250 milyon lira- ya yaklaşan umumi yekünü ile Cüm- hüriyet devrinin en yüksek bütçesini | teşkil ediyor. | Şu noktayı derhal kayıd ve işaret | etmeliyim ki, bir çok memleketlerin | bütçe tevazununu temin için vergi nisbetlerini arttırmaktan başka çare bulamadıkları şu sırada, biz, uzun se- nelerdenberi tecessüs etmiş ve Cümhu- riyetin'umdeleri arasına girmiş bulu- nan denk bütçe hayatını, halkımızın vergi mükellefiyetlerinde her sene mü- him tahfifler yapmak yolunda cesa- Tetle yürürken ve hiç bir vergi menba- l larımızda zam yöluna'gitmeksizin müs hafaza ediyor ve her sene denk bütçe Çerçivesi İçinde umumi ve hayati hiz- metlere ayırdığımız tahsisat mikdarr- nı ehemmiyetli nisbette yükseltmiş bulunuyoruz. Maliye Vekili 938 bütçesinin 1937 bütçesine nazaran 19 milyon lira faz: ia olduğunu'işaret ettikten sonfa söZ- lerine devamla: Bir sene evvelki bütçeye nazaran yüzde ona yakın bir fazlalıkla bağlan- miş olan 1938 yılı bütçesinin bu ehem- miyetli yüksekliği, bir taraftan mem- leketin iktisadi hayatında görülen de- vamlı inkişafın diğer cihetten vergi- lerimizde ve mali esas ve mevzuları- mızda yapılmakta olan ıslahatın ne- ticesi olduğunu ve her ikisinin doğtu- dan doğruya yüksek heyetinizin aldı- ği isabetli kararlar ve Büyük Şefin çok kıymetli direktif ve irşadlarınmın mah- sulü bulunduğunu tebarüz ettirmek benim için bir vazife teşkil eder. B. Fuat Ağralı, masraf bütçesinin de 937 ninkinden 18,934,000 lira fâz- Jasile 240,954,020 lira olduğunu söy- Yedikten sonra bütçenin una hatları" ni tahlil etmiş ve muhtelif dairelerin ” bütçelerine ayrı ayrı yapılan zamla- rın 31 buçuk milyon lirayı müteca- viz olduğunu işaret ederek demiştir ki: Milli Müdafaa ihtiyaçları — Arkadaşlar, Mimi müdafaamıza, taallük eden hizmetler üzerinde yük- sek heyetinizin gösterdiği büyük has- sasiyete mütenasip olarak bu hususta daimi teyakkuz halinde bulunan hü- kümet, zammın yarısina yakın mik- tarımı 15,300,000 lirasını bu hizmet- lere ayırmıştır. Bunun 8,5 mülyon |- rası kara, deniz ve askeri fabrikalar için hazırlanan ve kanunu ahiren ka- bul buyurulan 1255 milyon liralık programın ilk seneye ald karşılığıdır. Bu miktarın 1939 da 12,5 milyon li- raya çıkarılması mukarrerdir. Silâh ve mühimmat ihtiyaçlarımızı müm- | sıssıhha müessesesile kün olduğu kadar'dahilde temin için ötedenberi sarfettiğimiz gayreti" bir kat daha kuvvetlendirmek üzere, 48” | keri' fabrikalar tahsisatına 125,5 mil- | yonluk programda terfi kedilecek | miktarın haricinde olarak daimi | imalât ihtiyacı için ayrıca 2,200,000 Hiradan İbaret olan fabrikalar bülçe- si yüzde 72 fazlasile 5,255,000 liraya çıkarılmıştır. Geriye kalan 4.5 milyon lira Mili Müdafaanın muhtelif ihti- yaçlarına karşılık tutulmuştur . Bütçelerde yapılan zamlar Maliye Vekili 1638 mali yılı için Maarif bütçesine 2440000, Naflaya 2 milyon, İK- tisada 801,000, Zirsste 1080000 lira zam Yapıldığını söyledikten sonra şu izahat vermiştir: — Nafla bütçesindeki zamının 888,000 lirasi doğrudan doğruya bu Vekâlet ihti- yaçlarına, bakiyesi muhtelif Yekâletlerin Nafia bütçesinden toplanan inşaat ihti- yaçlarına ayrılmıştır. ©, Zirmat bütçesine yapılan 1 milyon lira» bk zam bilhassa geçen sene kabul buyur- duğunuz kanun icabı olarak ziraat teşki- Iâtının takviyesine tahsis — olunmuştur. Emniyet ve jandarma Dahili emniyet ve inzibat teşkilâtimizin muhtelif ihtiyaçları için emniyet umum müdürnüğü Ve Jandarma bütçelerine 1736383 lira zam Yapılmıştır. Bu suretle geçen sene yüksek meclisce kabul buyru- Jan, emniyeti umumiye teşkilât kanunu. nun sürütle tatbikini temin edecek tashi- hat 1988 bütçesinde âzami derecede naza- Ti itibar alınmış bulunduğu gibi Jandar- ma teşkilâtını tanzim ve takviye için hü- kümetin çizmiş olduğu beş senelik bir pro- AKŞAM gramın önümüzdeki seneye aid icapları da | Yuyarıda masraf bütçesine ald izahat ve- tamamen karşılamıştı Sıhhat ve içtimai muavenet Zammın 1 milyon iirası sihhat ve İÇ- tlmsi muavenet hizmetlerine tefrik edil- amiştir. Vakıa bü bütçenin 1937 ve 1938 u- | mumi yekünları arasındaki fark 1400000 lra ise de bunun 40000) lirası şimdiye ka- | dar hudut ve sahiller sıhhat umum mü- dürlüğü mülhak bütçesinde iken bu sene umumi muvazeneye alınan merkez hıf- hifzesihha mekte- bi masrafları karşılığıdır, 1937 senesinde esassen umumi muvazeneden yardım şek- nde temin olunan bu masrafın sıhhat ve içtimsi muavenet bütçesine konulması hakiki bir gam mahiyetinde değildir. Maliye Maliye bütçesindeki, 1300 küsur bin İi- ralık farkın 500,000 lirası posta ve telgraf ve telefon, 400,000 lirası orman umum mü- dürlükleri mülhak bütçelerine yardım 0- larak 1897 bütçesinde mevcud tahsisata Hâveğir, Gerisi umumi muvazeneye dahil İ dairelerin müşterek ihtiyuçlarına mahsus muhtelif tertiplere konulmuştur. 1038 bütçesindeki gamının 4 milyon li rası da, geçen senelerde alınmış ve Önü. müzdeki sene alınacak fevkalâde tahsisat karşılığını teşkli eden borçların ödenme- #i için 1937 de dürünu uinümiye bütçesi- ne konulan 6 miyon liraya eklenmiştir Xl, bu suretle mazkür borçların “ödenme- sine 1938 senesinde 10 miyon lira tahsis edilmiş oluyor. Şu noktaya bilhassa yüksek Wazarları- “bızı çelbetmek isterim ki, Cümhuriyet ma- Miyesi gerek Kisa, gerek uzun vadeli olarak temin ettiği ve edeceği kredileri münha- sıra memleketin iktisadi inkişafında ve sanayi programının tatbiki ile fabrikala- rın kurulması, madenlerimizin İşletilme- #1, deniz tlcaretimizin ilerlemesi gibi der- bal semeresini elde edeceği faydah hiz- metler için kullanmakta ve bu barçların ödenmesinde büyük bir hassasiyet ve dik- kat göstermektedir. Bu faslın bu sene 10 milyon liraya çı- karılması bu sözlerimin kati ve fili delili- ni teşkil eder. Önümüzdeki senenin inkişafından da gene büyük bir hisse ayirmak suretile bu fasıldaki tahsisatın arttırılması emelimiz- dir. Müfredatırı bu suretle arzetmiş oldu- Bum rakamlar haricinde kalan ve yekü- nu 2 milyon liraya yaklaşan diğer zamlar da, muhtelif dairelerin mütâferrik ihti- yaçlalarının tahsis edilmiştir. 1588 mali yılı masraf bütçesine yapıl- maş olan zamların tahlili burada bitmiş o- tayor. Varidat bütçesi ve vergi tahfiflerinin tesiri B. Fuad Ağralı, 250,049,000 lira olan varidat bütçesinin 1937 ye nazaran 19 milyon 29 bin lira fazla olduğunu tah- silâttaki fazlalığın belli başlı bütün vergilerde kendini göstermiş olduğu- nu söyliyerek dedi ki: Bilhassa muamele vergisinde beş, güm- Tük resminde üç, istihlik vergisinde iki mliyonu; kazanç vergisinde bir buçuk, dam- ga resminde bir milyonu mütacavizdir. İktisadi hayattaki inkişaf ile vergi siste- mimizdeki ahengin ve vergi kanunlarında alınan ıslah ve temsik tedbirlerinin semere- li tesirlerine borçlu bulunduğumuz bu ne- ticeyi huzurunuzda memnuniyetle kayde- diyorum, Vergilerimizi bir taraftan mili istih- sali koruyacak diğer taraftan da müsteh- likleri tasyik etmiyecek şekilde ve leri mepaleketlerin tatbik ettiği en iyi usulleri, milli bünyemizin icaplarile telif ederek in- kişaf ettirmek için icabeden ılahatı dik- katle takip etmekteyiz. Ulu Önderimizin yüksek direktiflerine uyarak, mühim bir vatandaş kütlesini alâkadar eden hayvan- İar vergisi üzerinde evvelki sene olduğu gi- b! bu sene de mühim bir tahfif yaptık. Buna ald kanun lâyihası geçen ay bidayetlerin- de yüksek heyetiniz tarafından kabul buy- iu. Hayvanlar vergisinde yeni tahfifler Bu sene elimizde bulunan yeni sene ka- yıt neticesine göte, vergisi tenzil edilen sığır hayvanlarından 632,557 çiflikte 93,657 ve hiç bir tenzil yapılmıyan koyunlarda 1,330,000, diğer hayvanlarda da 53079 a- det fazlalık kaydedilmiştir. Bütün hay- vanlardaki fazlalık adedinin oyekünu 2111002 ye baliğ olmaktadır. Bu suretle yaptığımız tahfifin tevit ettiği varldağ noksanının Üçte biri şimdiden telâfi edii- miş bulunmaktadır. Bir taraftan vergi tahfifinin yaptığı tesir, diğer (taraftan yoklamanın yapılmasında gösterilen dikkat ve itina sayesinde elde edilen bü netice- ler, hayvanlar vergisi üzerinde önümüzde- ki senelerde de meşgul olmak ve bütçe muvazenesini bozmıyacak imkânlar bul- dukça yeni tahfifler yapmak cesaretini bi- ze vermektedir. «Maamafıh bu husustaki mesaimizin yol- niz tahfif cihetine inhisar elimiyeceğini, bu vergiyi ziral irat vergisi şekline koy- mak imkânlarını da araştırmaktan geri durmiyacağımızı arzederim.» Hizmet erbabının vergilerinde yapılacak tahfif Atatürkün yüksek direktflerinde işaret buyrulan ve hükümet programında yer â- Jan vergi islâhatında, hizmet erbabının vergilerinde yapılacak tahfıfi bu sene muvazene Vergisi Üzerinde tetbik ediyoruz. “Tahfife bu vergiden başlamamızın sebebi, muvazene vergisinin istisnaları en dar ve binaenaleyh şumulü en bir vergi ması, çok büyük bir mükellef kütlesini a- lâkadır elmesidir. Bu vergide, bir taraf- tan nisbeti yüzde 8 6 İndirmek, diğer ta- raftan muafiyet tahdidini genişletmek su- tetile bir tahfi! yapmış oluyoruz. Bunun Bakamla ifadesi 4,500,000 liraya yakındır. | silesile de argettiğim gibi bütün umumi hizmetlerin ve bilhassa Mini Müdafaa ve İ Nefla ihtiyaçlarını tamamen karşılamak için her sene bütçelere yapmaya mecbur olduğumuz zamlar göz önüne ie ihtiyar edilen fedakârlığın ehemmiyet: ha yiyada göze çarpmış ve takdir edi olur sanirim. Bunlardan başka tbbi ve ispençiyari müstahzarat üzerindeki istih- lâh vergisi tamamen kaldırıldığı gidi ka- zanç verisi ve damga resminde ağır gö- rülen bazı nlsbetlerin tahfifi hakkında yüksek meclise takdim olunan lâyıhalar da encümenlerde tedkik olunmaktadır. Vasıtasız vergiler kanunu Vastasız vergilerimizin tahakkuk ve tahsil usullerinde basitlik, itiraz ve temyiz usüllerinde birlik temin etmek tatbikatın verdiği tecrübelerden de istifade ederek bü vergilerin bakiyesi üzerinde icabeden islâhat ve tadilâtı ihtira eylemek ve bir çok memleketlerde olduğu gibi muhtelif | zamanlarda müteaddit tadillere uğramış olan vasıtası? vergi kanunlarımız kodifiye etmek Üzere hazırlamakta olduğumuz svasıtasız vergiler kanun lâyihasıs da yük- sek meclise takdim edilmiş bulunmaktadır. Bu aâyiba ie vasıtasız vergilerin tarh ve tahakkuk Ye takdir müamelelerine müte- | allik bütün hükümleri bir arada toplan- muş ve her vergi kanununda ayrı müddet- bağlanmış olan iere ve mercilere olan itiraz ve temyiz usulleri ve mercileri birleştirmek suretile tatbikatta tam vahdet ve hem müs kellefler hem. kanunu tatbik #decek me- murlar için büyük kolaylık temin edilmiş oluyor. - *. Arazi tahriri B, Fuad Ağralı varidat bütçesi hak- kındaki izahatı arasında arazi tahriri İşlerine de temas ederek bütün mem- Jeket içinde 40,471 cüzütem tesbit edil- diğini 1938 başında bütün memleket- te yazılmamış arazi kalmıyacağını memnuniyetle arzettikten sonra de- di ki: : — Şimdiye kadar yazılan” araziden bütün itirazları tedkikten geçerek ko- nulan kıymetleri kâtileşmiş olan cüzi- tam adedi 14848'dir. Kalanlarında 1938 yılı içinde itiraz tedkikleri bite- rek katileşeceği ve 1939 yılından iti- baren memleketin her tarafında ara- zi vergisinin yeni tahrire istinat ede ceği muhakkaktır. 3,250,000 lira sar- file temin edilmiş olan bü tahrir Cüm- huriyet hükümetinin başardığı en mü-“ him eserlerden biri olacaktır. Hazine ve döviz vaziyetleri Maliye Vekili, hazine vaziyetinin her sene bütçelerde “görülen inkişaf nisbetinde müsaid bir durum arzet- mekte olduğunu söyledikten sonra dö- viz vaziyetimiz hakkında izahat ver- miş ve döviz vaziyetimizde bu sene bir ferahlık ârzedemiyeceğini söyledikten sonra demiştir ki; — Bu vaziyetin ilcasiledir ki, sar kıt imparatorluktan müdevver hari- el borçların yüzde ellisini döriz ile ödemek hususunda alacaklılarla mu- tabık kaldığımız esasın tadilini tek- Mf etmiş ve bu borçlarmızın Türk parasile muntazaman ödenecek olan taksitlerinin tamamının Türkiyeden mal mübayaası suretile transferinin icrası yolunda slâkadarlara tebliğat yapmış bulunuyoruz. Ciddi bir müşkilât neticesi olan bu teklirimizin alâkadarlarca takdir edil- leceğine ve bu mevzu Üzerinde'yakın- da başlıyacak olan müzakerenin hüş- nü neticeye varacağına İnanıyorum, Şurâsmı da arzedeyim ki, bir taraf. tan sanayileşme programımızın hiç bir tadile uğramaksızın tatbikine de- vam olunması ve diğer cihetten dö- viz getiren madenlerimizin İstihsalâ- tanın tezyidi yolunda alınan teşeb- büs ve kararlar ve bilhassa Ergani bakır madeninin yakında bizim için yeni bir döviz menbâi yaratması "gi- bi hususlar, döviz vaziyetimizin sa- lâh ve kuvvetlenmesi ümidlerini bize vermektedir. Harici ticaretimizin inkişafı da büyük memnuniyetle kayde değer bir keyfiyettir. Milli para Büyük Önder Atatürkün milli pa- rTamızın kıymetinin muhafazası hu- susunda verdiği direktif, yüksek he- yetinizin bu maksadı istihdaf eden kararları dalmi göz önünde bulun- durmakta ve milli paranın korunma- #1 ve filli İtikrarının devamı için icab eden bütün tedbirler alınmaktadır. Dünyanin bugünkü nazik devrin- de dahi paramızın İstikrarının müem- men bulunduğunu bir defa daha İfa- de etmeyi vazife bilirim. Aldığımız tedbirler neticesinde 1115 kuruşa kadar yükselmiş olan altın, bugün memleketin her tarafında 1000 - 1035 kuruş arasında muamele görmeğe başlamıştır. Bü da dünya altın flatlerine nazaran normale çok yakın addedilebilir. Borçlar, ve banka B. Fuat Ağralı, hrici ve dahili | borçlarımızın 988 mali yılına eld | faiz ve ilâ karşılıklarının tamamen | bütçeye konduğunu söyledikten sonra mili bankalarımızın 937 bilânçoları- nın hemen umumiyetle kârla kapan- dıklarını işaret ederek bir gaye ola- rak 200 milyonu bulması beklenen mevduat miktarının çoktan bu ye- künu aşmış olduğunu takdirle söy- Niyerek beyanalını şöyle bitirmşitir; — Arkadaşlar; ana hatlarının tah- lilini arzetmeğe çalıştığım bu bütçe | ile aziz halkımıza ve Türk vatanına | yapılması düşünülen ve vadedilen faydalı işler, yüksek Meclisin feyizli ve nurlu direktiflerine dayanmakta olduğunu ve evvelce kabul ve tasvih buyurduğunuz bütçelerin oObaşanlı tatbikatı ve müsbet neticeleri bu kus veten doğduğuna inanarak yüksek irşadlarınızın bu bütçe “müzakeresi sırasında da esirgememesini büyük bir hissi minnet ile“ dilerken tâkdim edi- Jen bütçenin kâbulünüze lâyık bir eser olduğunu ubiduğümu arzediyo- rum. Hatiplerin temennileri Maliye Vekilinin beyanatından son- Ta İlk olarak kürsüye gelen Urfa me- busu B. Fuad kazaların mekteb ihti- yaçlarına, mekteb kitaplarına ve su meselelerine ald bazı temennilerde bu- Tunmuştur, Çocuk vefiyatını önlemek için Bunda nsonra 5öz alan İzmir me- busu Hüsnü Kitapçı, çocuk vefiya- tını önlemek için iktisadi vaziyetleri kötü olan yerleri lâzım geldiği gibi Otadiye etmek lüzumundan balisetmiş ve bütün memleketi içine alacak bir seyyar sıhhiye teşkilâtı ya- pılmasini temenni etmiştir, Sıtmanın memlekette yaptığı büyük »tahribatı mevzuubahseden İzmir me- busu sıtma mücadele teşkilâtı olan yerlerde bile kâfi mikdarda kinin bu- Junmadığını söylemiş ve sıtmalı mın- takalarda mebzulen kinin bulundu- rTulmasının teminini istemiştir. Nüfus meselesi üzerinde israrla du- ran B. Hüsnü Kitapçı, nüfusun art- tırılması için diğer memleketlerde &lı- nan tedbirlerden bahsettikten sonra demiştir ki: — Büyük şehirlerde sefalete maruz kalmış bir çok kimsesiz yersiz ve yurd- suz çocuklara tesadüf edilmektedir. Bunları sinlerine göre tasnif,ederek mekteplere, çırak mekteplerine veya- hud Sümer Bank fabrikalarında açıl- makta olan mekteplere yerleştirmek imkânı vardır. Çok çocuklu ailelere yardım B. Hüsnü Kitapçı, çok çocuklu aile- Jere yardım için diğer memleketlerde olduğu gibi bizde de bazı kanuni ça- relere tevessül edilebileceğini işaret etmiş ve vergiler tevhid olunurken bunların göz önünde tutulmasını Ma- liye Vekilinden rica etmiştir, , Bundan sonra bütçenin tahliline geçen B. Hüsnü Kitapçı yol meselesi- ne temas etmiş ve bütçede Demiryol- ları'kadar mühim olan diğer yollar için hiç bir tahsisat olmadığını söyli- yerek: — Umumi yolların inşaatı işinin başarılması, memleketin iktisadiyatı, müdafaası, hülâsa her bakımdan lâ- zamdır. demiştir. Ücretli ve maaşlı memurlar B. Hüsnü Kitapçı dairelerdeki üc- retli ve maaşlı memurların vaziyetine nakli kelâm ederek ezcümle demiş- tir ki: — Varidat çoğaldıkça maaş ve Üc- ret fasılları çoğalıyor. Her Vekâlette bu fazlalık görülmektedir. Bu işte en ziyade imsak etmesi tabii olan Ma- diye Vekâleti bütçesinde, yalnız ücret hakkında 213 bin liralık bir fazlalık görülüyor. Bia bilhassa kırtasiyeci- ği kabil olduğu kadar azaltmağa çalışırken burada kırtasiyeciliği da- ha fazla artırmakta olan bazı memu- riyetler ilâve edilmiştir. Ben gördüm ki Mili Müdafaa, Başvekâlet ve Di- vanı muhasebat hariç olmak üzere» diğer devair maaşları 40 “milyon ve ücretleri de 10 buçuk milyondur. Demek oluyor ki ücretli memurlar bütçede büyük bir yekün tutmak is- tidadını almıştır, Artık bunlar hak- 24 Mayıs 1938 Dün Mecliste birçok bütçeler kabul edildi kında kanuni mevzuat koymak üs zumu ve zamanı gelmiştir. Bunun için baremin biran evvel ele alınması lâzımdır. Maliye işini konuşurken Büyük Önderin bir tavsiyeleri vardı. Maliye memurlarınca bunun ne de- receye kadar tutulduğunu Maliye Vekili muhtereminin, ağzından işit- mek isterdim. Öteberi hâdiselere şahit oluruz. Fakat heyeti umumiyesile halks ne kadar yaklaşılmıştır. Halkın zorluklardan kurtulması için neler yapılmıştır. Bu hususta bir miyar olur diye temyiz komisyonlarının kararlarından biraz mâna istidlâline teşebbüs ettim, Gördüm ki bu ko- misyonlara gelen işlerin pek çoğu yüzde 60 ve 70 i nakzedilmektedir. Acaba adliyede olduğu gibi kararları nakzolunan mali memurların hak- kında bazi tedbirler alınamaz mı? B. Hüsnü Kitapçı bundan sonra benzin fiatlerinin daha ziyade tenzili ! kabil olabileceğinden bahsederek ha- riçten benzin ithali isine milli müeğ- seselerimizin alâkadar Kılınabilöcek- lerini söylemiştir. Gayrimübadiller işi Hatip Maliye Vekilinden * son bir dilek olârak gayri mübadiller mes& Jesinden ve hayatın ucuzlatılması için alınan tedbirlerden bahsedeceğini ilâ- ve etmiş ve demiştir ki: — Geçen sene gayri mübâdiller işi- ni Refik İnce arkadaşımız sormuşlar- dı. Muhterem Maliye Vekilinin o za- man verdiği cevab şöyle'idi:. «Teğki- kat yaptırdık. Radikal bir şekilde ya- kında Yüksek Meclise arzedeceğiz» Aradan bir sene geçtiği halde bu hü- susta Meclise henüz bir şey gelnö& miştir, Geçenlerde de B, Halil Menteş sormuşlardı. Kendilerine Maliye Ve- kilinin verdiği cevab yine müsbet de- gildi. Gayrimübadiller lâyihasi Meclise geliyor Maliye Vekili B. Fuad Ağralı hatip- lerin mütalâalarına cevab verirken gayrimübadiller işine temâs etmiş ve ezeümle demiştir ki: — Maliye bütçesini alâkadar etmi- yecek umumi mahiyette sorulan yek gâne şey gayrirnübadiller işidir. Hü- kümet bu hususta hazırladığı kanun mizin Avrupada kazanmış oldukları müvaffakıyetleri Meclis kürsüsünden şükranla ve takdirle ifade eylemeği bit vazife saydığını söylemiş ve ii karşılanmıştır. B. Halil Menteşin bir suali Halil Menteş - İzmir - Bütçenin hâs zırlanmasında hâkim olmuş olan 2ih- hityeti ve bütçe encümeninin mütalâd» larını takdirle kaydederek ticaret mü- yazenesinde görülen inkişafın mem- nuniyetbahş olduğunu söylemiş ve kil ring işlerinde biraz daha geniş daw ranmak ve serbes para ile alım satı- mın hiç olmazsa bazı memleketlerle; mümkün olup olmayacağını sormüş* tur. B, Berç Türker -Afyon- Bütçenin umumi bir tahlilini yaparak gelir kay- naklarımızdaki inkişafı DYE le ifade eylemiştir. B. Fazıl Ahimed -Elâziğ- Denk büt- çenin bir milletin hayatındaki kuvs vetli tesirini izah ederek Cümhuriyet hükümetinin denk bütçeye. verdiği ehemmiyeti sitayişle kaydeylemiş Ata türkün yılbaşı nutuklarında bu hu- sustaki irşadlarını hatırlatmıştır. Hatip bütçe açıklarının devlet ve millet hayatında açlığı gedikleri ve böyle hareket eden memleketlerin içine düştükleri vaziyetleri tebarüş ettirmiştir. '" Hatiplerin bü izahatından sonra heyeti umumiye üzerine müzakere kâ“ fi görülerek maddelere geçilmiş ve bütçeler B. M. Meclisi, Riyaseticüme hur, Divanı mubasebat, Başvekâlet, Şürayı devlet istatistik umum mü dürlüğü, Devlet meteoroloji işleri umum müdürlüğü, Diyanet işleri re isliğidir. (Devamı onuncu sahifede)