9 Mayıs 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Sahife 4 Frankın sukutu ve Avrupa borsalarında vaziyet Memleketimizde esham ve tahvilât vaziyeti Haftanın mühim hadisesi, frangın beklenilmiyen bir tarzda yeniden İn- giliz lirasına nazaran yirmi puan kadar sukuludur. Fransız ricalinin Londra seyahatinde yalnız siyasi me- seleler konuşulduğu o zannolunuyor- du, Halbuki Vaşingtondan tereşşüh eden haberlere göre yalnız siyasi de- Eil, ayni zamanda Fransız frangının âkibeli hakkında da müzakereler ce- reyan etmiş ve hattâ bu arada Ame- rika Birleşik devletleri hazinesinin noktal nazarı da sorulmuştur. Buna neden lüzum görülmüş?... Görülmüş Iktisadi ve mali hafta çünkü geçen sene İngiltere, Fransa | ve Amerika Birleşik devletleri arasın- da akdolunan ve accord tripartite ismi verilen mukaveleye göre bu devletlerden her biri kambiyo ser- bestisini muhafaza elinekle beraber milli paralarının kıymetini yükselt- mek veya indirmek hususunda ala- cakları her tedbiri diğerlerine bildir- mek ve onların muvafakatini almak taahhüdünde bulunmuşlardı; bu da, para kıymetlerinin tahavvülü neti- cesinde yekdiğeri aleyhinde dumping ileri geliyordu. Fransanın milli parasını düşürme- #l, şüphesiz ki kasdi değildi. Bu hal, geçen sene Blum kabinesinin içti- mai, iktisadi ve mal! sahada tuttuğu sakim siyasetin tabii neticesi olarak meydana gelmiş bulunuyordu. Bu- nun böyle olacağını iki kere iki dört eder gibi büyük maliyeciler ve bu meyanda Le Temps gazetesinin mali muharriri Pröderic Jenny her fhr- satta yazıyordu. Ne çare ki Blum, parti gayretkeşliğini memleketin u- mumi menfaatinden üstün tutarak memleketi uçuruma sürükledi. Şimdiki Daladier kabinesi Fransa- nın yaralarını sarmakla meşguldur ve bu hakikati bildikleri içindir ki, İngiltere ve Amerika hükümetleri, frangın yeniden düşürülmesini ken- di aleyhlerine tevcih edilmiş bir ha- reket telâkki etmiyerek yeni vaziyeti kabul etmişlerdir. Bir İngiliz lirası bugün 180 frank ediyor; frangın bu fiatle tesbit edileceği söyleniyor. Fakat bu kaçıncı tesbittir? Fransa- nın içtimal sahada giriştiği taahhüd- ler, sonra silâhlanma programının istilzam ettiği azim masarif, frangı bu flatte tutabilecek midir? Bunu kimse şimdiden kestiremez. * “ Çekoslovakya hadisesi İngiltere- nin siyasi ve iktisadi mahafilini elân çok düşündürür. Fransa - İngil- tere görüşmelerinden . sonra, İngiliz gazeteleri biraz sert lisan kullanma- fa başlamışlardır. Taymis gazetesi- nin üç gün evvel intişar eden nüs- hasının Berlinde musadere edilmesi mânidardır. Almanların yeniden tebellür eden Drang nach Osten siyasetine bir ce- vab olmak üzere İngiltere ile Fran- sa, Çekoslovakya ve alelümum Tuna devletleri ile iktisadi münasebetle- rini takviyeye karar vermişlerdir. Berlinde münteşir Nacht Ausgabe gazetesi bu projeye şiddetle hücum ederek Çekoslovakyanın iktisaden Al manyanın elinde bulunduğunu ya- zıyor. Führer'in şu sırada Romayı ziya- reli de yüreklere pek ferahlık vere- cek mahiyette telâkki edilmiyor. » Almanya ve Avusturyadaki yahu- dilerin, ister Alman tebaasından ol- sun, ister ecnebi tebaasından olsun, servetlerinin kâmilen musaderesine karar verilmiştir. Zaptedilen bu ser- vetlere mukabil ashabına hazine is- tikraz tahvilâtı verilecek ve bu su- retle yahudiler Almanya devletinin rentierleri olacaktır. Yalnız Amerika Birleşik devletleri hükümeti kendi tebaasından olan yahudilerin Alman- yadaki mallarının musaderesine ko- lay kolay muvafakat etmiyeceğe benziyor. Amerika, bu babda bir hattı Tindeki sefiri mister Wilsondan bir | rapor istemiştir. Piyasalar: Neşesizlik uumumidir. Gerçi Fransada esham ve tahvilât fi- atleri yükselmiş ise de bu yükseliş zahiridir, frangın intrinsigue (deru- ni) kıymeti nazari itibara almacak olursa, tereffü döğil, bilâkis sukut vardır. Nevyork ve Londra borsaları da zayıf, Amsterdam mütereddiddir; Avrupa borsaları meyanında yalnız Brüksel biraz faaliyet göstermiş, £i- âtler sağlamlaşmıştır. Memleketimizde esham v* tahvilât vaziyeti Ankara menkul kıymetler ve kam- biyo borsasından son tebliğ olunan yüzde yedi buçuk faizli 'Türk borcu fati 19,70 liradır. İstanbulda da haf- ta zarfında bu kâğıtlar üzerine 19,65 19,70 arasında muameleler yapıldı, İkramiyeli Ergani tahvilâtı 95, Sı- vas - Erzurum tahvilâtı da 96,75 ku- ruşta kalmışlardır. Merkez bankası hisse senedleri 91,50! liraya düşmüştür. Fakat bunun sebe- bi 632 kuruşluk 7 numars'ı kuponun | kesilmiş olmasıdır. Anadolu şimendifer kâğıtlarında bir değişiklik yoktur. Son kapanış fi- atleri şunlardır: Hisse senedleri: 24,05 lira, Tahviller: 40 lira, Mümessil senedler: 40,50 lira, Endüstriyel kâğıtlarımızdan Aslan Çimento bu sırada cüzi olmakla bera- ber, bir hayli temevvüc ediyor; son muamele 11,80 lira üzerinde vuku bul- du. Şirket 180 kuruş hisseli temettü tevzi edecektir. Evvelki gün fevkalâde surette içti- | maa davet olunan Bomonti aksiyo- erleri, nısabı müzakerenin teşekkül edememesi yüzünden dağılmışlardır. İçtima gelecek aya talik edilmiştir. Şirketin devamı faaliyet veya tasfi- yesi mevzuubahis olacaktır. Şirket bu sene 60 kuruş hissei temettü tevziine karar vermiştir. Hisse senedlerinin son fiati 77,40 liradır. Diğer bazı fiatler: Terkos 6,15 lira, İttihad Değirmencilik 12,60 lirg, Şark 1,03 lira, Telefon 8,15 lira, Omnlum 0,98 lira, Şark Ecza 2,45 lira, Gayrı- mübadil bonoları 20, Türk altını 1034 kuruştu. Mısır Kredi Fonsiyelerinin fişli şunlardır: 1903 tertibi: 106,50 lira, 1911 tertibi: 98 lira, Yeni telefon numaralarımız Gazetemizin telefon numaralarında değişiklik olduğu işin yeni numara- ları okuyucularımızın dikkatine ar zediyoruz: Raşmuharrir Yam işleri 20165 İdare, ilân ve abone 20651 Akşam matbaası (Müdür) 20497 20565 İ Rifat ve arkın. İ — Prankf, 20,10 konser — Kolonya 20,10 güzel pliklar — Königeberg 20,10 konser — Münih 20,10 dans — Viyana İ 20,10 Breslavdan nakil — Athlone 20 or- | kestea — : Mileyyed, Hasköy: Eminönü: Balih Necati, Patih: Ham- di, Karagümrük: Ahmed Suad, Ba kırköy: İstanbul, Sarıyer: Nuri, Ak- Pazaryolunda Rıfat Muhtar, Modada Alâaddin. Üsküdar: İskele başında 9 Mayıs 1938 — a . . Taksim kışlası | Kırşehir felâket- İstanbul — Öğle neşriyatı: 1230: Plâkla inei - miki me SE ime mm | o Gslmiliminiii o İzedelerine yardım Plâkla 'Türk musikisi, 1330: Mul Beyoğlu semtinde yapılan ti ——— plâk neşriyatı, 14: SON, inti; ny 7 - Akşam neşriyatı: A0: Spar ve genç | Bae eme çer Ye a İlk olarak 1000 ev ik bayramı: Kor m nası üzerinde Başvekilla (Vali ara- | tırıl k Eminönü Halkevi , yap rılaca aşi 19,15; Çocukl 19,55: Borsa haberleri aşları tarafından Türk mu- dans musikisi, Bayan Nine, Sikisi ve halk yarkıları, 20,45: Hav poru, 2048: Ömer Rıza tara? Da Söylev, 21 Fasıl Sar relakatile, Koryolan, 2 - Çaykoveky: Romans, 3 - Linko: Eleji, 4 - Skrabine Prelüt, 2215: Ajans haberleri, Plâkla sololar, opera ve operet parçal 2250; Bon haberler ve ertesi günün ramı, 23: SON. Ankara — Öğle neşriyatı: 1240: Karı- şık plâk neşriyatı, 12,50: PJâk: Türk mu- sikisi ve halk şarkıları, 13,15: Dahili ve harici haberler. Akşam neşriyatı: 1830: Karışık plâk neşriyatı, 18,50; İngilizce ders (Azime İpek), 1915: Türk musikisi ve halk şarkı- ları (Servet Adnan ve arkadaşları), 20 Baat ayarı ve Arapça neşriyat, 2015: Türk musikisi ve halk şarkıları (Hikmet Rıza ve arkadaşlar), 21: Konferans (Hayri Aksoy: Hukuk Faküllesi talebesin- den), 2115: Stüdyo salon orkeslrası: 1 - Giriex: Peer Gynt - Sulte 1 (3. Anitras Tan), 2 - Grieg: Peer Gynt - Suile 2 (1. Der Brautraub), 3 - Grieg: Peer Gynt - Suite | (1. Morgenstimmungi, 4 - Grleg: Peer Gynl - Sulle 2 (3. Peer - Gynts Heimkehr), 22: Ajans haberleri, 2215: Yarmki program. Berlin 20,10 konsere devam — Breslav 20,10 operet havaları — Danzlg 20,10 sa- on muzikası — Deutsehi. 8. 20,10 kon- Eerom. 2055 orkestra — | Budap. TI 20 konser — Bükreş 20,15 or- | kostra — Droitviç 20 könser — Londra | 2030 orkestra — Milâno 20,40 orkestra — | Reval 20,10 piyano — Bofya 20 senfon. musikaya devam — Stokholm 2030 kon- — Rad. Toulouse 20,45 muzika. Saat 21 de Berlin 21 gitara, mandolin ve armo- nik — Breslav 21 operet havalarına de- vam — Danzig 21 Berlinden nakil — Deutshl, 8, 21 orkestra — Prankf, 21 | konsere devam — Kolonya 21 orkestra — | Künigsberg 21 konsere devam — Leipzig 21 konser — Münih 21 dansa devam — Viyana 21 Breslavdan nakil — Athlone 2130 keman ve piyano — Bari 21,15 Yu- nanca neşriyat — Belgrad 2130 Peer Gynt — Berom. 21 orkestraya devam — Brüksel 2130 orkestra — Brüksel /i 21 orkestra — Budap. II 2128 orkesira — Bükreş 21,15 orkestra — Hilvers, IE 2155 dans — Kopenhag 21 senfon. konser — Kowno 21 senfon konser — Lyublinna 21 orkestra — Lille ve Limoges 2130 kon- ser — Londra 2140 Elektra operası — Lyon 2130 orkestra — Ostrovo 21,40 or- kestra — Marsilya 2130 konser — Midland 2140 piyano Rad. Paris 2130 Fiüte enehantöe operası — Sofya 21 konsere devam — Sottens 21 salon muzikası — Varşova 21 muzika. Saat 2 de Danzig 22 orkestra — Deutsehl 8. 22 orkestraya devam — Frankf. 22 konser — Hambg. 22 konser — Kolonya 22 opera | havaları — Leipzig 22 konsere devam — Münih 22,20 salan muzikam — Saarbr. 22 konser — Stutig. 22 güzel plâklar — Vi- yana 23 opera konseri — Belgrad 27 Peer Gynte devam — Bordo 22 keman ve pi- yano — Brüksel 22 orkestraya devam - Brüksel II 22 hafif muzika — Budap. 1 22 konsere devam — Bükreş 22 salon mu- Zikası, 2245 Rumen orkestrası — Droltviç 2235 salon muzikası — Florans 2205 as- keri muzika — Hilvers, LI 2240 hafif mu- zika — Lille ve Limoges 22 konsere de- vam — Londra 22 operaya devam — Lyon orkestra — Milâno 22 senfon. konser — Rad. Paris 22-öperaya devam — Prag 2230 salon muzikası — Roma 22 Simon Boceanegru operası — Stokholm 22 tak- Berlin 2330 güzel plâklar — Deutschi.&. 2030 konser — Hambg. 2880 konser — Viyana 23,20 gece konseri — Diğer Alman istasyonları Kolonyadan naklen 2330 - 1 eğlence ve dans — Brüksel 2330 caz- band — Budap. 23 salon muzikası — Dro'twiç 23,15 salon muzikası, 23,55 - 1 dans — Fiorans 23 dans — Hüvers, TI 2840 konser — Lyublana 23,15 operet İspanyol muzikası — Rad. Paris 23302 Alman istasyonları 24 Kolonyadan nak- 4 meli e, SAA enibend — Droltviç ie kadar dans Hüvers, 1 Kopenhag 2415 İZ ZONİ öiktaş Suad Park Por (Ga) dem. Dalar MR: ki Yeni $ : yn a #alki tevdi etmeleri, sında görüşmeler olmuştur, Başvekil hallinde tedkikler Neticede daimi gergi yeri ve binası meselesi sureti katiyede halledilmiştir. Başvekil B. Celâl Ba- yâr dün gece Belgrada ketinden | evvel kendisini teşyi denler arasında bulunan Milli Sanayi birliği kâtibi umumisi B. Halit Güleryüze: — Daimi sergi binası için size mü- sait, güzel bir yer buldum, demiştir. Taksim kışlası yıktırılacak Belediyenin, B. Prost tarafından ha- aırlanan imar plârının talbikine sar- #edilmek üzere beş milyon liralık bir istikraz akdedeceğini dün yazmıştık. Bu para ile hemen yapılacak işler ara- sında Taksim stadyomunun bulundu- ğu Taksim kışlasının istimlâkile bu- rada bir sergi binası inşası ve Taksim meydanının tanzimi vardır. 'B. Prostun plânına göre, kışla ile yanındaki garaj, Taksim meydanın- daki elektrik sergisi, Camlıköşk ve bu adada bulunân sair gazino ve kah- veler tamamile istimlâk edilecektir. Taksim kışlası, karşısındaki eski Ta- limhane meydanı İle birlikte, meşru- tiyetin iptidalarında bir Fransız şirke- tlne satılmıştı, Tapu kayıtları üzerin- de yapılan Ledkiklere göre, kışla ve müştemilâtının beş yüz küsur bin 1i- raya istimlâki kabil olacaktır. Kışlanın arka tarafıda bugün imalâthane, gâraj, depo gibi kullanı- Jan bazı binaların vergi kayıtlarına tesadüf edilememiştir. Bu parçalar da dahil olduğu halde, kışla ile bütün | müşlemilâlının nihayet allı yüz bin | liraya istimlâk edilmesi mümkündür. | Tahmin edilen bu kıymet elde bu- Junan İstimlâk konununun hüküm- lerine göre hesap edilmektedir. Kış- Janın sahibi olan Emlâk şirketi, Bele- diyenin istimlâk kararından evvel kış-! la ile müştemilâtim Yıktırıp burasını | tapu marifetile ifraz ettirirse, burada” | ki arsalara yeniden kıymet konaca- ğından, ileride bu sahanın istimlâki | belediyeye daha fazlaya malolacaktır. ! Bu sebeple bir an evvel istimlâk işine başlanmak isteniyor. Belediyenin yapacağı istikraz mua- melesi neticelendikten sonra bu hu- susta derhal faaliyete başlanacaktır. Muhatap yalnız Emlâk şirketi oldu- una güre, istimlâk hususunda tebliğe sid kanuni merasim daha kısa bir za- | manda tamamlanacaktır. Bü bakım- dan, istimlâk muamelesinin - istimlâk bedeli yüzünden muhakemeye intikal etse bile - birkaç ay içinde ikmal edi- lerek yaz sonunda kışla ile müştemi- Iâtının oyıktırılmasına başlanacağı tahmin ediliyor. Taksim kışlası ile müştemilâtının sahasında yapılacak sergi binasının plânı da B. Prost tarafından hazırla- nacaktır. Sergi binası geniş ve güzel olasicak, tiyatro, sinema, İstirahat salonlarını da ihtiva edecektir. Büyük balolar burada verilebilecektir. İstimlâk muamelesi netlcelendik- İskân umum zelzelesi felâketzed: tedkik etmek ve bunların iskânı lerile meşgul olmak üzere Kirşehire gilmi; Pölâketzedeler için: hükümet, mec- listen 500,000 liralık tahsisat İs mişti, Meclis tasdik eder etmez bu para ile derhal inşaala başlanmak üzere hazırlıklar yapılmaktadır. Kırşehirde 6,000 ev yıkılmıştır. Bunların yerine, 500,000 liradan baş ka ileride ayrılacak diğer tahsisat larla yeni evler yapılacaktır. Beher evin 500 liraya çıkacağı hesab edil miştir. Şu vaziyete göre ilk plânda 1,000 ev yapılacağı anlaşılmaktadır. Bu 1,000 evin meydana getirilme- sinden sonra da inşaata peyderpey devam edilecektir. Felâketzedelere bir taraftan çadırlar gönderilmektedir. İstanbuldan da Kırşehire 250 ça « dır gönderiimiştir. Kızılaya ait olan bu çadırlar göçmenler için iskân mü- dürlüğü emrinde bulunuyordu. Bu sene göçmenler için İstanbulda ça dıra .lüzüm olmdaığından bunlar Karşehire gönderiimişüir, Orman fakültesi talebesi Aydın ve Aütiliyi havalisine giden kafile İzmirde ted- kikler yaptı © İzmir (Akşam) — Aydın ve Antal- | ya havalisinde tedkikler yapacak olan Orman fakültesi üçüncü sınıf talebe- leri, profesörlerile birlikte İzmire gel- diler. Oman başmühendisi ve arka- daşları, Ziraat mektebi müdürü ve muallimleri tarafından karşılandılar ve Burnova Ziraat mektebine misafir edildiler. Wvvelâ İzmirin parkları gezildi: Bu parklar şehrin güzelliği hususunda büyük bir rol oynamaktadır. Bürno- vadaki nebati hastalıklar enstitüsü ve Karşıyaka orman fidanlığı gezil- di, Meslek bakımından bu son ziya- ret çok faydalı oldu. 15 hektar geniş- liğinde olan orman fidanlığı motör- lü tulumbalar tarafından sulanmak- tadır, Fidanlıkta çok muhtelif çam nevileri, Gladiçya, Okaliptüs ve saire yardır. Fidanlıktan parklara, müesseselere fidan veriliyor. Kadifekale için 2009 çam fidanı verilmiş ve iyi netice alın- mıştır. Burası memleketimizin en mü- kemmel fidanlıklarından biridir. Bu- rada talebeye bir çay ziyafeti verildi, mesleki konuşmalar yapıldı. Kafile İzmirden Denizliye hareket etti. ten sonra sergi binası, kısmen beledi- ye, kısmen de Emlâk bankası bütçe- lerinden ayrılacak tahsisat üzerine her İki müessese tarafından inşa edi- lecektir. IKırklık Fransızca sözlü gayet güzel bir film. Bu akşam SAKARYA Sinemasında SİNCLAİR”. LEWİS'in meşhur romanından iktibas edilen Kadın MARY ASTOR — RUTH CHATTERTON ve WALTER HUSTON tarafından fevkalâde bir tarzda temsil edilen ve asri vakayii musavver olan İlâveten: PARAMOUNT JURNAL. Yerlerinizi evvelden aldırınız. Telefon: 41341 Umumi menfaat namına telefon şebekesinin tevsii için “ee Encümence istimlâkine karar verilen Tahtekalede arsası dahilinde 61,70,71 parsel sayılı arsalar istimlâk olunacağından alâkadarlara tebligat makamına kaim ol- mak üzere ilân olunur. (2657) Çocuk Esirgeme kurumu genel merkezinden: Sinema koltuğu yaptırılacak Ankarada olduğumuz sinema için 600-700 koltuk yaptırılacak- İç iye m i tır, Şeraiti öğrenmek isteyenlerin 10 gün zarfında genel merkez muhasebe mü- dürlüğüne müracaat etmeleri, inhisarlar umum (2616) müdürlüğünden: 'Pulathane ve İzmirdeki Tütün depoları inşaatını kontrol etmek üzere iki mimar veya mühendisin müsait şeraitle istihdamına lüzum gönğimüştür. Talip olanların inşaat şubesine müracaat ederek ehliyet ve hüviyetlerini müş'ir ve- (2518) hindi söyl BS. AEERESEFHİ, z pm ee EE SÖplBiİS8 SEBE BE SİZSUESESE HEŞ ew 354