8 Nisan 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Açık teşekkür Sahife 4 Tarihi bir hatıra (Baş tarafı 1 inci sahlfede) -- Eskiden sakalınız vardı. — İhtiyarladım... Düştü! Bay Basarya, gayet neşeli, çalâk bir zat ...Hep birlikte, encümenlere mahsus odalardan birine girdik. Et rafını aldık. Tabiatile, ilk sual; — Türkiyeyi nasıl buldunuz? Osmanlı Nazırı güldü; — Hemen şimdi geldik... Vapur- dan iner inmez doğru buraya Yıl- Heyecanını gizliyemiyerek anlattı; — Yirmi beş senedenberi Türkiye- ye gelmemiştim. Vatanıma tekrar kavuştuğum için ne kadar sevinçli olduğumu görüyorsunuz... Bir çey- Tek asırdır türkçe konuşmıyordum. Türklüğün şanlı mazisinden Yu- kufla bahsetti, Tarihimizin şanlı kı- sımlarına fili iştiraki de vardı: -— Bu saraya evvelce iki vesile ile geldim. Abdülhamid âyan ve mebu- sana burada bir ziyafet vermişti. Bi- rinci ziyaretim bu. İkincisi de, Abdül- hamdi tahttan indirdiğimiz güne te- sadüf ediyor: 1909... Ben, Jüntürk komitesinin müessislerindernim! Bundan sonra, bay Basarya, Ata- türk devrinde geçirdiğimiz büyük in- kılâplardan, takdirle, hayranlıkla, cuşkunlukla bahsetti ve nihayet: — Bana burada eski arkadaşlarım «misafir» diyorlar. Ben misafir deği- Tim, Türküm. Kendi vatânımdayım!.. Buraya gelmemden istifade ile bol bol gezerek eski halıralarımı anacağım. Şişlideki evimi ziyaret edeceğim. Çok bahtiyarım, Diğer bir celse aralığında, bay Ba- saryayı yalnız buldum, Ve dedim ki: — Siz, sultan Hamide hel'edildiğini tebliğ edenler arasındasınız. Lütfen bu hadiseyi bana tafsilâtile anlatır mısınız? — Yine bu saraydaydı... Altı kişi- Tik heyetimiz, arabalarla, yine bu günkü yollardan çıktık. . O günü çok eskiden görülmüş bir rüya gibi gözle- rimin önünde canlandırıyorum. He- yetimizde, Esad paşa Toptani, Karasu Efendi de vardı. — Hangi odaya girdiniz? : — Bunu şimdi tayin edemiyeceğim. Fakat sultan Hamldle karşılaşmamı- zı hatırlıyorum: Hayli loş bir adaya alınmıştık, Hünkâr bir paravananın arkasından önümüze çıktı. — Paravananın yn1? — Galiba paravana başka bir oda- nın kapısı önüne konulmuştu. Hiç unutmam: Padişah, eskiden gördü- güme kıyasla fevkalâde solmuş, sa- rarmış, kanburlaşmıştı. Burnu da her zamankinden daha ziyade büyümüş hissini veriyordu. Çenesinin titrediği- ni hiç birimiz gözden kaçırmadık. — Kendisine, doğrudan doğruya: (HaV'edildiniz! ) mi dediniz? — Hayır... Karasu efendi konuştu ve Reşad efendinin sultan Mehmeği hamis ismile padişah olduğunu haber verdi, Abdülhamid, «pekâlâls dedik- den sonra, bariz bir heyecanla: « — Hayatım masun olacak mı? Buna dalr bana temingt veriyor mu- sunuz? - diye sordu. « — Evet! - dememiz üzerine, Ab- dülhamid: « — İstanbulda kalmamı da temin | eder misiniz? - dedi. « — Bizler buna karışmak salâhi- yetinde değiliz. Milletin meclisleri ne- rede kalarağınızı kararlaştıracaktır! - dedik. «Ve saraydan ayrıldık. #* Bütün bir Osmanlı tarihinin canlı bir vesikası halinde olan bay Basarya, Yıldız sarayının dekoru içinde, büs- bütün enteresan olmuştu. Fakat ta- Hin şu garabetine bakınız: Bugün de yine bu sarâyda, ayni şahsiyet, bam- başka bir tarihin, Balkanlar devleti muazzaması tarihinin pek mühim rollerinden birini oynuyor: Dest mil- Jetler arasında bir vasıl çizgisi halin- de bulunuyor. - Va- Nü) Blum çekilince (Baş tarafı 1 inei sahifede) Pöpl gazetsei şöyle yazıyor: Cuma akşamı hiç şüphe yok ki, â- yan meclisinde yeni bir kabine buh- Tanı açılacaktır. Bunun neticesini İ- 8e şimdiden kestirmeğe imkân yohkur. Epok da şu mütaleada bulunuyor: Reisicümhür Beşvekâleti Daladi- yeye tevdi edecektir. Daladiyenin Başvekil muavinliğine Bulm ile mâ reşal Peteni davet etmesi kuvvetle muhtemeldir. Umum mütekaldini askeriye cemi- | yeti reisi Rıfat Özdemiroğlunun ce- maze merasiminine iştrlâk ile ebedi medlenine kadar götürmek zahme- tini esirgemiyen, gerek bilvasıta ve gerekse tahriren beyanı taxiyet Tüt- funda bulunan akraba ve ahbabları- muza ayrı ayrı teşekküre teessürü- müz mâni olduğundan muhterem gazeteniz vasıtasile teşekkür ve min- nettarlığımızı arzederiz. Refikası o Oğlu Hüsniye Biraderi | Reşid Muzaffer | Bürhan Arpad Semiha Güzelhisa NİKÂHLANDI İstanbul 7/4/938 “Mesud bir evlenme Sabık İzmit mebusu Hamdi Namık Gör kızı Handan'la Ziraat Vekâleti müşavirlerinden Nesip Karaçay'ın oğ- Iu kıymetli gençlerimizden Yusuf Karaçay'ın nikâhları dün Kadıköy Cümhuriyetin onbeşinci yılı Şenlik hazırlıklarına başlan- mak için bir komisyon kurulacak Cümhuriyetin 15 inci yıldönümü münasebetile yapılacak büyük şen- Jiklerin hazırlıklarına şimdiden baş- Janmak için bir komisyon teşkil edi- lecektir. Bu komisyon, şehrin tenviri, süslenmesi ve bayramın gayet oriji- nsl bir surette kutlanması hakkında bir program hazırlıyacaktır. Komisyon ayni zamanda şehrin muhtelif mevkilerine talik edilecek vecizelerin tesbitile de meşgul ola- caktır. Belediye İle elektrik şirketi arasın- da, şehirde daimi tenvirat tesisatı için yapılan mukavelenin de bu gün- lerde tatbikine başlanacaki Şehir bandosu iki ekibe ayrılacak Şehir bandosunun mili bayram- larda şehrin müteaddid meydan ve mahallerinde konser verebilmesi için kadrosunun genişletilmesine karar verilmiştir. Kadro ikiye tefrik edile- cektir. Bir-ekip şehrin. bir yerinde, diğer bir ekip te şehrin diğer bir ye- rinde çalışacaktır. Bu maksadla 938 bütçesine tahsisat konulmuştur. NİKÂH “TÖRENİ Bayan Müfide Tura ile bay Doktor Hakkı Ogan'ın nikâhları Beyoğlu ev- lenme dairesinde güzide bir heyet hu- zurunda ilçebay Bay Danış tarafın- akdedilmiştir, ki B. Şuşnig göz hapsi altında aa 8 Nisan 1978 v8 — B, Hitlerin nutku o (Pariste nümayişler; Almanyanın tarihi hicap Eski Başveki n vaziyeti teşkil eden yaprakları birer sürgüne tekabül ediyor Berlin 7 (A A.) — «Havas ajansı muhabirinden:» Alman istihbarat bü- rosu, B. Şuşnig'in tâbi tutulmakta ol- duğu göz hapsi rejiminin tadil edil- miş olduğunu haber vermektedir. Eski Avusturya başvekili, artık sivil müfettişler tarafından doğrudan doğ- ruya muhafaza altında bulundurul- mamakta, gazetelerini ve mektubları- nı serbestçe almaktadır. Yarı resmi Alman ajansı, B. Şuşni- g'in vaziyetinin enteresan olduğunu çünkü eski başvekilin adliye nazırı iken istimal ve hattâ suiistimal etmiş olduğu sürgünlüğe tekabül etmekte bulunduğunu yazmaktadır. Alman istihbarat bürosu B. Şuşni- g'in oğlunun halihazırda elzvitlerin Kalkburg'daki Aristokratik zaviyesin- de bulunduğunu ilâve ediyor, Kendisi ihtimal, tatillerde babasını ziyaret edecektir. Ayan Amerika bahriye bütçesini tasvib etti Vaşington 7 (A.A) — Âyan mecli- si, 1939 senesi harbiye bütçesini tas- yib etmiştir, Bütçe 491 milyon dolara baliğ bulunmaktadır. Şimdiki bütçeye nazaran 76 milyon fazlalık vardır, İngiliz Harbiye nazırı Ro- maya gidecek Londra 7 Ç(AA.) — Öğrenildiğine göre yakında Malaya gidecek olan Harbiye Nazırı B. Hor Belişa, B. Hit- ler'in İtalyayı ziyaretinden evvel B. Mussolini ile görüşmek üzere kısa zaman için Roma'da kalmak tasav- vurundadır, İngiltere tayyare hücumları- na karşı silâhlanıyor | Londra 7 (A.A) — Deyli Telegraf gazetesi büyük harflerle verdiği bit haberde İngilterenin şark ve cenubu şarki sahillerinde başlan başa hava müdafaa bazları tesis olunacağını bil- dirmektedir, Bu bazlara nruhtelif çap- ta yüzlerce hava müdafaa topları yer- leştirilecektir. Amerika Almanya ile harb edecek mi? Nevyork 7 (A.A.) — «Amerikan e£- kârı umumiye enstitüsün Amerikalı- lara şu suali irad etmiştir: Hayatınızda Amerikanın Almanya ile harbe girdiğine şahit olacak mısı- nız? Menfi cevaplar, yüzde 54 ve müsbet cevaplar yüzde 48 nisbetindedir. 74 İsveç mebusunun İspanyaya selâmı İstokholm 7 (A.A) — İsveç parlâ- menlosunun 74 azası, 58 sosyal de- mokrat, 7 halkçı, 5 komünist, 3 sosya- Hst ve bir ziraatçi, Barselona hükü- metine bir telgraf çekerek hürriyet ve demokrasiyi müdafaa eden İspanyol milletine sevgilerini bildirmişlerdir. Gümrük ve İnhisarlar vekili şehrimizde Dün şehrimize gelen İnhisarlar ve- kili B, Rana Tarhan gümrüklerde ve İnhisarlarda tedkikata başlamıştır, K ceği haftanın İngiltere Amerikanın tek-| birer kopardım diyor Salgburg 7 (A.A) — B. Hitler dün burada muazzam bir halk kütlesi kar- Şısında bir nutuk söylemiştir. Führer, «Şerri yaratmak istiyen 'kuvvetse, benzetmekte olduğu B. Şuş- | nige hücum ettikten sonra «Alman- yanın tarihi için hicab teşkil eden yaprakları her sene birer birer kopar- mağa muvaffak olmuş» olduğunu söylemiştir. B. Hitler, sözüne devamla şöyle de- miştir: «— Ahlafın ve tarihin hükümetim zamanında Alman milletine en büyük menfaati temin etmiş olduğum su- retindeki hükmü tasdik edeceğini zan- nediyorum.? Bir sinema yıldızı evleniyor Büffala (Nevyork) 7 (AA) — Si- | nema yıldızlardan Yil Pons yakında radyo orkestra şefi Andre Kostelaneç ile evleneceği haber verilmektedir. Siyasi mülteciler lifine müsaid cevap verdi | Londra 7 (AA) —Lord Halifaks, Amerikanın Londra sefiri B. Kenedi'- ye Amerika tarafından İngiltere hükü- metiyle diğer birçok devletlere verilmiş olan ve Avusturyalı ve Alman siyasi muhacirlerin işiyle meşgul olacak bey- nelmilel bir komisyon indasına müte- allik olan teklifine İngilterece verilen cevabı tevdi etmiştir. İngiliz cevabi nolası, İngillere hü- kümetinin Amerikan te ini ilham et. miş olan endişe hislerine işlirak etmek- te ve mümkün olduğu kadar geniş bir nisbet dahilinde bu teklifin tahakkuk *sahasına isali hususunda mesai birli- ğinde bulunmak arzusunu beslemekte olduğunu beyan etmektedir, Muhtıra, Vaşington tarafından yapı- Jan teşebbüsün şümulü hakkında bir- çok mülâhazaları ihtiva etmekte ve ha- li hazırda mülteciler için mevcut olan teşkilâtların işlemesi hususunun mazi- de olduğu gibi temin edilmesi mütslâ- | asını izhar eylemektedir, İngiliz diplomasi mahafili, Amerika | tarafından kendilerine müracaat edi- len 15 hükümetin Amerikan teklifini tasvip etmiş olduklarını tasrih etmek- tedir. Pazartesi akşamı O9da Kadıköy Süreyya | sine- masında BAY - BAYAN | büyük operet 3 perde. Yazan: Mahmut Yesari, Beste; Seyfeddin Sezal Asal kardeşler. Büyük ORKESTRA i buluni | polis tarafından yavaş yavaş da; 9 Nisan yarınki cumartesi ile 12 Nisan Akşamları saat 21 de FRANSIZ tiyatrosunda Sayın İstanbul Vali ve Belediye Reisi ile Yugoslavya Jeneral Konsolosluğu himayesinde STRADİYARİUS viyolonu ile en meşhur Yugoslav viyolonisti BALOKOViÇ Tarafından 2 Türk - Yugoslav musiki festivali (Baş tarafı bir ahifede) iş olan on sekis liklerin ve bankala nn mukavemetlerini kırmak, İspanya hududunu açtırmak, fabrikaları işgal eden amele ile tessnüdümüzü göster“ mek hususundaki azmimizi isbat için bütün sosyalistler, komünistler, anar- şistler, cümhuriyetçiler, cümlemiz bu akşam saat on sekiz otuzda âyan bina- © sı önüne, Hükümet, bu nümayişi men- etmiştir, X Paris 7 (A.A.) — Hükümetin men- etmesine rağmen Sen sosyalist fedo- rasyonu bu akşam saat 18,30 da öyan meclisi önünde yapacağını ilin etmiş olduğu hümayişten vaz geçmiyeceğini bildirmiştir. 1 Paris 7 — Sosyalist federasyonunun tezahürata davet saati olan saat 18,30 da polis müdürü, âyan meclisi sarayı etrafında toplanmış olan mühim in- zibat kuvvetlerini teftiş etmiştir. Biraz sonra 50 kadar tezahürcü, enternasyonal marşını söyliyerek Lükesmhurg bahçesi boyunca Medicis sokağından ilerlemeğe (başlamıştır. Bunlar, pek çabuk bir surette dağıl- mıştır. Bir müddet sonra kuvvetli bir teza- hürcü kolu Suplo sokağından sökün etmiş, bir takım karışiklıklar olmuş ve bir çok camlar kırılmıştır. Bu kol âyan meclisine gitmek isterken zabı- taca püskürtülmüştür. Saat 18,45 de, bir kaç bin tezahür- cü, bulvar Sen - Mişelde toplanmış © rdu. Bu tezahürcülerle bir kaç kişinin hafif yaralanmasına s€- bep olan kısa bir kargaşalıktan son- ra hiç bir hadiseye mahal verili mıştır. Tezahürcüler, «ki &yan meclisi? diye bağırmışlar Bir İngiliz vapuru kayıp Londra 7 (AA.) — Kardiften' 8 martta Venkuvere hareket eden Ang- lo Ostralian adındaki 5.500 tonllâto- Tak İngiliz vapuru 14 marttan beri kayıptır, Tayfası 38 kişiden mürek- kepti. —————— ŞEHZADEBAŞI. TURAN o TİYATROSU Bu akşam Sanatkâr Naşid ve arka- daşları, Hakkı Ruşen ve Eyüb Sabri birli Matmazel Miçe - çet veryetesinii iştirâkile APAŞLAR KAHVESİ Komedi 3 perde CEMAL SAHİR © Aşk resmigeçidi Büyük Paramount Operetini bütün mu- zikalarile ve yeni dekorlarla pek ya- kında temsil edecektir. N TÜRK | Sinemasında ilâ- veten: BAHÇE DELi PER en büyük filmi bıyin MELEK 1- KADIN KALBİ BARBARÂ STANWYXCK — JOEL MAC CRFA Kadın kalbi: Saat 4,00 — 7,00 — 10.00 de gösterilir. SARAY 2 büyük SENENİN EN MUAZZAM - EN MUHTEŞEM - EN NEFİS - EN ZENGİN VE EN GÜZEL ŞAHESERİ MEZARI TÜRKÇE SÖZLÜ - TÜRK MUSİKİLİ, filmi SARAY ve İPEK sinemalarında başladı 2 - AŞK OYUNLARI LORETTA YOUNG —TYRONE POWER Aşk oyunları saat 2,30 — 5,30 — 8,45 de gösterilir. filim dirden