8 Nisan 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r T B Aylık san'at ve salon mecmuası ..„ S3]fl ! 4İiyt t um huri tSTANBUD C A G A L O G L U • Telgral ve mektub adresi: Cumburlyet, tstanbul • Posta frutusu: tstanbul No 246 Telefon: Baflmunarrlr ve evl: 22366 Tahrlı heyetl: 24298. tdare ve matbaa fcısnu 24299 • 24290 f Hilminin kolleksıyo işjdilmedik Hikâyeler Esrarengiz fevkalâde hikâyeleıdır. Yazan : Edgar Pqe Çeviren : Siraceddin Cuma 8 Nisan 1938 No. 38. Fiatı 100 k£ruş V. Hilmi Kitabevi Balkan Antantı Adliye Vekili ve Başmuharririmiz ve Balkan matbuatı dîkkate şayan birer nutuk söylediler Kütlelerin temayüllerini yakından takib eden uyanık Balkan matbuatları müsbet yolda çalışmaktan bir adım geri kalmamıştır. alkan Matbuat Birliğinin üçüncü konferansı dün öğleden sonra Yıldiz sarayı salonlannda açıldı. Delegasyon reislerinin uzun uzun alkışlanan nutuklarından çıkan samimî manaya nazaran bir hafta sürecek olan mesaiden müsbet neticeler ümid etmekte Jıaklıyız. Dün, söz alan hatiblerîn de îşaret ettikleri gibi bütün çalışmalar Balkanlılann kalbinde esasen yerleşmiş bulunan kardeşlık rabıtalannın inkişafını temin gayesini gütmektedır. Bu yüksek idealin bu sene de kuvvetli bir adım daha kazanması bütün Balkanlılar, fakat bilhassa kongreyi kucağında barındırart Istanbul için unutulmaz bir sevinc kaynağı olacaktır. •I* 5{5 »7» Balkan Ekonomik ve Matbuat Muvazene vergisine aid tahfif lâyihası Mecliste kongreleri merasimle açıldı Encümenlerde bugünden itibaren müzakere edilecek olan lâyiha ile muvazene vergisi kanununun 1, 2 ve 3 üncü maddeleri değiştirilecek Ankara 7 (Telefonla) Muvazene vergîsini hafifleten kanun lâyihası Meclise verilmiştir. Hü kumet bu lâyiha ile vergi işini yüzde ondan yüzde sekize indirmekle beraber kanunun vergiden istisnaya tâbi tuttuğu istihkak miktarının tesbitine daha adılâne bir şekil vermiş bulun maktadır. Hükumet, mucib sebeblerde bu lâyihayı şu suretle izah etmektedir: «Sahası gündengüne genişlemek te olan âmme hizmetlerinin istilzam ettirdiği masraflan karşılıyacak olan varidat membalannın randımam da gözönünde tutulmak suretile yapıla cak tahfif şekilleri üzerinde muhtelif hal tarzlannı tetkik eden hükumet, bu tahfifin muvazene vergisini indirmek suretile tahakkuk ettirilmesini en münasib bir hal tarzı olarak görmüştür. Bu kanunla yapılan tahfifin bütçe mize tesiri 1936 malî yılı tahsilât vaziyetine göre (3,578,358) liraya baliğ olmaktadır. 1937 malî yılı tahsilât rakamlan ele alınırsa bu tesir 3 milyon 940,845 liradan aşağı olmıyacaktır. Filhakika 1937 malî yılmın dokuz aylık muvazene vergisi tahsilâtı 16,381,761 liraya baliğ olmuştur ki lArkast Sa. 8 sütun 3 iel Balkan Matbuat Birliği kongresinden bir intıba Yugoslav murahhaslan bir hasbıhal esnasında Ekonomik Konsey içtima halinde Frankistler Leridadan Akdenize yürüyorlar Adliye Vekilimiz Şükrü Saracoğlu Ekonomik Konseyde ve matbuat kongrtsinde Başmuharririmiz Yunus Nadi açış nutuklarını söylerlerken Milletleri birbirlerine yaklaştiran başlıca \asıfları düşünecek olursak ilkönce şunları hatırlanz: Kültür yakmlığı Siyasî olgunluk Müşterek endişeler Müşterek menfaatler. Matbuat, bu vasıflarm sadece bir ifade vasıtası değıldir. Onun başlıca vazifesi muhitte neşvünema bulan hislerin ve temayüllerin inkişafına elinden geldiği kadar yardım etmektir. Bir gazete, muvaffakıyetinm sırrını okuyucularınm fikirlerine uygun bir neşriyat sistemi takib edebılmesine borcludur. Yazılannda, halkın hislerine ve arzularına göre hareket edermyen bir gazete kör topal kalmağa mahkumdur. Fakat halkın sevgisini kazanmış olan büyük gazetelerin kütle üzerındeki müsbet tesirleri de inkâr edilemez. Gazete ile okuyucular arasmdaki münasebet, iki candan arkadaşı birbirine bağlıyan sevgiye benzer: Karşılıklı irimad şarttır. Dünyanın her tarafında matbuata dördüncü kuv\ret denilmesinin başlıca sebebi de ancak bu olabilir. O halde, Balkan milletleri arasmdaki samimî yakınlığın ve işbirliğinin esaslannı tetkık ederken bütün bu düşünceleri gözönünde bulundurmalı ve kurulmuş olan sağlam binanın hakikî mahiyetini tebarüz ettirmeliyiz. Kültür yakmlığı ve siyasî olgunluk, asırlarca beraber yaşamanın telkin ettiği mütekabil sempati halklarımızın ruhunda Balkan Antantma doğru kuvvetli bir zemin hazırladı. Müşterek endişeler ve müşterek menfaatler, milletler arasmdaki anlaşma zeminini sezen devlet adamlanmızı harekete geçirdi. Kütlelerin temayüllerini yakmdan takib eden uyanık matbuatlarımız müsbet yolda çalışmaktan bir adım geri kalmadılar. Ve işte böylece büyük eser kurulmuş oldu. 5fî 5(S 5j» Ingiltere, mevcud şartlar dahilinde Ispanya işlerine müdahale etmemekte devam kararını verdi Kongvenin faaliyeti Ekonomik konseyde Dört devlet şefine tazim telgrafları çekildi ve inti Antant heyetleri şefleri hab edilen tâlî komiteler faaliyete başladı de hararetli nutuklarla reise mukabelede Balkan Matbuat Birliği kongresi dun etmiştir. bulundular saat 16,20 de Yıldız sarayında mera Kâtıbler, Ercümend Ekremle Mat simle acılmıştır. Geçen sene Atinada yapılan toplantısında reis vekilliği yap mıs olan Yunan basmurahhası M. Se feryadis celseyi açarak, kongre riyasetıni Türk mıllî komitesı rivasetıne devrettığini bildirmis ve alkıslar arasında Başmuharririmiz Yunus Nadiyi kürsüye davet buat Umum Müdürluğünden Nazlı Osmandılar. Balkan Antantı Ekonomik Konseyi dün saat 1 7 de Yıldız sarayında HariciKongre reisinin nutku Kongre reisi Başmuharririmiz Yunus ye Vekil vekili Saracoğlu Şükrü tarafınNadi, asağıdaki nutku fransızca olarak dan acılmıştır. Saracoğlu Şükrü, alkıslar arasında irad etmiştir. lArkast Sa. 7 sütun 5 te\ kürsüye çıkarak asağıdaki açış nutkunu irad etmiştir: Franko kuvvetlerinin yaklaşması üzerine Katalonyadan Fransa hududuna « Yüksek arkadaş ve dostum dok iltica eden İspanyollann perişan manzaralarrndan tor Arasın gaybubeti bana hassaten hoş Londra 7 (Hususî) İspanyol ihti • yat müşkülâtı dolayısile 25 martta yüz gelen bir \azifeyi ifa etmek imkânmı ve lâlcileri Akdenize doğru ileri hareket grama indirilmesine mecburiyet hasıl riyor. lerine bugün de devam etmişlerdir. olmuş olan gündelık ekmek tayınını 150 lArTcası Sa. 7 sütun I i e ] Frankistler, İspanyayı ikiye bölmek o grama çıkarmıştır. lan gayelerine yaklaşmaktadırlar. Barselon'da gece 9 dan sonra Bayan Fransa, Orta Avnıpayı tazyik ediyor Saracoğlu Şükrünün nutku Paris hükumeti, Çekoslovakya da bir taarruza Değerli bir Yugoslav uğrarsa Polonya, Rusya ve Romanyanın ne suretle san'atkârı sehrimizde hareket edeceğini resmen soruyor Frankistlerin tebliği Salamanka 7 Franko umumî ka rargâhı tebliğ ediyor: Navar kuvvetleri Ribargorzona nehrini geçerek Korsa'ya varmışlardır. Daha cenubda, Kastello de Farfana ve Salaguer'i işgal ettik. Keza, Forkalli ile Garumba tepesi de işgal olunarak Ortella Morella yolu tamamile düş mandan temizlenmiştir. Diğer taraftan gönüllü kıt'ası Şale mera ile Ebre'nin birleştiği noktaya varmışlardır. Guadalahara mmtakasmda hatlarımızı ileriye sürerek düşmanı takib ettik. her yer kapanacak Barselon 7 Valinin bir emirname * sile gece saat 9 dan sonra kahve ve tiyatrolar da dahil olmak üzere bütün müessese ve dükkânlar kapanacaktır. Saat 22 den sonra da ancak hususî müsaadesi olanlar sokağa çıkabilecekler • dir. İ İngilterenîn Ispanya hükumetlerine bir ihtart Londra 7 İngiltere hükumeti, Barselon hükumetine ve Frankist makamata Frankistlerin Katalonyaya karşı yapmaları muhtemel yeni bir ileri hare [Arkast Sa. 8 sütun 2 dei Balkan anlaşması, Yirmincî asnn en doğru, en ilari görüşlü, en verimli hareketlerinden biri olmağa namzeddir. Daha yirmi sene evvel karısıklık içinde yü NAD1R NADl lArkast Sa. 5 sütun 2 dei Fransanm geçen kabinedeki Hariciye Nazın M. Delbos, kendisinin yerine gelen M. Pol Bonkur'a Nezaret işlerini devrederken (Yazısı 6 nct sahifemizde) Değerli san'atkâr Zlatko Balokoviç Lerida 7 Havas ajansı muhabirin den: Lerida'da sükun hüküm sürmektedir Frankistler son muharebede ölenlerin defnile meşgul olmaktadırlar. Lerida'nın şarkmdan gelen şiddetli Değerli âlimin dün Üniversitede vertop sesleri işitilmiştir. diği ilk konferansı 6 ncı sahifemizMadridde halka verilen ekmek de bulacaksınız. Lerida şarktnda muharebeler Profesör Pittar'm mühim bir konferansı (Yazıst S inci sahifamızda) miktart artırıldı Madrid 7 Belediye meclisi, nakli