8 Nisan 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

8 Nisan 1938 CUMHURIYET Ekonomik konseyde Antant heyetleri şefleri de hararetli nutuklarla reise mukabelede bulundular IBastarafı 1 incı sahıjedei vaffakiyet temenni ederim ve bu toplan Türkiye Cumhuriyetı hükumeti namı tının memleketlerimizin menfaatlerine ve na memleketimize hoş geldiniz diyerek daıma daha mükemmel olarak inkişaf etBalkan Antantı İktısad komıtesinin 6 ncı mesini hepimizin arzuladığı antantımızm içtimamı açıyorum. menfaatlerine en müessir bir surette hiz Toplantınız Ankarada vuku bulan ve met etmesini pek yürekten dilerim.» dört müttehk deviet arasındaki tam görüş M. Argyropulos'un nutku bırlığile onları bağhyan sıkı tesanüdü bir Saracoğlu Şükrünün nutkundan sonra, defa daha göstermiş olan daimî konsey Yunan murahhas heyeti reisi M. Argy ıçtımaından bıraz sonra oluyor. ropulos irad ettiği nutkunda Hariciye Endışeli \e huzursuz bir âlemde, Bal Vekil vekilimizin samimî sözlerine hara kan müttefıklerinin barış ülküsüne hizmet retle teşekkür ettikten sonra ezcümle de etmek uğrunda sıkı çalışma arzularının miştir ki: gıttıkçe hararetlendiğini görmek hepimiz « îşte mütekabil emniyet hislerile için büyük bir kuvvet kaynağıdır. dolu bir muhitte tekrar toplanmış bulunuBu menfaatler ve görüşierdeki bu tam yoruz. Konseyimizin teşekkülündenberi birlik, yalnız sıyaset alanına münhasır deikinci defa olarak dost ve müttefik Türğildir. İktısadî gayretlerimizle de tamamkiyenin misafirperverliğine nail olduğu lanmakta hatta diyeceğim ki kuvvetlenmuzdan dolayı bılhassa mütehassis bu mektedir. lunmaktayiz. Toplantılanmız, aramızdaSulh, insanî bir ülkü olduğu için biz oki tesanüdün bir kat daha takviyesine nu seviyoruz. Fakat biz onu her şeyden hizmet ettiği için dört Balkan devleti a evvel umranımıza, refahımıza yaradığı rasındaki ekonomik faaliyetlerin inkişafıiçin sevmekteyiz. nı temin eylemektedir. Şu kadar kı bu umran, nizam altına aAramızda hüsnüniyet mevcud oldukça lınmalıdır ve Balkan Antantına, ancak bütün zorlukların kolaylıkla halledilebi menfaat ortaklığı yaratan bir iktısadî orleceğine kani bulunmaktayız. Bize gös ganisation'un vücude getirebileceği sağ terdığiniz yardımdan dolayı Yunan mu lam temeli bahsetmek maksadıle Balkan rahhas heyetinin teşekkürlerini bildirir Antantı azası arasında müsbet gayretler ken, fırsattan bilistifade büyük Türk milsarfolunmalıdır. letine refah ve Balkan milletlerini birbiBu imar ve tahkim vazifesi sizlere rine bağhyan sarsılmaz dostluğun takvi mevdudur, Baylar, ve hiç şüphem yok ki yesini temenni ederim.» Antant azalarının iktısadî münasebetle M. Tabakoviç'in nutku ri ve menfaatleri bakımmdan «Antant» Yunan başmurahhasından sonra söz da mükemmel bir organisation vücude alan Rumen murahhas heyeti reisi M. getirmek zaruretinde bulunduğumu, mü Tabakoviç de Saracoğlu Şükrünün nut zakeratınız esnasmda, gözönünde tuta kuna teşekkür ederek demiştir ki: caksınız. ' « Halihazınn zorluklarına rağmen, Baylar, konseyiniz teşekkül edeli çok Rumen murahhas heyeti Balkan Antan zaman olmadı ve yalnız ikinci defadır ki tının mukadderatı hakkmda beslediği memleketimizde toplanmış bulunuyor. sarsılmaz emniyetle ve ilk gündenberi Oyle iken vakıt vakit tekrarlanan top beslediği heyecanla Istanbula gelmiştir. lantılarınız gittikçe müsbet neticeler ver Biz buraya çalışmıya, bilhassa aramızdamektedir. Müzakerat ruznameleriniz, ki ekonomik bağları takviyeye geldik. gittikçe daha miihim meseleleri ihtiva et1935 te yaptığımız ilk toplantıdanbe miştir ve daimî konseyce tasvib olunan ri aramızdaki ricarî münasebat şayanı kararlarımz, millî faaliyetlerinizin hemen dikkat şekilde inkişaf, turizm faaliyeti bütün sahalarında tesir icrasından geri artmıştır. Dört Balkan devleti arasın kalmamıştır. Bundan ötürüdür ki, iktısadî da husule gelen anlaşmalar neticesinde meselelerin halli bütün dünyada gittikçe bloke paralar meselesi halledıldiğinden, zorlaştığı ve yorulmak bilmiyen gayret aramızdaki iktısadî münasebat bundan ler ve devamlı bir çalışkanlığı icab ettir sonra daha kolaylıkla inkişaf edecektir. dıği bu sırada bu toplantılara karşı gös Romanya hükumeti Türkiye ve Yuna terdığimiz alâka tamamile haklıdır. Fa nistanla yeni ticaret mukaveleleri akdet kat bızim mületlerimiz Ker türlü zorlukla mek suretile bu gayeye hizmet etmiştir. ra galebe çalmağa alışıktır. Her yeni enIttihaz edeceğimiz mukadderatın ga gel ancak bizi vazifemize hasn nefsetme yemizin tahakkukunu temin etmekle beğe tesvik edecek ve bu vazifemiz nekadaı raber birliğimizin kuvvetini bir kere daha zorluklu olursa onu tahakkuk ettirmek tebarüz ettireceğine kani bulunuyoruz. hususundaki şevk ve gayretimiz de o rçis Romanyalılar, Balkanlı müttefiklerile bette artacaktır. beraber Balkanlarda sulhun muhafaza ve Sizler, yüksek salâhiyetiniz önüne di idamesi için hiçbir gayretten çekinmemekilen meselelerin halline metod çerçevesi ğe azmetmiş bulunmaktadırlar. Bu makiçinde çahşan mütehassıslarsınız. Birleş sadla İstanbula gelmiş bulunuyorlar.», melerinizin her birini gerek demiryollan, M. Prediç'in nutku yollar ve deniz münakaleleri sahasında, Yugoslav Başmurahhası M. Svetislav gerek posta ve turizm meselelerinde pra Prediç de irad ettiği nutkunda Hariciye tik neticelerle bezendirdiniz. Türkiye Vekil vekilimize teşekkür ettikten sonra, hükumeti bu veçhile gösterdiğiniz amelî îstanbul toplantısının ehemmiyetini te kavramayı daima hakkile takdir etmiştir. barüz ettirmiş ve bilhassa mayıs bidaye Vazifelerinizin ifası emrinde Türkiye tinde tesis edilecek olan müşterek deniz hükumeti tarafından her türlü kolaylık yolu sayesinde dört Balkan memleketi alara mazhar olacağmızı sizlere temin ede rasındaki ekonomik münasebatın fevka bılirim. lâde inkişaf edeceğini kaydederek demiş, Dört müttefik milletimizi birbirine tir ki: bağhyan tesanüd ve samimiyet duyguları « Türkiyenin terakkiyatı bizleri sayesinde memleketimizde hoş vakit ge son derece memnun etmektedir. Toplancireceğinizi ümid etmekteyim. Münase tımız dört Balkan devletinin menfaat betlerimizin mümeyyiz vasfı olan ve böy lerini umumun menfaatine uygun bir şeklece meselelerin ruhunu kavramanıza le getirmeğe çahşacaktır. îstanbul top hizmet eden samimiyet havasmı, eminim lantısının bu sahada büyük bir muvaf ki, sizleri dostça kabul eden bu memle fakiyet kaydedeceğine kani bulunmakta kette kalacaksınız. yız.» Baylar, sizleri meşgul eden meselelerin Müteakıben reis Saracoğlu Şükrü hepsi refahımızı artırmak gayesini güt celseyi kapatmıştır. mektedir ki bu da sulhu kuvvetlendirmeBalkan Antantı Ekonomik konseyi bu ğe hizmet etmekten hâli kalamaz. Birçok sabah dokuz buçukta mesaisine devam esavaş ve badirelerden sonra, milletleri decektir. mizin, bu sulhtan ve onun semerelerinden Türk murahhas heyeti reisi Hasan Sâfaydalanmağa hakkı vardır. ka, bugün saat 13 te misafir murahhas Bu duygularla mütehassis bulundu lar şerefine Perapalas otelinde yüz kişiSum halde, calısmalarınızda tam bir mu lik mükellef bir zivafet verecektir. Kongrelerden intıbalar Kongrenin faaliyeti Dört deviet şefiııe tazim telgrafları çekildi ve intihab edilen tâlî komiteler faaliyete başladı (Baş tarafı 1 tnd sahifede) ve onlann bize getirecekleri güzel teklif« İlk defa 1936 da Bükreşte, geçen leri kararlara bağlamak üzere şimdilik yıl Atinada toplandıktan sonra bugün de onlann verimli çalışmalan neticelerine üçüncü defa olarak burada toplanmak intizar edelir1. ta bulunan Balkan Antantı memleketleri Aziz ve muhterem meslektaşlanm, Matbuat Bırlığinin muhterem mümessil müşterek bir vazifenin ifası maksadile lerini selâmlamakla mubahiyim. Teşek ^eldiğinız bu memlekette sizi bütün Türk külümüz dün bir bugün iki denilecek ka matbuatına sadık tercüman olarak bir dadar yeni olmakla beraber daha bugünden ha selâmlar ve cümlemiz için pek kıymetkalblerimızde yaktığı çok ısıtıcı ateşle olan konferans mesaisinin açıldığını az zamanda tahakkuk edeceği muhakkak beyan ederim.» pek parlak bir istikbal vadediyor. BirliM. Seferyadis'in nutku ğimizin hepimizi muhabbetli bir kütle yaBaşmuharririmizin çok alkışlanan bu pan hararetli kuvveti halin güzelliği ya nutkundan sonra, Yunan murahhas he nında istikbalin bu emniyetini bize kat yeti reisi M. Seferyadis kürsüye çıkarak iyetle veriyor. Şu basit sebebden dolayı ışağıdaki nutku söylemiştir: ki maksadımız esasen dünyanm şu köşe« Herşeyden evvel bu dost, cemisinde insanlığm şeref ve haysiyetine pek lekâr ve mültefit memlekete girdiğimiz muvafık bir iş olarak samimî kardeşlik denberi benim ve arkadaşlarımm kalb ve ciddî sulh gayelerine hizmetten ibaret lerimize nüfuz etmiş olan hissiyatı ifade tir. Avrupa memleketleri arasında Şima tmeme müsaade buyurulsun. Ben derin î Amerika Birleşik Devletleri gibi bir it şükran hissimizi yalnız yakın bir ailenin tıhadm niçin anlaşılıp tatbık olunamadı iatnimî muhiti içinde bulunmaktan müteğma şaşılır. Şimdiki zamanlarda dahi vellid heyecandan dolayı değil, belki çok müşkülâtı nakabili iktiham görünen bu samimî ve çok sağlam bir tarzda tezahür büyük idealin kültür birliğine sahib Av den bir dostluk idame etmekten müte • « rupa milletleri arasında peyderpey tak vellid gurur hissimden dolayı izhar et <* dir olunacağı ve nihayet tahakkuk yoluna mek istiyorum. dökülebileceği kutlu günlerin hululüne Diğer taraftan ben bu toplantıya vüntizaren işte Balkanlarda oturan millet:ude getirmeği tasavvur ettiğimiz esere er kendi aralarmda ahenkli bir kardeşlik karşı Elen matbuatınm hissetmekte ol< hayatı kurmağa muvaffak olmuşlardır. duğu derin itimadı ve mesaimizin ilerle* Balkan Antantınm diğer Avrupa milletmesi için bu matbuatın serdetmekte ol * leri için gıpta olunmağa lâyık açık manaduğu hararetli temennileri getirdim. sı budur. Bizim idealimiz, birçok noktalardan, Balkan Antantı bir siyasî kombinezon büyüktür. Ben yalnız şu nokta üzerinda mudur? Bunu inkâr etmeğe sebeb yoktur. ısrar edeceğim. Atinadaki ikinci konfeBu antant elbette ona iştirak edenlerin ransunızda Türkiye birind murahhası, maksadlarına hizmeti kadar siyasî bir bizi hararetle kabul etmiş olan memleket mahiyeti haizdir. Fakat bu antantta teba Şefinin Son Ekselâns Kemal Atarürkün rüz ettirilecek ehemmiyetli nokta şurası bir sözünü zikretmişti: «Balkan Antantınm düşmanlarî yoEdır ki o yalnız siyasî bir kombinezondan tur, şayed varsa onlar bizim düşmanlanbaret değildir. Onda milletlerin ve insanhğın sulh içinde pekâlâ bir kardeş ha mız değil, insaniyetin düşmanlandır.» Mesaimize başlamakta olduğumuz şu yatı geçirebileceklerine aid yüksek idealer de vardır, ve bu idealler müttefik mil saatte bu sözleri nasıl hatırlamamalı. Pek letler arasında ileri ehemmiyetle gözönü doğru olan bu hükümden yalnız insani yet fikri üzerinde tevakkuf edeceğim. ne almmış bulunuyorlar. Vazifemizm büyük olduğuna kailiz, Misal olarak Balkan Antantınm Balkanlarda idamesine azmettiği sulh mak çünkü kendi tekâmülümüz için çalışır sadını Balkan mılletlerinin iktısadî ve kül ken kendisine karşı hiçbir mânianın kıymeti olmıyan beşerin terakkisine de yartürel yaklaşmalarile de teyide karar verdım etmekte olduğumuzu hissediyoruz. miş olmasını zikredebiliriz. Ne hacet işte Demek büyük bir vazife ifa etmekte olbiz gazeteciler müttefik memleketler araduğumuzu hissederek çalışıyoruz.» sında bir matbuat birliği tesis etmekle bu M. Dragu'nun nutku davanın en canlı misalıni kendi varhğıRumen murahhas heyeti namına söz mızda gösteriyoruz. Hür ve müstakil alan Rumen elçiliği matbuat ataşesi M. Balkan memleketlerinin hür ve müstakil Dragu da gördukjeri dostane kabulden matbuatı müttefik memleketlerin müştedolayı teşekkürlerini bildirdikten sonra rek menfaatlerine olduğu kadar müttefik toplantının «ahbablık» havasmı tebarüz milletlerin daha ziyade anlaşmalarına ve ettirmiş ve demiştir ki: bu itibarla insanlık âleminin bu köşesinde « Bizim Balkan Antantı matbuadaha ileri bir sulh ve kardeşlik hayatının tınm ihdasma hâkim olan tam teşriki inkişafına hizmet ederken elbette siyasetin mahdud zaruretlerini geçen ileri bir mesai zihniyeti Belgradda ve Bükreşte medeniyet davası gütmekte olduklannı fıliz vermiş ve ^melî olarak memleketi . min payitahtmda tahakkuk sahasına girispat etmiş bulunuyorlar. miş ve yeni kuvvetler almış olduğumuz Aziz misafirlerimiz, sayın meslektaşcesaret verici bir sahasmda Atinada ıslah larımız, işte bugün sizlerin şahıslannızda edilmiş olan bu zihniyet, hiç şüphesiz îsböyle yüksek ideallere hizmet eden hakitanbulda şimdiden teneffüs etmeğe ba$katen güzide bir heyeti selâmlamakla şelamış olduğumuz bir muhaleset, nikbin * ref kazanıyorum. Hâdisenin izhar etmeklik ve cehd havası içinde kat'î surette te olduğu hakikat cümlemizin göğüslerini kemale erecektir.» iftiharla kabartmak lâzım gelen bir keyBundan sonra başaracağı işin henüz fiyettir. başlangıcında bulunan Balkan Matbuat Mensub olduklan devletlerin kurdukBirliğinin istikbalinden kuvvetle iimidvar, lan antanta tebiian kendi aralannda birolduğunu söyliyen hatib sözlerine söyle lik teşkil eden Romanya, Türkiye, Yu devam etmiştir: goslavya ve Yunanistan matbuatı hangj « Balkan Antantınm son mevludu vazifeleri görmek üzere bu işbirliğini tesis olan ve geniş ve yüksek bir camiada saf etmişlerdir? Milletlerin hayatlannda teşkil etmiş bulunan bizim matbuat an * kendisine dördüncü kuvvet mevkii verilfn tantımız, ahenktar menfaatlerimizle ta * matbuatın kıymet ve ehemmiyeti üzerinde mamile anlaşılma sahasmda bizi bir ara^ tafsilâta girişmeği zaid addederek Bal ya getiren herşeyi kuvvetlendirmeği is i kan Matbuat Birliğinin herşeyden önce tihdaf etmektedir. Bizi birleştirmekte o Balkan Antantını teyid ve takviyeye ka lan bağlan daima büyüyen hertürlü ayrar vermiş olduğunu ve bunun başlıbaşına rıhğın düşmanı olan bir tesanüd zihni m bir kıymet ve ehemmiyeti olduğunu söy yeti içinde kemal derecesine isal etmeğe lemekle iktifa edeceğim. Biz Balkan çalışıyoruz. Kalblerimizi ısıtan ve arkamemleketleri matbuatlan memleketleri daşlığımızm mana ve kıymetini veren bu miz arasında teyemmünen teessüs eden tesanüd hissini ve hatta aşkını ilân edi antantın yüksek mana ve kıymetini bili yoruz. yoruz ve bütün kuvvetimizle onun devam Bizler, Türkiyenin sinesinde gizle ve inkişafına çalışmağı üzerimize alıyomekte olduğu gencliğin de heyecanh ruz. kuvvetlerini, onun istikbale aid vaidleriBilerek ve severek deruhde ettiğimiz ni, fakat bilhassa realizmi, alicenabane vazifenin tevakkuf etüği umumî ve husu ihtirası, salim kuvveti, çetin iradesi, râra sî şartlan üzennde hepimizin açık bilgi olmaz metaneti, tükenmek bilmez kuvlerimiz vardır. Mütekabilen memleketle vei maneviyesi, vakfınefsetmiş olduğu rimizi ve milletlerimizi yekdiğerlerine da davaya karşı olan ihlâsını, icraatma olan ha iyi tanıtacak tedbirler üzerinde çalış vakurane itimadı, milletine karşı besle maklığımız ve bu yoldaki mesaimizin diği muhabbet ve şefkati yegâne bir hilmüsmir olabilmesi için de icabında hüku kat eseri vücude getirmiş olan harika metler nezdinde teşebbüslerde bulun Adamı tekrim ediyoruz. maklığımız lâzımdır. Peyderpey tahakBizim Balkan matbuatı antatımızm kuk ettirmeğe çahşacağımız bu kültürel amillerinden biri olmak sıfatile kalbimin ve teknik kültürel mesainin hangi nokta siddetli temayüllerinin tahrik etmekte ollar üzerinde toplanabileceği esas nizam duğu muhayyelemde pek yakın bir istiknamemizin esaslı maddelerinde ve Atina balde eserimizin tamamile ikmal edilmi} konferansının müzakere ve kararlarında olduğunu görüyorum. yer almıştır. İste bu düsünce ve ümidle, Romanya Konferansımızın bu mesaiyi ele ala delegasyonu namına, ücüncü konferan rak onlara yenilerinin de ilâvesi suretile sımızın açılmasını selâmhyorum ve bu başladığı hayırlı işte devam etmesi bir gün açılan müzakerelerin gazetecilerin emri tabiidir. Binaenaleyh siyasî, kültü teşriki mesaisi ki bu saatte hepimizin ILutfen sahijeyi çevinniz] rel ve teknik bürolanmızı intihab edelim Ekonomi Konseyi Türk murahhas heyeti reisi Hasan Saka misafirlerle görüsürken Kongrenin küşadından evvel, reis Başmuharririmiz Yunus Nadi. delegelerle görüşüyor Matbuat kongresinde Yunan murahhası söz; söylerken Matbuat kongresinde Rumen murahhası M. Dr^go nutkunu söylüyor İ Bursada himaye edilen yoksul yavrular Balkan matbuat konçresinden umumî bir görünüş İ Buısa (Hususî) Buradaki Dejnirtaş ılkmektebmde bu yıl teşkil edilen himaye heyeti 40 çocuğa yeni elbise, ayakkabı ve şapka almak suretile yijrdımda bulunmugtur. Bu heyet ayni zamanda hergün 15 çocuğa da sıcak öğle yemeği verilmesini temin etmiştir. Resim; giydirilen çocuklarla himaye heyetini ve mektebin başöğretmeni Agâhı bir arada gösteriyor. Ekonomik Konseyden bir sahne