4 Mart 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

AKŞAM Dün Geceki ve Bu Sabahki Elaberler Moskovada başlıyan muhakeme devam ediyor Moskovada bir ecnebi diplomatı ile görüşülmüş, bunun ismi gizli celselerde bildirilecek Moskova 3 (A.A.) — Dün Buharin, Krestinski ve saire davasında Kres- tinski kendisinin 1927 tarihine kadar 'Troçki taraftarı olduğunu itiraf ve fakat o tarihde Troçkizmi terketmiş olduğunu ilâve etmiştir. Müteakiben Besnof söz almışlır. Besno? - Krestinski'nin inkârlarına rağmen beyanatını teyid etmiştir. Besnof, Sovyet rejimini devirmek için bir çare bulmak maksadile Kres- tinski ile görüşmeler yaptığını beyan eylemiştir. Besnof, Krestinski'nin. 1933 sene- sinde İtalyan "Tirol'inde TEöçkiye mü iki olduğunu ve bizzat kendisinin de Gorki'nin katli için tertibat almak maksadile Pariste Troçki ile görüşmüş bulunduğunu söylemiştir. Maznun 1937 de idam edilmiş olan Tohaçevski Me Uboreviç'in Sovyetlerin Berlindeki sefirile nazi liderleri ve bilhassa Ro- zenberg arasında cereyan etmiş olan gizli müzakerelere muttali oldukları- ma söylemiştir. Bunun üzerire davaya iki saat fası- la verilmiştir. Moskova 3 (A.A.) — Davaya tek- rar başlanır başlanmaz eski Maliye komiseri Grinko, Ukranyada kendisi- nin de mensup bulunduğu «Bili fa- | şist teşkilâtı» hakkında ve Alman fa- gistlerle olan münasebata dair izabat vermiştir: Murünileyri “Kröstinskinin kendisini Moskovada bulunan mühim bir öcnebi şahsiyet ile temasa getirmiş olduğunu beyan etmiştir, Krestinski, bu iddlaya karşı inkârda bulunmuş- tur, Mahkeme reisi, bu şahsiyetin is- minin ortaya atılmamasına karar ver- miştir. Bu isim, hafi celselerde .bli- diritecektir. B. Metaksas: “Balkan antantı barışı muhafazaya devam edecektir,, diyor Yunan Başvekilinin Başvekilimizle Hariciye Vekilimize telgrafları Atina 3 (A.A.) — Atina ajansı bil- Giriyor: B. Metaksas, Yunanistana döndüğündenberi, her ta- rafında hararetli bir kabul görmek- tedir. Başvekil, Dedimotişo ahalisine hi- taben söyediğil bir nutukta ezcümle demiştir ki: Bulkan antanlı konseyi toplantı. sından dönerken, tamamen pasifik olan dört Balkan devletinin kuvvetini temsil eden bu antantın bütün Bal- kan milletlerinin arzusuna uygun ol- duğunu ve Avrupanın bu bölgesinde barışın kati surette muhafazasına da- ima devam edeceğini teyit edebilirim. B. Metaksasın telgrafları Atina 3 (A.A.) — Başvekil Metak- sas, Pitlon hudut istasyonundan Baş- vekil B, Celâl Bayar'a aşağıdaki tel- retli kabulden derin bir surette mü- tehassis olarak, Ekselâins Cümhur Başkanı nezdinde hararetli teşekkür- lerime tercüman olmanızı ve yüksek hürmetlerimle - samimi hissiyatımın kabulünü ve mesal arkadaşlarınıza da bildirilmesini rica ederim.» Diğer taraftan, B. Metaksas, Dok- tor Tevfik Rüştü Aras'a da aşağıdaki telgrafı göndermiştir: «Dost ve müttefik Türkiyeden ayrı- lırken, Ekselânsmıza gerek hararetli kabülden ve gerek çok büyük ve çok verimli müşterek esere olan kiymetli yardımlarınızdan dolayı hararetli te- şekkürlerimi arzederim.» Dahiliye vekâleti taşra teşkilâtı Kaymakam ve nahiye müdür- lerinin maaşları arttırıyor Ankara 3 (Telefonla) — Dahiliye Vekâleti taşra teşkilâtı hakkındaki kanun lâyihası son şeklini almıştır. Lâyiha bügünlerde Büyük Millet Mec- isine verilecektir. Bu lâyihaya göre, kaymakamların maaşı 45, 55 ve 70 H- ra olacaktır. Nahiye müdürlerinin maaşı da 25, 30 ve 35 lira olacaktır. vilâyetlerde çalışan kâtip ve memurların terfihleri için hüküm- ler vardır. Sıvas - Erzurum hattı inşaatı Ankara 3 (Telefonla) — Erzurum demiryolu hattının Takşor - Kemah arasındaki tünel inşaatı işleri çok hiz- Is ilerlemektedir. Bu tünel on beşin- <i inşaat mıntakasındaki tünellerin en büyüğüdür, Aşak - Pekerik mınta- kasındaki inşaat dahi diğer kısımlar- da olduğu gibi famlasız bir surette ilerlemektedir. Bu kısımda açılmakta olan tünelin uzunluğu da 1068 metre- dir, Geride kalan 168 metrelik galeri kısmı kazıldıktan sonra bu tünel de delinmiş olacaktır. Bu iki tünelin in- şaatı bittikten sonra Erzuruma kadar delinmemiş hiçbir tünel kalmamış olacaktır. Almanyadan bir ticaret heyeti gelecek "Ankara 3 (Tlefonla) — Almanyadan bir ticaret heyetinin yakında şehrimi- ze geleceği öğrenilmiştir. I Sevgilisinin cesedini yakan adam Mustafa zavallı kadin başını kesti sonra da cesedini yaktı İzmir 3 (Telefonla) — Bugün Öde- mişin Kiraz nahiyesine bağiı Çanak- çı köyünün civarındaki dağda çok fe- ci bir cinayet işlenmiştir. Hüseyin oğlu Mustafa adında bir genç, ayni köyden yirmi beş yaşında Ümmü adında bir kadını sevmektedir. Fakat son günlerde araları açılmış- tır, Mustafa dün dağa çıkmış ve Üm- münün dağda hayvanlarını güttüğü- nü görmüştür, Mustafa kadına yak- laşmış ise de Ümmü yüz vermemiştir, Bundan hiddetlenen Mustafa, Üm- münün üstüne atılmış ve bağ bıçağı ile zavallı kadının başını kesmiş ve cesedden ayırmıştır. Mustafa, bu cinayeti örtmek ve iz bırakmamak için cesedi yakmağı dü- şünmüş ve altı çuval kadar kömürü cesedin Üstüne döktükten sonra ateş- lemiş ve zavallı kadının cesedini yak- mıştır. Katil tutulmuştur. Her şeyi itiraf etmiştir. Tahkikata devam edi- iyor, Edirne yolunda bir kamyon kazası Şoför Şevkinin idaresinde Sirkeci- den kalkarak Edirneye gitmekte olan bir kamyon Bigados ile Selimpaşa ara- Sında ön lâstiği patlıyarak devrilmiş- tir, Kamyonun içinde bulunan bir yolcu, alında kalarak ölmüş, şoför de yaralanmıştır. | GÜNÜN HADİSELERİ | Sovyetlerdeki mu muhakeme | Sövyetlerde tarihin en calibi dikkat mu- | bakemelerinden birine daha bakıhyor... | Bundan evvelkiler, Zinovyef - Kamenef, | Platakov - Radek ve meşhun bir askeri rels olan Tuhaçevski'nin muhakemeleriydi Ki, neticeleri malâm. Bu seferki de, gerek dava özünün, gerek mazmun şahsiyetleri- nin ehemmiyeti cihetinden evvelkilerden geri kalmıyor. İşte bugünkü günde idamlar mevzuu- bahis insanlar: Buharin: Komint yetleri bilfiil idare in eski reisi; Sov- iyasi büros' nun | aşmuharriri; matery i «Tari İ diem nazariyatış isimli pek meşhur esef lerin #nüellifi; ve bizzat Lenin'in “Adetö |; resmi Bolşevik nazariyecisi saydığı bir sima... Rikor: Eski Komiserler reisi; yani Baş- | vekil mesabesindez. Yagoda: -Gepeu'nun eski reisi... Bunlardan maada, muhtelif eski komi- serler, büyük gefirler, Özbekistan'ın ba- da senelerce hükümet Ye par: mi m tile bulunan Hocayef ve Özbek asıllıdırlar) ve nihayet lirada doktorlar... Cemân 21 kişi İtbam sebebi şu: Lenin'den. Sinlin'e kadar eski ve yeni gefleri, Trüçki'nin talimatı dairesinde 65- kiden ve son zamanda öldürmeği tasav- vur etmek. Hattâ Maksim Gorki'yi ve di- ter sadık Stalin'cileri öldürmüş olmak. Sovyet rejimini yıkmak ve yerine fagist- Jerinkine müşabih bir rejim kurmak için ecnebi memleketlerle anlaşmak; hattâ bu emele erişmek üzere, Sovyetlere bağlı ba- zı memleketleri de ecnebilere vadetmek. Muhakeme eleni oluyor. Hemen bütün müttehimler âdeti müddetumumiye yar- dım edercesine itirafta bulunuyorlar. Tap- ka, bundan evvelki muhakemelerde oldu- ğu gibi. — Bu davalar nasıl izah edilir? Şöyle: Dün gece Rikov'un ifadesinin Moskovs rosunda spikerler tarafından nakledi- Niçin itiraf ediyorlar? Si iri Siyasi karakterleri bu derece tekarrür eden insanların bütün faaliyetleri meyda- Da çıktıktan sonra, hareketlerini anlat- malarını tabil görmeli, Umumi intiba, bü grupe mensup olan- lazın da idam edileceğidir. Böylelikle, eski ibtilâlei ve idareci ekipi hemen tamamiie tasfiye edilmiş ve Sta- lin'in etrafında Kalenin gibi bir iki istis- ile yepyeni bir ekip teşekkül etmiş olu- > e Parti grupu dün toplandı Başvekil ve Hariciye Vekili beyanatta bulundular Ankara 3 (A.A) — C.H. Partisi Kamutay grupu bugün «3 Mart 938» Trabzon saylavı Hasan Saka'nın reis- liği altında toplandı: Büyük Millet Meclisinin tatili esna- sında cereyan eden siyasi hâdiseler ve ahiren Ankara'da toplanan Balkan ittifakı konseyinde alman kararlar üzerinde Başbakan B. Celâl Bayar ve Hariciye Vekili Doktor Aras beyanat- ta bulundu. Hükümetin bu beyanatı ve hattı ha- reketi grupça müttefikan tasvip olun- du. Son daklka Negüsün davası İngiltere, İtalyayı Habe- şistanın fiili hükümeti olarak tanıyor Londra 4 (Akşam) — Habeş impa- Tâtorü Negüşün bir İngiliz şirketinin aleyhine açlığı dava görülürken mah- kemede İngiliz hariciye nezaretinin bir | tezkeresi okunmuştur. Hariciye neza- reti bu tezkeresinde, bugün İtalyanın kontrolü sitında bulunan toprakların. Habeşistanın tamamına teşkil ettiği- ne kani bulunduğu ve İngiliz hükü- metinin İtalyayı Habeşislanın fini hükümeti olarak tanıdığını e İsveçte esrarengiz bir hastalık türedi Stokholm 4 (A.A) — İsveçin şi- malinde son hafta içinde 27 kişi he- nüz bilinmiyen bir hastalığa tutul- muş ve bunlardan üçü hemen öl müştür. Doktorlar ölüler üzerinde otopsi yapmalarına rağmen hastalı- ğı anlıyamamışlardır, Hükümet şid- detli tahalfuz tedbirleri almıştır. İ yazıyor: | Japonya casusluğa karşı mücadele açıyor Bütün ecnebilere ve Japonyaya giden turistlere casus nazarile bakılacak Tokyo 3 (A.A.) — Nişi-Nişi gazelesi Hariciye nazırı, bilir bilmez bir takım haberler neşretmenin tehli- ke olduğunu Japon halkına ihtar et- miş ve casusluk aleyhindeki mücade- leye faal bir surette iştirak lüzumuna işaret eylemiştir. Hariciye nazırı, bilhassa ecnebi ajanların boş boğazlıklara sebebiyet vermek için baş vurmakta oldukları çarç yö vasilalar üzerinde (irAr Gt miştir, g Diğer taraftan, Tokyo ve Ozakanin büyük mağazaları, komünizm ve ca- Susluk aleyhinde bir takım Sergiler tertib etmektedirler. Bu mağazalar, Japonyada mukim olan bütün eçne- bileri ve Japonyaya gelen bütün turiste leri bilkuvve casus ve Japohyayı da cls handa yapılan fesad hareketlerini kurbanı gibi göstermekte ve bu fesât, hareketlerine Röyter ve Havas a larının da iştirak etmekte olduğun-,. dan bahsetmektedirler, Geçenlerde Tokyo yakınında kün vetli bir telsiz istasyonunun küşad res- mi yapılmıştır. Bu istasyon Uzak şâr-. kın en büyük istasyonu olup Japon* ptopaganüdâsı yapacaktır. Japon makamları, ecnebi o Komise* yanlarına karşı wcele bir «vaki istas- yonlar»; şebekesi ihdas etmeğe karar vermiştir. Amerikada müthiş yağmurlar Hollywoodda 36 kişi öldü, - zarar 2,5 milyon dolar Lonüra 4 (Akşam) — Kalilormiya- dan gelen son haberlere göre, son sey- lâp neticesinde 35 - 50 kişi ölmüş veya kaybolmuş, 10,000 aile mesken- siz kalmış, 10,000 kilometre murab- bal erazi de su altında kalmıştır, Ha- sara 25 milyon dolardır, Holly- wood'un etrafla muvasalası kesil miştir. Orta Avrupa ve İngiltere Ingiltere orta Avrupa işle- rine alâkasız .kalmıyacak Londra 3 (AA) Avam kamarâ- sında, celse sonunda, amele fırkasın- dan Artür Henderson Almanya - Avus- turya itilâfı hakkında bir sual sor- muştur. Başvekil buna cevaben de miştir ki: Hukukan Sen Jermen müahedesi ahkâmınm “ihlâl edilmiş “ olduğunu söylemek için hiçbir sebep yoktur. Yalnız Almanya - Avusturya itilâfının filiyatta ne gibi bir tesiri olacağını bilmek kalıyor. Bu bapta diyebilirim ki İngiltere hükümeti, hiç şüphesiz merkezi Avrupadaki vakayie karşi alâkasızlık göstermez. Şu sırada Almanya - Avusturya iti- lâfının neticelerini takdir etmek çok acele bir hareket olur. Zira alâkadar taraflarca grişilmiş olan müteaddid taahhüdlerin ne suretle icra edilece- gini iyice öğrenip bilmemiz lâzımdır. Mühim bir konferans B. Hasan Reşidin Mersinde verdiği konferans alâka ile dinlendi Mersin 3 (Hususi) -—- Sömester ta- tilini cenup vilâyetlerinde geçiren Ma- raş saylavi profesör Hasan Reşid Tan- kut Adanada olduğu gibi, gösterilen arzu üzerine Mersinde de önemli bir konferans vermiştir. Konferansın met- zuu, Türk tarih ve Türk dili tezlerinin kronolojisi 1di. Şehir sineması salo- nund& verilen bu konferansa ilbay, saylavlar, memurlar, müailimler, ser- bes meslek erbabile halktan kesit bir dinleyici kütlesi iştirak etmiştir. Profesör Tankut yeni Türk ilminin tarih ve dil babislerindeki zaman öl- çüsünü izah ederek, Eti Türklerinin antropolojisini ve tarihini anlattı ve alâka ile dinlenen konferansi şu cüm- lelerle bitirdi: — 'Türkmileti lâyisite ile hüviyetini gerçeklendirdikten sonra içtimai ni- zam olarak tek bir şeye inandı: Biribi- rini sevmek ve aşkının hepsini bir tek Kelimeye bağladı: Atatürk. İngiliz - Alman konuşmasına doğru Hitler dün İngiltere Büyük elçisini kabul etti Londra 3 (A.A) İngiliz büyük elçisile Berlinde yaptı- ğı konuşmaların şümulü ve teferrüatü hakkında Londrada henüz malümat yoktur. Fakat öyle talimin eğiliyor ki, iki memleketi alâkadar eden mesele- ler arasında, Almanyanın müstemle- ke talepleri, Avusturya, İspanya ve Merkezi Avrupa işlerile umumi sulh meseleesi de vardır. Goering'in nutkü ve Çekoslovakya prag gazeteleri: “Tehditler bizi korkutamaz, diyorlar Prag 3 — Çekoslovak matbus- tı, B. Goering'in nutku karşısın- da soğuk kanlılık göstermektedir. Sağ cenah Narodni Novini gazetesi diyor ki: «Goering'in Çekoslovakyaya hitab eden sözleri hedefini bulamamıştır. Çekoslovakyada Alman ekalliyeti me- selesi, bizim dahili işimizdir. Üçüncü bir devletin dahili işlerimize karışma- sını kabul etmiyeceğiz. Berlin'in ve batı dostlarımızın bu vakıayı gözö- nünda tutmaları lâzımdır. Müstakil bir milletin şeref ve gururu ile telif edilmiyecek olan hiç bir harekette bu- Tunmuıyacağız.» Diğer Çekoslovak gazeteleri de bu- na benzer bir lisan kullanıyorlar, Amele Marsilyada kimya fabrikalarını işgal etti Marsliya 4 (A.A) — Marsilyanın bütün kimya maddeler fabrikaların- da işçiler grev yapmışlar ve fabriks- ları işgal etmişlerdir. EE Müessif bir ölüm Eski Darphane müdürü kimyager 'B. Hakkı Halid Lebe kısa bir hastalı- ğı müteakıb dün gece vefat etmiştir. Cenazesi 5 mart cumartesi günü saat on birde Yeşilköyde Cami civarındaki evinden kaldınllarak Bakırköyündeki medfenine defnedilecektir. Sirkeciden Yeşilköye 10,30 da tren vardır. Merhum çok okumuş, geniş kültür sahibi, çok kiymetli bir zattı. Ölümü büyük bir kayıptır. Kardeşi B. Niyaziy€, damadı Silâhdarağa elektrik fabrika” sı müdür muavini B. Necib Bire ve bütün ailesi erkânına taziyetlerimizi sunarız. Genel kurmay harb tarihi şubesi mü“ âfrü aibay Hulâst Alpagut, teğmen VE“ dad Alpagut ve Anadolu ajansı muharri"” lerinden Nevmd Alpaguun o pederleri topçu yarbaylığından mütekaid İsmail Hakkı Alpagut Üsküdarda İhmniyedeki evinde vefat etmiştir. Cenazesi bugün öğleyin evinden kaldi” rilarak Karacaahmeddeki alle kabristani” ma defnedilecektir.