23 Şubat 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
Bahife 2 AKŞAM 23 Şuhat 1933 Dün Geceki ve Bu Sahbahki Elaberler Son dakika Teruel nihayet düştü Asi kuvvetler dün sabah şehre girdiler Paris 23 (Akşam) — İspanyadan gelen haberelere göre &si kuvvetler, dün Teruel gehrine girmişlerdir. İki saat süren şiddetli Sokak muharebeleri Olmuştur. Şehir baştan başa harab olmuştur. Hükümet kuvvetleri 'Teruel'in gerb ve cenub istikametinde ricat ediyorlar. Fransa da Italya ile müzakereye girişecek B.-Dolbosa göre Ingiliz - Fransız itilâfı her e al e ral kuvvetli bulunuyor © Paris 23 (Akşar) — Franz harlelye nazır B. D Hariciye nazırı B. Delbös, hariciye encüme- | geçiyor; ingiltere sikleti oloriler devletler niride on siyasi hâdiseler hakkında izahat verirken İngiliz - Fransız itilâfının müdafaa için 3 milya 200 milyon frank daha ayırdı Paris 23 (Akşam) — Fransız hükü- meği milli müdafaa için yeniden 3 milyar 200 milyon frank tahsis et- miştir, Bu yeni tahsisat şöyle taksim Fransanın bu yeni kredilerle milli m e ay e baren milli müdafaa masrafları ii bir sandik kurmağa karar Mi Bava erkâmharbiyel umumiye relsi- ni değiştirmiş, bu nezaretin erkânı arasında da daha bazı değişiklikler yapmıştır. İki Fransız vapuruna mitralyözle tecaviz Tayfalardan biri atılan kurşunlarla yaralandı Paris 23 (Akşam) — Fransız ban- dirâlı Prado vapuru, Velensiyanın 15 mil uzağında meçhul iki tayyarenin Mısır Kralı mayısta geliyor Hariciye Vekili 19 martta Kahireye hi hareket ediyor Ankara 2 - — © Haticiye, Vöktü 'B.'Tevfik Rüştü Aras, Kahireyi ziya- ret etmek İçin ağlebi ihtimal 19 mart- ta hareket edecektir. Misir kralı Faruğun memieketimi- zi mayısta ziyeret edeceği anlaşıl- | maktadır. Kral Faruk, Yalovada Atatürkün misafiri olarak bir müd- det ikamet edeceklerdir. Chamberlainin İngiltere Kalyaya kredi açıyor Londra 22 TAA) Day Herald | gözetesi yazıyor: İngiliz Ticaret Neza- ei İtalya ie gili bir Af gizlemiş. tir. Bu itilâfname mucibince İtalya, İngilterede mühim bir kredi alacak- tir. Frrnsaya teminatı öğe 22 (4Â) — E Deibos, Pa- etmesini rica etti Londra 22 (A.A) — Resmen bilidi- MD rica etmiştir. 223 (A.A) — Siyasi mahafli- B. Cranborn'un muhtemel halefi diarak deniz aşını Ticaret Nazırı B. dson ile Mesai Nazırı B. Butler'in İsimleri ileri sürülmektedir. Binaen- aleyh hariciye işlerini bizzat Başveki- Mu deruhte etmesi beklenitmektedir, tir. Bu garanti, beş ilâ on milyon İn- yapmaktadırlar. İşe evvelâ büyük şehirler belediye- lerinde başlanacak ve usgari 25, ku- Tuş, âzami 25 Ira Ikrazatta bulunmak üzere belediyelerde teşkilât o vücude getirilecektir. Bu teşkilâtın sermayesi Beiediyeler bankasından bir para İle temin edilecektir. Bunun içim: bir kanun projesi hazırlanacaktır. GÜNÜN HADİSELERİ Tahtaravalli İngiltere, ötedenberi «muvazene siya» #i> oynamakla meşhurdu: Beri yahut bütün dünyada, iki oldu mu, Büyük Britanya, — tablar | ravallinii ortasına Çikardı. Hangi taraf Ağır basarsa, İngilir, kendi sikletini ma- Kös kefeye koyardı. Börlelikle dünya si- yaseti, kâh o tarafa, kâh bu tarafa güler yüz göstererek devam edip dururdu. Şimdi de İngilterede ayni tarzz devami Btmek. me; var. Bir gün bakıyorsunuz Fransa'yia, Miiletler cemiyetile ve bütün demokrasi cephesile birlik... Aralarından Bu sxmıyor.. «Vaziyet takarrur ettils"di- yorsunuz. Çinkü İtalya'da da, Almarıya'- da da matbuat Londra'ya ateş püskürü- yor. Yakat kısa bir zaman geçiyor: Albion lâkabile öneli olan İngiliz, karşı çıkıyor, kâh bir nazırı lelikle Berlin ve Roma'ya | mülârim oluyor. Son günlerde de yine böyle” İtalyan 'düşmanlığile meşhur. olan “Eden “iktidar mevkiinden düştü; yerine Almanya ve İtalya ile anlaşına taraflısı bir hariciyeci kefesine yükliyor. Bunun hakiki sebebi, İtalya #le öamimi ye artık eski feyizli neticeleri vermiyor; bilâkis onu, mütereddid bir adamın ka- yaraıklarından hasıl olan zararlarla , Totaliter devletler, Büyük Öyle ki, galiba, » bütün samimiyetlerile sikletlerini demok- rasi kefesine koymak isteseler de, iş işten geçmiş olacak; ağırlıkları a ji cek... »- | Halkevlerinin yıldönümü Parti genel nel sekreterinin telgrafı ve Atatürkün cevapları #rkara 22 (AA) — Halkevleritin İ saltıncı yıldönümü de; Halkevletinin sarsilmaz bağlılığını ve | Amerikada hayret ve endişe de' devam ediyor İ İ | Gazetelere göre tutulan yol bütün dünyada ingiliz nüfuzunun düşmesine sebep olacak Yaşington 22 — Amerika ga zeteleri, «İngiliz siyasi buhranı şid- detleniyor, İngilzler faşist bloku önün- 'de teslim oluyorlar» başlıkları altında İngilterenin müstakbel Barici siyase- dnin ne olatağını araşlırıp nieydana çikarmağa uğraşmaktadırlar. Ameri- kanın Avrupaya karşı ittihaz edeceği hattı hareket, bu siyasete bağlı ola- i caktır. Ayandan B. Adams, > gâzetedilere | | şu beyanatta bulunmuştur; «B, Mit | gönülden saygısını Yüce Şefe sunan | telgrafla Atatürkün lütfettiği cevabi aynen neşreğiyoruz: Kemal Atatürk; Çümhur Başkanı İstanbul Yarattığınız büyük idealler içinde çalışarak gösterdiğiniz yüksek hede- fe bir an evvel varmak istiyen Halk- evleri bugün altıncı yildönümünü te- zahüratld kutladılar. Bu güzel vesile | İ ile de Büyük Şeflerine inan ve bağlır uklarıni bir daha çoşkunluklarla tek- | rarladılar. Halkevlerimizin bu candan ! İ bağlılıklarını arzederken yüce tazim. | İ Jerimin kabulünü rica ederim, Dahiliye Vekili C: H. P, genelsekreteri $. Kaya Şükrü Kaya: Dahliye Vekili ve C. H. P. genel sekreteri Ankara Kültür sahasındaki inkişafımızda mühöra bir vazife gören - Halkevleri- nin yıldönümü münasebetile gönder- diğiniz telgrafta çok mütehassis ol- dum. Teşekkür eder ve Halkevlerine İ şuurlu ve nurlu çalışmalarında başar rılar dilerim. KE. ATATÜRK Karadenizde fırtına Bir çok vapurlar limanlara sığındı Birkaç gündenberi havalar ; soğuk geçiyor. Dün sabahtan akşama kadar Öğleden sonra kar dolu şeklinde ola- rak şiddetlenmiş, fakat çok devam et- İ memiştir Ksradenizde fırtına şiddetlenmek- tedir. Maramarada da fırtına vardır. Bu yüzden vapur seferlerinde ufak te- fek aksaklıklar olmaktadır. Karade- nizden dün gelen Cümhuriyet vapuru le gelebilmiştir. Yolda olan yolcu ve İ yük vapurlarından bazıları de Sinop limanına sığınarak fırtınanın sükü- net bulmasına İntizar etmişlerdir. Li- manımızdan da bazı vapurlar Kara- denize açılmağa cesaret edemiyerek Büyükdere “önlerinde demirlemişler- «Gir, say Şehrimize vakit vakit kar yağmıştır. | Akşam üzeri tekrar başla” | büyük fırtınalar atlatmış ve güçlük- | rında yi: lerin nutku, kongrenin mesaisini ve bahriye bütçesinin kabulünü “teshil edecektir.» Nevyork Herald Tribune, 20 şubat tarihinin bir dönüm noktası teşkil edeceğini yazmaktadır, B. Eden, Ame- rika efkârı umumiyesince, diktatörlük prensiplerinin istilâsıma karşı demok- rasi fikirlerinin müdâfaasını temsil et- | mekte idi. | bir kaç saat sonra B. Edenin istifası- | na meydan vermiş olmasına hayret | etmektedir. ! İngiliz kabinesi aleyhindeki ten- İs kidier, acı istihza ile endişe ve telâş arasında lenevvü göstermektedir. Res- mi mahafil, son vekayiin B; Roosex tin siyasi ve.B. Cordell Hull'ün iktisa- di sahadaki demokratik cephe fikirle- rine bir darbe indirmiş olduğunu be- yan etmektedir. ij Bu mahafil;, İngiliz kabinesinin is- tihalesini dikkatle takib etmektedir. Zira, bundan ortaya bir dörter misakı çıkması ihtimali vardır. Amerikalılar, bu dörtler misakının muvakkaten sul- hü ve fakat ayni zamanda. Alman » İtalyan satvetinin axtmasını ve İngi- liz nüfuzunun bütün dünyada zafa düşmesini temin edeceği mütaleasın- dadırlar. | Resmi mütaldaların U mefkudiyeti, | İngiliz harici siyasetinir yeni istika- metinin tefsiri hususunda büyük bir müphemiyet hüküm sirmekte oldu- ğunu göstermektedir Yeni 100 liralıklar Aybaşından itibaren 100 liralıklar da tedavüle çıkarılacak, ayni mikdar eski para tedavülden çekilecek Ankara 22 (Akşam) — 1 Mart 938 tarihinden itibaren yeni «1005 tiralık kupürler tedavüle çıkarılmaya baş- lanacak ve 5 liralıklar için yapıldığı gi- bi çıkarılacak miktarlar mukabilinde mütedavil banknotlardan ayni miktar tedavülden çekilecektir. Gene öğrendiğimize nazaran 30 mart 1933 tarihinde ilân edildiği veç- hile sahteleri zuhur ettiğinden Merkez bankasmen esasen kısmı azami top- lanmış ve piyasada mevcudü pek 8z kalmış olan halen mütedavil eski yüz Jiralıklar mezkür 1 mart 938 tarihin— den itibaren ancak altı ay müddetle mecburi olarak tedavüle devam ede- cek ve bu altı aydan sonra kanuni mü: Turu zaman müddeti bakiyesi olan 9 sene 6 ay kadar da Merkez bankası gi- şelerinde tebdil edilecektir. Diğer kupürlerin tebdiline başlan» ma tarihleri ayrıcu bildirilecektir. Yeni yüzlüklerin eb'adı: 8 1/2X18 W2 santirndir. “ Yeni yüz yiralıkların ön yüzü, çi- | kolata rengi olup orta zemin hafif pembedir. Ortasında portakali, mor, pembe ve yeşil renklerden mürekkep | siçekli bir rozet vardır. l Kenar çerçevesinin üst ortasında "Türkiye Cümkuriyeti Merkez banka- s1 ibare: iki üst Köşede ufak madal- yonlar içerisinde «1003 Türk lirası ya- zılı ve ait iki köşesinde daha ufak iki madalyon içinde yalmz «100» rakam- ları vardır. Orta zeminin sağ tarafında «Ata- türk» ün resimleri vardır. Arka yüzü, ön yüz renginin ay- nidir. 'Tezyinat çerçevesinin üst or- tasında iki satırda «Türkiye cümhuri- yet merkez bankası» ibâresi ve bunun iki yan aşağısında daire içerisinde «100» rakamı altında da «Türk lirası, yanlâri vardır; Çerçevenin ortasında Çanakkale bo- gazının bir kısmının resmi ve sağ tara- fında hafif pembe renkte bir daire vardır. Banknot ziyaya tutulduğu za- man bu dairenin içerisinde Atatürkün filigran şeklinde baş resimleri görül- | mektedir. Çerçevenin alt ortamında 4100 Türk lirası» ibaresi yazılıdır. | Banknotun her Iki tarafı taydus «ço- İ Mika tabıdır. Mercan yokuşunda feci bir cinayet (Bir sabıkalı, araya giren bir ark tabanca ile öldürdü Dün gece Mercan caddesi üzerin- | de bir cinayet işlenmiş ve bir genç Arif, Rıfkı ile kavgaya tuluşmuş, | Hasan da bunları ayırmak istemiş ve muvaffak da olmuştur. Buna fevkalâde kızan Arif bu s6 | fer bir fırsatını kollamış ve ansızın Hasanın üzerine arkasından taban- casile ateş ederek yere sermiştir. Arif; bu cinayeti işlediklen sonra kaçmış, yaralı derhal hastaneye kal- | dırılmış ise de az sonra ölmüştür. Arifi aramağa memur zabıta me- murları iki saat sonra Beyazıd civa- 1 ” |. Yeni meclis binası ! Mimarlar arasında açılan müsabakanın neticesi belli oldu Ankara 22 (Telefonla) — Devlet İ mahallesinde yapılacak yeni Meclis binasi plânı için yerli ve yabancı mi- marlar arasında açilan beynelmilel | müsabaknın meticesi belli olmuş ve i müsabakayı 14 metripül numaralı plân kazantuştır. Büyük Millet Mec- Misi inşaat komisyonu reisi ve Meclis Tels vekili B. Fikret Silay demiştir ki: — Uluslararası füri heyetinin seç- tiği üç plândan birini tercih etmek Türkiye Cühuriyeti hükümetine aid 4di. Cümhüriyet hükümeti 14 matri- İ pül numaralı plânı tercih etti. Bu plân dünyaca tanınmış mimarlardan Viyanalı Holzmelster'e alddir. Diğer iki plânın birisi Çekoslovak, diğeri de İ bir Fransız mimarına aiddir.» Müsabaka talimatnamesine göre, plânı kabul edilen mimara binanın in- İ şasına nezaret etmek hakkı verilmek- tedir. İkinelliği ve-üçüncülüğü kaza- nanlara da üçer bin lira nakdi mü- İ kâfat verilecektir, Mimar Holzmeister binanın detaylarını hazırlamak üzere bugünlerde Ankaraya dâvet edile cektir. i
