28 Ocak 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
AKŞAM 28 Kânunusani 1938 Dün Geceki ve Bu Sahahki Haberler Beynelmilel iktisadi teşriki mesai İngiltere, B. Zeelandın raporundaki tekliflere göre hareketi kabul ediyor B. Zeeland “kontenjanlar beynelmilel ticarete en kuvvetli manilerden biridir,, diyor Londra 27 — Revter ajansı bildi- riyor: B, Van Zeeland, uzun zamandan- beri beklenen raporunun başlangıcın- da, beynelmilel ekonomik teşriki me- #aiyi otârşiden daha iyi bir objektif olarak gösterdikten sonra, beynelmi- Jel ekonomik genel hareketlerinin te- .B. Van Zecind kambiyo ve klering kontrollarmın tedricen kaldırılmasını derpiş etmekte ve en acele olan ilk tedbirin mal tediyatı üzerine ko- nulmuş olan tahdidatın kaldırılması olacağını bildirmektedir. 'B. Van Zeeland 25 sahife tutan rapo- runun sonunda, teslihat meselesi de dahil olduğu halde, halledilmemiş po- litik meselelerin tesirinde çalıştığını hesaba katılmaması imkânsız bulun- duğunu ve nihayet başlıca ekonomik devletlerin arasında ihzari bir konfe- rans akdini tavsiye etmektedir. Bu devletlerden, beynelmilel bir ekono- mi teşriki mesai teşebbüsüne iştirâik için anahatlarını müzakereye esas 0- .İ Jarak almıya kabul edib etmedikleri sorulacaktır. Müteakip merhale, bütün devletle- rin verecekleri malümatı kabul ve ya- pıcı bir icraat programı tesbiti için bir büro teşkili olacaktır. Alâkadarlar mü- said oldukları takdirde, büro bir pâkt Revter ajanı, diğer memleketlerde iştirake hazır oldukları takdirde İn- giliz hükümetinin bu teklifler esasına “ göre harekette bulunarak vazifesini .İ #faya âmâde olduğunu haber almıştır. Türk borcu tahvilleri Amerikada soğuk dalgası re borsasında mühim | Yollar kapandı, dokuz sız parasi Londra borsasında bir İn- güliz lirası mukabili evvelki gün 153,68 | franktı. Dün 154,75 frank olmuştur. B. Abdurrahman Naci Doğduğu memlekete 200 bin Jiralık bir hastane hediye ediyor "Ankara 71 (ieletonla) — Mühen- dis ve müteahhid B. Abdürrahman Naci, Divriğide bir hastane yapacak- tar, Haslanenin projesi Sıhhiye Vekâ- letines tasdlik edilmiştir. İnşaata bu- günlerde başlanacaktır, 200,000 lira sârfile meydana gelecek olan bu has- 70 bin metre murabbaı bir saha üzerinde kurulacaktır. B. Abdürrahman Naci Divrigilidir. Bu bestaneyi kendi memleketine he- diye elmektedir. Bu hayır sever va- tandaşın teşebbüsü bütün - Sıvaslılar tarafından memnuniyetle karşılan maştar, kişi öldü Newyork 27 (MA) — — Memleketin bir çok mıntaknlarında hükm süren sıfırdan aşağı 24 derecede rüzgârl soğuklar sebebinden Crocker South- dakto'da biri çocuk olmak üzere,9 kişi ölmüştür. Bir çok yerlerde kar fırtınası yolları kâpamiş ve trenleri durdurmuştur. Orman mahsulleri hiç bir kayda tâbi olmadan nakledilecek Ankara (Akşam) — Meyan kökü, hardal, kekik otu, yabani soğan, ko- cayemiş, gökboya, Anadolu otu tabir edilen yerli çayı, kekik yağı gibi or- man mahsullerinin demiryolları ile naklinde orman tezkeresi aranılma- sı, bu mahsullerin istihsal ve ticare- tinin istenilen şekilde inkişaf ede- memesine sebep olmaktaydı. Bunu nazarı dikkate alan Ziraat Vekâleti orman mahsullerinin hiç bir kayde tabi olmadan nakledilme- sini muvafık görmüş ve keyfiyeti Devlet Demiryolları idaresine bildir- miştir, Bundan böyle bu mahsullerin demiryolları ile naklinde orman tez- 'keresi aranılmaması mezkür idarece alâkadarlara bildirilmiştir. Çin Türkistanında Mayısta başlıyan isyan sona erdi Yeni Delhi 27 (A.A) — Geçen Ma- yıs ayında Çin Türkistanında patla- miş olan 'Tungan isyanı nihayete er- miştir. Eyaletteki Çin hükümeti Khotan- da 18,000 Tungan'ı tevkif etmiştir. Bu tedbir, isyan olan arazide hükümetin otoritesini tesis etmek için ittihaz edilmiş olan tedbirler meyanına dahil bulunmaktadır. Sin Kiang hükümeti, ithai edilen bütün Japon mallarına kiymetleri- nin yüzde 125 İ nisbetinde rüsum vazetmiştir. Sivasta şiddetli soğuklar Sivas 27 (Akşam) — Şehrimizde şiddetli soğuklar hüküm sürmektedir. GÜNÜN HADİSELERİ “Sen -ben,, cilikten sakınınız! Hataylılar! Hatay'a dair müsald haberler gelmek- Sedir: Pranaa, “Türkiye ile mutlaka sn- i Jaşmak emelinde imiş, Cenevredeki ha- yanın İyi olmasından çok memnunuz. Bonuna kadar böyle gidip Türkiye - Fran- #a - Suriye arasındaki bu meselenin kati bir neticeye bağlanmasını can ve gönül- den dileriz. Şimdiye kâdar, karşımızda sanki iki $örlü Fransa vardı: Biri Metropol, (yani Fransız anavatanındaki) dost ve itilâfa yanaşır Fransa. Öteki, Suriyedeki müs- temlekeci memurların ieraatile bambaşka bir çehre gösteren bir rejim... Dileriz ki, bundan sonra, bu aymiki yüzle bir daha karşılaşmıyalım. Tam v:- Yaşmayı, samimi icraat takib etsin İstediğimiz şudur: Hatay Türklerine ekalliyet hukuku - değil; bizzat Hatay'a “Türk rejimi! İşte Milletler cemiyetindeki konuşma- Jarda vasıl olmüsini istediğimiz hedef... Defalarla söylenmiş Memeni bura- da ie defa daha tekrarlıy Tam istiklâlli olmasını alsa di dediğimiz Suriye ile bundan sonra €n Ufak bir sızıntımız kalmıyacaktır. Hataylı Türklere ve “Türk severlere de gene hatırlatalım: Aman fırkacılık, «Sen - Ben» cilik yap- masınlar... Tam manasile vakur ve yüksek memati Mmhdrik bir fikir ve hareket be. ar Başvekil Gen Gemlikte Dahiliye Vekili ve banka müdürlerile beraber suni yanında Dahiliye vekili, İş, Eli Bank ve Merkez bankası umum müdürleri bulunduğu halde otomobille Yalovadan buraya gelmiş ve İnşsatı bilen suni ipek fabrikasını gezmiş, akşam üzeri Yalovaya dönmüştür. Suni ipek fabrikasi 1 şubatta me- rasimle açılacaktır. İki mlyon liraya çıkan fabrikanın bazı teferruatının ikmali için 300 bin lira daha sartedi- lecektir. . Atatürk ile Mısır kralı arasında Ankara 27 (Akşam) — Mısır kralı Majeste Faruk'un evlenmesi münase- betile Atatürk İle Kral Faruk arasın- .da samimi tebrik ve teşekkür telgraf- namcleri teati edilmiştir. Posta, telgraf umum müdür vekili ise basladı Ankara 21 (Telefonla) — Posta, tel- graf umum müdürü B. Nazifin üç ay mezuniyet alması üzerine bu vazifeye vekâleten tayin edilen B. Bekir Vefa işe başlamıştır Karsta sütçülü mektebi açılacak Ankara Yi (Telefonla) — Ziraat Vekâleti Karsta bir sütçülük ihtisas mektebi açılmasına karar vermiştir. Mektebin programlarının hazırlan- masına başlanmıştır. Son da dakika Hatay Hatay intihabatı tehir edilecek Intihabat talimatna- mesi talebimiz vechile tadil edilecek Londra 28 (Akşam) — Hatay in- tihabati meselesinde Türkiye ve Fran- sa Hariciye Vekilleri arasında varr Jan anlaşmanın esasları şunlar ol- duğu söyleniyor. Hatayda mebus intihabalı bir müddet tehir edilecek ve Sancağı gönderilmiş olan beynelmilel heyet tarafından kaleme âlmmış-olan inti hap talimatnamesi “Türkiyenin ta- lebi veçhile değiştirilecektir. Türkiye ve Fransa Hariciye Nazır ları arasında bu anlaşmaya van. mak için yapılan müsakerdere İn- giltere Hariciye Narızı B. Edün de iş- tirâk etmiştir. Müzakere esnasında Fransa Hariciye Nazırı B. Delbos an- anevi Türk-Fransız dostluğunun sağ» lamlığından bahsetmiş, B. Tevfik Rüştü Aras ta "Türkiyenin Fransız dostluğuna verdiği ehemmiyeti teba- yüz ebtirmiştir. Japon askerleri bir ingilizin evine girdiler Hizmetçiler tehdid edilerek aylıkları ellerinden alınmış Şanghay 27 (AA) — Juponas- kerlerinden mürekkep bir grup, bey- nelmilel imtiyazlı mmtaka haricinde İngiliz tebaasından birine ald bir eve girerek süngü ile hizmetçileri tehdit ve almış oldukları aylıkları kendile- rine vermeğe icbar etmişlerdir. Eve İngiliz bayrağı çekilmiş idi, Japon Bahriye Nazırının beyanatı Tokyo 27 (AA) —. Bahriye Nazırı Amiral Yonai, dün akşam, mebusan meclisinde beyanatta buluyarak de- miştir kiz Na Japonya, memleketin bahri mü: dafaası bakımından kendisini emni- yetsizlik içinde hisseylememekteğir. Bununla beraber, vakit geçtikten sonra hayıflanmamak için, diğer dev- letlerin filolarındaki “inkişal hare- kelieri dikkatle takip olunmaktadır. Fakat bu ane kadar Japonya, muka- bil tedbirler alınmak üzere, bu dev- letlerin plânlarına dair kâfi derecede mufassal malümata malik değildir. Kıymetli Çin eserleri ne oldu? Londra 27 (AA) — Londrada şimdi öğrenildiğine güre, son dela Londrada teşhir edilmiş olan ve kalâde kıymeti! Çin sanat eserlerini ihtiva eğen binlerce öandık, Nankin düştüğü #mari hava taarruzlarına karşı bir yer altı mahzeninde olduğu gibi terkedilmiştir; Çin mahfilleri tu sanat eserlerinin salim bir şekilde kalmış olduğunu pek ummamakta- dırlar. Ingiltere Filistine yeni bir heyet gönderecek Bir taraftan da Filstinde sıkı araştırma devam ediyor Londra 27 (AA) — Hükümetin yeni bir tahkik komisyonu teşkil ede- rek Filistine göndereceği istihbar edilmiştir. Kudüs 27 (A.A.) — Hebivn mn- tama ermiştir. İngiliz kıtaatı, vadile- ri, tepeleri yamaçları ve kayalıklar daki mağaraları tathir etmektedirler, bu kıtaat, memnu silâhlardan müte- şekkil mühim ganaim meydana Çi- karmışlardır. Bu mınlakadaki kasabalarda araş- tırmalar da yapılmıştır. Hiç bir mu- kavemele tesadüf edilmemiş, tev- Kifat yapılmamıştır. Şimdi memleket tedhişçilerin faaliyetleri tehdidinden kurtulmuştur... İnhisar maddelerinden ne kadar tenzilât yapılacak? Ankara 21 (Telefonla) — İstanbul- dabulunan Gümrük ve İnhisarlar Ve- kili B. Ali Râna Tarhanın yarından sonra buraya gelmesi bekleniyor. İn- hisar maddelerinde ne nisbette tenzi- lât yapılacağı B. AV Râna Tarhanın buraya gelmesinden sonra belli ola- caktır. Nevyork borsası Birçok esham ve tahviller yeniden dü; düştü Nevyork 27 (A-A.) — Dün, Nevyork borsası, 'Teşrinisaniden beri, en fena gününü yaşamış ve kıymetler, bir çok larda, 1 #iâ 7 puan kaybetmiştir. Borsa açılır açılmaz, piyasaya çok mühim mikdarda es- ham ve tahvilât rzölünmüş ye su- kutun önline ancak akşama doğru geçilebilmiştir. Kapdhiş, gün İçinde kaydedilen asgari hadlerin bir puan yukarısında olmuştur. Dün 1,160,000 esham ve tahvilât üzerinde muamele yapılmıştır, Sukut, kısmen Reisieumhur Roose- velt'in gündeliklerde tenezzül yapıl- mıyacağı hakkındaki beyanatına at- fedilmektedir. Çekoslovakya ile ticaretimiz Ankara 27 (Telefonla) — Hüküme- bir liste ilâve edilmiştir. Bu Wstede sayılan pozisiyonlara gi- ren Çekoslovak menşeli mallar her pozisiyon için kabul edilen kontenjan haddi dahilinde yalnız hususi takas yolu ile ve Türkiye menşeli pamuk, tiftik ve yün Ihracat mukabilinde memleketimize ithal olunabilir. Hukuki bir anlaşma Türkiye ve Suriyede otu- ran eşhasa ticari ve hukuki meseleler için yapılacak tebligat Ankara 27 (Telefonla) — Hükü- metimizle Fransa hükümeti arasın- da yapılan ve 19/11/937 tarihinden itibaren meriyeti kabul edilen bir anlaşmaya göre, tabiiyetleri ne olur- sa olsun Türkiyede oluran şahıslara hukuki ve ticari meseleler için teb- Jiğ edilecek adli evrak ile istinabe va- rakaları türkçe tercümelerile birlik- te fransız âli komiserliği veya dele- geleri vasıtasile Fransa mandası al- tındaki şark memleketlerinde bulu- nan Türk konsolosluklarına gönde- rilecektir. Ayni veçhile tabliyetleri ne olursa olsun Fransa mandası altında bulu- nan şark memleketlerinde oturan €ş- hasa tebliğ edilecek adli evrak ile istinabe varakaları fransızca tercü- melerile birlikte işbu memleket- lerdeki 'Türk konsoloslukları vasıta- sile Fransa âli komiserine veya de- legelerine bildirilecektir. Adliye Vekâleti bu anlaşma dahi- linde muamele yapılmasını bilümum mahkeme ve icra dairelerine tebliğ etmiştir. Kütahya kimya sanayii merkezi olacak Büyük elektrik santralının yanında bir çok fabrikalar kurulacak Kütahyada kurulacak büyük elek- | trik - santralı, Eti Bank tarafından tesiş edilecektir. Bu şüntral saatte 50 bin Kilovat elektirik kuvveti istihsal edecek ve memleketin bir çok yerlerine olduğu gibi İstanbula da ucuz elek- trik cereyanı verecektir. Kütahya elektirik santralının ya- nında bir de süni benzin, suni azot gübre fabrikası kurulacaktır. Sümer Bank da Kütahyada bir sut kostik, klor, soda fabrikası tesis edecek ve Kütah- ya kimya sanayii merkezi olacaktır. Elektrik santralı ve fabrikalar için “otuz milyon lira sarfedilecektir, Balkan antanti konseyinin toplanma tarihi henüz tesbit lilmedi Ankara 21 (Telefonla— Balkan an- tantı konseyinin Ankarada toplana- cağı tarili henüz tesbit edilmemiştir. Resmi membalardan öğrendiğime gö- re, toplantı tarihi ancak Hariciye Ve- kli doktor B.- Rüştü Arasın Cenev& den dönüşünde tesbit edilecektir. Azılı bir şaki yakalandı Sivas 27 (&kşam) — Bir çok suçla” rın fajli olarak senelerdenberi aranan şaki Kazı Suşehri jandarması taran- dan yakalandı.
