19 Ocak 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
la AKŞAM 19 Kânunusani 1934 Dün Geceki ve Bu Sahahki Haberler Eminönünde yakında istimlâke başlanacak Yenicami kemerinin kaldırılıp kaldırılmıyacağı henüz belli değil Tramvay şirketinden geri alınan paranın Yenicami önü ile Eminönü meydanının açılmasına tahsis edilme- si hakkındaki kanun lâyihası Meclis- te kabul edildiğinden yakında bura- da istimlâke başlanacaktır. © Ankarada kalan imar müdürü B. Ziya, Ankarada, şehrin imar plân hakkında Vekâlete izahat verdikten sonra Yenicami önünün açılması için hazırlanan projenin de musaddak su- retini alıp İstanbula dönecektir, İstimlâk edilecek olan binaların sa- hasmı evvelce yazmıştık. Ancak, bun- dan evvel de kaydettiğimiz gibi Yeni- caminin yanındaki kemerin”kaldır kaldırılmıyacağı hehüz belli değildir. Kemerin kaldırılmasında ısvar eden- ler, bu binanın camiden çok sonra ya” pıldığını ve cami civarındaki binalar kalktığı takdirde meydanda upuzun kalacak kemerin çirkin bir manzara teşkil edeceği fikrindedirler, Kemerin yıkılması aleyhinde olan- lara gelince; Bu fikirde bulunanlar kemerin içinde kıymetli çiniler bulun- duğunu iddia ediyorlar, Kemerin mu- hafaza edilip edilmemesi B. Proste'uri vereceği karara bağlıdır. Diğer taraftan Eminönü meydanı ile Yenicami etrafındaki binaların 1s- timlâk bedellerinin tayini de henüz ta- mamile halleditmemiştir. İstimlâk kanununa göre, bu «gayri menkul.ün istimlâki için gayri safi iradının on misli istimlâk bedeli olarak hesab edil- mektedir. Ancak, 980-934 seneleri için- de kıymet takdir edilen binaların kıymetinden yüzde yirmi beş tenzili hakkındaki kanun tatbik edilmiş ve bu süretle bina vergileri de tenzil edil- Mmişti, Dahiliye Vekâleti, bundan evvel bir istimlâk meselesi münasebetile Bele- diyeye tebliğat yapmış ve bina kıy- meilerinde yapılan yüzde yirmi beş tenzilâtın nazarı dikkate alınmaması- nı bildirmişti. Bu emir, mal sahiple- rinin lehinde olmuştur. Eminönü meydanı ile Yenicaminin etrafını açmak için binaların tahrir bedelinden bu yüzde yirmi beşler ten- zil edilmediği takdirde yapılacak is- timlâk daha pahalıya malolacaktır. Bu itibarla Belediye, Dahiliye Vekâ- letinden talimat istemiştir. Bu tali- mat geldikten sonra her binanın is- İrez bedeli kati olarak teshit edile- Yiyecekten başka giy ecek maddeler de ucuzlatılacak Ankaraya davet edilen fabrikatörler İktisad Vekâletinde iki toplantı yaptılar Ankara 18 (Telefonla) — Hükümet yiyecek maddelerinden başka giyecek meddelerinin de ucuzlalılması için tedbirler almaktadır. Buraya davet cdilen dokuma, fabrikaları müdürleri bugün öğleden evvel ve sonra olmak üzere İktisad Vekâletinde iki toplantı yapmışlardır. Bu toplantılarda bilhassa bez #latlerinin indirilmesi ve dokuma fabrikalarının pamuk piyasasına müdaha- leleri mevzuubahis edilmiştir, Toplantılara yarın da devâm olunacaktır, Felemenk Hindistanın | Ispanya harbi Frankocular Teruelde bazı paylaşmak ? Japonya ile Almanya arasında anlaşma yapılmış Paris 18 (AA) — Temps gazete sinde Jagues Bardoux şöyle yazıyor: mevzileri ele geçirdiler Barcelona 18 (A.A) — Asiler, dün sabah Teruel cephesinde şiddetle bir mukabil taarruza geçmişler ve bilhas- sa şehre hâkim bir mevkide mühim bir «Alman - Japon paktında bazı gizli zamn mma akar Selânikte topçu kıaatı bürola- rında yangın çıktı Atina 18 — Selânikten gelen telg- Tafnamelere göre Karaburundaki top- çu kıtaatı bürolarında yangın" çık- mıştır. Bürolar yanmıştır. Evrak kur. tarılmıştır. Nüfusça zayiat yoktur, Meksikada kanlı bir kavga Meksiko 18 (A.A.) — Orizada, iki rakip amele teşekkülünün azası ara- tebliğde sinde Alto de Celadas ile Muleton ara- sındaki bütün düşman mevzilerini zaptettikleri, bir seneden fazla zaman- danberi bu mühim mevzilerde yerleş- miş olan hökümetçilerin tard ve ta- kib edildikleri, 600 den fazla esir alın- dığı, ölenlerin sayısız olduğu ve birçok mühimmat ele geçtiği bildirilmektedir. Denizli Nafia müdürlüğü Ankara 18 ÇTelefonla) — Zonguk dak Nafiz müdürü B. Zekâi Denizli Natin müdürlüğüne tayin edilmiştir. sında vukubulan bir arbede neticesin- Dört gün, dört gece süren de 20 kişi kadar yaralanmıştır. Jala- pa'da buna benzer hâdiseler Dahiliye Vekâleti taşra teşkilâtı Ankara 18 (Telefonla) — Dahiliye Vekâleti memurları taşra teşkilâtı hakkındaki kanun lâyihası Meclis- ten geri alınmıştır. Kanun bugünkü ihtiyaçlara uygun şekilde yeniden | yümüş, dört, gün, dört gece devam etmşitir. En nihayet jandarmanın ve civar köylülerin tedhir ve gaytet- leri neticesinde ateşin ömüre geçme. ğe muvaffakıyet hasıl olmuştur. Yan- gın devam ettiği müddetçe, gecele- ri bütün köza kemi içinde aydın. GÜNÜN HADİSELERİ Türkiye dışındaki Türkler Ötedenberi. matbuntımızı ve halkımız birinci derecede alâkadar eden «Bulga- Ristundaki türkler» meselesine karşı, Ka- mutay Parti grupu da ne dereceye kadar bassas olduğunu bir kere daha isbat etti. Bolu saylavı Hakkı Uzmay, irkdaşları- Misa. yapılan maddi ve manevi tazyiki anlattı. Sihhiye Vek'li Mulüsi Alataş, hariçten gelen muhacirler için 17,016 hanc yap- tartıp her aileyi 800 Tiran sarfederek iskân | ettiğimizi ye topraklandırdığımızı anlattı. Hariciye Vekili doktor Aras ta; şimdiki Bulgar Raşvekilinin Türk mekteplerinde türkçe yeni harfleri mecburi arap harf- derini ihtiyari olması hakkında emir verdiğini söyledi. Bulgaristandaki türk. derin vaziyetinin iyileşmetiini söyledi. Bundan şu neticeyi çıkarıyoruz: Türkiye kuvvetli kaldıkça, Türkiye di- #ındaki türkler, ötede beride yahudilere yapılan fena muamelelere benziyen baz- yiklere asla Oimarun Kalmıyacaklardır. Devletimiz Türkiye dışkdaki (türklere küzşı bağlılığını, Hatay, Romanya, Bulga- ristan İh ırkdaşlarımıza Karşı gösterdi- 8i ve göstereceği alâkalarla bir kere da- ha isbat etmiştir. F. Tanur Son dakika Yeni Fransız kabinesinin programı Yeni kabinede hangi fırkaların mümessilleri bulunuyor ? Paris 19 Akşam) — — Yeni Chau- temps Baklan şu esaslar dahilinde tur: | - Kahinede radikal, radikal sosyalist, Union socialiste re- Publicaine ve müstakil sol cenah fır- kalarının mümessilleri vardır. 2 — Kabinenin teşekkülü, sosyalist fırkasının müzaheret vaadi üzerine kurulmuştur. 3 — Yeni kabinenin programı, halk cephesine dahil fırkalar arasında bir ikilik doğurmuyacaktır. Başvekil B. Chautemps gazetecilere gu beyanatta bulunmuştur: — Yeni kabinenin prograrli şudur: Memleket dahilinde içtimai sulu te- sis etmek, ârayı âmme İle vazedilmiş olan prensiplere Fiayet etmek ve bun- lan milif kalkınmanın ihtiyaçlarile telife çalışmaktır. Rumen meclisi feshedildi Biikreş 18 (Akşam) — Kralın emir- namesile meclis feshedilmiştir. Yeni mebus intihabatı ve âyan imtihabatı da 4 martta yapılacaktır. Altın ticareti mem- leket dahilinde nasıl yapılacak (Baş tarafı birinci sahifede) Madde 4 — Birinci ve ikinci mad- de hükümlerine göre altın ticareti veya mâasnu eşya alışverişi yapan ve üçüncü maddede yazılı mu&mele- leri sanati mutade halinde icra eden hakiki veya hükmi şahıslar aldıkları veya sattıkları altınların nevi ve mikderile satış tarihlerini ve fi- atlerini ve müşterilerin isim ve hü- viyetlerini mahallin kambiyo müra- kabe mertiinden musaddak bir def- tere kaydelmeğe mecburdurlar, Bunlar bu karamamenin neşri ta- Tihindeki mevcutlarmı da bu defte- Te geçirirler. Kambiyo mürakabe merelleri olm ticaretine ve alın ahm ve satımına alt müamelâta mü- teallik hususatın tedkiki için ban- kaların ve alelümum eşhas ve mü- essesatın evrak ve defterlerini tedki- ke salâhiyettardırlar. Bankalar, şahıs ve müesseseler kambiyo mürakabe mercilerince İs- tenilen, yalnız altına müteallik her türlü malümatı bunlarca tayin edi- Jen müddet içinde itaya, evrak ve vesaiki teslime mecburdurlar. Madde 5 — İşbu kararname neşri tarihinden muteberdir, Madde 6 — İşbu karamamenin. Sovyet Rusya kuvvetli bir donanma yapacak Pravda gazetesi buna şiddetle lüzum olduğunu yazıyor Moskova 18 (A.A.) — Pravda gaze- tesi, Sovyetler birliğinin kuvvetli bir donanmaya malik olması Tüzumunda israr etmektedir. Bu gazete şöyle de- mektedir; «San seneler zarfında eski gemileri- mizi yenileştirdik ve yeni gemiler in- şa etlik, Bununla beraber karışık olan beynelmilel vaziyet, bizi müdafuamizin kudretini takviye etmeğe mecbur et- mektedir. Sosyalist endüstri donanma- nın bütün siparişlerini karşılamağa muktedirdir. Kuvvetli ve yalnız bizi müdafaaya değil, hinihacetie düşmana kendi kara sularında hücum ve onu imha etmeğe muktedir kuvvetli bir do- nanmaya malik olmamız hayati men- Uzak Şark vaziyeti Filipindeki Amerikan yük- sek komiserinin seyahati Manille 18 (A.A.)— Filipin adala- rında Amerikan yüksek komiseri Pouli Macunt August'a gemisile Şanghaya hareket etmiştir. Asya sularındaki Amerikan filosu kumandanı amiral Yarneli ile Uzak Şarktaki vaziyet hak- kında görüşecek ve 25 sonkünunda Manille'e avdet edecektir. Bu görüş- menin gayesi, Filipindeki sevkulceyş vaziyeti hakkında Amiral Yarnelle'in fikrini öğrenmektir, Macunt, bu ay nihayetinde Reisi- cümhup Roosevelt'e vaziyet hakkında izahat vermek üzere Vaşingtona gide- ceği için, bu görüşme büyük bir ehem- miyeti haizdir. Japonlar yeniden şiddetli taarruza başladılar Londra 18 — Japonyanın Çin ile münasebalını kesmesi, Şang - Kay - Şek'i ne pahasına olursa olsun, €7- mek İstediğini göstermektedir. Çinde yeniden şiddetli muharebeler başla- mıştır. Japoniar Tiençin - Pukoy de- miryolu boyunca Şiddetle taarruz edi- yorlar. Berlin 18 — Gazeteler, Japonya- nım uzun bir harbe hazırlandığını yazıyoriar. Maamafih Çinin vaziyeti, | her ne pahasına olursa olsun, sulh akdedilmesini icab ettirecek kadar fe- na olmadığını söylüyerlsr. Japon ve Çin sefirleri memleketlerine dönüyorlar Şanghay 18 (AA) — Japon hükü- meti, Japonyanın Çin büyük elçisi Kavagoe'ye derhal Jâponyu'ya dön- mesi emrini vermiştir. Diğer taraftan Çin'in Tokyo bü- yük elçisi Hsu-İn-Ying de yarın sa bah Çin'e dönmek üzere Okahama'- dan hareket edecektir. Belediyeler imar heyeti kanu“ nu yeniden or Ankara 18 (Telefonla) — Beledi- yeler imar heyeti kanunumu yeniden hazırlamak üzere Dahiliye Vekâle- tinde kurulan komisyon bugün de toplanmıştır. Komisyona mahelti idin- reler untum müdürü B, Faik riyaset Dahiliye Vekâleti hukuk müşaviri 'B. Ekrem, Ankara imar müdürü B. Hulüsi, İstanbul imar müdürü B. Ziya, belediyeler imar heyeti fen şefi B. Semihden mürekkep olan bu ko- misyon daha bir hafta kadar çalış- malarına devam edecektir, Hariciye Vekilimizle Irak ve İran Hariciye Nazırları arasında telgraflar Ankura 18 (Telefonla) — Saadabâd paktının Büyük Millet Meclisinde tas- diki münasebetile Hariciye Vekili doktor Tevfik Rüştü Arasla Irak ve İran Hariciye Nazırları arasında sa- faatlerimiz iktizasındandır.» Amerikanın bahriye bütçesi Vaşington 18 (A.A) — Parlâmen- tonun maliye encümeni 1939 senesi de. niz tahsişatını 27:723.000 dolar fazla- siyle 553.226.000 dolar olarak kabul etmiştir. Bu tahsisat sayesinde 2 zırhlı, 8 muhrip, 6 denizaltı ve 4 yardımcı ge- mi olmak üzere 20 yeni birlik inşası kabil olacaktır. Encümen ayni zamanda inşa edil- mekte olar 72 gemi için lâzım olan tah- siset ile Alexandra'daki torpil fabrika- sının yeniden açılması ve mühimmat nakli için kullamlan Pyro gemisinin tekrar hizmete abnması için lâzım olan tahsisatı da kabul etmiştir. Milletler cemiyeti İngiltere ve Fransa şimdilik beyanname neşretmiyecekler Londra 18 (A.A.) — Hariciye na- zırı B, Eden Fransa sefirini kabul et- miştir. Öğrenildiğine göre bu görüşme esnasında Danzig meselesinden ve Miletler cemiyeti konseyinin gelecek içtima devresinden bahsedilmiştir. Söylendiğine göre İngiltere Danzigde- ki Milletler cemiyetinin yüksek komi- serine verilen salâhiyetin tevsi edil- mesini istmektedir. Bundan maada Londra, <İngütere ile Fransanın Milletler cemiyetine sarsıl bağlarla merbut» bulunduk- larına dair neşri düşünüleri beyanna- menin neşri için halihazırdaki vaziye- ti müsait telâkki etmediğinden dolayı bu yolda tleri bir adım stılamadığı da beyan edilmektedir İsimleri değişen posta ve telgraf merkezleri Ankara 18 (Telefonla) — Derince ei Küvarshanede yeniden birer pos- ta ve telgraf merkezi açılmıştır. Muğ- Taya tâbi Ahi telgraf merkezinin adı 'Yatagan'a, Ula merkezinin ada Yok- ova'ya, Manisaya tâbi Akhisar mer- kezinin adı Pamukova'ya, Tunceline bağlı Pülünür merkezinin adı da Pülümer'e çevrilmiştir. Deniz Bank idare meclisi reisliğine B. Sadullahın tayini muhtemel Ankara 18 (Telefonla) —— Deniz Bank idare meclisi reisliğine İktisad Vekâleti deniz müsteşarı B. Sadulla- hin tayini muhtemeldir. Almanyaya sipariş ettiğimiz vapurları tedkik et- mek üzere Berline giden B. Sadullah bir haftaya kadar buraya dönecektir. İzmirin Bayraklı vapuru geliyor Ankara 18 (Telefonla) — İzmir körfezinde İşlemek üzere Fransadan satın alınan Bayraklı vapuru İzmire getirilirken volda bozulmuş ve tami- rine başlanmıştı. Vapurun - tamiri bitmiş ve İzmire getirilmek üzere yo- Ja çıkarılmıştır. Halk Bankasının kurulması hazırlıklarına başlandı Ankara 18 (Telefonla) — İktisad Vekâleti Halk Bankası kurulması hal» kındeki hazırlıklara başlamıştır. Üç milyon liraya kadar sermayesi olacak bu bankanın sermayesinin 1 milyonu Maliye Vekâleti tarafından temin edis lecektir. Sivasta yapılacak çimento fabrikası Ankara 19 (Telefonla) — Sümer Bank tarafından Sivasta kurulacak çimento fabrikasının tesisi Alman fir- malarından birine verilmiştir. Bu fetkanin senelik se kudreti yeri ii ki ni ği
