19 Ocak 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
r İÇ SAHİFELERDE 3 üncüde: Şiir ölüyor mu? Ahmed Hamdi 4 üncüde: Hikâye: Telefonda bir konuşma. Cahid Sıtkı 6 ncıda : Askerî bahisler Abidin Daver Ondördüncü yı! sayı: 4916 umhuriyet 248 eigraı T Telefon: Basmunarrlr ve evl: 22368 rahrlı heyetl: 24298. tdare ve matbaa tosna 24299 . 24290 Hayat Ansiklopedisı •. " * •r • ' Çarşamlıa 19 Ikîficîkânun 1938 Her eve lâzîm olan çok faydalı bir eserdir. Et fiatlarında yapılan tenzilâttan sonra diğer gıda maddeleri de ucuzlıyacak Belediye İktısad müdürü Ankaradan döndükten sonra hususî bir teşkilât vücude getirilerek bu îşler intaç olunacak Muhiddin Üstündağ Ankaradan geldi Fransada buhran bitti Yeni kabineyi Chautemps kurmağa muvaffak oldu Başvekil, arkadaşlarını Cumhur Reisine takdim etti, cuma günü de meclis huzuruna çıkacak M. Chautemps «içtimaî islahata ehemmiyet verirken millî emniyetimizi gözönünde bulunduracak, sfcrmaye ile işçinin elbirliğini temin edeceğiz» diyor. HükOmetin ucuzluk mücadelesi Parîs 18 (Hususî, geceyamındhn elâl Bayar kabinesi, Büyük sonra) M. Chautemps bu akşamsaSef Atatürkün Kamutayı açma at 22 de yeni kafcnnesini kurmuştur. Yenutuklarından aldığı ilhamla ni kabinede Devlet Nazın olan M. hazırladığı ve Büyük Millet Meclisinde, Frossard yeni kabine listesini gazetecilere efkârı umumiyeye arzettiği programın okumuştur. Bu listeye göre, M. Chau mühim bir maddesini daha tatbika baştemps kabinesi şu suretle teşekkül et ladı. Bu da, ucuzluk mücadelesidir. miştir: ' Hükumet, yeni giriştiği bu işte, şimdiBaşvekil t M. Chautemps ye kadar iki tedbir almıştır. Bunlann biBaşvekil muavini rincisi, tesiri umumî ve bütün memlekete ve Harbiye : M. Daladier şamil olan faizi azaltma yolunda atılan Vali ve Belediye Reisi trenden iner Hariciye : : M. Delbos adımdır. Kredinin ucuzlatılması, tabiati ken çok neş'eli görünüyordu. Kendisini M. Chautemps M. Marchandeau M. Daladier M. Sarraut Dahiliye : M. Albert Sarraut le iktısadî hdyatımızın bütün şubelerinde ziyaret eden bir arkadaşımıza Muhiddin t M. Wilham Bertrand Bahriye t M. Georges Bonnet Nafıa . ' . t M. Queuille tesirini gösterecektir. Endüstri, ticaret ve Üstündağ, muhtelif şehir meseleleri hakt M. Guy de Chambre Posta ve Telgraf M. Camille Schmidt Ziraat Hava ': M. Palmade ziraat hep kredi ile iş görd'ikleri için fa kında şunları söylemiştir: ! M. Pierre Cot Ticaret Maarif M. Jean Zay M. Chaatemps'ın beyanatı izin azalması, mamullerimizin ve mahsul« Size verebileceğim haberler, benBelediye İktısad Müdürü Adliye 1 M. Campicci Mesai M. Ramadier lerimizin maliyet fiatlarını azaltacak, Başvekil M. Shautemps gece Elysee Asım Süreyya den evvel Îstanbula geldi. Olanı biteni Maliye S M. Marchandeau M. Rucart Sıhhiye böylece memleketin bütün iş hayatında sarayına giderek, kabine arkadaşlarını yazdınız. Ankarada başlıca halledilen plânda Istanbulu alâkadar eden mese Devlet Nazîri r: M. Frossard M. Steg Müstemleke [Arkası sa. 7 sutun 4 bir ucuzluk görülecektir. Bu ucuzluğun istemieKe : ıvı. oteg lArkası Sa. 7 sutun 4 te] iş biliyorsunuz ki etin kilo başına, on ku leleri ele almış olmasmı, şehre karşı gösistihlâki artıracağı ve istihlâkin artması ruş ucuzlatılması olmuştur. Riyaset ettiği terdiği derin muhabbetin yeni bir delili da iş hacmini büyüteceği için, memlekev komisyonda, et meselesini, bizzat Baş olarak kabul edebiliriz. tin umumî iş hayatında yeni bir canhlık vekil intac ebniştir. Celâl Bayarın ilk [Arkası Sa. 7 sütun 1 de] ve faaliyet başlıyacaktır. Bu canlılığın zaten gittikçe artmakta olan vergileri de artıracağma şüphe yoktur. Bu itibarla, hükumetin faiz ve komisyon miktannı azaltmak suretile krediyi ucuzlatması memleket için çok faydalı ve hayırlı bir tedbir olmuştur. Celâl Bayar kabinesinîn, hayatı ucuzlatmak için aldığı bu umumî tedbir hari'Ankara 18 (Telefonîa) cinde, bir de îstanbula mahsus ucuzlatŞehrimize gelen malumata nazaran zuhur ederse bedeli diğer tarafa verileCumhurreisi Atatürk, buıgün saat ma teşebbüs ve faaliyetleri vardır ki bu Malıye Vekâleti gayrimübadil bonola cekti. 16 ya dogru Dahiliye Vekâletini nun da tesiri yalnız îstanbula münhasır rına gayrimübadıllere en uygun şekli Gayrimübadil işlerinin iki dost memşereflendirdiler. Başvekil Celâl Bakalmıyarak bir dereceye kadar bütün verebilmek için tetkıklerine ehemmı leket arasmda tasfıyesine başlandıktan yar, Dahiliye Vekili ve Parti Gememleket üzerinde kendini gösterecektir. yetle devam etmektedir. Bu husustaki birkaç sene sonra karışıklıkların önüne nel Sekreteri Şükrii Kaya ve iktıÇünkü, İstanbul, Türkiyenin en kalaba kararın çok gecikmiyeceği muhakkak geçmek için Yunanistan, Türkiyeye üç sad Vekili Sakir Kesebir, Büyük yüz bin lira kadar bir meblâğ ver lık şehri, en işlek limanı ve en büyük görulmektedır. Önderin Vekâlet makammdaki tetendüstri merkezidir. Gayrimübadil bonolarınm uzunca bir miştir. kikleri sırasında nezdlerinde bulunHer iki taraftaki emvalin kendi devdular. Cumhurreisi, Vekâletten ayİstanbul, coğrafî sîyasî vaziyeti iti tarihçesi vardır: Lozan muahedesinin t 9 uncu protokoluna göre, Türkiyede bu letlerine devrl de bu arada takarrür etnlırken yeni yapılacak Meclis bi barile yalnız Türkıyede değıl, Balkanlunan Rumların gayrimenkulleri Yu miştir. Şirndiye kadar, gayrimübadillenasile Bakanlıklar mahallesinin alalarda, Karadenizde yakın şarkta ve hatnanıstandan buraya hicret etmiş oiân re, kendilerine tahsis edilmiş olan em cağı şekil etrafında Dahiliye Vekita Avrupa üzerinde tesiri görülen bir Türklere ve bilmukabele bunlann Yu lâkin satışlarma iştirak etmelerini te linden izahat aldılar. şehrimizdir. Burada sayması uzun süre nanistandaki emvali de Türkiyeden Yu minen istihkak miktarının yüzde elli Başvekil Parti merkezinde cek olan bir çok sebeblerle eski nüfusunu, nanistana geçmiş olan Rumlara veril iki buçuğunu geçmemek üzere 25 milmamurluğunu ve ticarî ehemmiyetini kay mek icab ediyordu. Bu tasfiye netice yon lirahk nominal kıymet üzerinden bo Ankara 18 (Telefonîa) betmis olan İstanbula yeni bir can ver sinde hangi tarafta daha fazla emval [Arkası Sa. 7 sütun 6 da] Başvekil Celâl Bayar, bugün saat mek, Celâl Bayar kabinesinin progra ıııııııııııııııifiııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııırııııııııııııııınıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınıiMiııııııııııııın 16,30 da Parti merkezine gelerek miHda mühim bir yer tutmaktadır. Istanvakte kadar meşgul oldu. bulun iman, hükumetin yapacağını vadetîakviye edilecek olan Amerikan donanmasından bir kıaım tiği büyük işlerden biridir. Fakat, devlet Washington 18 Parlâmentonun tir. Bu tahsisat sayesinde 2 zırhlı, 8 muKbütçesi yardım etse dahi, bir şehrin imamaliye encümeni 1939 senesi deniz tah rib, 6 denizaltı ve 4 yardımcı gemi ol rında en ziyade o şehrin kendisi ve halsisatını 27,723,000 dolar fazlasile mak üzere 20 yeni birlik inşası kabil o * kı en büyük rolü oynar. Et, ekmek, süt 553,226,000 dolar olarak kabul etmiş lacaktır. [Arkast Sa. 7 sütun 3 tej gibi başlıca iaşe maddeleri pahah olduğu •"lllllllllllllllinilllininillllllMIMIIIIMIIIIIIIIMIIllMlllllllllllllMltllllllllllllllllllllllllirilllllllMlllilllinillllllllllllllllllllMIIMIIIIIIIIIIIIIIKIIllllilllll için bizzat Başvekilin de açıkça söylediği gibi kâfi derecede gıda alamıyan ve Londra 18 (Hususî) Amerikadan bu yüzden hastalıklara maruz bulunan bildirildiğine göre Montreal civannda bir şehirde geniş caddeler açmadan, aspapasların idaresinde bulunan bir mektebfalt yollar yapmadan, muhteşem binalar de çıkan yangın neticesinde 100 kişi ölve abideler kurmadan evvel, o şehir halmüş, 25 kişi yaralanmış, 20 kişi kaybolkmın karnını doyurmak, sağlığını koru muştur. mak lâzımdır. Bütün kazancını verdiği Yangın çıktığı sırada mektebde yüzü halde ihtiyac nisbetinde yiyeceğini temin mütecaviz talebe ve 30 kadar talebe buedemiyen bir şehrin ahalisi için, bütün lunduğu haber veriliyor. imar hareketleri, zamansız ve yersiz bir Şiddetli rüzgâr yüzünden yangınm süsten ibaret kalır. O şehir mamur olsa biel'an devam ettiği ilâve edilmektedir. le mes'ud olamaz. Hükumet, bu hakikati gözönünde tutara' İstanbulun imar işine başlamadan evvel, İstanbul halkmın ya§ama seviyesini yükseltmeğe karar vermekle çok makul bir harekette bulunmuşBükreş 18 (Hususî) Bu gece neştur. İstanbulda hayat ucuzlaymca, îstanredilen bir emirname ile parlâmentonun bul halkı, şehrin imanna maddeten ve feshedildiği bildirilmektedir. Kralın im manen yardım edebilecek bir kudrete sazasmı taşıyan bu emirnameye göre meb'hib olacaktır. Ekseriyeti, pahalıhk yüusan intihabatı martın ikisinde, âyan intizünden kazandığını karnını doyurmağa habatı da martm dördünde yapılacak veren bir halkm istimlâk suretile açılacak br. olan genis meydanların, bulvarların etYeni Rumen parlamentosu martm o rafındaki arsalan almasma ve imar işini nunda toplanacaktır. her türlü güzel binalarla tamamlamasma Nankin cephesinde ilerliyen Japon kıtaatı irnkân var mıdır^ Celâl Bayar kabinesiBüyük Tarihçi nin istanbulda hayatı ucuzlatmayı, Is r Şanghay 18 Çin kıt'aları Nankin doğru ilerliyerek Wuhu*ya yapılan taztpnbul halkmın ekseriyetini fakir ve orta den geçen nehrin membaına doğru 80 yika mâni olmak için Çin kuvvetlerini halli olmaktan kurtararak ortahalli ve kilometroluk bir mesafede bulunan an şiddetle bombardıman etmişlerdir. Terael cephesinde milliyetperverlerin bir tarassud mevkii müreffeh vapmayı istihdaf eden son te zalı bir araziye Japonlan çekerek harbe Değerli ve büyük tarihçi arkaDiğer cihetten bildirildiğine göre, Ti$?bbüsünü İstanbul şehri ve bütün mem tutuşmuşlardır. Şimdi doğrudan doğruya entsin Pukow şimendifer hattında ce " daşımız, yeni bir şaheser hazırlaSalamanka 18 Resmî bir tebliğde seneden fazla zamandanberi bu mühim maktadır. leket namına büyük memnuniyet ve şük Wuhu'ya taarruz etmektedirler. reyan eden muharebe, merkezî Çinin aFrankoculann, Teruel cephesinde Alto mevzilerde yerleşmiş olan hükumetçilerin Bu çok meraklı eseri yakında >anla karşılamamak kaHl değildir. Çin menabiinden gelen haberlere göre kıbetini tayin edecek mahiyettedir. de Celadas ile Muleton arasındaki bü tard ve takrb edildikleri, 600 den fazla «Cumhuriyet» te okuyacaksımz. İArkası Sa. 7 sütun 3 te\ iki Japon harb gemisi nehrin membaına lArkası Sa. 3 sütun 3 de] tün düşman mevzilerini zaptettikleri, bir İArkası Sa. 7 sütun 3 te\ istanbul Vali ve Belediye Reisi Muhiddin Üstündağ, dün Ankaradan şehriize gelmiş ve Haydarpaşa istasyo nunda, Vılâyet ve Belediye erkânile diğer birçok zevat tarafmdan karşdanmıştır. istanbul halkmı alâkadar eden bir çok mühim meselelerin konuşulmuş ve kararlara bağlanmış olması, Muhiddin Üstündağın bu defaki Ankara seyaha tine hususî bir ehemmiyet verdirmekte idi. Valinin beyanatı Gayrimübadil bonoları Büyük Şefin dünkü tetkikleri Amerikanm yeni bahriye bütçesi Hükumet bunlarm hazine bonolarile tebdili hususunda adil bir yol tutmayı derpiş ediyor Atatürk, Dahiliye Vekâletini teşrif ederek tetkikler yaptalar Deniz silâhları içîn 553 milyon dolar sarfedilecek Deniz Harekât dairesi şefî «1918 denberî Uzakşark vaziyeti bu kadar tehdidkâr bir çehre arzetmemişti» diyor Merkezî Çinin akıbetini Feci bir yangın tayîn edecek haı b başladı 100 kişi öldü, 25 kişi yara l Çin vg Japon sefirleri geri çagrıldılar landı, 20 kişi de kayıb var Çin askerleri anudane müdafaada bulunuyorlar, muharebe kaybedilirse Çin ordusu dağılacak Teruelde ihtilâlciler yeni bir taarruza geçtiler Kuvvetli topçu ve tayyarelerin himayesinde hücuma kalkan ihtilâlciler birçok mevzileri ele geçirdi Rumen parlamentosu feshedildi M. Turhan Tan
