20 Kasım 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10
BAŞKA MEMLEKETLERDE FUTBOLÜN İÇYÜZÜ: Dünya futbolünün başı : İskoçya Senede yüzbin Türk lirası kazancı “olan Iskoçya federasyonuna üç bini mektep tâkımı olmak üzere dört bin takım bağlıdır Dünyada, başta gelen “futbol, bir çoklarının *sannettiği “gibi İngiltere | #utbolü. değil. İskoçya futbolüdür. Bunun en'bariz delili: 1872 denberi İngiltere ile İskoçya arasında yapılan 62 maçtan 29 unu İskoçyanın, 18 ini İngilterenin kazanmış ve 15 inin de berabere bitmiş olmasıdır, En son olarak geçen sene, dünyanın en büyük stadı olan, Hâmpden Park- teki maçı da 2 - 0 İskoçya kazanmış» tır. Bu stad 183:388 kişi alacak kadar muazzamdır, fakat polis yalnız 150 bin seyircinin girmesine müsadde et- mektedir, Bazı kimseler futbolün İskoçyada, bazıları da İngilterede doğduğunu id- dia etmektadirler. İki tarafın da gös- terdikleri deliller o kadar kuvvetlidir ki (futbol büyük Britanyada doğmuş- tur.) diyip işin içinden çıkmak en doğru bir harekettir. İskoçya futbolünü idare eden te şekkül: 4Scöttish Football Associâtion, dur, Bü teşekkülün İngiltere futbol" fede- rasyonile #lâkası "Türkiye fütbol fe- derasyonile' Fransa fütbol federasyo- nuarasıridaki alâkadan fazla değildir. İskoçya futbol federasyonunun re- isi B; Geo. G, Grahanıdır. “Bu adam ciddi ve kibardır. Uçları “kırık kolalı yaka ve fevkalâde kravatlar kullanır, Başında kalan bir kaç tel saç kızıldır. Ufacık burunun üstüne 'iliştirdiği bağa gözlüğünün altında tatlı asri lar bulabilirsiniz. “El - dır. Dudakları ince, ni kes kindir. Söylenilen ve sorulan şeyleri piposunu çekerek tatlı tatlı dinler ve cevab verirken'daima Well! kelimesile söze başlar, Federasyonun müsabakaları , İskoçya futbol federasyonunun vet- diği izahafa göre: Federasyon 1472 de kurulmuştur. Bugün bu federasyona 120 si profes- yonel, 235 #mühtelit - (yani profes- yonel ve-amttör), 3645 ide “amatör olmak üzere 4000 klüb bağlıdır. İskoçya federasyonunun tertib etti- gi müsabakalar şunlardır: Birinci küme profesyonel şampiyo- nası: Buna 19 profesyonel ve 1 amatör klüb dâhildir. Bu amatör klüb Çucens "Parkdır ve İskoçyanın — “en mümtaz futbol takımlarından birine maliktir. Birinci küme profesyonel şampiyo- nası Klüblerinin ihtiyat takımları şampiyonası:'Buna da tabintile 19 profesyonel ve 1 amatör takım dâhil Gir, İkinci küme şampiyonası: Buna 17 profesyonel. ve 1 amâtör takım dahil- dir. Bunlardan başka İskoçya : kupası waçları vardır. Geçen sene kupa maç- larına 64 Küb girmiştir. Bundan 80n- Tâ'Jüniors kupası vardır ki bana 235 Klüb iştirik'eder. Bir de”geçen sene | 509 takımın iştirâk ettiği amatör ku- pası vardır. Juvenile kupası mektebiilere mahsus- tur; Birinci ve ikinci sınıf “olarak 'iki kategoriye“ayrılmış “olan bu-kupa maçlarına 3000 “mekteb takımi'işti- rük eder; Çünkü İskoçyadd futbol ta- koçya milli takımına girebilecek kud- rte mübalagasız olarak en az'elli ki- ço vardır. Fakat bunlar iii takıma & nmazlar, iskoçya federasyon reisi kendi tabi- rile . (İskoçya federasyonu “emrinde bir birinden'fena üç yüz hâkem) var- dır; Bu hâkemler her maçta yirmi beş | türk Jirası alırlar, “Federasyonun kazancı İskoçya: federasyonunun - varidat :menbaları geniş ve mühimdir. Evve» |“ lâ beynelmilel maçlar son İngiltere - İskoçya maçı 160660 türk lirası hasi- lât yapmıştır. Bundan vergi, stad his- sesi, zaruri masraflar çıtıktan sonra federasyona saf olarak 78740 türk li- Tasi kalmıştır. İskoçya milli takımının Galde Gal milli takımile yaptığı maçtan - vergi vesaire çıktıktan sonra İskoçya fede- rasyonu” hisse olarak 5310 türk lira- 31 almıştır. İskoçya - Almanya maçında vergi, Alman federasyonu hissesi, masraf çık» tıktan sonra federasyona 6000'türk Mirası kalmıştır. Bunlardan başka federasyon İskoç- ya kupası maçları hasılatından yüz- de beş almaktadır. Bu paradan bir kısmı ihtiyata ayrılmaktadır . Federasyonun bundan başka 4000 , küsür türk lirası iradı, 4464 lira aida- 112628 lira muhtelif varidatı vardır. Bütün bunları bir hesaplıyalım: İskoçya - İngiltere 78.740 İskoçya - Gal 5310 iskoçya «Almanya 6.000 İskoçya kupası 804 Irad 4.030 Aidat 4464 Muhtelif 2.628 — 102.066 un masrafları Yüz bin türk Hrasından fazla vari- datı olan İskoçya federasyonu bu pa- rTayi nerelerde kullanıyor? İskoçya federasyonu geçen seneki bu varidatırdan 54932 türk lirasını tasarruf etmiştir; İskoçların ne kadar hasis ve tasarrufa meraklı oldukları malâmdur; Geri kalandan: 11415 türk Mirası aylıklar, 242#'lirası “büro masrafı,-4253-lirası oyuncuları seçme ve hukem masrafları, 3 lira swvergi, 1100 - lirası tatlim Board aidatı, 675 lrası olimpiyat mas- raflari, 5722 Yirası beynelmilel -maç- lara hazırlık masrafları, geri kalan 17küsur” bin Hira dasigorta, telefon ve tahsisatı mesturedir. Şu halde İskoçya federasyonuher sene 100 bin. küsur lira. kazamyor, 50 küsür bin tra tasarruf ediyor, 50 bin. lira da sarfediyor. Federasyonun idare makanizması İskoçya futbolü on iki mıntakaya ayrılmıştır. Bu mıntakalarda ayrıca şampiyona yapılmaz. Hepsi yukarıda saydığımız milli şampiyonalara girer- ler. Mıntaka idarecilerinin vazifesi | mekteplerin fütbolülemeşgul olmak, onların takımlarını teşkil etmek, mek- tebliler kupasına, hazırlık olmak üze- Te birbirleri arasında hususi maçlar yaptırmaktır. 5 İskoçyada tek seçici yoktur: Mınta» ka relslerinden'mürekkeb “12: kişilik bir seçme'komitesi vardır. Futbolcü ücret ve bedelleri İskoçya federasyonu (profesyonel futbolcülere *verilecek parayı'bam memleketlerde olduğu gibi tahdid et- memiştir. Bunun tahâidini riyakârlık sayar ve klüblerin bunun haricine Çi- kacaklarmı; bilir, Bununla”beraber verilen para aşağı yukarı muayyendir, Klâsi oyuncuları haltada 45-50, vasat oyuncular 30-35 türk tirasialırlar, - Federasyon verilecek: ücreti: tahdid. etmediği halde satış ücretini tahdid et- miştir. Bir klüb en fazlaya satılmağa hak kazanmış, yani beş sene klübde çalışmış bir. pa başka bir klü- Bu hatta Taksim stadında sant 15 de Hindli -Tekitdağlı güreşi yapılaca DA TİK. MAÇLARI: Ingiltere, Fransa, Italya ve Avusturyada şampiyonlar belirmeğe “başladı Bu hafta İsviçrelilerle mili maç 0y- nıyan Macarlardan “başka “Avrupanın futbolda ileri"gelen bütün memelket- lerinde lik maçirına devam olunmuş- tur: İNGİLTEREDE: Likin onaltıncı haftası oynanmış- tır. Haftanın en mühim mmaçı"40 bin seyirci önünde Arsenal - Bromwick arasında yapılmış ve beş haftadan- beri'maç kazanamıyan -Arsenelliler bu hafta: da-ancak 1-1 berabere kal- mışlardır. “Bundan başka: bu'mevsim İngiliz - ikinde iyi “dereceler “alan Ghelsa on dokuzuncu vaziyette giden Evertona 4-1 yenilmiştir. Diğer maç- ların: neticeleri: Bolton 1 — Stoke City O Brentford $ — Middi'gh 3 Derby 2 — Leeds 2 Huddid 2 — Portamouth 0 Leicester 1 — Preston O Manchester 1 Liverpool 3 Sunderland 2 — Grimsby * Wolves 1 — Chariton 1 Yirmi iki akım. arasında on al haftadanberi oynanan “ maçlara gö- re(16 maç yapmış olan Brentford 21 'puvanla' baştadır. 15-maç' oynamış olan Wolves ile Chelsea on dokuz pu- vanla ikinci gelmektedir. “Sonuncu Portamouth'un. beş puvanı vardır, hiç bir mâç“kazanamamıştır, FRANSADA: Haftanın hadisesi lik sonuncusu Lille'in' başta giden Sete'yi 2-1 yene- rek bu takımın! tashifteki yerini: sars- 'masıdır, Bu maç Setenin ilk mağlü- “biyeti olduğu 'gibi' Lile'in'de'ilk ga- “Mbiyetidir. Diğer maçlar; Soşo 3 — Roubaik 0 R.C.lans3 —RC. Paris 1 On'iki haftadanberi 16 takım ara- sında oynanan maçlara, göre SOChaux 20 puvanla başta, Sete 18 puvanla ikincidir, Lile 8 puvanla en sondadır. İTALYADA: Bu bafta oynanan maçlarda şu neticeler tesbit olunmuştur: Ligurim 2 — Atalanta 1 Lwcehese 2 .— Fiorentina 1 Tarlo 3 <- Livorno 0 Napoli 2 — Genova 2 Torino 3 — Bologns İ Ambrosino 2 — Yuventus"1 Trietina © —“Milân 0 Bari 3 — Roma 0 Şimdiki halde Lazio ile Ambrosino 13 puvanla başta gitmektedir. Roma, Yuventus ve Torino on ikişer puvan- la ikinci vaziyettedir. On altı takım içinde Atalanta 4 puvanla sondadır. AVUSTURYADA: Son maçlarda alınan neticeler: Favorinter i — Admira 1 Warker 1.— Vienna 0 Sportklüb 3--- Aüstrin 2 F.. C. Venne 3 — #oridedor! 2 Rapid 5 — Simmering 1 'Tasnifte Rapid 15 puvanla birinci .Austia vesWacker .İl'puvanla ikin- cidir. Onutakım içinde - Simmering $ puvanla sonuncudur. Bütün takım- hir dokuz'maç" yapmıştır Beynelmilel kupa “maçında Macarlar İsviçrelileri 2-0 ğ yendiler Pazar; günü. Macaristan - İsviçre milli takımları Budapeşte «Beynelmi- Jel kupasıs maçını oynamışlardır. Çok soğuk ve kaygan bir'sahada oynanan AM a “yağmıştı. Günün ilk maçi Macaristan - Çekos- Yovakya genç takımları arasında, oy- nanmış ve Macalar fevkalâde bir 0- yundan sonra Çekleri 4-1 yenmişler- dir, Yazan; SÜLEYMAN KÂNİ İRTEM —Tercüme, iktibas hakkı mahfuzdur Tefrika No. 4 Meşrutiyetin ilânından sonrada devleti manzarası göstermiyordu Osmanlı İngiliz elçisine gösterilen'hürmet ve tazim bununpek aşikâr bir deli idi, İngiltere içinde Urguhartin fikir- lerini: tatbik eylemeğe yeni: bir fırsat elvermişti; -Bikonsfildin «İngilterenin (şarkta ıslahatı manen himaye) eyle- mesi ve (Avrupa'ile-Asya arasında mutavassıtlık)' gibi büyük bir'rol oy- naması yolundaki tasavvurunu filiyat sahınsına getirmek için iyi bir vesile meydana çıkmıştı. Bu günlerde bazı İngilizler düşünü- yorlardı, ki: (İngiltere bu rolü deruh- de edecek olursa müslüman “kavimle- rin siyasi terbiyesi ikmal edilerek As- ya ile Avrupanın. birleştiği noktalar- da birbirini bitirmekle meşgul millet- ler arasıda müsalemet ve itllâf tesis edilebilecek ve şark meselesinin uyan- dıracağı umumi. ihtilâf ve tutuşma tehlikesinden bütün dünya kurtula- caktır.) Kâmil paşa sadrazam olunca İngil- tere kralı yedinci Edvard Abdülhami- de meşrutiyetin ilânile beraber hükü- met başında Kâmil paşa gibi bir zatın bulunmasından dolayı tebriklerini be- yan etmişti. (1) Amiral Kampbelin Osmanlı donan- masını islaha > memuriyetine İngiliz hükümetinin muvâfakati de İngilte- rede Osmanlı devleti lehine görünen cereyana küşayiş vereceği zehabını hasıl etmişti. Osmani mebusan * meğlisi açılmca İngiliz parlâmentosundan 250 zatın (dünyanın en kıdemli parlâmentosun- dan;en genç parlâmentosuna selâm) telgrafı çökmeleri de bunun bahir bir delili sayılmıştı-Bu tesirlerle Said pa- şa günlerinde düşmekle olan Osman- zamanındaki muhalif tezahürleri ni- hayete erebileceğine zahib olmuşlardı. İngiliz siyasetine taraftarliğile şöhret bulan «siyaset piri Kâmil paşa bu te- Beddülün güya kuvvetli rüknü ve âmi- 4 olacaktı! İngiliz krülmun telgrafna- mesi bu yolda beslenilen ümüdleri kuv- yetlendirmişti, Ancak bunun bir hayal olduğu an- laşılmakta, gecikilmedi. Hindistan yo- Tu üstünde bulunan ve başlı başına dünyanınen feyyaz sahalarından biri olan: Mısırda, “Nilvvadisinde hüküm- ranlık hakları iddiasından feragat et- miyen, Irak“kıtasını doğrudan"doğru- ya hâkimiyeti altında tutan, “yakın Şarkta siyaset meydanma yeni atılan Almanyaya teveccüh gösteten, hilâfet sıfatını da haiz olan Osmanlı padişa- Mına, Rusyaya mukavemet edebilecek bir sed olmak hal ve İktidarı kalmıyan Osmanlı devletine, müslümanlar ara- smda; erkuvvetli “siyasi unsur olan Türk milletine karşı - tanzimatın te- #irsizliği tebarüz ettikten sonra --İn- giltere muhalif; Adeta hasmane bir si- yaset takib ediyordu, Osmanlı -— Rus müharebesi sonunda gösterdiği celâ- det ancak Boğazlarda Rus tefevvuku- na meydan vermemek içindi. “Abdül- hamidin “bütün saltanatı “esnasında İngiltere"Türk küdret ve hâkimiyetini sarsmak, yıkmak ile meşgul olmuştu. İngiliz matbuatı resmi ilhamlarla “Türklük aleyhinde mütecavizane ma- kalelerle, galiz ithamlarla doluyordu. Bulgaristanın Şarki Rumelivile bir- leşmesinde İngiltere Bulgarlara muin olmuştu. Şark vilâyetlerinde tâ Adana hava- isine kadar bir Ermenistan teşkili ti bir plân bazıcdlamıştı. Yalnız Aradoludâ Ermenilerin, ha. | “ne “Tart ta “devletinin' idare “şeklinde' bir“inkilâb, «nin vücuda geldiğini görmek istemi- bir Kuwvet kedonyada "Bulgarların çeteleri döğil, AArnavutlukta; Havranda, Arabistand& çıkan <isyanlarda'hep “âstler' haklı, Türkler müteassıp,'mütehakkim,“Z8* lim gösterilmek “ İngiliz matbuatıncâ hiçbir “defa ihmale “uğramıyan'bif Program idi. Hasılı “Mürk“nüfuzunu “izale” İngilis emperyalist siyasetinin bir umidesi ha“ ne” girmişti; “Bunun için'ne Osmanli nede iş başına getirilen bir şahsiyeb tesirile'bu program değişemezdi. Böy“ le bir değişme olsa, olsa Osmanlı dev« letinin kuvvetli olmasile ve bu kuvvet ten keridilerine de faide hasıl olabile- ceği İngilizleree teyakkun ödilmesile mümkün olabilirdi. Halbuki meşrutiyet ilânından sonr& dahi Osmanlı devleti hiç te böyle bir kuvvet manzarası irae etmiyordu. İstibdad zamanında < Araplar islâ- miyetin naşırı sıfatile diğer islâm tınsurları arasında keridilerinde bir ulviyet ve faikiyet, âdeta bir kudsiyet varmış gibi davranıyorlardı. Arnavutlar memuriyetleri istilâ ey* lemişlerdi. “Abdülhamidin çekindiği, her fırsatta okşadığı bir cemaattılar, Kürtler Hamidiye alaylarile Şark vi- lâyetlerinde gem almaz mevcudiyet” lerini daimi “serkeşliklerile , gösteri- yorlardı. Çerkesler saray mühitini be“ nimsemişlerdi. Hâkim: ve fatih Türkler'yalnız or- dunun ihtiyacı zamanında hatıra se tiriliyordu. Abdülmecid tahta, geçtikten sonra devlet küdtetinin hakikt unsuru Türk“ lerle Arap ve Amâvutlardan, “Kürt, Çerkes, Lâz gibi o zaman: kendilerini Türklüğün haricinde gören unsurlar 'dan-mürekkepislâm" camiasına — bir de ortodoks, kabölik, protestan mez- düşünceleri meydan almıştı. “Tanzi- matbu hayal arkasında-akamete “e. Şimdi: ikinci «Osmanlı e el de birinci ikissenelik meşrutiyetin izinden yürüyerek “bu: hayali tahak- kuk ettirmek istiyordu. Arada geçen otuz'sene “genç me$- Tutiyetcilere yeni bir şey Öğretme- miş gibi idi. Bunlar yalnız hiristiyan- larda değil, Arap ve Arnavut gibi is- Yâm unsurlarda bile iftirak emelleri- yor “ve (böyle'şey yok, olamaz) “gibi sözlerin esliyeline-inamyor gibi dav- ranmak siyasetiyle vekendi “kendile- rine bir teselli ile vakıt kazanıp yıl Yanmış bir kanunu esasi hükümlerini tatbik sahasına geçirmek istiyorlardı. Bukadar zayıf bir temele dayanan imparatorluk binasının “kendi çürük- Yüğü kâfi değilmiş gibi harici, dahili darbeler de yıkıntıyı . tesire hizmet ediyordu. “Osmanlı akvamı arasında meşru- tiyet ilânmdan “hasıl “olan umum! şevke en az kapılan Rumlar olmuştu. Onlarmeşrutiyetin' kuvvetleridirmek. istediği (Osmanlı-caminsı) içine-ka- talmak' hususunda. daha! ilk günlerde en kuvvetli ihtıraz kayıtları çıkarmış- Jardı: Mebus intihabı meselesinde ih- tiyar'ettikleri hareket tarzı bunu ta mamile'gösteriyordu. Rum 'pâtrikhanesi mebus intihabu işlerinde” (kanuna “mühalif“munmele- ler oluyor) diye Babiâliye protestolar “yağdırırken takrirlerinin “suretlerini büyük'devletlerin elçilerine de gön- dermekten çekinmiyordu!'Kendi hü- kümetinden ecnebilere şikâyet! Yunan Başvekâletini ifa etmiş olan Râll1*1908 teşrinisanisi içinde “Yan- yayı ziyaret-edecekti. Yanya Tumları “istikbal: merasimi için yalnız Yunan bayrakları “hazırlamışlardı. “Yanya müslümanları buna mani olmak ve Osmanlı bayrakları dahi kullanılma- 826 28 EH eanrese wv oss a9 oss EE sim.a YEMA sun ii .. öz 08 oni
