17 Ağustos 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10
Sahife 10 di SPORA, Dünynın en tanınmış güreşçileri Bu hafta bir imtihe şehrimizde ampiyonlarımız sıkı an geçirecekler Gelenler arasında İsveçli Kadye ile Macar Zanburi de bulunmaktadır Şehrimizde bu hafta güreşecek olan 87 kilo dünya şimpiyonu İsveçli Kadiye (eayolu) ve ayni kilonun dünya ikincisi Estonyalı Neo. Festival münasebetile memleketi- mizin amatör güreşçileri arasında ter- tip edilen büyük güreş turnuasına dün- Müsabakalar 21, 22 ve 24 ağustosta “Taksim stadında yapılacaktır. Festi- val komitesinin tertip ettiği bu güreş- lerin teknik idaresi güreş federasyonu kuvvetli olmaları ve bizimkilerin de bir müddettenberi kampa girerek ça- lışmış ve hazırlanmış vaziyette bulun- maları güreşlere çok büyük bir husu- siyet vermektedir, Davet edilen güreşçilerin beynelmi- Jel kıymetlerini ve derecelerini aşağı- ya yazıyoruz: 61 kilo: Zanburi (Macar) Çok eski bir güreşçi olan Macar Zanburi 1926 danberi güreşmektedir. 1928 de dünya beşincisi olan Macar 1931 de Avrupa şampiyonu olmuş ve bu şampiyonluğu 4 sene muntazaman #altolarile tanınmış çok meşhur bir gü- reşçidir. 61 kilo: Kerkkeinin (Fin.) 1937 dünya ikincisi Reiniyi son mü- sabakalarda yenen bu pehlivan son Finlândiya şampiyonasında bir yıldız olarak meydana çıkmıştır. Bu sene cidden çok muvaffakıyetli müsabakalar yapmış olan bu güreşçi bilhassa yerde çalışmalarile şöhret bul- muştur. 61 kilo: Yaşar (Türk) Bu güreşçilere karşı bizden bu kilo- nun Greko Rumen dünya şampiyonu Yaşar güreşecektir. Berlinde çok şans- h güreşler yaptığı iddia edilen Yaşa- rın son Finlândiya turnuasında kolunun sakatlanması hakiki kıymetini göster- mesine mâni olmuşlu. Bugünlerde kendisinin Kollejde kampta iyi çalış- tağını duyuyoruz... belinde) dünye 61 serbes şampiyonu Macar Zanburi, (Ortada) Avrupa | durulacak memura müracaatla şe- sıklet şampiyonu Niman, (yanında) Finlândiya şampiyonu, 79 kilo Nordbug | raiti öğrenmeleri ve kayıtlarını yap- 79 kilo: Nordling (Fin.) 1990 danberi Avrupa şampiyonu ©- Tan bu güreşçi 1936 da dünya birinci- Yiklerine iştirak edecekler meyanında bulunduğu halde idman esnasında kü- çük bir kazaya uğrıyarak takıma gir- memişti. Bu seneki Avrupa şampiyo- nasında en kuvvetli bir güreşçi olarak tanınan Finlândiyalı ayni zamanda tek- niği. çok kuvvetli olan bir oyuncudur. 79 kilo: Adnan (Türk) Adnan Finlândiyalının karşısında sıkı bir imtihan geçirecektir. Geçen seneki olimpiyadda dünya altıncısı olan Adnan bu sene daha iyi formda- dır. Bu kiloda Adnandan başka Ka- sımpaşadan Rızık güreşecektir. 87 kilo: Kadye (İsveç) Dünyanın ender yetiştirdiği güreş- çilerden olan bu genç çok kuvvetli ve çok tekniktir. Epeyce şerefli bir mazi- si olan Kadyer geçen sene Berlin olim- piyadlarında bütün nazarları üzeri- ne çekerek dünya şampiyonu olmuş bir güreşçidir. 87 kilo: Neo (Estonya) Bu seneki Avrupa şampiyonasını kazanan Neo'da çok tanınmış ve çok güreşler yapmış bir güreşçidir. 87 kilo: Mersinli Ahmet ve Büyük Mustafa Bu güreşçilere karşı bizden en kıy- metli ve en sevilen güreşçiler Mersin- li ile Koca Mustafa güreşecektir. Ala- cakları neticeler merakla beklenmek- tedir. Ağır: Nistoum (Finlândiya) Memleketinin ve Avrupanın birincisi olan Finlândiyalı tam Çobanın dişine göre bir pehlivandır!.. Ağır: Niman (İsveç) Bu sene Pariste yapılan şargpiyona- yı kazanarak büyük şöhret yapan Ni- man hakikaten çok kuvvetli ve çok ağır bir güreşçi olup Çobanı hayli ter- letecektir!... Ağır: Çoban Bizden ağıra Çobanla son günlerde iyi güreşler yapan Samsunlu Ahmed güreşecektir, iş AKŞAM 17 Ağustas 957 Sah İstanbul — Öğle neşriyatı: 1230: Plâk- la Türk musikisi, 1250: Havadis, 1305 Muhtelif plâk neşriyala, 14: SON. Akşam neşriyatı: 18,30: Plikla dans musikisi, 1930: Konferans: Eminönü Hal- kevi neşriyat kolu namına Nusret Sefa, 40: Nuri Halilin iştirâkile Türk musiki heyeti, 2030: Ömer Rıza tarafından arab- ca söyler, 20,45: Vedia Rıza ve arkadaş- 16 Ağustos 1997 (AKŞAM KAPANIŞ FİATLERİ) ESHAM ve TAHVİLÂT İstikrarı dahili 6525) Türkiye Cum- 90 1933 İstikram 9525) huriyet Merkez türk 1 14gıs9| Bankas o n Şeri Anadolu His 2440 Telefon 140 » m Me Te 7, ie Mümessii I 1080) to 0; eni > pa vo Şnaa değir- 1080 9, 0 menleri » hamiline BE) gaz deki 0m » Müesis o TSİ menleri Para (Çok Patleri) Paris 21pis e onu Londra Prag 220411 Mer York © vas) Berlin 16630 Milâno 15,002 | Madrid 1104 Atina savas! Belgrad 49 Cenevre o 34385 ei ilik. A48Oİ Bükreş © 1084876 Arpa: Anvers Mısır: Londra Keten T:: Londra Fındık G.: Hamburg Fıdınk L: Hambu Güreş müsabakaları Eminönü Hakevinden: 1 — Evimiz tarafından her yıl tertip edilecek olan (Türkiye serbes güreş şampiyon. luğu) müsabakaları bu sere 11 Ey- Yil 937 cumartesi ve 12 Eylül 937 pa- zar günleri Taksim stadyomunda ya- pılacaktır. 2 — Başpehlivanlık mükâfatı (250), ikinciye (100), üçüncüye. (50) ve baş altına da (100) liradır. Ayrıca baş altı ikincisine (50) ve üçüncüsüne (25) lira yol masrafı verecektir, $ — Bu müsabakalara iştirâk ede- cek pehiivanlarımızın her gün Ca- ğaloğlunda Halkevi binasında bulun- | 17 Ağustos 1937 SARAY ve BABIÂLİNİN İÇ YÜZÜ Yazan: SÜLEYMAN KÂNİ İRTEM — Tercüme iktibas hakkımahfuzdur, Tefrika No. 935 Gençleri kandırmak için edilen vaidler ve garib propagandalar Nihayet yapılan muğfilâne valdle- re kapılan talebeden Trabluslu birisi arkadaşları hakkında ihbarda bulu- narak Ahmed Bedevi ile diğerlerinin tevkif edilmelerine sebep oldu. Mek- tepte dershaneler arandı. Talebe ta- rafından gizli depo ittihaz edilip kim- seye ait olmıyan yerlerde biraz omu- zır» gazete ve evrak bulundu. Tevkifat yapılmadan eivel sınıf Kanunu esasi gazetesinden bir nüsha Ahmed Bedevinin üstünde idi. Arka sırada duran Ahmed Bedevi bunu Ba- kesirli Kemalin yardımile Prevezeli Celâle vererek ele geçirtmemişti. Halbuki askeri mektepler işlerile uğraşan eczacı Tevfik paşa gibi Zü- lüflü İsmail paşayı çekemiyen Rıza paşa da divanı harpte okunması ve İsmall paşanın terzil edilmesi için bu nüshanın da evrak arasında bulun- masını pek arzu ettiği sıkı sıkı 80 ruşturmalarından belli oluyordu. Tevkifat dairesi pak ziyade genişli- yebilirdi. Buna meydan verilmemek lâzımdı, Ahmed Bedevi ilk defa di- yanı harbe giderken yanında yürü- yen Kuleli idadisi dahiliye müdürü Ali paşanın kayınbiraderi yüzbaşı Ri- sa beye fırsat düşürerek Ali paşanın Edimede bulunan oğlu Şerafeddin için murıldanma kabilinden: — Edirneye haber gönderin! Şerefi kurtarın! Sözlerini söylemişti. Rıza bey ogün izin alarak Ali pa- şanın evine gitmiş, evde Şerafeddin beyin evrakı araştırılarak «muzır» sa- yılan ne bulunmuşsa imha edildiği gibi validesi de Edirneye gönderile- Tek Şerafeddin bey ikaz edilmiş idi. Vükelânın itlâfı ve sair tasavvurlar Muhbir yalnız bildiklerinin isimle- rini vermişti. Bunun için yalnız Trabzonlu Ah- med Bedevi, Ünyeli Halil, Çamlıcalı Kemal, Silistreli Hasan, Çanakkaleli Recep, Çorlulu Baba Sadık efendiler tevki fedilmişlerdi. Mabeyin erkânı harbiye reisi Ab- dullah paşanın idare ettiği tahkikat neticesinde büyük bir ihtilâl şebeke- sinin meydana çıkarılacağı umulu- yordu. Bu tahkikat heyeti, askeri mektep- ler nazırı Tophane müşürü Zeki, as- keri mektepler müfettişi Zülüflü İs- mail, Herbiye mektebi nazırı Kayse- rili liva Rıza paşalardan, Harbiye mektebi ahlâk muallimi Mazhar bey- den terekküp ediyordu. Bu tevkifler Harbiye talebesi ara- sında derin bir infinl ve teessür uyan- dırmıştı. Başta! Kilisli Ahmed efendi olmak üzere bazı Ateşin mizaçlılar mektepte bir isyan çıkarmak tasavvuruna düş- müşlerdi; fakat mütediller bunun fayda yerine zarar vereceğini ileri sü- rerek bunları teskine muvaffak Ool- muşlardı. / Mevkuflar divanı harbe sevkedil- meden bir müddet toplu olarak bıra- kılmışlardı. Bundan istifade ile Ahmed Bedevi arkadaşlarına fazla itiraflarda bulun- maktan, diğer arkadaşları ele ver- mekten İse. sıkışınca kabahatin ken- disine yükletilmesini rica etmişti. Mevkuflardan ikisi ailelerini muhak- kak gördükleri bir mağduriyetten İ kurtarmak için bu suretle hareket ettiler, Ahmed Bedevinin ayaklarına pranga vuruldu. Heyette Zeki paşa ağzından padi- şaha duayı hiç eksik etmiyordu. İsmail paşa, Namik Kemal ve Ziya paşa gibi gençlere mürşidlik tavrı ta- kınanların seciyelerini, ahlâkını ten- kid ediyor, Namık Kemalin gençleri ahlâksızlığa sevk ederek zevk ve sa- fadan başka işi olmadığını, memle- ket hayrına hiç bir hizmeti geçmedi- fir, 7 paşa için de Adana valili- Hind bir mecidiyeye kadar irtikâp eylediğini söylerek suretile aklınca bu geneleri on'era uymaktan sakın- dırmak istiyordu! Murad bey hakkında da ağır it- | hamlarda bulunuyordu, Onun da hünkârın hoşuna gitmediklerini bil- diği adamlara yolda selâm vermek suretile bunların nefyedilmesine 88- bep olduğunu, hazır maaş almak yo- Iunu tuttuğunu musirrane beyan edi- yordu. Mektep nazırı Rıza paşa, padişah aleyhinde bulunanları gâliz küfürler- bebile Avrupaya gittiği zaman Jön Türklerle temasını, bunların sefil ve yarım papuclu hallerini tasvir ile böyle «baldırı çıplaklara» uymanın memlekete hiyanet olacağını anlatı- yordu. Heyetçe böyle bir yolun yolcu- su olmak hem tehlikeli, hem şahsan zararlı olduğu kâfi derecede anlatıl- dığına kanaat hasıl olduktan sonra: Ahmed Bedevi vad ve valdlerle al- ve teşkilât hakkında doğru malümat verirse binbaşılık rütbesi, yaverlik payesi ile taltifi mukarrer olduğu kendisine tebliğ edilmişti. Hattâ kendilerine itimad etmezse bu tevcihat müjdesini padişahın ken- di ağzından bile işitebileceği temin olunmuştu. "Trabzonlu bay Ahmed Bedevi bana göndermiş olduğu notlarında bu tek- life karşı kalben duyduğu şiddetli is- yan ile yeis içinde aynen şu cevabı verdiğini bildiriyor: — Köpekten alçak tanıdığım Sul- tan Hamidin huzuruna bırrıza çik- mağa tenezzül etmem. Namussuzluk mukabili göğsümde yaver kordonu taşımaktan ise boynuma ip takılma- sını tercih ederim! Bu sözleri işitince heyet âzası çıl- dırmış gibi bir hal almışlar; Zeki pa- şa ayağa kalkarak kelimeli şehadet getirmiş, kulaklarını ellerile kapa mış! Rıza paşa Ahmed Bedevinin üze- rine hücum eder gibi tepinmeğe baş- lamış! İsmail paşa da omuzundan tutarak inad ve ısrarın mânasızlığını anlatmağa yeltenmiş! Hayret olunacak şeydir! Nasıl olmuştu da padişaha yapılan bu hakaret karşısında koca heyet Âza si bu genci ayaklar altına almamış, yahut kapıda bekliyen nöbetçilere dipçik darbelerile beynini parçalat- mamış idiler? (Arkası var) Erzurum ihtilâlinde o taraflarda kay- makamlıkla bulunmuş olan Adliye Vekâ- Jeti neşriyat müdürü bay Nedim Ulusaku- hun ehiren neşrile bir nüshasını bana da göndermek lütfunda bulunduğu (Erzurum ibtilâli) eserinden bir kaç noktayı müsaa- delerine iğtiraren iktibas eyliyerek bu vakaya dair bu sütunlarda yardıklarıma düve ediyorum. Bay Nedim Ulusakula göre: (Errurumda hayyanat vergisi vali Nâ- zım paşa zamanında affa uğramıştır. Hetn valiyi, hem ihtilâleileri kollamak ve han- ki taraf galip gelirse ona iltihak eylemek siyasetini takip eden vilâyet erkân Nâ- zım paşaya halk tarafından yapılan nd- mi oebir kullanmak yolunda tavsiyelerde bu- Tunuyorlardı. O sırada Keskim kaymaka- mi olup mezunen Rrzurumda bulunan bay Nedim ile merker kumandanı Mehmed paşa ise bu yolun tehlikeli olacağını valiye ihtar eylemişlerdi. Bu ihtarı dinliyon Nüzum paşa mabeyin- le telgraf makinesi başında muhabere ederek Erzurumdan istifa etmiştir. Nim paşanın yerine gelen Ata beyin eelefi zamanındaki ihtilâl hareketi mü- şevviklerini tevkife kalkışması üzerine Be- surumlular hükümet konağına hücum et- mişler ve Ata beyi başından yaralamışlar- dir. Erzincana doğru yola çıkarılanların getişe çevrilmesi için hazırlanmış bir tel- grafiname (OAta beyin ocebinden alınan mübrile mühürlenmiştir. * Saray dördüncü ordu müşürü Zeki pa- şadan Erzurum ihtilâl hareketini ne pa- basına olursa olsun söndürmek valdini almış, Krzuruma gönderdiği vali Abdül- vehap paşayı bu tenkil hareketine memur eylemiştir. Abdülvehap paşa 6 günlerde Refahiye ığında bulunan ve dalma mü- tegallibe aleyhinde çalışan bay Nedim Ulusakulu Erzuruma davetle memuriye- tinden istifa eylemesi için elinde Tovelver- 1e tehdit etmiştir.) Biz sarayca Nâzım paşanın Erzurumdan kaldırılmasına muvafakat edildiği sırada vergi meselesinin yüzüstü bırakıldığını, resmen. affolunmadığı halde ilga ve tah- siline devam edilmediğini, affın ancak Brrurumun Abdülvehap paşadan evvelki valisi Nuri bey zamanında umum! şekilde ehalisinden Yunda mabeyinden Nizm paşaya bir emir veritmiz bulunduğuna delilet ediyor, K.f
