26 Mayıs 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
Sahife 2 Bilbao kapılarındaki harp şiddetle devam ediyor Munguia tutuştu, şehrin tamamen yanmasından korkuluyor Bilbao 25 (A.A.) — Havas ajansının | muhabiri bildiriyor: Dima mıntaka- | sında muharebe, bülün şiddetile de- | vam etmektedir. Asiler bu mıntaka- Ga mühim miktarda ecnebi malzeme- si kullanmaktadırlar. Franko kuvvet- lerinin bombardıman neticesinde tu- tuşan Munguia, yanmakta devam et mekledir. Şehrin tamamile harap ol- masından korkulmaktadır. Asilerin tebliği Salamanca 25 (A.A) — Bask cep- besinde Franko kıtaları Pagachmeta, Urtacoacha'yı ve Bagarhmeta, Arta- €ocha sırtlarını ellerine ( geçirmişler- Gir. Tajyareleri, Bask cephesine git- mekte olan iki düşman tayyaresini düşürmüşlerdir. Son günler zarfında cumhuriyet tay- yarelerinin cepheden uzak olan mın- takaları bombardıman etmeleri neti- cesinde takriben 300 kişi ölmüş ve 500 Kişi yaralanmıştır. Avam kamarasında bir müzakere | Londra 25 (A.A.) — Avam ve lord- İ Jar kamaraları dün sabah taç giyme merasiminden beri ilk defa olarak top- lanmışlardır, Müsteşar lord Cranborne, avam ka- marasında İspanya meselesinden bah- Vataniler, Sancak meselesinde anlaşma husule gelmesinden memnun değiller Protesto mitingine iştirak etmiyen Ermenilerle para ile tutulmuş Arap ve Aleviler arasında çarpışma oldu, beş kişi yaralandı Halep 25 (Hususi muhabirimiz- den) — Sancak meselesi hakkında anlaşma husulü Vataniler arasında memnuniyetsizlik tevlid etmiştir. Anlakyada mahalli kaymakam ve muhafız Hüsnü Benazinin teşviki ile bir protesto mitingi (tertip edilmek istenmiştir. Bu mitingde pek mah- dud kimseler bulunmuştur. Para ile tedarik edilmiş bir kaç Arap hiristi- yan ve bir kaç Alevi iştirâk etmiştir, Bunlar anlaşmayı protesto mahiye- tinde Milletler Cemiyetine bir tel- graf çekmişlerdir. Ayni hareket bir gün sonra, yani #yın 22 sinde İskenderunda da tek- rar edilmek İstenmiştir. & Protesto makamında dükkânlarıni kapatmak için mahalli hükümet memurları Er- menilere emir vermişlerdir. Fakat Ermeniler buna itaat etmemişler, böyle bir tezahürata iştirik etmiyeceklerini | bildirmişlerdir. sederek, İngiliz hükümetinin gönül- Jülerin geri çekilmesi için kendisile teşriki mesaiye amade olup olmadıkla- rını diğer hükümetlerden sorduğunu, hükümetin muhasamat devam ettiği müddetçe gönüllülerin geri alınması daha 20r olacağı kanaatinde olduğu- nu ve bu hususta henüz bazı devletle- rin cevabına intizar edilmekte bulun- duğunu, kontrol sisteminin memmu- niyeti mucip bir tarzda devam ettiği- ni söylemiş ve Bilbao llmanma giren İngiliz ve İspanyol gemilerinde silâh bulunduğu iddiasını reddetmiştir. Hatip, Bilbaoya giren İspanyol ge- mileri gemide yalnız Balast, mevcut ol- duğu hakkında teminat verdiklerini ve İngiliz gemilerinin de beynelmilel deni zkontroluna tabi tutulduğunu bildirmiştir. Lord Oranborne, bundan sonra hü- kümetin Fransız, Portekiz, Alman, İtalyan ve Sovyet hükümetlerinde - Guemlca'nın tahribi hakkında bir tahkikat icrası için Bask hükümeti tarafından yapılan müracaata dair mütalealarını istemiş olduğunu ve hükümetin böyle bir tale kabul edil- diği takdirde bütün diğer benzeri hal lere tatbiki icap edeceği kanaatinde olduğunu kaydetmiştir. i maye ettikleri bazı hiristiyan Arap ve Alevilerle dükkânlarını kapatmı- yan Ermeniler arasında bir çarpış- ma olmuştur. Beş kişi yaralanmıştır. Petrol meselesi Şam 25 (Hususi muhabirimiz den) — Suriye efkârı umumiyesi pet- rol mukâvelesi işi İle fazla meşgul- dür. Yapılacak bir mukavele ile Su- riyenin yegâne servet memba olan petrollar yüzünden milyonların ça- hnacağı endişesi Vatanilere hâkim bulunmaktadır. Halepte neşredilen Fransız taraf- tarı eski bir gazete Eltekaddüm, pet- rol meselesi etrafında hükümete hü- neşretmiştir. Bu haritanın basılaca- İni bildiren bir takım beyanname- ler de daha evvelden Eltekaddüm matbaasında basılmıştır. Bu beyan- İ mameler şehrin duvarlarına yapıştı- Mahalli hükümet metnurlarının hi İ rılmıştır. İtalyan - Macar dostluğu Macar gazeteleri hararetli Başvekâlete B. Ci B. Chamber- makaleler yazıyorlar Budapeşte 26 (A.A) — Macar ga- zeteleri, İtalya kral ve kraliçesinin zi- yanın Macaristana yaptığı müzahe- retin dalma hayati bir ehemmiyeti haiz olduğunu beyan ve iki millet arâ- sındaki dostluğun mütekabilen da- ha vasi mikyasta anlaşması için te- menniler izhar eylemektedir. İtalya kralı, Macaristan toprakları- nı terkederken Macar naibi hüküme- ti amiral Horthy'ye bir telgraf çeke- rek derin şükranlarını bildirmiş ve iki dost milleti birleştiren hissiyatı teyid etmiştir. İtalya Hariciye nazırı B. Ci- Baldvin cuma günü çekiliyor lain'in gelmesi muhtemel Londra 25 (A.A.) — Başvekil Bald- vin ağlebi ihtimal cuma günü saat 16 da kralın nezdine giderek istifası- ni takdim edecektir. - Başvekil krala Chamberlain'i kabi- neyi teşkile memur etmesini tavsiye edecektir. Hükümetin «milli teşekküls etiketi. ni muhafaza edeceği ve sir Jhon Si- mon'un da Maliye Nezaretine geleceği kuvvetle memuldur. Mülkiye müfettişlerinden B. İsmail vekâlet emri; Güneysu sabaha karşı Pireden hareket etti Atina 26 (Akşam) — Başvekil İs- met İnönü dün akşam Yunan başve- kili tarafından verilen ziyafetten son- ra Pireye gitmiş ve Güneysu vapuru- | na binmiştir. Başvekil, Yunan başve- kili ve hükümet erkânı tarafından uğurlanmıştır. Güneysu sabaha karşı hareket et- miştir. Perşembe sabahı İstanbulda olacaktır, Meclis fırka grupu B. Saracoğlu, başvekilimi- zin seyahatı ve Hatay meselesi hakkında izahat verdi Ankâra 23 VA'A.) — C. H. Pürüsi Kamutay grupu bugün 22/5/9S7 öğleden evvel Antalya saylı Dr. 'Tuncanhın başkanlığında toplandı. Söz alarak kürsüye gelen Hariciye vekil vekili Saraçoğlu, Hatay mesele- sinin son durumu ve Başkan İsmet İnönünün seyahati ve siyasi temas- ları hakında izahat verdi. Bundan sonra Saracoğlunun Baş- bakanımızın Yunaristanı ziyaretin- de Yunan milleti ve hükümeti tara- fından Türkiyeye ve Türkiye Başve- İ kilinin şahsına karş) gösterilen geniş muhabbet ve coşkun dostluk tezahü- Tatı hakkındaki beyanatı Parti grü- punca alıkışlarla karşılandı. Maarif şürası 939 da toplanacak Ankara 25 (Akşam) — Maarif ve- kâleti merkez teşkilâtı hakkındaki kanuna göre her üç yılda bir toplan- ması icab eden maarif şürasının İlk toplantısınm 1939 yılında yapılması hakkında yeni bir Kanun projesi ha- zırlanmaktadır. Bu zamana kadar şüranın tedkikine arzedilecek ders programları ile talimatnameler de tamamen hazırlanacaktır. Yeni yıl bütçeleri Istanbul telefon idaresinin varidatı geçen seneden noksan Ankâra 25 (Telefon) — Tahlisiye hudud ve sahiller sıhhgt umum mü- dürlükleri ile posta ve telgraf umum müdürlüğünün 1937 bütçe kanunu projesi meclisin rüznsmesine alındı. 'Tahlisiye umum müdürlüğünün 1937 maji yılı masrafları için 864 bin, vari- dalı da 365 bin küsür lira Gari tah- min edilmektedir. Hudud ve sahiller sıhhat. umum müdürlüğünün masrafları 485 bin; va- ridat da 986 bin küsür lira olarak ie min edilmiştir. Posta, telgraf ve telefon umum mü- dürlüğünün 1937 meli sene varidat bütçesi iki kısımdan ter.kküp etmek- tedir. Biri posta, telgraf ve telefon umum müdürlüğünün, diğeri İstan- bul telefon idaresinin varida'ıdır, Pos- ta telgraf ve telefon umum müdürlü- ğü yeni yıl varidat bütçesi 1936 ya na- zaran 331 bin küsür lira fazlasile 6 milyon 705 bin küsür lira olarak tah- min edilmiştir. Masrafı da aynidir, İstanbul telefon idaresinin varidat bütçesi de geçen yıla nzaran 279 bin küsür lira noksanile 1 milyon 84 bin küsür lira tahmin edilmiştir. Masra- fd AYDİĞİR, | air. Güreş müsabakaları Avrupalı ve Amerikalı pehlivanlar geldiler Dün Romanya vapurile şehrimize Amerikalı ve Avrupalı pehlivanlar gelmiştir. İçlerinde eski dünya şam- piyonu Zılusko ile Amerikan Pulku- mar da bulunmaktadır. Bunlar bizim pehlivanlarımızla güreşeceklerdir. Ge- gi irem aşvekil geliyor! dev cüsseli- l i Londra 25 (A A.) — Tall ademi mü- dahale komitesi Fransa mümessilinin mayısta Toulouse'da karaya inen İs- panyol tayyareleri hakkındeki izaha» tanı dinlemiştir. Tali komite, bundan sonra Harbin tarzı icrası hakkında İspanyada çar“ Pişan taraflara tebliğat yapılmasına ve bunlara İspnyol olmıyan muharip- lerin geri çağrılması plânının bildiril. mesine karar vermiştir. Komite; yarın heyeti umumiye ha- linde toplanacaktır. X Almanyânın vaziyeti Berlin 25 (A.A) — Havas ajansı nm muhabiri bildiriyor: Gönüllülerin geri çağırılmasile İs- panyol sivil harbinde bir mütareke husule getirilmesi projelerinin Ak man siyasi mahfillerince müsaid bir den rücu etmeleri Hitlerin Berline avdet ettiği zamana tesadüf etmek- tedir. Mussolini, İngiliz teklifinin Al manlar tarafından iyi bir şekilde ka- bul edildiğini öğrenir öğrenmez, biz- zat Hitler nezdinde ısrar ederek fa- şist devletlerin tesanüdünden bah- setmiştir. Bununla beraber Almanya, İngil- Silâhları bırakma konferansı Büronun toplantı tarihi henüz kararlaşmadı miyeti konseyi, gizli bir içlima devre- sinin 29 meyısta kapanması takdirin- de silâhları bırakma konferansı bü- Tosunu bu tarihte içtimaa davet et- meğe karar vermiştir, Aksi akdirde si- lâhları bırakma bürosu, önünüzdeki hafta zarfında içtimaa davet edilecek- tir. Cenevre 25 (A.A.) — B Edenin si- lâhları bırakma konferansında bulun- İspanyol olmıyan muhariplerin geri çağırılması istenecek Cenevre 25 (A.A.) — Milletler Ce- | M. Mussolini, bunu kabul etmemesi için Almanyaya müracaatta bulunmuş tere ile münasebetlerini iyişletirmek istediği ve Alman askeri raporl. mın Franco'yu fena vaziyette göster» diği için İngiliz teşebbüsünün mu vaffakıyetle neticeleneceği ümid edil mektedir. Asilerin mütaleası Salamanka 25 (A.A.) — Resmi mil- Tiyetperver mahfilleri gönüllülerin ge- ri alınması meselesinin miiliyetperver- ler için mevzuu bahsolmadığını, zira kendissaflarında “muharebe eden ye- gâne yaharicıların lejyonerler olduğu-. nu bildirmekte ve muhasematın dur- durulmasının hükümetçilere uygun geleceği kanaalini göslerniektedirler. Sovyet Rusyanın vaziyeti Moskova 25 (A.A.) — Zannedildiği- ne göre, Sovyetler birliği İtalya ile Ak manyanın hattı hareketleri malüm olduklan sonra İspenyadaki gönül lülerin geri : çağrılması hakkındaki teklife cevap verecektir. General Franko Londraya mümessil göndermiş Hendaye 25 (A.A.) — General Fran- konun Londraya yarı resmi mümes- siller tayin etmiş olduğu haber veril- mektedir. B. Şaht Pariste istikraz müzakere edeceği doğru olmadığını söylüyor Paris 26 (Akşam) — Alman iktisat nazırı B. Şaht tayyare ile Parise geldi, Fransız iktisat nazırı tarafından İs- tikbal edildi. B. Şaht gazetecilere be- yanntta bulunarak dedi ki: — Bazı gezeteler Parise bir takım görüşmeler, bilhassa istikraz müza- keresi için geldiğimi yazdılar. Bu neş- Tiyat doğru değildir. Parise yalnız sergideki Alman pgviyonunu açmak için geldim. Bir ziyaretçiyi dilenci gi- İ bi göstermek doğru değildir. Burada siyasi müzakerelerde de bulunmıya- cağım. mıyacağı ve mumaileyhin yerine B. Cranbourne'un bulunacağı haber alın- mıştır. Hatırlardadır ki, B. Eden, İtalya ile Almanya murahhaslarının iştirak et- Ziyaretim, Milletler arasında anlâş- EN Almanyanın da Fransa kadar arzu ettiğini b e izi Derümafaka hakkında bir temenni memeleri takdirinde silâhları bırakma Ankara 25 — Darşşafakanın maa- konferansı bürosunun içtimsından | rif lisesi haline alınması düşünülüyor. * ameli bir fayda m söylemştir. ELİ SEK Milletlerarası mesai | Sia kliğimlr toplantısı -. Gel 26(AA) — Anadolu ajan- sının hususi muhabirinden: Milletler arası mesai bürosunun 3 haziran top- lantısında Türkiyeyi Milletler cemi- yeti nezdinde daimi delegemiz Nec- meddin Sadak temsil edecektir. Muamele vergisi lâyihası Ankara 25 — Muamele vergisi kâ- nununun bazı maddelerini değiştiren lâyiha meclis encümenlerinde tetkik ediliyor. Senenin muayyen mevsimin- de faaliyette bulunan ve diğer mev- simlerde çalışmıyan müesseseler, esas faaliyet devresinden sonra muharrik kuvvetler ve amele bakımından mua- fiyet haddine girseler de bütün sene mükellef tutulurlar. Mükellefler be- yannamelerinde gösterdikleri mik- tar üzerinden tahakkuk eden vergiye itiraz edemezler, 15 tarihi eser türkçeye tercüme ettirilecek Türk târihi tetkik kurumu İranda, Mezopotamyada, Mısırda ve Anâdolu- da hükümet kurmuş Türkler hakkın- da arapça, farsça, hindce ve çağatay- Ca yazılmış 15 den fazla tarihi türkçe- ye çevirmeğe karar vermiştir. vi üzerine yazılan tarih Beyhakki, Umadettin Asfahan! tarafından yazıl- Bu eserler arasında Mahmud Gazne- Bütçe encümeni bu yolda bir temen- Varşova Büyük elçimiz ti Varşova büyük elçimiz B: Ferid ve “refikasi dün İstanbula © gelmişlerdir. Bir müddet memlekette kaldıktan sonra tekrar Varşovaya dönecekler- dir. Radyo ea yakında müzakere “edilecek * Ankara 25 — Radyo kanunu bu- günlerde Meclis rüznamesine alına- caktır. Lâyihada — ruhsatiyeler hak- kında kayıtlar vardır. Müstahkem mevkilerde öcnebilere ne suretle mü- saade verilöceği tesbit edilmiştir. İc- ra vekilleri heyeti kararile bütün rad- yolar, yahut muayyen bir mıntaka- daki radyolar toplattınlebilir. Bir ayı geçmiyen tenezzühlerde sahibi rad- yolarını başka yere nakledebilecek- lerdir. Bir kimse komşunun radyosu- nu izac eden paraziti kesmeğe med- burdur. Üniversite kampı N Üniversite kampı bu yıl Pendikte açılacaktır. Kamp 14 haziranda baş- yacak 14 eylülde bitecektir. Kampa Üç devrede 3600 talebe alınacaktır. Mareşal Blomberg Romaya gidiyor. Berlin 26 (A.A) — Alman mili müdafaa nazırı mareşal Blomberg, İtalya hükümetinin davetine icabet- le yakında İtalyaya gidecektir. Ma I i l i i 1 t 1 : * 7 ) it 7 ,
