13 Nisan 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

13 Nisan 1937 m) Dün Geceki ve Bu Sabahki Telgraflar Madrid etrafındaki harp devam ediyor Bilbao denizden de muhasara edildi, asilerin elinedüşmek üzere Madrid 13 (A-A.) — Havas ajansı- nın muhabiri, Jean Rollinin bildirdi- ğine göre Madrid civarında “ve bil hassa Casa del hâkim bu- lunan ve ormanlık bir tepe olan Monte Garabitas ve Cuesta de las Peridices, Cerro de Aguila ve Carabanchel mun- takalarında öğleden sonra da muha- rebe şiddetle devam etmiştir. Saat 20 de Casa del Campoda mu- harebe bütün şiddetile devam etmek- te idi. Bu muntakadaki faaliyet Cerro de Guilada tekâsüf etmiş ce Cumhu- riyetçiler bu mevkiin bir kaç noktası- nı zaptetmişlerdir. Öğleden sonra hü- kümet merkezi fasıla ile bombardı- düşmüştür. Grauvia kahvesine de bir Founder İzle ölmüş- sür. Bilbao cephesinde vaziyet Londra 12 (A.A) — Dün akşam an- Sizın içtimaa davet olunan kabine Bilbaonun nasyonalist donanma ta- rafından ablokası neticesinde hasıl olan vaziyetle meşgul olmuştur. Ka- bine; iki İngiliz zırhlısının İspanyanın şimal sahillerine gönderilmiş olma- sına rağmen İspanyanın kara sula" rmda müdahaleye mahal olmadığına karar vermiştir. Binaenaleyh abloka hattını yararak Bilbaoya gitmek is- tiyen İngiliz ticaret gemileri İngiliz donanmasının yardımına güvenmiye- cekleridir. Asilerin tebliğleri Salamanca 12 (A.A.) — Asi karar- gâhının tebiliği: Biscaye cephesinde kaydedilmeğe değer bir şey yoktur. Santander, Guadalajâra, Escorial ve Endülüs cephelerinde Cumhuriyet- cilerin bütün taarruzları geri püskür- tülmüştür. Madrid cephesinde Cumburiyetci- lerin topcu ve 42 tank himayesinde olarak mükerreren yaptıkları şiddetli taarruzlar bilhassa Aguila tepesi ve Las Perdicas sahilinde tardedilmişler- dir. Bu mmtıka üç beynelmilel ok mak üzere beş liva tarafından yapılan taarruz muvaffkiyetsizlikle neticelen- miş ve düşman sahada üç bin ölü br rakmıştır. Montrö konferansı açıldı Reisliğe — seçilen N paşa tekliflerini bildirdi Montreux 12 (AA) — Kapitülüs- yonlar konferansı bugün saa 16da İsviçre Cumhur başkanı B. Motta tarafından açılmıştır. B. Motta delegelere hoş geldiniz de- dikten sonra: «Mısır, yabancılar rejiminin dos- tane vasıtalarla tadilini temin et- mek için konferansı toplamak teşeb- büsünü yapmakla, en iyi diplomatik metodlara bağlılığının yeni bir de- Mini ortaya koyduz demiştir. Bundan sonra Mısır Başvekili ve Mısır delege heyeti başkanı Nahas paşa söz alarak, Kapitülüsyonların Mısırın haysiyetile ve medeni dev- Jetler arasındaki rolünün müessirli- ği Ve telif edilemiyecek bir istisna teşkil ettiğini söyliyerek şunları tek- Mf etmiştir: 1 — Konsüler mahkemelerin kaza hakkının muhtelit mahkemelere devri, 2 — MU mahkemelere devri hazırlamak üzere tedricen ortadan kalkacak muhtleit mahkemeler teş- Kili, Fakat intikal mefhumile telifi ka- bil olmıyan yabancı bâkimler ekse- riyeti “prensipinin 'geri almması mü- nasip olacaktır, Bunda sonra Fransız delegesi. nin teklifi üzerine reisliğe alkışlarla Nahas paşa seçildi. Montroux 12 (A.A) — İngiliz de- lege heyeti, Mısırda kapitülâsyonla- sır kanunlarına tabi olacağı bildiril- mektedir. Mısır hükümeti bir medeni ka- nunla bir ceza kanunu ve bir de mü- hakeme usulleri kanunu teklifini va» detmektedir. Bu kanunlar 15 eylül 1997 de meriyete girecektir. Muhtelit mahkemeler hakkındaki yeni hükümler 15 teşrinievwelden sonra meriyete girecektir. İntikal dev- resi müddeti Misır projesinde açık bırakılmıştır. Türk - Fransız ticaret anlaşması Ankara 12 (Telefon) — Türk» cak müzakerelere iştirik etmek fze- re Fransadan gelecek ticaret heyeti. Pariste hadiseler Doriot taraftarları, sosya- listlere hücum ettiler Mnotpellier 12 (A.A) — Dün sos yalistlerin toplandığı bir kahveye Fransız halk partisi «Dorlot partisi> âzalarından kırk kişi kadar hücum ederek sosyalistiere karşı ateş etmiş- ler ve muhtelif mermiler atmışlardır. Bir kaç kişi hafif suretle yaralanmış- tır, Polis otomatik tabancalar taşıyan iki Doriot partisi azasını tevkif etmiş- tir. Paris 12 (A.A.) — Büyük bir kahve deposunun önünde bazı hadiseler ce- Teyan etmiştir. Depo müdüriyeti yüz kadar ameleye yol vermiş olduğun- dan bunlar bir kaç yüz işsizin yardı- mile depoda çalışan 300 amelenin de- podan içeriye girmelerine mani ol- muşlardır. Polis müdahale ederek asayişi iade etmiştir. Hindistanda Şimal hududundaki hâdise- ler devam ediyor Londra 12 (A.A.) — Hindistan ba- kanı geçen hafta Hindistanın şimeli vuku bulan müsademeler- de ölen İngiliz subaylarının Jistesini neşretmektedir. Bu listeye göre bir binbaşı, 2 yüzbaşı ve 2 teğmen ölmüş- tür, Peşaver'den gelen haberlere göre bundan on gün kadar evvel de Hind- İngiliz kıtaatı iki subay Yaralı 20 subayın vaziyeti ümitsiz- dir. Bir sulh müzakeresine girişmek yolundaki gayretler de şimdilik akim kalmış gibi gözükmektedir. Türkofis lâğvedilmiyecek Ankara 12 (Telefon) — Adliye vekâleti istatistik işleri Ankara 12 (Telefon) — Adliye Vekâletinde bir merkez bürosu kuru» lacaktır. Bu büro Aöliye istatistik iş- leri ile uğraşacaktır. lunan yüksek tedrisat umum müdürü B. Cevad, dün akşamki trenle Anka- Teya gitmiştir. B. Cevad şehrimizde bulunduğu müddet üniversite ile gü- 26l sanatlar akedemisini tedkik etmiş, teftiş mıntakalarına çıkacak olan Ma- ağ m e b Aİ Satılmış adamlar Türkler aleyhinde vaaz vermekten ne fayda umuyorlar?.. Halep 12 (Hsususi — Fransız müs- temleke zabitleri ve Suriye mâ halli hükümet erkânımın, Suriyedeki bütün irtica unsurları ile teşriki me- Salye karar verdikleri malümdur. Bu işbirliğinitn nümunelerinden biri de Cerablus kazasına, tabi Amerne kö- yünde ikamet eden Nakşi şeyhlerin- den Ebu İnarin oğlu Şeyh Köolelinin muayyen bir meblâğ mukabilinde Fransa ve mahalli hükümet memur- Jarı tarafından satın alınmasıdır. Şeyh Kolelinin vazifesi, şapka aley- hinde tahrikât yapmak ve Nakşi ta- rikati lehinde propaganda yaparken Fransızlar lehine faaliyette bulun- maktır, Koleli kendisine tabi olan birkaç müridile Cerablustaki 'Türk köylerine (o sevk olunmuştur. Fakat Şeyh Koleli henüz seyahatinin birin- ci merhalesi olan Kırkagara köyüne geldiği zaman: «Şapka giymeyiniz. şapka giyenler gâvur olur.. Nakşi ta- rikatine giriniz.» diye vaaza başla- mıştır. Türk halkının müthiş gale- yanile karşılanmış olan bu sözlere ıslıkla mukabele edilmiştir. Kolelinin hayatının muhafazası için 'Türk ileri gelenleri tarafından tertibat alınmış ve halkın kininden kendisini gene türklerin yardımile kurtarabilmiştir. Bu vaziyet üzerine Koleli, muvaf- fak olamıyacağını anlıyarak yerine dönmüştür. Türkler aleyhine katliâmler tav- siye eden caniler Tâzkiye 12 (Hususi) — Munbiç kasabasında Mustafa adında bir sof- memurları ve Suriye mahalli me- murlarının organı olan bu solta sö- ze şöyle başlamıştır: — Türkler gâvur oldu. Onların katli helâldir. Türkler aleyhine, diğer unsurları caniyane maksatlarla alenen tahrik eden bu yobaz camideki Türk ve Çerkesler tarafından mukabele gör- müş ve kuş beyinli adam nihayet camli terke mecbur olmuştur. Camilerde türkler âleyhine Katli- âmlar tavsiye eden caniler hükümet tarafından himaye görmektedir. veriyorlar Hama 12 (Hususi) — Kürd daği- na Arap aşiretlerinin sevk edileceği hakkında bir rivayet dolaşmaktadır. Vataniler zayı! buldukları yerlerde aşiret kesafeti ile faaliyet elde et- mek emelindedirler. Bu mmntakaya aşiretlerin sevki ihtimali, Cebelidü- ruzda olduğu gibi bu muntakada da bir hareketin vukua gelmesinin gün meselesi halinde telâkki Seli. Meccani ni talebe Önümüzdeki sene 5245 talebe bedava okuyacak Ankara 12 (Telefonla) — Önü- müzdeki ders senesi içinde Marif Ve- kâletine bağlı mekteplerde liyli mec- cani olarak okuyacak talebelerin sa- yısı 5245 olarak tesbit edilmiştir. Bunun #20 si siyasal bilgiler oku- lunda, 120 si yüksek muallim mek- tebinde, 250 si Gazi terbiye enstitü- sünde, 2320 si muallim mekteple- rinde, 1851 müzik öğretmen oku- lunda, 200ü inşest usta mekteple- rinde, 901 kiz ve 20 si erkek ertik sanat okullarında ve 1680i de böl ge sanat okullarında okuyacaktır, Lise ve orta mektepler için ayrılan bin talebe ile. diğer vekâletlere bağ- lı mekteplerde paralı leyli okuyacak talebeler bu yeküna dahil değildir, Noterlik ve avukatlık kanunlari başvekâlete verildi Ankara 12 (Telefonla) — Yeni no- terlik ve avukatlık kanunu Jâyihala» er ge klete verilmişti, ğ meri : i KL Brükselde faşizm için cenaze alayı yapıldı! Halk seçimin neticesini büyük bir sevinç içinde kutladı Brüksel 12 (A.A.) — Bütün gazete- ler dün akşam hususi tablar çıkar- mışlardır, Hükümet gazeteleri sevinç içinde olup en nikbinane tahminler hududunun bile aşılmış olduğunu be- yan etmektedirler, Degrelle'e taraftar görülmüş olan «İndependance Belge, gazetesi bile Van Zelandın muzafferiyetini teslim etmektedir. Reylerin miktar Reksizmin bir mağlubiyete hem de mühim bir mağ- lübiyete düçar olduğunu göstermek- tedir. Degrelle'in naşiri efkârı olan Pays Reel gazetesine gelince bülün fırkalar rın kolaisyonuna, rejimin takviyesine ve sarfedilen milyonlara rağmen Reksizmin fevkalâde bir mukavemet göstermiş olduğunu yazmaktadır. Van Zelandın kazanması haberi şayi olur olmaz büyük bir halk kütle- si paytahtın caddelerine dökülmüş, şurada burada toplantılar yapılmışsa da polis bunları kolaylıkla dağıtmış- tır. Siyasi nümayişlerden ziyade kar- nâval cünbüşlerini andıran bir takım alaylar teşekkül etmiştir. Filvaki bir çok kimseler ellerine geçen türlü tür- lü elbiselerle tebdili kıyafet ederek halkın lâtfeleri arasında Degrelle'e yı tertip etmişlerdir, Brüksel 12 — Başşvekil bir beyan- name neşrederek halka teşekkür €t- miş ve bugüne kadar tutulan yolda devam edeceğini bildirmiştir. Sokak» lada halk nümayiş yaparak «Degrelle hapse; diye bağırmıştar. İngiliz ve Alman gazeteleri ne diyorlar? Londra 12 — İngiliz gazeteleri Bele çika. faşist reisinin mağlübiyetini dünya demokrasinin bir gelebesi say« maktadır. Bütün gazeteler seçimin neticesni memnuniyetle karşılamaks ta, Belçikanın fişizmden yakasını si» i ve Reksizme uydurma bir cenaze sla- Bir Amerikan gazetesinin mütaleasi New York 12 (AA) — Heralâ Tribune gazetesi diyor ki: #Van Zee« landın zaferi demokrasinin zaaflarn:* istismar etmeğe teşebbüs eden dik- tatörlüğe karşı koyacak kuvveti Ol“ duğunu meydana çıkarmıştır. Deg- relle'in hizmeti diktatörlerin haysiys- tine vurulan yeni bir darbedir.» Meksikada bir heyet Troçkinin vaziyetini tedkik ediyor Troçki, Moskova dâvasında aleyhindeki isnadları kolayca reddedebilecegini söylüyor Meksiko 12 (A.A.) — Troçki hak- kında tahkikata memur olan Komis- yon Troçkinin 1902 senesinde ecnebi memleketlerdeki faaliyetile meşgul ol- muştur. Tahkikat Troçkinin ilk defa ola- rak Siberyaya 4 sene için nefi edil diği tarihten itibaren başlamaktadır, Troçki Siberyadan firar ettiklen sonra tevkif edilerek 1905 senesinde gene o havaliye gönderilmişse de bir kere daha firar etmeğe muvaffak ola- rak Avusturyaya iltica etmiştir. Bundan sonra kendisini Alman aja- nı olmakla ittiham eden İngiltere hü- kümetinin talebi üzerine bir deha tevkif edilmiştir. Troçki son zamanlarda Norveçle ikamet etmiş ve kendisine orada men- fi muamelesi yapılarak polisçe sıkı biç nezaret altına alınmış ve muhaberâ» ta sansüre tâbi tutulmuştur. Troçki nihayet Meksikoya gelmiştir Kendisini müdafaa eden avükat Golda man, Radek-Piyatakof davasından bahsederek müekkilinin kendisine is- nad edilen cürümlerin birer iftiradan ibaret bulunduğunu kolayca isbat edebileceğini söylemiş ve bu davaya âid olan evrakın Pariste çalınmasını protesto etmiştir. Reis Dewey, Troçkinin yedi muhte- lif cürümle ittiham edilmekte oldu- ğunu ve bunların ayrı ayrı tedkik e- dileceğini bildirmiştir. Komite gele- çek. pazartes. günü sabahleyin yeni- den toplanacaktır. Alman gençleri boks öğrenecekler 11 yaşından İan itibaren boks dersi mecburi olüyor Berlin 12 (A.A) — Hitler gençliği- pi hazırlama teşkilâtı olan Jungvolkın On üç yaşını bitirir bitirmez boks der- si mecburi olacaktır. Bu tedbir, Ak man spor şefi İle Hitler gençliğinin bedeni terbiyesi işlerinden mesul 0- lan şube şefi arasında husul bulan bir #tilâf mucibince ittihaz edilmiş- tir. Maamafih maç manasında bir ders verilmesi mevzuubahis değildri, Bu maçlar, Jungvolk azalarına memnu- dur, Yapılacak şeyler, genç çocukların teşkilâtını ihzar etmiyecek olan ek- zersislerdir. Spor mahafili, gençliğin tedrisatını müessir surette kolaylaş- tıracak ve amatörler boksunu can- landıracak mahiyette olan bu yenili- ği büyük bir memnuniyetle karşıla- mıştır, VERA B. Muhtar valiliğe tayin edilecek Ankara 12 (Telefon) — Nüfus umum müdürü B. Muhtarın münhal valiliklerden birine tayin edileceği söyleniyor. i ES MR, Aİ Bir sabih havuz Boğazlardan geçerek 120 günde Vlâdivostoka gidecek Rus Sovyet hükümeti, Odesadeki tezgâhlarında 127 tonluk saç bir ha“ vuz yaptırmıştır. Bu haviz, en büyük harp gemisini içine alabilecek bir ge“ Dişliktedir. Evvelki gün bu has vuz, iki Rus vapuru tarafından çekik mek suretile Boğezdan geçirilmiş ve Çanakkaleye doğru yol almıştır. * Bu havuz Portsaid, Aden, Singapur yolile ve 120 gün yol almak şartile Vladivostok llmanma gidecektir. B. Muammer Eriş Londraya gidiyor Ankâra 12 — İş Bankası umum müdürü B. Muammer Eriş bu akşam- ki ekspresle Londraya gitmek Özerg İstanbula hareket etmiştir. B. Muam- mer Erişin bü seyahati bir ay süvecei$ Ye Karabük fabrikasının inşaatile baş» yan Türk - İngiliz iktisadi teşriki mesaisini daha ziyade iukişa? ettir, meğe ve İş Bankasını alâkadar bus Yonduğu bazı işlere yeni faaliyet sas, haları bulmağa matuf olacaktır,