13 Nisan 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün 1 2 sahife 3 iincüde : Bilbao'nun düşmek üzere olduğu bildiriliyor 4 üncüde : Trocki beş muhtelif suçla itham ediliyor 7 ncide : Tayyare piyangosunda kazanan numaralarm tam listesi Onüçüneu , ıMQ fSTANBUt CAĞALOĞLÜ S3]fl ! 40üO Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: İstanbul, No 246 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366. Tahrir heyetl: 24298. tdare ve matbaa kısmı 24299 24290 umhuriyet „ . « ... 1 Q « , udll lü NIS3D Ibdl Dün sabah Belgradda mühim Hâmidi kaybettik siyasî temaslar başladı Büyük şairimiz kısa bir hastalık Prens Paul, Kraliçe Mari ve M. Stoyadinoviç Başvekilimiz şerefine ziyafetler verdiler «Balkan Antantının kendisine düşen mühim vazifeyi tamamen yapabilecek kabiliyette olduğu müşahede ve tesbit edilmiştir» Montrö'de Mısırın hakikî istiklâli görüşîilüyor Kuvvetle tahmin ve temenni ediyoruz ki konferans, tam ve kâmil hürriyete âşık kardeş Mısırlıların bu meşru emellerini tahakkuk ettirmek neticesinde karar kılacaktır ün Montreux'de milletlerarası bir konferans kuruldu. Mısır hükumetinin davetile toplanan bu konferans Mısırdan kapitülâsyonlar rejiminin kaldırılması şekil ve şartlannı müzakere ediyor. Biz Montreux'nün bu yeni konferansındaki müzakere mevzuunun hakikî mahiyet ve manasını makalemizin başlığmda kaydettik: Mısırın hakikî istiklâli. Filhakika yalnız lâfzı murad istiklâl'lerin manası yoktur. İstiklâl bir milletin dahilî ve haricî hakimiyetinin en ufak müdahaleden azade tam ve kâmil hürriyeti demektir. Bir memleketin kanunları kendi hududları içinde yerli ve' ecnebi herkese kayıdsız ve şartsız surette şamil ve hâkim değilse o memleketin istiklâli noksan demektir. Hatta yalnız noksan değil, yok bile demektir. Çünkü istiklâl müdahaleye tahammülü olan mevzulardan değildir. Herhangi bir memlekette haricin azçok müdahalesi varsa orada istiklâlden bahsetmek abes olur. tan sonra dün gece saat biri beş geçe vefat ettî Tam bir asırdanberi Türk edebiyatına bir güneş gibi feyiz ve nur veren Ulu Türk edibine mutantan bir cenaze merasimi yapılacaktır Bugün Türk milletine acı bir haber vermekle derin bir keder duymaktayız: Türk edebiyatmın en büyük siması Abdülhak Hâmidi dün gece kaybettik. Hâmid bu sene 5 ubatta 86 yaşına girmişti. Maddî ve manevî üzücü mesalle geçen bu uzun hayat artık büyük şairi tamamen yıprandırmıştı. Son aylarda kendisini gö renler yavaş yavaş göçmekte olduğunu seziyorlar ve yakmlaşan mukadder bir matemin serpintilerie elemleniyorlardı. Şair geçenlerde şiddetlice bir grip Büyük Hâmidimiz geçirmişti. Bu sarsıntile sıhhati daha çok bozuldu, fakat vel ayakda görülen Hâmid, kısa bir hasulu şahıkalar gibi tabiate de tahakküm talıktan sonra dün gece saat bın tam beş ederek yaşıyan bu müsiesna yaratıhş ya geçe, bpkı bir güneş batar gibi ağır ağır [Arkast Sa. 6 sütun 5 te] tağa esir olmadı. Ve daha birkaç gün ev söndü. İki hükumet reisinin mühim nutuklan Mısır hükumetinin kapitülâsyonlan laldırmak teşebbüsü ile tam istiklâline S. A. Preni Pctal ve âost iki Başuekil müsahabe esnasında..* lcavuşmak arzulannın ifadesi olan ve dün Belgra<î*12 "(Surerî mahsusa^da giden Montreux'de toplantısı gerçekleşmiş Yazı İşleri Müdürümüzden) Türkibulunan konferanstan bu sütunlarda birye Başvekih' İsmet İnönü ile Hariciye kaç defa bahsetmiş ve milliyetçi genc Vekili Doktor Tevfik Rüştü Aras bu saMısır devletinin bu gayet meşru arzusubah saat 10 da Kral sarayına giderek 'nun tahakkukuna bütün samimiyetimizle Belgrad 12 (Sureti mahsusada hususî deftere isimlerini yazrnışlar, ve taraftarlık etmiştik. Konferansm toplangiden yazı işleri müdürümüzden) saat 11 de Yugoslavya Başvekili Stoyadığı gün kardeş memleketin pek haklı bir Reisicumhur Atatürk burada buludinoviç'i ziyaretle ilk mülâkatlannı yapheyecanla özlediği ve beklediği bu mes'ud nan Başvekil İsmet İnönüne bir telmışlardır. Bir saatten fazla süren bu ilk neticeye bütün Türkiyenin en halis tegraf çekerek dost memleketin payımülâkatta iki memleketi alâkadar eden mennilerini tekrar terfik etmeği bir vazife tahtma muvasalatından dolayı şah bütün meselelerle, geçenlerde Belgradda biliyoruz. sî memnuniyetini bildirmiş ve kendiakdedilen anlaşmalar görüşülmüştür. Kuvvetle tahmin ediyoruz ki Montreux Mülâkat çok samimî bir hava içerisinde sini tebrik etmiştir. konferansı tam ve kâmil hürriyete âşık cereyan etmiştir. Abidin Daver kardeş Mısırlıların bu meşru emellerini Saltanat Naibi altes Prens Pol saat tahakkuk ettirmek neticesinde karar kıla16 da Başvekil İsmet İnönünü, ve Hari nan Türk gazetecileri ziyafette hazır bucaktır. Bizi bu kuvvetli tahmine sevkeden Dün Adliyeye ciye Vekili Tevfik Rüştü Arası kabul et lunmuşlardır. sebeblerin birincisi Mısınn yıllar ve yılİkinci mülâkat çok dikkate şayan miştir. Altes Prens Pol, saat 1 de Be larca devam eden her çeşid mücahedelerÖğleden sonra saat 17 de, General bir cürmü meşhud yaz sarayda misafirleri şerefine bir öğle le bu hakkmı nihayet artık kat'iyetle ihraz gelmiştir. ziyafeti vermiştir. Başvekil İsmet İnönü İsmet İnönü ile Doktor Tevfik Rüştü A vak'ası edecek olgun bir devreye intikal etmiş olras, Yugoslavya Başvekili Stoyadinoviç Hâdise şudur: ile Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Aras ması hakikatidir. Umumî surette istiklâl Bundan bir müdve refikalan, Yugoslavya Başvekili Sto le ikinci mülâkatlannı yapmışlardır. Her her milletin en tabiî hakkıdır. Mısır ise yadinoviç ve refikalan, meb'usan meclisi iki konferans gayet samimî olmuş, ve bü det evvel, diri olan ona lâyık olmak için maddî ve manevî reisi Stefan Tsiriç, Majeste Kral İkinci yük bir dostluk içerisinde cereyan etmiş bazı sigortalı kimbüyük fedakârlıklar ve kazanclarla dolu seleri ölü göster Piyerin başyaveri, Münakalât Nazm tir. uzun bir devir geçirerek yüksek medenî mek suretile sigor Mehmed Spaho, Harbiye Nazırı Mortis, Başvekilin ziyafeti bir seviyeye ermiştir. Öyle ki artık kapiDevlet Bakanı Şevki Behmen, TürkiyeYugoslavya Başvekili M. Stoyadino ta şirketinden para tülâsyon kayıdlarından da azade bir istiknin Belgrad Elçisi Ali Haydar Akbay ve viç, General İsmet İnönü ile maiyeti er alan şebeke efra lâl isterken ne yaptığını pek iyi bilen bu Onnık hhkçıyan refikalan, Yugoslavyanın Ankara Elçisi kânı şerefine bu gece Topçudere zabitan dmdan Onnik İp memlekete bu tabiî hakkmın iadesinden likçiyanın, muhakemesi devam ederken taBranko Lazareviç ile Belgradda bulu [Arkast Sa. 7 sütun 4 te] baska yapılacak muamele olamaz. Redle IIIUIIIIIinilllllllininilillllllllllllilllllllllMlinilllllllllHlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIİIIMIIIIIlllllllllllllllllllll! lebi üzerine tahliye edilmişti. Onnik sermukabele takdirinde Mısır, kapitülâsyonbest kahr kalmaz bu davadan kurtulmak lan bir taraflı olarak kendi kendine kaliçin bir plân düşünmüş ve suç dehllerini dırmağa hak kazanmış olur. ortadan kaldırmak maksadile kendi e Kapitülâsyonlann ilgasmdan ibaret yazısile yazılmış olan bazı evrakın mahMısır talebinin is'af olunacağını tahmin \Arkası Sa. 6 sütun 4 ie] tebrik telgrafı çehti Sioorta soygunculan Montrö Konferansı müNahas Paşanın teklif ettiği Mısır projesi iyi intıbalarla karşılandı ve yeni bir şekil hazırlanmak uzere komiteler seçildi üzere Mahkeme kâtibine rüşvet teklif eden bir maznun Onnik Iplikçiyan dün cürmü meşhud halinde yakalandı said bir hava içinde açıldı Montreux 12 (Suretî mahsusada gi den arkadaşımızdan) Mısırdaki kapitülâsyonlann ilgası işini görüşmek üzere toplanan konferans bugün Montreux'de, Montreux palasta açılmıştır. Bütün kon feranslarda olduğu gibi, bunun da ilk içtimaı muayyen formalıtelere hasredil mıştir. İçtimaı İsviçre federal hükumetleri reisi M. Motta açmış ve sözü Mısır Başvekili Nahas Paşaya bırakmıştır. Nahas Paşanın nutku Mısır Başvekili Nahas Paşa irad ettiği nutukta, Mısırdaki kapitülâsyonlann Konferansa reis seçılen Mısır Başvekili Nahas Paşa kısa bir tarihçesini ve teşrihini yapmış, ve Mısır noktai nazarını izah etmiştir. Kapi larını anlatmıştır. Mısır projesi, yanm atülâsyonlann Mısınn şerefile gayrikabili sırdanberi devam edegelmekte olan katelif olduğunu söyliyen Nahas Paşa, pitülâsyonlann kısmen derhal, kısmen de memleketinin iktısadî ve adlî terakkisine tedricen kaldırılmasmı istemekte ve burtmâni teşkil eden bu imtiyazların bugün lar için intikal devreleri göstermek gibi artık tamamen lüzumsuz, manasız ve itilâfa çok müsaid esaslar da koymaktabeynelmilel münasebatm inkişafına engel dır. Bu arada muhtelıt mahkemeler de kayıdlar olduğuna işaret ederek Mısır hü vardır ki Kahire hükumeti bunlar hakkmlArkası Sa. 7 sütun 3 tel kumetince hazırlanan projenin ana hat YUNUS NADt IIIMIIII1IIIIIIIIIIMIIIII1II1IIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM1IIIIIIIIIIMIIII1I1IIIII Fransız memurları hocalar tuŞark? Akdenizde tarak ((Türklerin kanı helâldir!)) Fransa diye tahrikât yapıyorlar General Weygand'ın mühim bir yazısı Lâzkiye 12 (Hususî) Mumbiç kasabasmda Mustafa nammda bir softa va'z bahanesile Mumbiç camisınde halkı toplamıştır. Fransız memurlan ve Suriye mahallî hü kumetinin satılmış bir adamı olan bu yobaz: «Türkler gâvur oldu. Onların katli helâldir.> diye Türkler aleyhine diğer unsurları caniyane maksadlarla alenen tahrik etmiş. Buna mukabil camideki Türkler ve Çerkezler tarafmdan mukabele görmüs ve vobaz camivi terke mecbur olmuştur. Camilerde Türkler aleyhme katliâmlar tavsiye eden bu yobazlar bermutad himaye görmektedırler. Kürd dağına da Arab aşiretleri yollıyacaklarmış Hama 12 (Hususî) Kürddagına Arab aşiretlerinin sevkedileceği hakkında bir rivayet dolaşmaktadır. Vataniler zayıf bulunduklan yerlerde bu aşiretler vasıtasile faikiyet elde etmek emelindedirler. Bu mıntakaya aşiretlerin sevki ih\Arkasi Sa 4 sütun 4 tel lArkası Sa. 3 sütun 6 dal Bu kadarı artık rezalettir! Propagandamn Cumhuriyet» in güreş müsabakaları [Fransanın meş tıur kumandanlarından General Weygand uzunca bir yazısında y u k a r ı k i mevzuu Akdenizle alâkadar diğer devletlerin vaziyetlerile birlikte tetkik etmiştir. Bizi de pek yakından alâkadar etmesi hasebile aynen tercüme ettiği General Weygand sahifemizde bulacaksınız.} Bundan evvel yaptığımız büyük güreş müsabakalarına başlamrken yapılan merasim