15 Şubat 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
AKŞAM 15 Şubat 1837, Fransanın bir kararının Paris borsasındaki tesiri - İstanbul borsasında vaziyet Bir buçuk aydanberidir, Fransız mali mahafhli, cenebi memleketleri ta- rafından Fransada akdolunan istik- raz mukavelenamelerinde mevcut al- tan tediye şartının, 1 teşrinlevvel 936 tarihli muaddel meskükft kararma- mesile telifi çarelerini tedkik etmek- le meşgul idiler. Bu tedkikat netice- sinde parlâmento tarafından kabul eğilen maddeli kanuniye elyevm müs- taceliyet kararlle meclisi âyanda mü- zakere olunmaktadır. Müstaceliyeti- ne sebep, maliye nazırı M. Vicent Auriol'ün dediğine göre, bazı istikraz taksitlerinin vadesi mart 997 de hulül edeceğine binaen, meselenin ondan evvel halledilmiş bulunması tüzumu- dur, Maddel kanuniye hulâsaten ş dur: «1 'Teşrinievvel 936 tarihli meskü- kât kanununun ahkâmı, O tarihten evvel altın esası üzerine akdolunan beynelmilel istikrazlara şamil olm- yacaktır» Bu gibi teşri! kararların yalnız Fran- sa ve Fransızları alâkadar edeceği ve binaenaleyh ecnebi müstakrizlerine şümuülleri olamayıp, ihtilâf halinde onların beynelmilel ada- let divanlarına müracaatlarına karşı da bir kuvvei teyidiyesi bulunamıya- cağı, Ayan meclisinde bazı hatipler tarafından iddia olunmuştur. Pariste münteşir mali bir gazete- de okuduğumuza göre kasdolunan is- tikrazlar meyanında 933 senesinde ak- dolunan yüzde 7 faizli Türk borcu tahvilleri de vardır. Ayni hatipler bütçe açığı dolayısile Fransanın hariçten (İngiltereden) is- tikraz akdetmek mecburiyetinde bu- lunmasından şikâyet etmişler ve dev- letin, memleketin dahilinde para bu- lamaması, ahaliye henüz itimad tel- kin edememesinden ileri geldiğini söy- lemişlerdir, İşte bu gibi esbap dolayısile hafta zırtında Paris borsasında, Fransada akdölunan ecnebi 'stlkraz (Kâğıtları birsz gevşemiş ve büns mukabil Suc2 ve Royal Dutch gibi kuponları ecnebi ann (istikraz raiştir, o maamafih r da azicik sağlamlaşmıştır. ekülâsyonu Bir dereceye kadar tahdid etmek üzere Paris borsası ida- re heyetince hafta zarfında ittihaz olunan bir karara göre badema alımı ve satım emirleri için borsa acentele- rine verilmesi mecburi olan teminat akçesi mikdarı yüzde yirmiden yüzde otuza çıkarılmıştır. Fakat rantlarla hazine bonoları üzerine yapılacak mu- ameleler bu tedbirden İstisna edil miştir. Almanya müstemleke müddelyatına germi vermekle beraber diğer taraf- tan senelerdenberi (donmuş) kredi- ler hakkında İngiltere, Fransa, İs- viçre ve Amerikadaki hususi alacaklı- ları ile bu kredilerin tahdid müddeti esası üzerine müzakerelere girişmiştir, Amerika reisicuhuru Rooswelt ta- rafından iktisadi ve mali sahalarda alınan cezri tedbirlere karşı, müttehid devletler yüksek mahkemesinin - ka- nunu esasiye aykırı olmak iddinsile gösterdiği muhalefet malümdur. Mu- halefette ısrarlarına binaen, Rooswelt, mevcut âzalara ihtiyacatı hâzırayı daha iyi kavramış genç unsurlar ilğ- vesini düşünmektedir. Pakat bu 18 Jahafa meclisi iyanca muvafakat edil- miyeceği zannediliyor. Mesele «&co- — Yunanlılar (26 senelik 100 gün) filmini mukriz ve Bütün şark memleketlerinde milyonlarca EL Birde nomle drigöes mi yoksa «liböralş mes- lek mi tatbik edilmek lâzım geldiği | üzerinde cereyan ettiğinden bütün dünyaca alâka ile takip olunmak- tadır. Amerikada artık tuğyanlardan bah- solunmamaktadır. İşler normal cere- yanını almıştır. İSTANBUL BORSASINDA VAZİYET Geçen haftaki icmalimizde nikbin gösterdiğimiz İstanbul menkul kıy- metler ve kambiyo borsasını bu haf- ta zarfında suratını azıcık ekşitmiş bulduk. Bunun debebi belki de ecne- bi istikrazlarındaki altın şartı hak- kında Fransız parlâmentosu tarafın- dan ittihaz edildiğini yukarıda söyle- İ lediğimiz tedbirlerdir. Filhakika geçen hafta yüzde 7 bu- çak faizli 'Türk borcu kâğıtları Pa- riste 287 frank kote iken burada 22,60 lira ediyordu. Halbuki hafta nihaye- tinde Paris ayni finti muhafaza et- mesine rağmen pliyasamız gevşeklik gösterdi. Borsamızda muamele ol madı değil; bilâkis devamlı alışveriş- ler yapıldı, fakat netice itibarile arz- lar talepten çok olduğu için fletler geriledi. Cumartesi akşamı kapanış fi- atleri şunlardır: Birinci seri 22 lira İkinci seri 21,05 lira Üçüncü seri 21 lira Ünitürk kâğıtlarının gevşekliğine mukabil Anadolu grupu kâğıtları da- ha sağlamlık gösterirler ve geçen haf- taya nazaran birer mikdar daha iler- lediler. Son fiatler şudur: Hisse senedatı 24,50 lira Tahvilât 39,20 lira Mümessil senedat 42 lira. Bu tahvilât kuponlarının yeni İs- viçrefrangı paritesi üzerinden te- diye olunması bakkında hükümetle hâmiller arasında yapılan anlaşmanın neticesi bugün Ankarada toplanacak olan hâmiller heyeti umumiyesine res- men bildirilecektir. Ergani, ve Sıvas - Erzurum gibi da- hili istikraz kâğıtlarımız sabit fiatle- rini muhafaza etmektedirler. Merkez bankası üzerine biraz satıcı çıkması Üzerine fiatler 96 buçuk lira- ya kadar geriledi. Endüstriyel kâğıtlarda mühim de- gişiklikler yoktur. İttihad Değirmen- cilik 10,50 lira, Şark Değirmencilik 110 Hira. Bomonti 9,50, Ominyum Şark Sınai şirketi 0,90 lira, Aslan Çi- mento 14,50 lira, Tramvay 16,50 ira etmektedir. BORSA HARİCİ MUAMELÂT Borsa haricinde muamele gören Türk altını hafte zarfında 14 kuruş kadar tereffü ederek 1034 kuruşta kal- mıştır. Mısır kredi fonsiye fiatleri şunlardır: 1903 tertibi 100 Wira 1911 tertibi 92 lira, eks - kupon. aamasasanasazananassasrnessseses saa Bes esasa Betefişesi Pransız Tiyatrosu Seri operet kımı Bu Bağdad bülbülü halkın alkışla seyrettiği bir film. Bağdad sarayları, şi ihtiras, ve ilâhi bir ses MÜNİRE MEHDİYE - AHMED ALLAM yp, Yaptık £ Bulgaristan) filmini Yeni Italyan baş konsolosu geldi İtalyanın yeni İstanbul baş konsolosu Mario Badoglio rıhtınıdan İtalyanın İstanbul başkonsolosluğu- na tayin edilen İtalyan orduları erkâ- nı harbiye reisi mareşal Badoglionun oğlu Mario Badoglio dün Egeo vapu- rile şehrimize gelmiş, İtalyan sefaret memurları ve dostları tarafından kar- şılanmıştır. Yeni İtalyan başkonso- losu şehrimize zevcesile beraber gel miştir. çıkarken Kadın hekimleri aylık toplantısı 'Türk Ginekologi kurumu bu ayın toplantısmı Prof, Kenan Tevfik'in baş-| kanlığı altında yaptı. Bu celsede: Doktor Ahmed Asım Onur: Rahim | unku kanserlerinin ameliyatla tedavi- si prensiplerine dair tebligatta bulun- du ve ameliyati çıkardığı yedi piye- si takdim etti. Bu tebliğ ve müstah- zarlar hakkında yapılan ilmi müna- kaşaya Kenan Tevfik. Orhan Tahsin, Ahmed Asım Onur, Hadi İhsan, Ab- raham Salomon iştirak etti, Bundan sonra doktor Ahmed Asım Onur, bağırsak “düğümlenme ve tı- kanmasma sebep o'an müteaddid nu- veli rahim miyomu piyesi gösterdi. Bu müstahzarlar hakkındaki fenni görüşmelere Kenan Tevfik, Orban Tahsin ve Ahmed Asım Onu katıldı Türk kadın hekimlerinin davet edil- diği Amsterdam Arstulusal Gineko- logi kongresi etrafında ve nisanda kutlanacak olan cemiyetin onuncu yildönümü hakkında görüşmeler ya- pıldktan sonra toplantıya son veril- miştir. Mersin belediyesi etlere âzami fiat koydu Mersin 13 — Belediye etlere âzami flat koymuştur, Buna nazaran kasaplar en fazla o- Yarak koyunu 35, sığır etini 18 kuruş- tan satacaklardır. Kongreye davet Fakirleri Koruma derneğinden: 7/3/1937 Pazar günü sant 14 de Derneğimizin yılık kongresi Eyüp ilçesi Parti binasında yapılacağından kayıtlı üyelerin gelmeleri rica olunur. TURK iNKI Balkan konseyi toplanıyor (Baş tarafı 1 inci sahifede) — Konsey ikinci defadır ki Atinâ- da toplanıyor. Balkan antânli bu- gün her zamandan kuvvetli olduğu gibi yalnız paktı imzalıyan devletle- rin değil, dünyanın itimadma lâyik- tır. Balkan antantı bir sulh âmili- dâir. Balkanlar istikbale âzami em niyetle bakabilirler. Yunanistanı her ziyaretimde büyük bir memnuniyet duyarım. Türklerin Balkan mefkü- rTesine, sulhe ne kadar bağlı olduk- larını da bu münasebetle söylemek | isterim. Atatürkün kral Jorja ve baş- vekil İsmet İnönünün kıymetli baş vekiliniz Metaksasa selâmlarını bil- | direceğim. Türklerle Yunanlılar ara- | sında sayısız menfast ve his bera- beriikleri vardır.» Hariciye vekilimiz B. Tevfik Rüştü Aras Selânikte Atatürkün doğduğu evi ziyaret etmiş, fotograflar aldır- mış, ve bu ziyaretini Atatürke telgraf- la bildirmiştir. | B. Tevfik Rüştü Aras, Selânikte Mediterancen otelinde Selânik kon- | solosumuzun verdiği süvarede bu- Tundu. Gete on buçukta Yugoslavya baş- vekili M. Stoyadinoviç ve Romanya hariciye ırı M. Antonesko ile bir- leşerek Selânikten Atinaya hareket ettiler. Yarın üç nazır burada başvekil, na- zırlar tarafından karşılanacaklardır. Yarın toplanacak olan Balkan mat- buat kongresinde Yunanlıların teklifi ile Atatürke, Yunan, Rumen ve Yu- göslav krallarile başvekillerine kon - grenin tazimlerini bildirilecek ve dört Balkan hariciye vekiline kongrenin fahri âzalığı verilecektir. HARİCİYE NAZIRLARI ATİNAYA YÂSIL OLDULAR Atina 15 (Sureti mahsusada gön- derdiğimiz- muharririmizden telfon- la) — Balkan antantı konseyi bugün öğleden sonra hariciye nezareti bina- sında toplanıyor. Konseye iştirâk eden Türkiye, Yugoslavya, Romanya hariciye nazırları bu sabah Atinaya vâsıl olmuştur, Hariciye nazırları istasyonda Yu- Suriyedeki vaziyet! (Baş tarafı l inci sahifede) Tediye reisi Etem Civelek Kuseyri, Se- lWâhaddin Kuseyri, doktor © Midhat, Ermeni mebus Moses Derkalos- yan, âvukat İzmirliyan, mebus Sa- dık, maruf mal müdürü Sadık, kay- makam Abdülkadir Esved, jandarma kumandanı yüz başı Münir, komiser Karabet, Ali Hilmi, Sncak maliye re- isi Hüsnü Cebbare, meliye müfettişi Fuad Usbetul Amelul kavmi cemiyeti reisi Zeki, İski? müddetümumisi Şam- h Emin Caferi, Şamlı Selâhaddin Huybuncu Memduh Selim aralarında sık sık içtimalar yapmaktadırlar. Bu içtimalarda Sancakta Arap te- zinin müdafaası ve Türk tezinin ib- tali için tertibat almak, protesto tel- grafları çekmek, mazbatalar toplamak gibi usullere ve konsey kararmı aca- m esaslarını tesbit etmek- te, fesad çıkarmak için tertipler hazır- Jamaktadırlar. TÜRKÇE KONUŞANLARA HAKARET Hama 14 (Hususi) — Suriyede Türk nan başvekil ve hariciye mazırı M. Metaksas, harifiye vekâleti erkânı, Yunan ricali tarafından ketşılanmış- lardır. 'Bu akşam Yunan başveldi ve hari- ciye Nazırı tarafından diğer Hariciye nazırları şerefine ziyafet verilecektir. Balkan matbuat birliği kongresi de bugün akademi binasında toplana- caktır. İlk toplantıdan sonra muhte- Nif matbuat meselelerini tedkik için İzli encümenler seçilecektir. Belgrad 14 (A.A) — M. Stoyadino- viç ile M, Antonesko bu sabah ayni trenle Atinaya gitmişlerdir Konsey toplantısı münasebetile Yunan gazetelerinin neşriyatı Atina 14 (A.A.) — Atins efansı bil diriyor: Gazeteler, Balkan antantı konseyi toplantısına * ve ayni zamanda Bal kan ântantı matbuat konferansına iş- tirâk için gelen ve bü akşam Selânik- ten geçmekte olan delegeleri hararet- le selâmlamaktadırlar. Katimerini gazetesi ezcümle ki: Balkan, antantı, hayatının dördün- cü senesine girmektedir. Bu antant, bugüne kadar antantı teşkil eden devletler arasında kardeşçe tesanüğ, samimi teşriki mesai hüsüslarında bir misal gibi alınscak bir pakt oldu- ğunu isbat eylemiştir. Balkan an tantı memleketlerinin bu dört sene içindeki kazançları, çök büyüktür. Gazeteler M. Stoyanidoviç, Rüştü Aras, Antonasko ve Baduleskoyu se- Yimlamakta ve bu iki Romanya dev- let adamının Yunanistanı resmen İlk defa olarak ziyaret ettiklerini tebarüz ettirdikten sonra her dört devlet ada- mını faeyiyetlerini tebarüz ettirerek haklarında sitayişlerde bulunmakta- dırlar. Gazeteler ayni zamanda, Türk mil- letinin Büyük Şefinin OSelânikte doğduğu evi Atatürke hediye eden Selânik belediyesinin bu hareketini de bu vesile ile bilhassa kaydeylemek- tedirler. Gazeteler, Balkan. antantı mabu- at birliğinin kuruluşu ihçesini yap- makta ve bu essriu ehemmiyetini de tebarüz ettirmektedirler. Çekoslovakyada askerlik 6-50 yaş arasında herkes askere hazırlanacak Sofya 12 (Akşam) — Prağdan Dne gazetesine bildirildiğine göre, Çekos- lovak parlâmentosu yakında Çekoslo- vak halkının askeri hazırlığı için bir kanun lâyihasımı tetkike başlıyacaktır. Yeni kanun mucibince 6-50 yaş &- rasında her Çekoslovayalı memleketin müdafaası için hazırlanacaktır. 17-25 yaş arasmdaki gençler asker! talim ve terbiye göreceklerdir. 17 yaşından yukarı bir kısım kadın- lar dahili müdafaa için hazırlanacak- lardır. Tabâncayı karıştırırken arkadaşını yaraladı Mercanda bir handa oturan Abdul- Jah adında bir adam dün odasında ta- bancasını karıştırırken silâh patle- mıştır. Tabancadanı çıkan kurşun 0- dada bulunan arkadaşı Hasanın 80 memsi altına saplanmıştar. 'Hüsnü pek uğır yaralı olduğu halde hastaneye kaldırılmış, Abdullah ya- diyor diline karşı Vataniler tarafından Ade. | KASMIŞUr. tâ bir cephe alınmıya (başlamıştır. "Türçe konuşanlar hakarete uğramak- Otomobil kazası Şoför Medeninin idaresindeki otomo- tadırlar. Sokaklarda Türkçe konuşan-| bil dün Maçkadan geçerken Mehmed lar, şapka giyenler gibi tecavüzlere maruz kalmaktadırlar, MARTA adında birine çarpmıştır. Mehmed yas EGGERTH, Ci MEC LİE LİTE TURK sinemasında EN GÜZEL FİLMİ ÖTERKEN nda Terakki Hamleleri Yakında :
