18 Ocak 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5
18 Kânumusani 1937 SİYASİ İCMAL Fransada kabul edilen kanun Lüzumu halinde yani diğer devletler de ayni tedbiri almağa muvafakat et- tkleri takdirde Fransadan İspanyaya gönüllü gitmesinin yasak edilmesine hükümetin salâhiyettar olması için M. Blum Fransız meclisine bir kanun 1â- yihası vermişti. Lâyiha mecliste itti- fakı âra ile kabul edildi. Bu kanunu hükümet partileri bulunan sollardan ziyade sağlar memnuniyetle benimse- diler, Çünkü şimdiye kadar İspanyaya giden Fransız gönüllüleri hep komü- nist ve diğer müfrit sol partilerin men- #upları bulunuyordu. Bunların yardım: ile İspanyada hü- kümetin zafer bulması Fransadaki müfrit solların büsbütün vaziyete hâ- kim olmalarına yol açacaktı. Sol par- tler ise general Frankonun taarruz kudretini günden güne arttıran ve ni- hai zajerine zemin hazırlıyan Alman ve İtalyan gönüllülerin daha ziyade gel-! melerine mâni olabilmek için Fran- tanın örnek olması zaruri olduğunu | gördüklerinden bu kanunu partizanlık noktasından e de beğenmiyerek ka- Bunun için kanunun. ittifakı âra ile kabul edilmiş olması hariçte ve bahu- sus Almanya #le İtalyada Fransanın samimiyetine kuvvetli bir deli olarak karşılanmadı. Fransada komünistlerin hükümetin üzerinde nafiz ve amele te- şekküllerine hâkim bulunduklarından İspanyol hükümetine yardımda bulun- mağa bundan sonra birçok yol bula- cakları ve bühassa Sovyet Rusyadan kuvvetli yardımların arkası kesilemiye| ceği kanaati şimdiden Almanlar üc İtalyanların kalblerinde yerleşmiştir. Bahusus ki, M. Blumun İspanyada meşru olarak yalnız Valensiya hükü- metini tanıdığını söylemiş olması ileri- de Fransaya müessir müzaheret ve yar- dımlara açık kapı bıraktığı ileri sürüll- mektedir. Maahaza Fransa gönüllü gönderilmesinin men'i hususunda İn- giltere gibi kanunui yolları tatbikte cid.| di oldugunu kanun lâyihasının kabul edilmesile isbat etmiş olduğundan hiç olmazsa gönüllü işinin vahim neticeler doğurması ihtimalini azaltacaktır. A1- manya cevabına Fransanın evvelâ kati harekete geçmesini şart koymuştu. YARIM SAKALLILAR KLÜBÜ Londradan âlı « han bir habere gö Te bir gün polıs #okakta sakalının bir tarafı tama- mile traşlı diğer tarafı uzun olan ” bir adama rasgel- miş. Adamı kaçık zannile derhal ka Tâkola götürmü muayene etmiş - ler. Adam herkes gibi aklı başında Olduğunu iddia etmiş. Hakikaten de sö» Zü dinlenir, muhakemesi yerinde biri imiş, Niçin sakalını böyle traş ettiğini Sordukları zaman çok şaşmış: — Allah, Allah, demiş. Japonyada Uzun sakallılar klübü olur da, İngilte- Tede yarım sakallılar klübü niçin ol- Maz? Biz 25 arkadaşız, bir klüp kurduk hepimiz yarım sakallıyız. Yarım traşlı sakalla gezmenin kaba- | haf olduğuna dair kanunlarda bir mad-| de olmadığı için adam serbes bırakıl. MişLi! DEVELÜASİYON MODELİ Pariste «Rue Royalesde meşhur «Paul; Poireste nin talebesi olan bir şapka- | €ı kadının dükkânı vardır. Bir sabah £rkenden dükkâna gelen kadıncağız dükkân kapısında eileri fotoğraflı 40 kişi görünce hayrete düştü. Acaba meşhur bir yıldız şapka- yaptırmağa mı gelecek? diye Sını Sordu, Açık göz gazetecinin biri atıldı ! - Hayır efendim, yeni bir şapka mo- deliniz varmış, onun resmini almağa geldik. Kadın derhal işi anladı. Frank O za- | Man yeni kıymetten düşmüştü. Kadın “dx devalüasiyon isminde üzeri yarım | bir frank ile süslü bir model yapmıştı. Gazeteciler bunu duyar duymaz resmi- Mİ almağa gelmişler. O zamandanberi bu Şapka Pariste çok modadır... OCAK İ Kar yağıyor, soba ve mangal başın- | ğ ia Ayrılmıyoruz. Kaloriferli apar- a herkes radyatörün yanın- | da otüruyor. İyi âma, acaba eski za- Münlarda nasıl ısınırlardı? > Ocak başinda. Ocaklara kocaman bir kütük atı ir, tutuşturulur, öyle ısunılırdi.. Ama a tamamile ismmak ta diyemiye- ©eğiz. Isınmak İstiyenlerin ellerile Yüzleri kavrulur, sırtları donardı. 1709 da Fransanın anlı kadını ba- Yan Mentönon, Dük dö Noaya yaz- Ağı bir mektupta diyor ki: — Eğer bir müddet “deha kralın | Mdasında otürmakta devam edersem, *oğuktan donüp yatalak olacağım! iğ rivayete göre de Romalılar dev- | 8, kalorifer varmış, zamanla ka; e £. Barikat versin yeniden bulundu, 'VİNDSOR DÜKÜNÜN YENİ KÖPEĞİ Sabık İngiltere kralı sekizinci Ed- varda yılbaşı mü- nasebetile dünya» millettaşları de » ÇÖ, gil, onu tanımı- yan binlerce yabancı da muhabbetlerini! izhar için hediyeler göndermişlerdir. Vindsor dükü bu hediyelere teşekkür et- mekle beraber şahsen kabul edemiye- ceğini söylemiş ve hediyeleri civardaki köylülere dağıtmıştır. Bu meyanda bir Avusturyalı da düke resimde görülen köpeği göndermiştir. Dük köpek için çok teşekkür etmiş, fakat hediye olarak; kabul edemiyeceğini bildirmiş, Köpeği de çok beğendiğinden sahibine 100 İn- giliz lirası vererek satın almıştır. Bulgaristanda genç erkeklerle genç kızlar aralarında bir birlik yaptılar, İ Bu birliğin merkezi Sofyadadır. Bu birlik evlenecek olan yoksul âzaları- na düğün masrafı veriyor. Her yoksul yaasrafı olarak yüz frank alıyor, Birliğe girmek için 10 frank veri- liyor ve her düğün için de ayrıca 12 frank veriliyor. Bu yeni birlik Bulgaristanda bü- yük bir alâka uyandırdı, azası her gün artmaktadır. AKSIRMAK YASAK!., Bu bir hafta zarfında Danimarka yeni evli ilk. birleşme | | aâkadarlardan mıntakamızda yetişen Sihhiye nezareti Kopenhag'da 30,000 | grip vakası kaydetmiştir. Nüfusun he- men hemen yüzde beşi yataktadır... Buna karşı tedbir olmak üzere hü- kümet umumi mahallerde hapşırmayı! ve öksürmeyi menetmiştir. Kopenhag tramvaylarına şu tamim asılmıştır: — Sıhhiye vekâleti tramvay içinde bapşırması veya öksürmesi tutanın der- hal ağzıni ve burnunu mendille kapat- masını emreder. Ağzını ve burnunu ka. patmıyanlardan Umumi sıhhati ihlâl etmek suçundan cezai nakdi alınadak- tar... Izmirde zeytin fidanlığı tesis edi'iyor İzmir 16 — Vilâyet ziraat müdürlüs günce Bornova civarında - büyük bir zeytin fidanlığı tesisine başlanmıştır. İ Burada iyi cins zeytinlerin çekirdekle- rinden iyi cins fidanlar yetiştirilerek memlekette zeytinlik yetiştirmek isti- yenlere dağıtılacaktır. Büyük zeytin fidanlığında, geniş bir saha nümüne zeytinliği olarak ayrılacak ve buradaki zeytin ağaçları, fenni usullerle bakıla- cak, halka dağıtılacaktar, " AKŞAM İzmirdeki sandal- lar satın alınıyor Yolcuların vapurdan çıkarılması motörlerle yapılacak İzmir (Akşam) — ) — İzmir ilmanına gelen vapur yolcularını karaya çıkar- mak ve vapurlâra binecek yolcuları va- püra götürmek için evvelce limanda ça- lışan (95) tane sandal vardı. Sandalla yolcu alıp çıkarmak halkın umumi 4$€- kilde şikâyetlerine sebebiyet verdiğin- den İktisad vekâletinin kararile evvelâ yalnız Tütfkiye limanları arasında işle- yen ve Türk bayrağı taşıyan vapurların yolcularını çıkarmak için Kordondan vapur merdivenine kadar şatlarla yol vücude getirilmesi muvafık görülmüş- tü. Sandalcılar, yalnız ecnebi vapurlar rından yolcu alıp vermek işini üzerle- rine almışlar, fakat kazançları fevkalâ. de azaldığından vekâlete şikâyetlerde bulunmuşlardı. Vekâletin emrile İzmir liman işleri müdürlüğü bütçesinden sandalcılara 2000 lira ikramiye dağıtıl- dı, her sandalcı bu paradan hissesine düşen yirmişer lirayı aldı ve bir müd- det için ailesinin ihtiyacını temine ça- uştı. Fakat gene müşkül vaziyette kal- dıkları için geçinemediklerini tekrar ve-| kâlete bildirdiler, Son hafta içinde buraya gelen Ilman- lar umum müdürü Mecdet kayıkçıların şikâyetleri üzerinde de tedkikler yap- maktadır. Vekâletin muvafakatile san- dalların satın alınması kararlaştırıl- mıştır. Şimdi sandallara kıymet tak- dir edilmektedir. Kıymet takdiri işile bir heyet meşgul olmaktadır. Sandallar, satın alındıktan sonra eo- nebi vapurlarile gelen ve giden yolcu- ların taşınması için liman işletme mü- dürlüğü tarafından motörler kullanıla- caktır, Bu suretle İzmir limanında ip- tidai bir nakll vasıtası olan sandallar yakında tamamen ortadan kalkacaktır. Limanlar umum müdürü, vapursuz- luk yüzünden İzmr limanında kalmış ve ihraç edilememiş olan tonlarca mah- sulün, ihracını temin için de tedkikler yapmaktadır. Sebzelerimiz Türkofis geniş bir tetkik yapıyor İzmir 16 — 'Türkofis, şehrimizdeki sebze nakkında malümat toplamağa başlamıştır. Mıtnkamızda yetişen seb- zelerin isimleri ile idrâk zamanları, yıl- lık istihsal miktarı, ekim sahası, yetiş- tirilme tarzı, dahili piyasalara sevk şe- killeri ve satış usulleri, ambalâj şekil- leri, nakliye fiatleri, mahalli piyasada- Ki fiatler, müstahsilin sattığı fiatler, müstehlikin perakende suretile ödediği fiatler ve iki fiat arasındaki büyük far- kın başlıca âmilleri sorulmuştur. | Ofis tarafından buna dair hazırlana- cak rapor İktisad vekâletine günderi- lecektir, Ofis bilhassa şöhirler arasın- daki fiat farkına ve perakende satışla toptan satış arasındaki fiat farklarının pek yüksek oluşuna çok - ehemmiyet vermektedir. Gaziantepte ekmek fabrikası Gaziantep (Akşam) — Belediye aç- tırmağı kararlaştırdığı ekmek fabrikası için teşebbüslere girişmiştir. Verilen teklifler tedkik edilmekte ve fabrikanın bu sene bitirileceği umulmaktadır. Gaziantepte Âbide parkı Gaziantep (Akşam) — Şehidler anı Li parkının profesör Yansen tarafın- dan tanzim edilen plânları gelmiştir. Plânda anıttan Alleben deresine inen meyilli sedlerle ayrılmaktadır. Belediyece sedlerin keşfi yaptırılmış ve yedi bin lira kadar bir bedel tahmin olunmuştur. Sedlerin inşaatı belediyece! ihaleye konulacak ve bunlar yapıldık- tan sonra parkın tarh ve tanzimine baş- lanacaktır. ) Gaziantep ilçe yöhkurulu toplantısı | bağlamak lâzımdır. Bilhassa demiryol- Sahife 5 Kış gelince yiyecek mad- deleri neden yükselir? Bazı tedbirlerle bunun önüne geçmeğe imkân vardır ruş 18 paraya kadar yükselmiştir. Bir buğday taciri bunun sebebini şu su- retle izah ediyor: — Havalar fena gidiyor. Anadoluda köy yollarını kar kapatmıştır. Bu yüz- den köylü elindeki malı piyasaya geti- remiyor, pahalılığın yegâne sebebi bu- dur» Kış yüzünden yiyecek eşyanın paha- hlaşması her sene görülen bir vakadır. Bu vakadan ileri gelen pahalıliğın önü- ne geçmek için neler yapmalıyız? Bu çok yerinde sorulan bir sualdir, Bunun cevabı da şu suretle izah edilebilir; Nakliye meselesi denildiği zamanda yalnız hatıra demiryolları gelmemeli- dir, köy ve kasabaları demiryollarına ları istasyonlarına yakın olan ve bu is- tasyonlara zahire veren köy ve kasaba yollarını, kışın nakliye işlerine uy- gun bir hale getirmek lâzımdır. Eğer bu temin edilecek olürsa uzun ve şid- detli kışların gıda maddeleri üzerine 0- lan tesirlerini azaltmak kabil olabilir. İkinci bir mesele daha var. Şiddetli kışlarda pahalılığa meydan vermemek için siloların adedini arttırmalıyız. Zi- raat bankası çok zahire yükliyen diğer istasyonlarda da silolar yapmalıdır. O zaman yolların karla kapanması fiatler üzerine daha az tesir edebilir, YAĞ FİATLERİ DE YÜKSELDİ Son bir hafta içinde yağ flatleri yük- selmiştir. Evvelce 90 kuruşa satılan Urfa yağları, şimdi her bakkal dükkâ- nında 100 kuruşa kadar satılmakta dır. Bu yağlardan hepsiriin halis oldu- ğuna dair teminat verilemez. Trabzon yağları da 85-90 kuruşa kadar çıkmış- tir. Bir yağ tüccarı da buna sebep olarak! diyor ki: Karadenizde fırtına var.. Vapurlar geç geliyor. Bu yüzden yağ nakliyatı da azalmıştır; Trabzon taraflarında da kış şiddetli bir surette devam ediyor, köy yollarını kar kapatmıştır. Köylü, tere- yağ satmak için şehire inemiyor.» cek olursak, bu zararlı bir iştir, Soğuk hava depolarında pek az malımız var- dır» Bu şikâyetten şunu anlıyoruz ki, s0- ğuk hava depolarının tarifeleri bir şeh- rin hayat pahalılığında büyük bir rol oynamaktadır. Vapur, tramvay, şimen- difer tarifeleri bir şehrin hayatı üze- rinde ne kadar büyük bir rol oynarsa, soğuk hava depolarının tarifeleri o nis- bette büyük rolü vardır. Bunu inkâr edemeyiz. ve mürakabe ettiği gibi, soğuk hava de- polarının vaziyeti ile de alâkadar ol- malıdır, hattâ bu bahis etrafında da- ha ileriye gidecek olursak, ihtikârla mücadele etmek ve hayatı ucuzlatmak için, soğuk hava depolarını belediye- leştirmelidir, Diyebiliriz. Belediye ikti- sad müdürlüğünün bu mevzuu etüd etmesini temenni ederiz. — H. A. Romanyanın meyva ihracatı Son sereler zarfında ihracat çok arttı 1935 ve 1936 senesi zarfındaki taze meyva ve kuru meyva ihracatı şöyle dir; 1935 senesi zarfındaki meyva ihra- catı: Kilo ile: Elma ve armut 9,383,054, ceviz 5,700,066, Kuru erik 3,819,955, Taze üzüm 2,581,208, Ceviz (Kabuksuz) 183,184, Kayısı 64,204, Sarmısak 19,980, ayva 13,320, Domates 14,200, kuru ei- ma 11,625, yekün 22,716,169, 1936 senesi zarfındaki meyva ihra- catı kilo ile; Elma ve armut 13,274,685, Taze üzüm 1,847,647, Ceviz (Kabuklu) 713,170, Ceviz (kabuksuz) 200,641, ku- Görülüyor ki; kış yüzünden köyle şehir arasındaki münasebetler azal- maktadır. Yiyecek eşyası köylerde köy- dünün elinde kalmaktadır. Diğer taraf- tan şehirlerde :hayat pahalılanıyor. Köyle şehir arasındaki bü münasebet- leri arttırmak için en'eşvel Kiatıra ge- len yol meselesidir. Her tarafta valile- rin köy yollarına ve köy işleride büyük bir ehömmiyöt verdiklerini görüyoruz. Gaziantep (Akşam) — Cumhuriyet | Bittabi bu çâlışniaların neticelerini bir- halk pârtiis Gaziantep merkez İlçe yöri- kaç sene sonra göreceğiz. Fakat mesele kutülü ilk toplantısını parti kurağın- | bununla bitmiydı: Kış gelmeden evvel, da yapmıştır. Aralarında yapılan inti- hap neticesinde Bekir Aksoy ilçe yön- kurul başkanlığına, Abdullah Güzel tüccarın kışlık ihtiyaçlar için; bol yiye- cek eşyasi alması lâzımdır: Soğuk hava depoları, antrepolar bünün için kurul” sekreterliğe, Naci Dai sağışmanlığa se- | muşlür. Bir şehrin hayatında soğuk ha- çilmiştir, Bahtiyar Patpat ve Yahya | va deposu bir evin kileri gibidir. Kış Mollaoğlu da üyeliklerede kalmıştır. gelmeden evvel her tütlü pahalılıklar ru erik 133,000, Kuru Kiraz, 33,050 tur. şuluk hiyar 18,990, Taze erik 11,500, üekün 16,282,683. İhracat en ziyade Çekeslovakya, Le histan, Avusturya ve Almanyaya ya- pılmıştır. Panamaya rakib o'acak bir kanal Vaşington UT(A.A.) — Ayan azasın- dan M. Wâlsch < Massachussets » ve M. Vinson -Geörğis- Antil denizile Büyük “Okyanus atasında açılacak olan Ni- caragua kanalının inşasına başlanması için yakında parlâmentoya bir kanun Jâyihası vereceklerini söylemişlerdir. M. Walsch, “Kanalın 277 kilometre uzunluğunda olacağını ve 722 milyon dolara mal olacağını bildirmiştir. i A E MN, ER vee) a
