5 Mayıs 1935 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

Mi Me MR epeeeypgeen Osmanlıcadan türkçeye karşılıklar kılavuzu N.40 <5 anl Temrin 'umuş — Kn in Temyiz — ii — hi Temyiz etmek — ei kariyi reyi Gör de cassation Divanı temyizi askeri — Süel Yargu- — VE) e pi (Er) Dinstinguer Yargutay — Tenakus etmek — Azalmak, eksil- Tenakuz — Tı Tenasuh Tondeğişimi — (Fr.) My. öl "Tenasiil > Dölerme > (Er) Proe rmak, uyan- — (Fr.) Robuste itmek, çimler- > (Fr.) Vegâter, pousser Mir etmek, — İğrenmek, soğu- mak Teneffüs etmek — Nefes almak, 80- Iumak, lenmek Mp enik — Çilem gi lenmek — e) ) Varer Aydınlanmak, , Tenevvür etmek — işumak Münevver sen ari man İdeman — (Fr.) Intelleci 'Tenezzüh — Gezinti, s Si — (Fr) Promenade, excursion ezzül etmek — mek, alçalmak, 2 a kadar alçalmak, kadar ih r - (Er.) S'abaisser, emi — Beğenmezlik (Fr.) Dedain ir — Soğutmak, iğrendir- mek — (Fr.) Dögoüter Tenk — Dar > Ayıklamak, - (Fr) Nettoyer, « diminuer 'enkil etmek — Tepelemek — (Fr.) i T. ek — Büyütmek, yetiş- ğenmek, onamak BR m Apprsuver > Tevilemek — (Fr.) m Tenvim €tmek — Uyutmak — (Fr.) ormir Münevvim — —. (Fr.) Se porifiğue, ennuycux Tenyir etmek — ınlatmak, işıt- — (Fr) Bae delaircir etmek — , aşağı dü- şürmek, azaltmak, çıkarmak — (Fr) Al er, soustraire bass, Terahi (Bak: Tekâsül) erakki — İlerleme — Tı — (Fr.) Progrös — İlerlemek — (Fr.) Progresser, faire Hes progrâs Tı erver — İlerci, iercil — iğ Pogressiste Terakkub DE keki 'Terakim m ÇE) gi dü, — ie 2 - (Bak: Nağme) ll ve il ez iye — Eğitim, yetişki — (Fr. emi. di ge e iye — E , yetiştir. eek > (Er) ra Hever > Üsterim, öneyle — k Pref&rence e T. etmek — ki üstün tut- mak, beğenmek, öneylemek — (Fr) Prförer iler kl e) > Gerimek — e İn Ardamak — Er.) Pe e Tereddi — Yozlaşma — (Fr.) DE #agröation, Sizimöresence Tereddi — Yozlaşmak - (Fr.) emdi se ME eler T (Bak: Şüphe) — İkircim e (Fr) esen Tereffu etmek — Yü , ağmak, yücelmek — (Fr.) S'elever Terfi etmek — Geçmek, ç Tereke — Bırolut — (Fr.) Heritage "Terennüm etmek (Bak: o Teganni etmek) > “Tereşşuh ötmek — Sezmak (Fr.) : a P Di a e) Bieomber « Törfih etmek is Oadurmak, genlik gönlemek, gönendirmek — YS Âmslinier 'erfik etmek © Yandamak, yanına kat , yanma vermek — (Fr.) Faire accompagner Tergib etmek (Bak: Teşvik) — (Fr.) Encourag: Terhi — Tutuğlamak > (Fr.) Engager, hypothâguer Terhis etmek — vermek, boşar- mak, salıvermek, koyuvermek — (Fr.) Congödier Tı — Bırakmak — (Fr) Abandonner — Katım, somtöz — (Fr.) Compositiom, synthöse i — Somtözel b Se compöoser elem etmek — Yazmak Yi > Gemlik, amm mek — Çizmek, resmini yap- — Sıra, dizi, düzgü, düzem, diyemi — (Er) « Serie, ordre ek, kayma. ye e mk en oi Tertibat (Bak: torku steel, Tihze- rat) Terti erli toplu, yer- W yerinde > (Fr.) Ordonn& Tertibsiz — Sa düzen — Si sk dösordonnö > Önürtmek — (Fr) Soler ap Tervici efkâr (Bak: Mürevviç) — Taral “Reklama > (Pr) Ren- contre ça Tizidüfen — Rasgele “Tedi üf etmek — Raslamak, rasgelmek esi Rencontrer Çarpışma, tokuşma — Gr. ) Colin (Fr.) Par — Kayırmak, benim- #emek — (Fr) Proteger, #approprier (Müsamaha) > Hoşgör hoşgi i, göz > (Fr.) Telerence > Dayanışma (Fe) Solidarit& ” Tesbit — Sapin Tesbit etmek — Saptamak — Fixer Tescil etmek — Kütüğe geçirmek, def- tere geçirmek — (Fr.) ENE (Fr.) (Fr.) yutmak, avundur- (Fr) Teselli — Avunç, avuntu Console Teselli bulmak — Ayunmak — Se consoler T: eselli etmek — 5 (Er) Sy yn s'enchainer 'esettür e ) Se İnizr se couvrir, senfermer er üp (Bak Tı ihmal, terahi) — (Fr.) Nögligence Teshil etmek - Kolaylaştırmak — (Fr.) Faciliter Teshi, —İshnek < “Fr) Chauffer S Teshir etmek —- Almak, el geçir üyülemek — (Fr.) Congudrir, en- etmek — Bayramak — (Fr.) Tes'ir — Etki — (Fr.) Effet o. Bak: Müessese) ç, koyra, 2 - (Fr.) İnstitution etmek (Bak: La Mini) > Serin e Ya- sükün vermek — (Fr) pale. calmer Teslih etmek — Silâhlamak — (Fr) Armer Teslim — Teslim (T. Kö.) (Fr.) ek İlim etmek — Teslim almak — ez Sek yi 'erinim, di « (er) Clin rösignation bsk GF Farma e erse in w > Üçleme — (Fr.) “Tepler, gi simek — İsimlemek, adla- , ad koymak, isim vermek — (Fr.) Nommer, dönommer T: y ad lanmak, isim Me (Fr.) Se nommer, Tappala kı Anadolunun birçok yerleri; de vereme ince ha nur. > Anadol de Mele imei ince hasta! Tesri endirmek, hiz- tmm LE e (Er) Mörü yi simek — Sevindirmek Tesvid etmek — Tesviye etmek — Düzlemek — 'Niveler (Fr.) Tesviye rabı Den Teşaub mili Kol salmak, dallan- mak — (Fr) Se ramifier B. m etmek — Bemetmak om ilinin — 3 nn. m eyraver T. - Girişme, 2 » Girişit (Fr) balesi Teşebbüs etmek — Girişmek — (Fr.) Entreprendre Teşekkül — Şekillenme © (Fr) Formation Teşekkül etmek — Şekilleşmek, şekil ak, meydana gelmek, kurulmak — (Fr.) Se formejr se conslituer, s'organi- ser, se composer ei ği — Semada bir pla kuzah Gök yüzünde bir alkın mler e aldı.) e bee di üyeden mi en he- eyda- na Ng salkur. — Milli imada istinaden teşekkül en şu banka — Ulusal güvene daya- — Karmaşlık, karışılklık e > 2 Emilen arıştırmak, bulan- Teşhir etmek — 1 - Göstermek, 2 Çekmek (silâh) 3 - Sergemek — (Fr.) ari dü (Fr.) Reconnaftre >— Tanmmak, seçmek — Teşkil etmek — Şekillemek, şekil ver- mek, meydana getirmek, kurmak, hükmünde olmak, demek olmak — (Fr.) Former, constituer, ppm Spimek Örnek: I — Şurada bir müselles kil edelim — il bir işleme sekil yelin (buna bir üçleme şekli verelim) 2 Bu çalışmamıza iyi bi: rocbdz Teşkil öler — Bu hareket çalış iyi bi meydana > — Bir şirket teşkil etmek — Bir sosyete kurmak. 4 — Bu hereketiniz kanunen bir cü- Tüm teşkil eder — Bu hareketiniz kanun- ca bir suç hükmündedir. (demektir.) Taazzi — Taazzi etmek (teşekkül e — Örgelenmek, örgenmek — (Fr.) 5 anise, - Taaz gitirmek — Öğremek, örgele- yoz ” — (Fr) Oran Une e Bm Gr.) lem e) ) Aköre, assiffe e kanun koymak — Kuvvei adliye — (Fr.) Peuvoir en i icraiye — Yürütgen kuvvet > (Fr.) Pouvoir Sacit — Yasa- e) > en kuvvet — e — kuvvet — (Fr.) Powvoir ldgislatif Meşru - 1 - Törümlü — (Fr.) L&- gitime, 2 « Kanunlu, yollu — (Er) Lözal Gayri 1 - Tö (Er. İllegitime, 2 - Kanunsuz, yolsuz — (Fr.) al 'Teşrifat — Protokol 'eşrif etmek — Te m o durmak — (Fr.) Honorer Teşrih — 1 — Dilge (terim), 2 « (Bak: gerhetmek) > (Fr.) Commentaire 1 Di (Bak: gerbetmek) esi lamak, ortak etmek — (Fr.) Associer Teşriki mesi — — (Fr) Collaboration i > Elbirliği elbiretmek — (Fr.) Collaborer İştirak — Ortaklık, birgelik > (Fr.) Association Teşvik etmek — ör — e) Fnonmeeek 24 Ayaklandırmak, © kışkırtmak — (0 wlever Teşyi etmek — , geçirmek uygun gek Tetabuk > Uymak, mek — (Fr.) Se conformer Tetebbu etmek — İrdelemek Tetevvüç — Taçgiyim TTetimme — Tümge gi — , sakınma Tevakki etmek — Kol runmak, ye mek — (Fr.) Se e. Tevi — Ürk mi ) S'elfrayer en re ez Süremek, kovalaş- mak, m e) Sa Mecöder Tevarüs etmek — Miraslanmak, mi- ras almak — (Fr.) Hârter MEŞRUTİYETTEN ÖNCE Manastırda patlıyan tabanca sami Yazan: Mustafa Ragıb Maamafih edemiyeceğini düşünen Abdülhamid, Anadoludan da bir fırka asker gön derecek Kadar te- paşaya çekilen kullanılan ibti- “Fakat ilk sayili anları ge- çince, verilen emrin noksan oldu- ğunu anlıyan padişah, henüz da- ha cevabını almağı beklemeksi- mi Si meniir we daha kati ve ek lüzumunu v ve şu indi telgrafı çek- tirdi: Birinci ferik Şemsi paşa hazretlerine «Evvelce “diğer telgrafla arz- olunduğu ere, adoludan sevk ve nakledilecek taburlardan badehu konulmak üzere zatı vâlâlarının Metroviçe fırka- sından lüzumu miktarı taburları istishab ederek ve treni mahsusa rakib olarak hemen ve serian Ma- nastıra azimet ve Niyazi ile ona refakat eden zabitan ve neferatı ve onların rüfekasını behemebal ahiz ve girift için zatı valâların- dan muntazır olan faaliyeti > kalâdeyi ibraz ve iraeye gay eylemeleri ve kıyafeti ai altında bulunmak üzere işinize yarar olanlardan, emin olduğu- 1 şecaattan gönüllü ©- larak taburlara münasib efrad al- yi velhasıl işin siyaret ve te- eydan ve imkân br alillyerek erbabı m bir ibreti müessire olacak te ib- razi şiddetle müktezayi laik ve ubudiyetin şerefsudur buyuru- lan iradei seniyei hazreti hilâfet- Ph iktizayi Mn ge nuz erbab vi orduyu m selilesine fal Sri e tı vâlâları selâmi sa- ği ittisami şahane z taltif bu- yurulmakla olbabda. Serkâtib Me nb Tahsi Isyan bastırmakta, Şemsi paşa kadar - kimse muvaffak olamazdı... Şemsi paşaya çekilen bu ikinci telgrafla paşanın işe nasıl başla- masi lâzım geldiği ediliyordu. siye bu son em- rine göre a, Metroviçe fırkasından diği 8 tabur- ları M r ve Resneye sevki debileceği abi, güvendiği kim- mpi de gönüllü olarak maiyeti- ne alabilecekti, zim Niyazi bey çete- sinin ortaya attığı dava ile ne ka- dar büyük bir tehlike hazırlandı- ğını kavramıştı. Şayet biraz gev- şek hareket edilir ve tereddüdle vakit geçirilirse, Niyazi beyi da- | gusu, Şi ha başkalarının takib edeceklerin- den ve bu hürriyet isyanının geniş-| “ leyerek uumumileşeceğinden kor- kuyordu, Şu halde bütün şiddeti- le ve mcrhinmictsizco bir savletle memeli idi. Bunun için de yapıla- cak tenkil hareketi o kadar mü- essir olmalı idi ki, Niyazi beyle ah mağa kalkışacak olanlar bu kabil Sıra No. 70 maceralara atılmakta cesaret © mesinler, İşte verilen bu emirle Şemsi pr şadan böyle bir fedakârlık isten” yor ve kendisine çok geniş s. hiyetler Becel, Esasen Şa si paşa gibi her lü askeri elin İ | bir kumandana, böyle hs gösterecek bir seciyede deği ildi Şemsi paşa nasıl bir kuvvetle git meli idi?. Tenkil hareketine n# sıl başlamalı idi?,, Bu gibi şeY' leri; eşkıya takibinde, isyan baf tırmakta tecrübeli olan bu k* EN çanlatmağa lüzum yek vu. Çünkü ne Babıâli, ni ki EŞ gibi vakaların karya . da nasıl bir kuvvetle tenkil har€ keti yapılacağını Şemsi paşa k# dar takdir edecek bilgiye malik değildiler. Fakat Abdülhamid bunu y# Kından bildiği halde, hem Şem si paşayı bir kere e taltif ei mek suretile teşci e hem de <i MN li in is Şemsi «selâmı şahine» ik life garkeylemişt. birinin padişahın selâmına muh# tab olması A çok nadir NN vakalardandı!. Abdülhamidin #€ lâmını alacak mevkie gelebi bir çok devlet ricalinin deri ir kıskançlıkla ramen büyük bir ki lori , ei ne kadar kıf metli bir iltifat eseri telâkki edi diğini bilen Abdülhamid, «Self mi şahânesivni e bahşet riyet, er tatiin ettikleri ini okşamak, onla: sin y ra fedakârlık beklemek mevki ine geldiği zaman, bu «Selâ” şahâne» çaresine > vururdul Şemsi paşa, çok ihtiyatlı me etmesini bilenlerden tn her istediği, her emrettiği şef, de hayir ve isabet vardı!, ge var),