5 Nisan 1935 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

Sahife 6 AKŞAM $ Nisan 1935 ğ Osmanlıcadan türkçeye karşılıklar kılavuzu N. 10 biri hakkında sırası ile uzmanları arımız, ın (mütehassıs) Öz türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği(alâmeti) YES iğağ Bunların her yazılarını gazetelere v. Yeni e karşılıkların iyi eos edilmesi için, gereğine göre, fransızcaları Aa ayrıca örnek- ye ME de konulmuşi 3 — Kökü sara olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılar şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan hak, aslı ügüm olan hüküm, türkçe «çek» kökünden gelen şekil gibi; — Ana baba Örnek: Ebeveyn hürmet evlâdları a babaya saykı ço- Dedeler Örnek: Eciâdmızdan ai eserler- Dedelerimizden kalan, izerle Ecil — İçin, sebeb Bunun için. Örnek: b an — (B «) Ecir Ml eksi elik Ecnebi — Yaduyru — (Fr.) Sujet ötranger Örnek: İstanbuldaki saduzrular — Les sujets ötrangers â İstan Eda — Ton (T. siye rnek: Söyleyişindeki özgi öteki sözmenlerden ayirıyor yişindeki asli ğer natuklardan ayırıyor! yön #ve, cilve anlamına) — Bay- Grâce, a e Baylan - (Fr.) Gracicux, il ton onu — Söyle , onu di. > (Fr) sadi 5 eharmant rnek: Edah edalı yürüyordu — Bay» Se yürüyordu. ez Eday etmek istiyor- Bl e istiyordu. - Edel lil): — Kanıtlar Yâvâsını edillesiyle. izah et- nıtla riyle açımladı. Örnek > Büyük Türk edibi > Büyük Türk yazman. Efkâ e — Kamusaldüşün — (Fr.) Opinion publigüe umumi- Bir ai ai Ör Br İde ikin yesini erme biliriz aldüşüni di am — > Sar'da Yapin Sar'da yapılan ge Eni reyi âm Örnek: Bölüğe e gelen efrad - Bölüğe yeni gelen era — efraz — yükselten ir isyan — Örnek: Azı bay. eri kaldıra; — Pi Lied aydınlatan; tutuş- Örnek: Dilefröz — Gönül aydınlatan, gönül tütuşturan. ami Afsun emi Bu asırda iye kim. ina- nır? — Bu asırda afsuna kim inanır? mi Örnek; Efsus, ami efsus! — zık, ez ni e - efşân — a silken ser- Ya. pon Ör ek: Dürefşân > İnci saçan Etrafa ziya efşân olmakta — Her ya- ikta. na vim dağıtm > nakş Miele efzâ — Sevinç art- hes (çoğaltan. ) > , çoğalm ün — Çok, artık, yukarı Örmek? Sinni 25 ten dün, 35 ten ef. zün olmiyi aşı 25 ten aşağı, anlar 35 ten yukarı” Sisli > Birlik Ehali, > Elgün Örnek: Ehaliye karşı — Elgüne kar- Ehemmiyet — Önem > (Fr.) İmpor- tance Örnek: Bu işin ehemmiyetini ânlama- hdir — Si işin e anlamalıdır. Ehemmiyetli kal m) > ESTA İex (Fr.) İmportan DE li shemmiyeli fikirleri — Bu önemli düşün- gi. e işitti dili ir önce Shin işi im. Ehemmiyet vw vermek — (Fr.) Alneher ie "Tüm portance, don: İe İimportaı Örnek Sözlerine eni verme- diler izlerine önem vermediler, sözlerin önemediler. > Evel Sri Ehli hayvanlar — Evcil hay- yanlar. tirmek — cilleştirmek rnek: Yırtıcı bayanl bile ehli- İeştirmeğe çalışıyor! m Dar vanları bile seal çalışıyor. vukuf, ehli hibre — Ayırtman ini Bile vuküfan verdiği rapor. emel, yerdi a sıdır. — hıristiyanlık, GN temelidir. * “Ekber — Ulu b #i:Gö, “si el Elâstiki Örnek: Ehliyetsiz adamlara iş“ver- ir Erdiksiz adamlara iş ver- ven — Ucuz 7 Örnek: Bunun fiatını ehven bulma- dınız mt? — Bunun pahasını ucuz bul- ii mı? e (Bak: aziz) — Erenler Büyükler Örmek Ekâbiri O Kureyş > Kureyş büyükleri. Ekal —“En az, en aşağı Örnek: Ekalli mücazat > Cezaların en azı Ekalli üç saatte öm vâsıl olabilir, e ve gidem Enaz üç saattı ilir, önce Köri ali ii Ez Minoritâ Örn utayda Delik partileri yoktur, Zir saylavlarımız vardır Büyük Millet le akalliyet fl takil © mel önden an 3 arı yoktur, mü: ii Me ardır n'y a'pas de de minorit& â İn Chambre, mais "a existe des indöpendants. seriya — Çoğun, çok vakit, çok. luk (Bak: alelekser) Örnek: Eee işine ie Vr mez — Çoğun işine vaktin. ek: Önergeniz çoğunlukla kabul muştur — Teklifiniz büyük bir ek- seriyetle kabul olunmuştur > Votre 2 osition est acdeplde â une grande âse — Üç örkümler Ekenimi selâse, pheğüemik ümler, Di itikadlarının Daha, heni öderim adam im öm yel- in adam daha (he- nek — (Fr.) e Örnek: Elâstiki ami — Esnek cisimler. Elâstikiyet — Esneklik — (Fr.) Elas. tcitâ : Bu; cismin 'elâstikiyeti azalmış > Bu cismin e azalmış. Elbet, elbette — Kesin olarak, üzkes Örnek: Elbet Giz) e zi ği gk zÜz ie. dediği ol izek Elbiselerini ç akardı — Giyim- lerini çıkardı. Elbise dolabı — Uruba dolabı. Elhak — Elhak, sesi pek güzeldi — k güzeldi. âlet hâzihi — ” Bugün, bugünkü ünde, li. Örnek: Elhâletü hâzihi Orta Asya" da Şamanlığa itikad eden Türkler var- ir — Büğgünk e, Orta Asya" Şamanlığa inanan Türkler vardır. özün kısası e Elka ii gidiş onun felâ- Örn ketini li in kısası, bu gidlir onun öelâketini erine ir. Elyevm , şimdi Örnek: o m Ken 'da mukim — Bugün Konya'da otu! Em'a — Bağırsaklar > > (Fr.) Entrailles, emraz — 'ai göliza İni Em'ai rakika — İnce bağırsaklar Eman > Aman Örnek: Allaha: emanet - Tanrıya inam!, Emanet etmek > Örnek: Bu parayı ona emanet ettim— Bu parayı ona inamladımı. Örmek: İç Bakanlığı an son karakola olmlaMiş rnel alesi el'an ei — ği henüz yapılmı İhaleten — terimi > Örnek: Bu iş, ihâleten yaptırılacak — Bu iş karla yap ipek tirılacak, Örnek: Alm » satım İlme bunu Altı; m komisyo- g N a ale nu bunu size üsterdi. Müteahhid — Üstenci Örnek: Mütaahhid Bay Hasan Gül tekin — Üstenci: Bay Hasan Gültekin, m ek) Ölem |, Örn ii El taahhüd ödemedi — Bu işi üste Emâre — iie £ (Fr.) İndice rnek: Yaptığı ii t area ema bulabi a 5 ze di k bulmak için çok - Polisler bir ipucu bulmak in çok çalıştılar. Emaret > lik ii eapiceterizin, on bir İçuk imparator- $ içi bir La ğe bö Jündü E isfendiyar emiri kötürüm Beyazıd Ti. mura a etti — İsfendiyar beyi kötü- azıd Timura sığındı. sake Ör iz Emel gi üneşsiz gö- ke benzer - ix gönül, meniz Bi benzer. ei ed İnal Örn enim emi mi ona iti mad mm O benim balet dır; ona güvenebi! a mülk) (Fr.) Propri&t& sâyiş ee ri s Gü. (Er.) Sdcu rnek: Çiğ im ariel ve ğ A yu ordumuzs medyun urdumuzun dışsal ve içsel üvez E önlemi uza borçluyuz: iyeti li — Genel güven- Ademi emniyet - Güvensizlik, yad- güven — (Fr.) İs k: Ademi emniyet içinde kalai bir İn e bisi âsâyiş Silinn- üvensizlik içinde kalan bir ül. et (İmad anlamına) > İnan — (Fr.) Confiance Emniyet etmek — İnanmak, güven- mek — çi onfier Ör, İama iş inanılmız — On Bu ad ne peut e > confier uğu inanıyorum > Je te veni cet sila ant. Bu aadma güvenemiyorum — Je ne e pas avoir confiance en cet hom. m Ea > Emir (T. Kö.) — (Fr.) eni - (Bak: ferman) > Buy. ya e bii ei rilen emirnamede ye- redilmişti — Gön- deri abin ayrilik yeni ödevi eynca yazılmıştı. eşler Örnek ai görülmedik bir desa. retle di atıldı — Eşi gö- mi işmi erine silenedi, bir yiğilikle şal üzerine Ma 3 Örn < May ve ie bulunma yan ir adamdı e e benzeri bu- keyi ke rig adı Beşi; ili ibiş eder > Beşin üç e on m bey ed er. Üç kat ceza — Ü: le > Benzeş Örn yninı bulamayınca müşa- —— alym edim — z a bulama- Örn. Baba ile oğul a bü. yük bir miüşabehet var — ez m arasında büyi ük bir ben: mek; “Bir hüsnü bi şebih — Ben- zersiz bir güzeli — Benseimek Ör maşukalarının kad- e serve seir bla ei E Eakiler serviye Böedir vaililerinin boyunu « ür hayvanlar. DE Ö; taklid €der — çocuklar; yeri e ek: o, er mea biridir > O, Örn benzetçinin iri Ki Ör sında — > (Fr.) Marehandise mii gelen emtia ara. > Avn adan gelen mallar ara- bi ilen e - GEL) Bi ens mol © Ömek: “Tekil CIHAN IKTISADIYATI —— ——— —— Belçika altın mikyasmı bıraktı - Fransa para siyasetini değiştirmeyecek - Hayfadan Bağdada demiryolu ve şose yapılıyor - Bulgar tütünleri ti. Çok geçmeden bu zatın ka- ” şimdilik Belçika franginin altına e dövize nazaran kıymetini yü: kar a pal fndan dahi kabul ve re edil- i, Bundan on sene evvel Belçika azaran kıymetinin n beri Belçikanın milli öeeamziş altınları beş mil- yar frank yani Er lirası nisbetinde azaldığını ve diğer bankalardaki dürli mütemadiyen geri çekilmesinden bunların da hükümetin yardımına muhtaç kaldıklarını söylemiştir. Bokikamn böyle bir karar ve- .receği beklendiğinden Kont Zocland bikümetişin kararı borsalarda bü; “uyandır- mamıştır. Bir İngiliz ağ 227, Belçika frangı iken hükümetin kararından sonra 24 7/8 Belçika -frangı olmuş Belçikâ fran; gin vim etinin düşü- #ülmesi e altın ma kayin tabi | paralar sermi 1 kuvveti iştir. Bundan ii > sterlin de yine kuvvet bul- ” Belçika ME düşürülmesinin Fransanın siyasetine tesir leyh birinin diğerini sürükliyemiye- ceği ve iki memleketin ba nka sis- temlerinin ve iktisadi bünyeleri- nin ire başka olduğu ileri sürülmekte; .. İngilterenin Flistin nın köprü başı midolli ne bi delil de Hayfa ile Bağdad arasın- edilmesidir. Bu yol Flistin ve Ma- verajerdek üzerinden geçerek Irak arazisine ise ir. anda İngilizler Hayfa. il mana ir see ko- iseri tarafından tebliğ edilm ir. Bu suretle Hayfa eği ve mebdeini teşkil edecektir, > ... ıbris adasının yeni büt mrasrafı 832,904 İngiliz lirası ve Pim 805,314 İngiliz lirasıdır. ingiliz. Bütçedeki eksik- ba- iki fazladır. ik geçen si kaya ile kapatılacaktır, sas senenin fazlalığı ve Bulgaristan piyasasi tütü; bir kaç haftad G rı satılmıştır, Yı havalisindeki tütünler az satılmış" 1934 mahsulünün dört milyon takas o muamelelerinden dolayı zaten alelümum fiatler iyidir. .. İngilterede hububat ve halı eş- yasının son fiatleri şunlardır: Buğday 100 libresi 5 şilin 21 pens; mısır480 İibresi 15 şilin 114 pens, şeker 112 libresi 4 şilin 9j pens, ır tonu 6 sterlin, kalay tonu 2154 st pamuk libresi 6,36 pens, libresi 243 8s, yün pens, Hind kendiri tonu 174 sterlin, kauçuk ibresi 5,11/16 pens, be- zir yağı tonu 224 sterlindir. Faik Sabri Dura AKŞAM KİTAPHANESİ e çıkarılan şu serlerini skodaler a iSTANBULCAN LONDRAYA Şileple bir yolculu (Resimli 270 sahife) < 75 Kuruş HAYVANLAR ÂLEMİ Çok lüzumlu ve faydalı (Resimli 240 sahife) (O Kuruş NEREDEN GELİYORUZ larını anlatır 164 sahife) 40 Kuruş “ ee ll nni ilçe meraklısı Yaradılış sır (Resimli (Resimli 84 inişi 25 Kuruş .Sabri Duran'ın çok Faik beğenilecek yeni eseri YERYÜZÜ GÖKYÜZÜ Basılıyor AKŞAM KİTAPHANESİ Himayei Etfal Cemiyetine verdi — Bü- tün al map Çocuk (Esirgeme Kur Emil ge — Tata “mallar En Biens immabiliere mek: . Emvak. gayrimenkulesinin. | kaymat, aral menkulesninkinden da- ba Taşiteiz. Nakletmek — Taşımak, anlatmak > (Fr.) geriye Örnk: Bu kocaman taşı orada an bu- mallarını rinin. di eri,