3 Nisan 1935 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

Sahife 6 AKŞAM Osmanlıcadan türkçeye karşılıklar kılavuzu N. 8 — Öz türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) yazılarını gazetelere vereceğiz. beldeği(alâmeti) konmuştur. Bunlarin her eğiz. şekilleri alınmıştır: ' Aslı ak olan > hakkında sırası ile uzmanlarımızın (mütehassıs, 2 — Yeni konan karşılıkların iyi ayırd edilmesi için, gereğine göre, fransızcaları yazılmış, ayrıca örnek- ler de konulmuştur, 3 — Kökü türkçe olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılar hak, aslı ügüm Cer — Tal (Fr.) Ri Örn — Ağacın tında Li kısımla; köl a yer ni alan bismi — Lisa a kel lime cezirlerinin am iyi te Dil biliminde söz köklerinin; önemi büy üktür, (Fr.) Radi nek: > İnkılâb a cezri ei Eli Be işlerinde ol “hnriket demekdir > Tep Örnek: Vergi cibayeti — Vergi top. laması, een Yaradılış, yapılış e e si nasılsa öyle kala onu tebdil etmek pek müşkül- İnsanın yari geri öyle il onu şiieimek e ür. ibil iğne (EE) De bam 5 Greek “Or pak sike Oğul ei mem. bir adamdır. Cibilli — Doğu Örnek: Gis Tl insanı kök salmış gibidir — Doğunsal are in- sanın içine Ek si gibidir. — (mücadele) EZE hayat, hepimizi Hayat uğraşı, ledi. ele üzerin- r cidal başladı — Gazetelerde bu sorum üzerinde bir uğraş basladı, idalcü Dal, ü bir muhar. n bir RE, ö.) len (1), Gin çile e Ol z in) ek da il) ET eşim namını in ba ci Tarihin Güm 2 Cihan — Çikan. sÖrnel haneler. arasını adını yükselttiği paylar pimi evlerin üstlerine bii rnek Eski « iner nnüma yaparlardı Eski evlerin ea birer görülük yapılırdı. — Evrensel - (Fe) Universel , imul, — Acunsal > (Fr) Mondial Fr.) Appareil Önüki kere ai — Elektik iran Cihet - Yan, yön Cihatı erban — Dörtyön iheti taalluk — İlişiklik, ilişkenlik. (Bak: diyet) Cilâ - Örnek: Dir velerin cilâsı remzi bozul Öndeki iti kin ai (eildiy — ” Türk ldinde va > Türk tari- inin üçüncü tom: in eğ emt! > Kaplamak “ Cildletmek, teclid ettirmek — Kap- Ör. — Bu Sin Ear den ia iel n) gi Bu 8 habar vie İatmad yaşi K blarımı. cildlettim ei — TER kaplattım. Kırıtma — (Fr.) Coguette- etti edil) , Give Ge ve a z ve (Bak: Eda) İk; delilik — (Fr) Örnek: Kendisinde cinnet halleri gö- rüldü > Kendisinde delilik (çılgınlık) balli görüldü. 5 a azl a GM — Cinsel ( EV) Seni Cinsi ei İni # Cinsel içgüdü rm — (Fr) Volume Ömeri Ateş ei oylumunca (cirmin kadar) yer yakarsın Cirm — Gisim (T. Kö.) — (Fr) e ln Si Göksel mayi Ecramı 8e- ek: maviye e cölesi Gism — Cisim (T. Kö, ) 5 (Fr.) Corps samim ” Cismel —.(Fr.) sleaği iin Cismani noksanlar — Cismel eksiklikler. Civan enç Civar — Yöre — (Fr.) Environs Ömerli kya endise Köyün inde olan hüküm, türkçe «çek» kökünden gelen şekil gibi. Hrm — li tazelik iie keyi kaynama Cüşa gelme — Coşmak Cüdâ — Ayn ümhur — Cumur (T.Kö.) > Cü (Fr) Public Cümhuri — Cumursal — (Fr.) R&- publicain .Cümhuriyetperver > Cumurcu — (Fr.) Republicain ü ee > Cumuriyet — (Fr.) La r&publi, bi Örnel © Türkiye Cümhuriyeti — Tür- kiye Cape — Cumuriyetler (Fr.) Müçehimere © ye 7 ey ika “Cemahiri Müttehi- erika Birleşik Cumüriyetleri > Cümle (T, Kö.) — Hep, bütün - Donşak - (Fe) Gis — Asker — (Fr.) Soldat a Atılgani özüpeklik, ali ünal — EL) Dİ Cüretkâr e Atılgan, gözüpek, küs- tah, atak — (Fr) O sux Çürüm r.) Delit De Oran biye bir cürüm işli- yeceğini etmi > Onun böyle bir su eceğini me Beden in İriy: Örük Güsteli bir adim — İriyer bir adi v. mi ) Pi ön ol Kol ayak, sındandır — Ko ve ayak meri dike: lerindendir. ye Cüz'i — Tikel, pek az, azıcık — (Fr.) Partiel rnek: Cüz'i bir sây ile bunu biti- rebilirisiniz .— Pek az (azıcık) biçimi bunu bitirebilirsiniz. lışma ile CüZ'” hükümler —““Bkel Bükümler (Terim) J — Kuyu Çöker — Kul, köle Çâlâk — il "Karr, bilelim, Barça; Alın buruşuğu > Çini cebin. ebru Örnek: Kaş çatıklığı — Çini alla da (F Tl Ö Dad “e z yeri Dâd akılma aralı a vi ai düğ- rılık aci- > ei çim Sr Dahamet İrilik, Dâhi — Öke — (Fr.) Gönie Dâhil — İç, içeri, içinde — (Fr.) in- töricur Örnek: Binanın an li — Kurağın içi çi iie dahil değil — Çizelge içindi Dile — İçeriden Örnek: Bu. ilâcı dâhilen almak Jâ- zımdır — Bu ilâcı içerden vi Dâhili — İçeri, içel — (Fr.) İnte- rieur Örnek: Emrazı dahiliye — İçsel has- talıklar Bir evin umuru dahiliyesi — Bir evin içeri İşleri, Dahiliye Vekâleti Hekmiği — (Fr.) Ministöre de çe Dâhil olmak — Girmek — (Fr) Entrer Örnek: Heyeta dâhil olan bütün âzâ — Kurula giren bütün 5 ler, Dahil — Dahiye — — (E) Cata- ciysme semi > Siğınmak — (Fr.) Se iş nan askerlerinin bir kıs- mi Blielini dahalet ettiler — Yunan aske yen bir e ea e mn adi Dahi — Kınama rnek: Dinimizi kınayan 5 Dini- mize dahleden Dahi (Dahlü tesir anlamma) Ka- rışma — ( Fr) Action de sa mler Topfişek, (Bak: mezar, ii) aima — vakit, bir düzüye * (Fr) Toni Örnek: Daima (bizi işimizden alı- kor - He: bizi âşimizden alıkor. Başkalarını epi daima kendi söyler — B. ina dihleimez; bir dü- Örnek; vamlı bir baş ağrısı. Dair > Üzerine, için, dolayı (Bak: Ke Değre - (Fr.) Ci Örnek: Daire eklinde ee masa - Değre iinde bir un daireli hakimdi gireme- di — Onun se eregi değresine giremedi. Xi irenmadar çevre, çepeçevre ordusunu dâiren- - Düşman ordusu- kı Dila r ihata ettik » - (Fr) De sini > > Sepmş (Fr) Egare dalâletten sapmçtan zmak, sapmak, #omber insanları Akıl, insanları düşmek — yi r.) Sükan, sapıtmak — dans | mic Dale, deri rir — Saj (doi ) ve düşen milletler de a göni ğru y sa tek Bilen Bilgi Ev, ye Örmek Dün dünya > ne evi Gi Deabin kalb — ea çar- pıntisı (çarpıntı Dârât Bebdebe) > Gö > Çarpı, in. z e ) Co Bir ve yere ar > Birun 2 serdi. Darbı. mesel Atalar Hye Dastan > “Destan GSİM. ei (1. Kö.) Dastani — Ee 5 si ON pena. (FE)N talgi rnek: Maskatı #ösiniden cüdâ ka. ince 5 allel yek uğ: SazBBoğ ği yerden ayrı kalınca rna maya uğradı. Dai ği Yı Dava — Dilev — (Fr. 1 Procâs Örnek: Borcunu Beli için aley. hine dava açtım — nu ödemedi- Ki için ona Dava — Sava Davasını gatle anlattı — Savi tu : ağ Er Sİ Cane büyük bir belâ- vasını büyük bir uz- Ta Dilev açmak > (Fr.) İntenter un procös — Çağın > (Fr.) Invitation Davet etmek — Çağırmak > (Fr) viter rnek: Bu ni toplantıya sizi de davet ettim ph akşamki toplan: bya sizi de göğimi Davetiye — Giğelik — (Fr.) Lettre d'invitation rnek: un o davetiyesi gönderil memiş — Onur” çağrılığı gönderilme. m — Alacaklı ök - Diyinler vekili — Alacaklı. Tar yekesi, De'b — Törü — (Fr.) Usage 5.) k kaç Ek Nİ iü Hazen) — Size Kanli ki aç ker lemeli? Son. defa kusurunu affediyorum -İ Son kesi sişennü bağlıyorum. - 3 Nisan 1935 Izmir mektubları İzmir meyva kooperatifi ihracat için hazırlanıyor İzmir ve e sebze ve meyva ie day kooperatifi yeni e “meclisi Tetkikleri İzmir i (Hususi) — İzmir ve sebze ve meyva satış k peratifinin 935 yılı ala heyet toplantısı halkevinde yapılmıştır. Toplantıda mıntaka ziraat mü- dürü bay Zühtü Baysal, Ziraat bankası müdürü bay Aşki Eren ve iktisad bakanlığı müfettişle- rinden bay Şevket te bulunmuş- lardır. İdare meclisinin istifası üzerine civarı © eclisi Cumaovasından bay İsmail, Kar- şıykadan bay Hasan Celâl, Bal- çuvadan d kmen, mürakibliğe (Narlıdereden bay Remzi ve Sie yea De Satış babamin bu yıl İstan- bulda bir müessese ile anlaşarak miri yaş meyva, bilhassa üzüm sevki ve ihracı için Binler ki yapmaktadır. Bu müessese; İstanbu uldan yükle- necek yaş ümler için soğuk diğ ii ihtiva eden vagonlar temin e Fakat İstanbula Frei yapıla- si aş üzüm ve meyva sevkiyatı için Denizyolları iğletmen i dnieer b bie icab etmek- Bunun i için Türkofis vâsıtasile y atış kooperatifi- nin iyi sirri ve tesisatla diğer beer Di yapıldığı muhtelif em mühim er Profesör Haydenin tettikleri Yüksek ziraat enstitüsü zirai mya profesörü bay Fonde Hayde ile toprak enstitüsü şefi doktor bay Kerim Ömer ge lun Anadolu ında, sa, Balıkesir havalisinde seliidizis bulunarak şebiimize gelmişlerdir. isi üç gün k tetkik- e profesör (Akşam) için şu inalliza ver- miştir: adan çıkalı on beş gün nbulun Anado- a ei ektebinin bir toprak haritası yapılmıştı. Onu ikmal i için dağları gezdik, Uluda- . Karacabey harasını gezerek oranın da ee haritası üzerinde çalıştık. E iremidde geniş mıntakasında uzun uza dur- ziraati ve zeytin yağ- Zeytin uhtaç va- zeytincilik ıya uk, zeytii cılık üzerinde (çalıştık. sanayiimiz çok ıslaha mul ziyettedir. Uluslararası da mallarımızı iyi yer tuti ziyete getirmek lâzımdır. için tetkikatıma aid rapor alâka- dar makamlara verilecektir. esi mevzuu belli baş rlerden biri. dir. Hayvanların istenilen dere- cede caklar bidir. yem) ıslahı her ph ağa vvel ala- eği in keyfiyetine ta- ımdan , Anadolu he tahlili ve bun- arasında en mugaddi olanla- ar rının seçilerek kö: b di ğru olur. Bal mı bunların em Tali ve suni (yem)* lerin araştırılması, mailini ördüğümüz ve üzerinde mutla- ka durmamız lâzım gelen bir iş olmuş! Posta ittihadına olmayan ecnebi memleketle 3600, altı aylığı 19 aylığı 1000 kuruştur. dres tebdili için bej e uk pul ri le Me