30 Mart 1935 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

Sebile. AKŞAM 30 Mart 1935 a Osmanlıcadan türkçeye karşılıklar kılavuzu N. 4 z türkçe köklerden gelen sözlerin karşısına (T. Kö.) beldeği(alâmeti) konmuştur. Bunların her iz. iz hakkında sırası ile uzmanlarımızın (mütehassıs) o yazılarını gazetelere vereceğiz. Yeni konan ti nee iyi ayırd edilmesi için, gereğine göre, fransızcaları yazılmış, ayrıca örnek- er de: konulmuştu. ökü yi olan kelimelerin bugünkü işlenmiş ve kullanılar gi aslı ügüm olan hüküm, türkçe «çek» kökünden gelen şekil gibi. (Fr.) Aprös Örnek; Geli. — Ölümden son- Ta Badehu — Sonra < (Fr.) Puis, et puis Bâdi > Sebeb (T. Kö.) Bâdire — Koran, zorgeçit (Bak: aka- be) rnek: Bu rai ii kurtulduk £ yi karman da kur! ei )5 malı “Örnek: Zir ren — Koltuk altın- da Bağteten — Ansızın Büği (Bak: Âsi) — rebelle el Böziler, d ei edilerek ve “zalarını “gördüler uyanlar yakala. ar er, emi . Azıyan — Fr.) (Fr) Bahar Bahar Gi) > (Fr.) Printemps Bâhi Kösnel — (Fr.) Erotigue, pornographigue ç, Örnek: hi vol adâbı umumiye- ye muhalifi ösnel izerler utsal tö- rüye uymaz. il — Cimri Bühir (Baki ayan) — Açık, apaçık, Heri Okuyup yazmanın taammümü skn alâmeti bahiresidir Oku- manın yayılması Slerlareni ap- ac eldeğidir. — e — (Fr.) Pare; Örnek: At yanlarında. a tutu- şanlar — At yarışlarında Bahr — Deniz m Fa yolile enizsel — Ge). Maritime mi en vesaiti nakliye — De- nizsel taşıt araçları ei Deri > (Fr.) Ocdan — (Fr.) Propos, bii Bab erim "bahis anlamına) — Öceş — Ayıtmak > (Fr.) Par. ylsr. ça n Kamutay Karan ei ii — Les Jou parlent des nouvelles am Bahşetmek — £Bağşetmek — (Fr.) oi don Örneki ila veren — Faidebahş demek nil vk DİMİ: id eği z e (Fr.) Pourboire t (T. Kö.) br (Bahtı yar) - ii Hair me » (Fr) il ri Parrulremen ürün Örnek: in ari bahusus iktisat m. Ee - iti â- zımdır, — Bütün sorumlarda, hele öko. nomi sorumlarında coğay özen gerek- tir. Baid — Uzak, ırak Bâis — Sebeb Bâk — Korku Baka — Kalım — (Fr) de anki — Kalıntılar — (Fr.) Les ee BA Lâyemut) > Kalız > E İnme el evi ,eriye — (Fr.) Reste Dayi ei dare biniha- z ve i ik ii lr > 5 Bü A —— (Bükâ" ia) (Fr.) Survivre Gemi battıktan sonra arta- e esine buldlr 2 ağa İs auf, on İa trouv& parmi les survi- alimin el değmemiş, (Fr) Vierge Örnek Gkiimiş toprak > Terra- in non our en cultive). El değmemiş konu (mevzu) sujet Mele Balta girmemiş orman — Forât vierge. Bâkire - Kız, kızoğlankın x (Fr.) Vierge, pucelle 0 (Bahama Kan) bu ga Çin'de bir putgedi; rkistan'da bir ateş- gedin adı. diy or; kelime Türk 7 Baki bali — Un Bakiye — Artık, kalıntı — o ÇEr.) Bolde, resi Bâl ül üce, üst, yukarı — ÇEr.) Bâlâ Haut, au iler mek; Yüce böy < Kaddi bâlâ - Haute taille. Başının m e li — Bâlâyi serinde dolaşa; Au dessus desa töte. Kâğıdın yukarısı (bâlâsı) > Le haut du papier. âpervaz — Şişken, yüksekten atan > (Er) Fanfaron, prdsom ten ptueux, Örnek: I — On Ve bir adamdır > Ng ne adamdır. vr e apar il as- ÜReşidi) 5 kere Xu) zn — (Fr) Aimdre mürir yirmi bese baliğ rfsde5 sella. iye ilmi beri geçen aş Mimik olda. > <4 alışmaya bari e ardı. Balin — Yastık a ; oldukia — Uz) Yas am, Bâni — Kuran, kurucu, yapan » (Fr.) Bâtisseur nk ! — Türki iye ğe in bânisi, Atatürk'tür e zleğinir kuran Atatürk'tü üleymaniyenin bânisi “Kör Si- a — Süleymaniyeyi yapan Koca Bine ö — (Fr.) Banlieue Örnek: İsta il un banliyösü ek şi zel köşklerle müzeyyen, ndir — e gü İsti yörkei- Şak güzel “Köşklerle ilki mişt iz Kapı Bap — a E m Chapitre ek: de dön bap ve r biri inden müh mdir — vardır, her biri see Yol kema eee için m üze iş çin) ne düşünüyor: sun ce Sy ous pensez & ce ii Ga ce pro 2 — Size ne e ta) yardım biliri - Size ne yolda (ne sade ir işte ite yardım. edebilirim? > De guelle maniğre puis-je vous ii ile ii sette mi Bar — rnek: a bârn girana o tahammül için — Bu ağır Er dlaim ak için.. e e — Feyzbâr Örmek; Bell san Yağmur Bârid gil Berd, bürud. Soğukluk Örnek: | ze ns miri hasıl oldu - Aramıza soğukluk gi 2 — Havadaki bürüdet iyi edi- yor — Havanın soğukluğu ğ gezi esilmi iş İkeyanlazk etleri- ni ba ali Babalara ederler > Ke- vi e ınların etlerini osoğutmaçta sakla; vi etmek — Soğutmak Bâridâne — Soğukça, soğuk e Da bâna böyle baridane muamelede bulunuyorsunuz? > Niçin bana ssd soğuk (sogukça) davranı- Yİ > Belirgin Önül Ba irin işin ir ağ belir- gindir (bârizdir.) Tebarüz — Belirgi Tebarüz ettirmek — e m etmek — Belirmek Bâs (Basi emi len) x He — (Fr) Rösuri uğ gükimlernden bi duyunun Baniret Ğ & Örnek: mez. devlet adamlarına ik lüzumludur — Öngörü devlet e- Tanlar soke örekiidir. asiretkâr 2 Önü ören, öngörül lü basiretkâr ol- ör Siyasi âlemde mak lâzımdır — a sal acunda öngö- Tür olmak ger Basit (Sade lena) — Basit ve KAX — (Fr.) St şekilleri alınmıştır: Aslı ak olan (Gayri mürekkeb anlamına) — çi, (Fr.) Simple Örnek: Basit ve zrükei cisimler— Yalınç ve katınç cisimler 5 Başb: ğ — (Fr) Gönâralissime mek: Türk oreilarni Başkuman- danı, Atatürktür — Türk O ordularının Başbuğu Atatürktür. z Siken — (Fr) Commandant en Örnek: Sa Sediledi Başku- oğudaki orduların Baş. rnek: > Buriş'bu İdin yavaşlıkla Çağıt- likle) yürümez. Bataet göstermek — Yavaşımak, a- > (Fr) Montrer de la lenteur mek: İşlerinizde batâct gösterm e- şirimizle yavaşımayınız (ağır- rmeyiniz) Ağ. yavaş — (Fr.) Lent , bop - (Fr.) Faux, — Çürütmek Örmek BE adam benimi hakkımı e elti sekr ei çürüttü. Bi elk EN Bu dilekçenin Bâtıl gm Si çü Boşinan — (EY Fause ero, £ Batıl m PN m lanlara in lanıp kalanlara acımalıdır. Batın E Belim in miz birleşiyor Dö cü. göbekte Gk; dedelerimiz birleşiyo Or, > (Fr.) Ventre (Er.) İnterne, dedeleri- interieur mek: İşin zahirine değil, bâtınma bakmalı — İşin dış yüzüne değil, iç yü- züne bakmalı. Bâtıni > Gizdem * Ki iz Bâyi — Satan, satıcı — (Fr.) Ven dönü yemrebemii e e satanlar © anlaştı” İşr < vendeurs et les acheteurs se sont emdr a, kimi vakit— ir takım, bir kısım — (Er) Ouelgüe a) Bâzice — Oyuncak > (Fi r.) Joujou, (Fr) Gale rai jouet Bâzu — Pazı — (Fr.) Biceps, bras Bâzubend x Pazıbağ — (Fr.) Amu. lette attach& au A e brassard Becâ — » Nâbeca GN 5 Yersi: ei > Almaş x (Fr.) bak li va tasvib edildi —— İki i işmenin almaşı onandı. Putin Bed - Bed'endiş > © Kö düşünen — (Fr.) Malveillant Bedahet — Besbellik — (Fr.) Evi- lehce ek: Bu bedahet muvacehesinde diyecek sözüm kalmadı — Bu besbel- lik önünde diyecek sözüm kalmadı. Bedaheten (Bak; bilbedahe) > Ta- sarsız, Ga ii — (Fr) Evident Kedi pa (Fr.) De basse origine Bedavet — Göçebelik — (Fr.) Vie de nomade Betbaht — Bahıtsız, kötübahıt > (Fr.) çi — Karamsar — (Fr.) Pessi- si ek: Bedbin olanlar, her şeyi ka- ranlık görürler *— K. sar (olanlar, her şeyi karanlık görürler Bedbini » Karamsarlık (Fr.) 'essimisme Örnek: Hiç bir m beşlkiniye düş- emelidir x» Hiç b e karamsarlığa llmemelidir Beddua > İlenç — (Fr.) Malediction, Anathöme ek: Ana baba bedduasi almak- tan içtinap etmeli — Ana baba ilencine uğramaktan Kya Bedel — Karşılık — (Fr.) Contrevaleur Örnek: Senin baci ata mele b ayola sama bir kılıç m ir salan) Mübadi Değiş Mübadele » Örnek: Mübadele, beynelmilel iktı- ali limizeemkii 24 ASKERİ BAHİSLER Yabancı ordulara aid haberler Askeri muharririmizden; Fransa: Cebelitarık oboğazı- nın altına kazılacak tünelin ilk işlerine Afrika yakasında ve Pun- takriben 50 milyon Türk lirası- na malolacaktır. Fransa İspanya devletile daimi olarak iyi bir politika takib et tiğinden şimali Afrika ile Fran a bu yola ehemmiyet vermek: tedir. Harb halinde ve deniz yol larınnı Mer ye vakit hiç > ğilse aire sevkin- e bu eN) Vi edilecektir. in makine kuvveti 74000 iyade tee im 1620 nn havanlar sahra toplarının 4, Edo ağır ço 700 olduğu 3, nk ve 4,300 den fazla Darb tayyaresi bulunduğu yabancı matbuat tarafından tah- min edilmektedir. Motörlendirme k orduda hayli ileri götürülmüştür. Daha bugünden kolordu topçu- sunun üçte biri hava ağ yarışı motörlendirilmi ür, an avcı fırkasile, yedi hudud fırkası tam, Herm istihkâm ve muhabere kıtaları kismen metörlendiril 7 ci arının an hep- sinde keşif ve nakliye hizmetleri Sin kiriş ayr 'erangel-filosu: Fransa ile an- laşmanın neticesi olarak beyaz u hakkında gizli kalmış olan noktaları aydınlat- mıştır. Bu e nazaran Kr zılordunun mevcudu ga milyar roblelik tahsisat 5 milyara eN git 1935 senesinde gin miktarın 6,5 milyara ba- liğ olacağı keki Maama- fih bu miktar dahi umumi büt- çenin ancak 9 10 una balığ ol muştur, Bu masraflarla ELLİ mikta- rı üç misline Bizi e eli ve a; 24 ni zamanda yeni rati, iniş biye” rl gi il arında ine er da resmi LA la teyid olunmuştur. Diğer kaynaklara nazaran Rus ordusu halen 23 kolorduya vw kalardı te biri mesleki ordu, çte ikisi kısa hizmetli efraddan teşekkül eden ihtiyat orduya d in n adedi zn dır. ırkali Biüalatdeği dördü stakil, on iki- si süvari kolrdular “halinde bir- eştirilmişti vw kt ik takriben 20,000 ha- 000 ağır makineli tüfek ş il en mek: Bugün e mütebeddil — ugün hava değişk Deği Tebadül Örnek: (B) ile (e) harfleri arasın. a vakit değişki olabilir. el olarak e ÇE) Ala pie ia en yerlarem ement de en (T. Kö.) (Fr.) ören ) Fransızca «inter» önekinin dili- ri mizde le 1 olan bu «arsı? öneki hakkında ayrıca yazılacaktır, pe ek- Bu yüklerin harb kabili- çok azalmıştır ve ancak uzun tamirlerden sonra işe yara- yabilirler. Gemilerin Karadenizdeki fi- loya ilhak edilerek bunlara muka- alınacak dahi gemilerin Baltık filosuna ilhak lardan başka muhtelif tec- hizat için ılmıştır: si karılmıştır, imyevi harb vasıtaları için ge- çen sene tahsis edilen 65,000 do- m yerine bu sene 1,388,000 mıştır. ay üm kuvvet tlerinin müretteba- denizaltı gemisi) Mn M. Şevki Ergin AKBA rma Ankaranın modern fransızca ve ecnebi Baal kitap, gazete, mecmua, fotoğraf levazımı ve modellerini temin ri İli vökâleti karşısın da telefon Şubesi: m im