6 Aralık 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10
SARAY ve BABIÂLİNİN erizi Yazan: SULEYMAN KÂNI ERTEM — Tercfime, iktibas hakkı mahfuzdur — Tefrika No. 396 Ismail paşanın israfları ve Mısırda . ecnebi kontrolünün İsmail paşanın üç oğlile bir kızı nın evlenmeleri vesilesile'Misirda mr şehri ayin ir ge © masallarını hatırlara getirmiş- Be mutani tan m oğlan lar Aydayı oynıyan operaya Av. rüpanın en yüksek attistleri avuç- r dolusu altın mukabilinde geti- rilmişti. Kahiredeki “Fransız ti- yı 1 eserleri şehrin her tarafında atiyor, #imiksile- Donanm havai İkisikler yuluyor, Eğlencelerin envaı tertip edil. yordu. Bu elerden, ziyafet lerden yalnız Bravay nlnile bir Fransız otelcinin 400,000 frank a olduğu ağ ğızlarda dola- şıyordu! Bu Fransız evvelce İskenderi- meğe geli Bir gün otelcinin hizmetinden o kadar m olur ki: — Bir ibi yedim Die seki ne RİTA ve sora, Bravay da bali açıkgözlülü- ğile: Efendimiz! Bu ötek zatı dev- letinizindir. Bir sözünüz benim olmasına kifayet eder! diye fır. sattan iekiide eder. Said paşa: olsun ii zengin vini ze sile gezerken polis ve jandarma- arın kendisine Napolyon imiş gi- bi selâm vermelerinden bü- yük bir zevk duyardı. * Herif israf ve sefahat yüzün- den kazandığı paraları gene bu yolda tüketir. N Kapağı tekrar Mısira atar; va- li Said paşaya yanaşarak ona kâhya olur; bu suretle O tekrai Si faik mr rayı da tebaheder (1) gr böyle az Ba akıl- unluk verecek paralar yüksek alzeme amrsivari biz. itiraz edi- olsa 0'oslar tebalarının Mimi tari için hemen mü- dahale ederler ve hep haklı çıka- ir kaç misli arttırık- fçi indirileceği gileri yarı, yarıya diği pornlar da elinden su gibi ak lân olundu. (Buna Mısırca (mu- köbele a denilmiştir.) Hidiv HK itiba- rını maharetle muhafaza eyliyor- du. Gazeteler için çok para sar- fediyordu; meşhur muharrirleri sira çağırır, efsanevi bir Mısır imdarına lâyık bir izaz ve ikram ederdi; bunlar da icraatını sena ederler, bit , tükenmez diye ilân eylerlerdi! Hakiki mi ise m de şu- a düşmüştü varidatı ir 8 milyon Na bni ya- 'pılmiş istikrazların De eri bun- dan 7,5 milyon 750,000 lira da Sebile vergi ye rilmek lâzımdı; Mısırın idaresine ancak bir milyon 250,000 lira ka- lıyordu! İsmail TE gerim nihayet Mısır hazine: felâket getir. mişti; MARE arttıkça artıyor- Mısır hükümeti istkiraz taksit lerinin vadesi hulülünde ları ödemek için kısa vadeli yeni ss asimre iyet his- sediy. da yüksek faiz- lerle Mk liğini Varidatın beşte dördü alacak- lılara tahsis edilmi: İngiltere EY gevrilen entrikalarla Süveyş kanalı büsü, İsmail paşanın fellâhları an- > sevketm. Mısırı borç- mak gibi ağır fedakârlıkla- rı SİLER Panama kanalının akibetine uğrıyabilirdi. (2) amadı; snr Ber pe Uğr Mısır için büyük b fi memba mke memleketi İngiliz işgaline iş recek bir âmil oldu. Böylece Mı sır Mehmed Ali ve sadrıâzam Re şid paşaların korktukları hal ve vaziyte düştü. İngiltere iptida bu Fransız te- şebbüsünün akim kalması için elinden geleni yapmış, emil in- şaatına bir şilin bile koymam: Acik silo Sesi cuda gelince bunda hakimin temin için hiç bir çareyi tı ihmal etmemeğe karar vermiş- ti. li zaruret içinden nasıl çıka- bileceğini bilemiyen hidiv Süveyş nalının o mutasa olduğ Fakat Fransa ile pazarlık uzun sürdü. İngilizler fırsatı kaçırma- dılar. Roçild bankası tavsit edil di. Bir gün İngiliz k. Tan sızların verdiği miktarın fazlası- n leri milyon franga İngilizle- rin ine geçti. (Bugün bunların kıymatı bir milyarı geçer!) ngiliz konsolosu bu iş böy halledildikten sonra Hidivin hu- zurundan çıkarak intizar salonun- da Fransiz ee ei SAğ Azizi > «— teemüf oederi Geç LİLİ Kanal bükeclarini biz satın aldık!» Demiş. (2) La guestion d'Egypte: Mohammed Fahmy. başlaması İngi bu suretle kanal şir- keti idare heyetine adım attılar. Bu adım a gitti genişle- miştir. Bu para ile 18976 an öden- di; fakat bir sene sı sır ha- zinesi tediyatı üç ay yi suretile tatil etti. Fransa ve İngiltere borçların ENAM istediler, Bir nevi if- Tâs sendikası teşkil olundu. Borç- lar sener tirildi, Tetkikat yapıldı. On milyon liraya yakın bir açıkta Hidivin mesuliyeti ortaya çıl Mısır maliyesinin bazı varida- tile hidivin zatına mahsus vari- olarak tayin edilen borcu ile ma- liyesi mürakabe altına alındı. Düyunu umumiye sandığı teşkil olundu. Bu sandık evvelâ bir Fransız, bir BUL ydi? bir İtak yan üzen idare bir sez ra bunlara bir air 1885 te a de e Alman ve bir ilâve edildi. Mısır hükümetinin alacaklıla; ie nı temsil eden bu elm (umumi yedi idare etmek, Mısır mali- umumi idaresine iştirak he elkesi eylemekle) muvazzaf 3) yi ile İngiltere bu maliye birer umumi maliye kontrolörü nasbolundu. Bunlar nazırların i tihabına kadar ker ii nı sokmağa başladılar, Hidir si- kaldı. (Bundan sonra şahsi idareye ni- hayet vererek hüki ümet işlerini na- zırlar meclisine ve memle- keti onlar vasıtasile iniz ğine) dair bir «namei hidivi» çı- karmek zaruretini duydu. Nobar paşanın teşkil ettiği ka- binede (devletlerin iie olmadan azledildikleri takdi eski memuriyetleri kendiliğinden uhdelerine avdet eylemek şartile umumi müfettişlikler lâğvoluna- rak Fransız müfettişi Bİ nafia ve İngiliz müfettişi Vilson maliye nezaretlerine tayin olun- dular. İsmail paşayı Melle — idaresi Mısırı açıktan ine terketmek- le olan bu Mi eketi Lon- ire Ke ve Paristeki Roçiltlerden is tikraz eylemek istediği 212,000,000 frangm istihsalini kolaylaştırmak emelinden ileri gelmişti! Bu ecnebi nazırların yaptıkları tensikatta 2500 zabit yarı maaş- la açığa çıkarıldı; kalanların ma- aşları tenkih a hidivin tah- sisatı azaltıldı. tedbirler Mr sıra hidivin otoritesine karşı ec- nebiler tarafından vurulan ilk ale- ni darbeler oldu. an sonra ecnebi alacaklı- lar Mısır hükümetinin yanıbaşın- da daima ayrı bir kudret olarak göründüler. (Arkası var) 6 Si Situation mlm der Cocheris Egypte et'du Soudan. — ez > seni affedecek biri w im: Bana bir sey dö ğimmilei “ne bir şey bil miyorum. Artık bir şey söyleme. , eskisi gibi çalış. Bana elini “Nahid, eli hastanın kadid eli ken, h du... £ gözlerinin içi gülü- yordu. Tekin bunu farketti ve gönlünde bir ferahlık dı Nahit, bu sözleri bir kaç ay evvel söylemiş olsaydı, mar a kaç a7. evvel i Zehra ile a zamanlar ona bir rüya gibi geliyordu. Altı hafta ue hastalıktan göz- leri saçık en ufak bir sevinç, coşkun bir hal alıyordu. Geniş nefes alırken, için isi yüz gözlerinin önüne geliyor- . Bu yüz ne kadar da Sumere bereli ordu. Bu bir hayaletti, Sumerin başı ? Eğer gelmiş Daayük şimdi gene yanında bulu- nurdu. Tekin, hizmetçisine bir ramadı. Art Sumerin hayali gözlerinden git- miyordu. eg artık hay: kd ayrılmıyor: neye yarardı? Bundan sonra ihanet ettiği, izzeti siyam kırdığı kadının” kendisini affet- Affetmek için beşerin üstünde bir yaradılış , sevmek lâ- 1, Halbuki artık miyordu. Sevginin üsamahası vardır. in, Nahid gi laik ermedi kaldı. Soba- nm sey ol Gaze ltuğuna gömüldü. ri açtı, karıştırırken bir mii takılıp kaldı. Zeh- ştur. n gitiği kuvvet yor. Zabita tahkikata devam et- ermeni zetede tafsilât vardı. Zehra, sevdiği udi ile mü anasi ya turneye çıkmış, Adanada iyi iş göl Si dülkleriii oraya yerleş- iile iki oda tutmuşlardı, Bir gün, Zehrayı, sırtında bir kama ie ölü buldukları zaman, Akşam'ın edebi tefrikası No. 54 NİKÂHSIZLAR : Selâmi İzzet — udiden şüphelenmişlerdi. Kendilerini o yakindan tanımış t bu, delil Me Hırsızlık veya her angi bir sebeple Zehranın oda- sına giren katil, eline bu bıçağı . kadını öldürmüş olabilir. “Udi, cinayet işlenirken, kendi- n meyhan. ni ede olduğunu söylü- yordu. Bir çok şahit bu ifadeyi ta: ğinden udi serbes bı- rakıld zete Tekinin elinden düştü.. Tekin gözlerini yumdu. Başını ar- kaya ege. daldı. Demek Zehra de böyle feci bir lümle erir MEK öyle mi?. Biçare kız. sadi uzun zaman kollarının m, arasında sıktığı vü kanlar iinde ye yattığını gö- indi. SB pin defetmek ime ve la Melek geldi. O e günahı vardı?., il dünyada benden bila kimsesi kalmadı artık. amma, mi hayatta bile olsa, Meleğin Tekinden başka da- yanacak kimsesi mer my vali Annesi? N âğıdına nu anası Havva, kip “Abdullak > diye * bir kadın ana olabilir miydi? Çocuğu hasta ya- rakı masası Kill keyif arken, çatan, kahkahal: n kadı- se elimle o ka- dın ayni dl ayni istekk. bir- ölen kadını ben de bildim öyle mi?.. Sevgisi acıya inkılâp ediyor, du. Bütün kabahatin, bütün gü- nahın pr olduğunu itiraf ediyord. > Meheldir bana!.. Ve Meleğin yaşadığımı sevini- re kızı! va nahını çükü masumu düşünü- yordu. — Fena bir adam da değildim. m Bazan kötüi sartitalikee ie iyidirler. mazeret mi. Ve mez Göz yaşları maziyi silip süpür- müyor, ili hıçkırıklar ei iri. ni açıyordu, (AES va,
