5 Ekim 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 7

5 Teşrinievvel 1934 AKŞAM Sahi Zile mektupları . Zilede neşeli günler: Üzüm ve pekmez mevsimi Zile kadınları nasıl beyaz pekmez yaptıklarını sır olarak saklarlar Zilenin umumi görünüşü Zile 2 (Hususi) — iki" hafta danberi Zile en faal günlerini ya- şıyor: Bağlar kesilmekte, pekmez- ler, reçeller yapılmaktadır. Bu mevsim Zilenin en neşeli geçen mevsimidir. Boncuklarla süskü çın- gıraklı hayvanlarla taşınan üzüm- ler (Mengene) ismi verilen b: makinelerde ezilir ve şırası çık. larak muhtelif kış yiyecekleri yapılır. Zilenin pekmezleri pek meş hurdur. Bu pekmezler her tarafta ranır, Kaynamış şırayı hususi muamelelere tâbi tutarak yapı” len bu pekmezler kar gibi beyaz ve bıçakla kesilemiyecek kadar Kati olur. En güzel pekmez yapan- lar mahdut bazı kadınlardır. Bu kadınlar sanatlarının sırlarını he- iz evlenmemiş kızlarına bile söylemezler. Ne yazık ki basit olmakla bera- ber himaye ve teşvik edilmiyor. pekmezi diye adi pekmez satılmasına mâni olmalı- dır. Zile bugün harice binlerce ki- lo pekmez satabilir. Zilede can cekişen ikinci bir sa- nat daha vardır: Leblel s yısı epey bir yekün tutan leblebi- ciler harice mal satamamak yüzün- den sanatlarını terketmektedirler. Halbuki bundan evvel nasıl Amas- yanın elması meşhursa Zilenin de pekmez ve leblebisi öyle meşhur- du. Kokulu ve kabalak leblebiler en birinci hediyölikler arasında idi. Daha ağıza alınır alınmaz isküi gibi dağılan kaba leblebi- ler sarfolunamamak yüzünden ya- pılmamaya başladı. Halkevine ihtiyaç Nüfusu yirmi bine varan bu ko- ca kasabada henüz bir Halkevi açılmamıştır. İhmal edilen bu i vakit geçirmeden teminini herkes tememmi ediyor. Belediye intihabına başlandı. Her taraf bayraklarla süslendi. Bando mütemadiyen çalıyor ve in- tihap hakkımı haiz olan herkes büyük bir neşe ile reylerini kulla. hiyor, Zile imam ve müezzinleri evvel ki gün müftü efendinin riyasetin- de toplanarak bundan sonra res- mi elbiselerinin ancak vazife €s- nasında giyilmesine karar diler, AKŞAM KiTAPHANESİ NEŞRİYATI Kadıköyünde NET Kırtasiye mağazasında satılmaktadır. Kadiköy, Altıyol No. 1 Halkevi talebe yurdu Halkevi Talebe yurdu reis den: 1 - Üniversite arkasındaki Halkevi talebe yurdunun. talebe kadrosu dolmuştur. Geçen seneki talebeden bile olsa yeniden mü- racaat kabul olunmıyacaktır. 2 - Kabul olunanlar içinden bu ayın onuncu günü akşamna kadar hesaplarını tesviye etmiyenle yerlerine sıra numar ihtiyatta bekdiyenlerden alı Album kadar güzel, nefis bir kitap SİNEMA YILDIZLARI 300 kadln, erkek Yıldızın en cazip, zesimleri ve tercemei halleri, Yıldızlarla muhabere etmek ini yenlere müjde: Kitabın sonunda hu: Sasi adreslerini bulacaksınız Yeni çıktı i 1 lira » KITAPHANESİ İncir fiatleri neden düşmüş? Izmirde dedikodulara sebep olan bir münakaşa İzmir 3 (Hususi) — Piyasamız- dn yeni bir hadise, matbuatta ye- ni bir münskaşa patlak verdi. Me- selenin evveliyatı vardı Başvekil Hz. nin İzmiri teşrif lerinde, fırka binasında bir top- lantı yapılmıştı. Başvekilimiz i cir ve üzüm fiat ve satışları et rafında malümat almış, bu meyan- da serbes mübadele ve koopera- tif münakaşaları da yapılmıştı. ihracatçılardan Şerif Remzi bey kooperatifçiliğin şiddetle aleyhin- de bulunarak liberal sistemi mü- dafaa etmiş ve incir fiatinin dü- şüklüğü hakkındaki suale de şu cevabı vermişti: «— Paşa Hz.! Bütün mesuli- yeti derühde ederek söylüyorum ki, İzmirde incir meselesi namı al tında her hangi bir mesele yoktur. Vaziyet normaldir.» Bu iddia, o tarihlerde mi “uh- sil arasında şikâyetleri, itirazları doğurmuştu... Bir kaç gün evvel Amerikadan “avdet” eden Aydın müstahsil kooperatifleri ittihad müdürlerinden Topçuoğlu Nazmi bey, bu iddialara muttali olunca, gazetelere bir mektup göndererek bu iddiaya hücum etmiş ve bu- nunla da kalmıyarak incir piya: yapan bu cevabın hü «Şerif Remzi bey, kooperatif sistemine muarız olabilir. Ve ser- . Fakat piyasanın tabii ol- duğu ve incir mahsulümüzün dün- ya incir piyasası namı altında bir piyasaya tâbi bulunduğu kabul edilemez. Türk incirlerinin mühim bir kıs. mının çeşidi, benzeri yoktur. Bit- tabi onun piyasası da ancak Tür- kiyeden ihracat yapan müessese- ler tarafından tanzim edilebilir. Bugün, mevcut rekabet tarzıdır ki, ortaya hiç yoktan bir hariç pi- yasa çıkarmıştır. Amerikada incir ithalâtı azalmıştır, zorlaşmıştır. İhracatı yapanlar da üç firmadır: Kooperatif, Şerif Remzi bey ve Jirolar müesseseleri Mevcut şerait altında, hattâ re- kabete bile lüzum görmeden Ame- rika piyasasında malımızı satmak mümkündü. Fakat böyle olmadı. Şerif Remzi beyin Amerikada Frank Baladur namında bir ada: mı vardır. Bu adam, spekülâtif ler yapar. Kooperatifin acentası İse M.Barkeydir. M, Frank, kooperatifin mümes- siline atla 2000 dolarlık peşin bir komisyon teklif etmiş ve onu iknan çalışmıştır. Buna muvaffak olamayınca, tekrar zi yarete gitmiş, fakat M, Barkeyi bulamamış, bir mektup bırakm tr. Bu mektubun aynen klişesini aldırdım ve yaptırdım. Bunda M. Frank açıkça tehdit yoluna sap- mış; «işleri daha berbat bir hale koyacağım, Naturel incir ben bu: radan ayrılmadan evvel 6 sençe inecektir.» Demiştir. Filhakikn bu adam, dediğini de yapmış ve incir fi kırmıştır. Kooperatif müşterileri Se 25 fazla değerle mal almak üzere iken bu hareket üzerine ge- ri durmuşlar ilmecburiye So 25 eksiğe mal satılmıştır.» Şerif Remzi beyin buna ne ce- vap vereceği merakla beklenmek- | burada Tefrika No. 77 Kral bir kaç ay evvel Avustur- ya inhilâl halinde iken şimdi ken- di lini doğrulttuğunu, bundan derin teesürlerini söyledi. Kral italyan ordusunun iflâs ve hezimete uğramasını şu sebep- lere atfeyledi. Italyanların zabit zayiatı (A) Almanlarla Avusturyalılar hücum yaptıkları gün İtalyan or- dusunun şimal cenahında kesif bir sis hükümferma olduğundan top- çu ateşine imkân hasıl olmamıştır. (B) İtalyan ordusu ricat eder- ken yüksek talim ve tecrübe gör- müş ve meslekten yetişmiş zabi tanın azlığından ricat idare olu- e Almanların yardımı ile be- Italya kralı harpte Italya ordu- sünün meslekten yetişmiş 30,000, Zabit zayiat verdiğini ve bunların. yerlerini doldurmak üzere alınan. genç zabitlerin henüz lâyıkile ta- | lim ve terbiye görmediklerinden ricat esnasındaki müşkül şerait içinde bunların kumandalarındaki efradı idare edemediklerini de söyledi. Kral orduda sulhperestlerin yap- tığı propagandaya lüzumundan fazla ehemmiyet verildiğini ve lâkin harbin uzun sürmesinden efradın yorgun düşmesi ve fütur getirmesi ehemmiyetli bir şey ol duğunu ilâve etti Kral orduda hiyanet eseri bit olma: anın ordu- | nun içine tesir yapamadığını da ilâve etti. Atiye gelince kral Piave hattı- min muhakkak bir surette tutula- bileceğini ve şimdiden 400 mu hasara ve ağır topun nehrin sağ mi ve düş sahiline yerleştiril ve 600 sahra topu burada mevki aldı- ımı bize bildirdi. Kral şehrin sol sahili iyi. bir müdafaa hattı teşkil ettiğini ve perler de vücuda geti- rildiğini anlattıktan sörira Piave hattı tutulamadığı takdirde va- ziyetin pek vahim olacağını ve Venedik sukut ettikten başka şi- hilinde başka mü- lhareke olmadığın- dan Italyan donanmasının ya Brendiziye, yahut Tarantoya çe- kileceğini ihtar etti, Bu takdirde Avusturya donan- ması ile tahtelbahirleri Adriyati ğe hâkim olacaklarından bahri vaziyet müttefiklerin aleyhine fe- nalaşacaktı. Binaenaleyh kralın fikrince Pia- ve hattında tutunabilmek için hiç bir fedakârlik ve gayretten durulmamalı idi. Kral mevcut askeri vaziyetten bahsederken hakiki | tehlikenin Piave civarında olduğunu ve Avus- türya ordusunun sağ cenahini teşkil eden Almanların burasını zorladıklarını söyledi. Kralın anlattığına göre Alman- lar Piave nehri membama yakın kısmından geçerek Monte Grap- ik olurlarsa Piave hat- ceklerinden İtalyanla- rn tekrar ricat etmeleri zaruri olacaktı. Kral İtalyanların şimdi bütün Monte ihetten kuvvet ve gayretleri ile Grappayı tahkime ve bu Almanların seri ilerileme hareke- tini durdurmağa çalıştıklarını ve maahaza gayet vahim tehlikele- rin cephenin bu kısmını hâlâ teh- it altında bulundurduğunu da ve etti, Loyd Corcun harp hatıratı Umumi harbin esrarı Tehlikeli noktalara hareket Kral ile uzun uzadıya görüş tükten sonra ceneral Foş ile Vik sonun Padunda; bulunan İtalyan karargâhı umumisine © gitmeleri kararlaştırıldı. Burada İngiliz ve Fransız ceneralları ceneral Diaz ile askeri vaziyet hakkında görü- şeceklerdi. Paduada görüşüldükten sonra altı Fransız ve İngiliz fırkasının İtalyan cephesinin en (tehlikeli noktalarına hareket ettirilmesi ve bu fırkaların İngiltere ve Fransa hükümetlerinden yeni talimat ak maksızın askeri harekât yapmala- rı takarrür etti. Şu kadar var ki İtalyan okumandanlarının yaj cakları yeni hareketlerde İngiliz ve Fransız fırkaları kumandan ları ile istişarede bulunmalarını ri- ca ve iltimas ettik. Bu kararlardan sonra İtalyadan hareket ettik. Lâkin kalben e: ve müsterih değildik, Piave hat t muhafaza! olunabilecek Yoksi bu hattı çevirebilecek mi? İtalyanın sanayi merkez ba- $1 ucunda baltamamlusu gibi teh- düşman Asiago cihetinden ir maharetle devam ederse bu mıntakadan hayır kalmıyacak! O zaman Milân şehri ile bütün imali İtalya galip Almanların eline düşecekti, Böyle bir felâke- tin önüne geçmek için biz elimiz- den geleni yaptık kanaatinde idik Italyan cephesinden ayrılık Fransız. kıtalarının.. Asing: Almanların: yapacakları hücu karşılmak için Brescia üzeri den süratle ilerilediklerini gördi Bütün Italya: kar yağması için dua ediyor k Aksi gibi bu'mıntakanın. dağı larına kar yağması o sene gecike mişti. Bir defa”kar yağacak ols yollar kapanacağından bu tas raftan Alman askerlerinin ilerilei) mesi mevsim sonüna kadar der caktı, Bunun için bütün İtalyada sor bahar karlarının yağması için bift hafta geceli gündüzlü can ve yil vekten dun ettiler. Bu sırada, İngiliz kuvvetleri İtalyan trenlerinin — yapabildiği süratle Piavenin yukarı tarafını daki mevzilere. sevkolunuyorduz İyi bir tesadüf eseri olarak Alman “Avusturya ordularının ileri harex keti anlaşılmaz bazı esbaptan doğ layı gecikiyordu, İngiliz ve Fransız kuvvetleriniğği Italyanların imdadına geldiği has' berleri intişar eylemesi üzerine İtalyanların cesareti arttı, Düşmanğ, da daha ihtiyatkâr davranmağa, başladı. ; Ümitlerimizin boşa gitmediğini anladık. Vaktile Roma konfe, sında kararlaştırılan hazırlıklar Almanların darbesinin şiddetini azalmıştı. Parise dönerken cene- ral Plumere: tesadüf ettim. Cene- ral İtalyaya gönderilen İngiliz he- yeli seferiyesinin kumandasını de- rahde etmeğe gidiyordu. Filâman bataklıklarından kurtularak havası Iitif İtalyada bir kumandanlık deruhde eylediğinden memmun görünüyordu. Memnuniyeti yal nız iklimi değiştirmesinden değik di, Flânder muharebeleri kendisi- nin teşebbüsü ile tertip edilmiş olmadığından can ve yürekten bu muharebelere bağlanmamıştı. (Arkası var)