5 Ekim 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
“mağ | | Dün Ankarada olduğu gibi, İstanbulda da Şair Firdevsi- nin bininci yıldönümü müna- sebetile mera FİATI 5 KURUŞTUR. m yapıldı. Sahip ve Başmuhatriri : Siirt Meb'usu MAHMUT uncu sene No, 3109 CUMA 5 T. EVVEL 1934 Romanya Başvekili Harici- ye işlerini tekrar M. Titules- co'ya teklif etti. Ancak teşriki mesai şartları konuşulacak. Tel: ( Müdür : 24318, Yas İdare ve Matbaar Firdevsi'nin bininci Yıldönümü Bir millet, büyük milli şairlerin. den birinin bininci yıldönümünü kut- lularsa, o milletin caki medeniyet sa- hibi bir millet olduğuna şüphe edi- lemez ve bu sıfatla dünya milletle- rinin hürmetine liyakat kazanır. Kom- şumuz ve dostumuz İran işte böyle bir millettir. İki gündenberi, Meşhet civarında Tus şehrinde Firdevsi'nin mezarı ö- nünde dünyanın her tarafından gelen âlimlerin ve edebiyat müntesiplerini iştirâkile bu büyük İran şairinin ninci yıldönümü münasebetile büyük medeniyet kelimesini talâffuz ettiği miz zaman aklımıza her ne gelirse, bin seneden sonra (yapılmıştır. Bin sene evvel, Avrupanın bugünkü me- deni memleketleri vahşi r dan ibaretti. Garbi Avrupa medeni- yet ne demektir bilmezken, Şarkta yüksek bir medeniyet seviyesi vardı. Firdevsi'nin bininci yıldönümünü kut- Hularken , medeniyetin Garbi paya Şarktan gittiğini bir defa daha hatırladık. - Eseri bin sene yaşayan ve belki de daha birçok bin seneler yaşaya” cak olan Firdevsi'nin hayatı, Firdevsi için başlı başıma bir destan mevzuu teşkil edebilir. Firdevsi'nin bininci yıl- dönümünün kutlulandığı bugünde o ölmez eserini yazmak hususunda bir Türk hükümdarmm — yardımını biz rini diğer bir Türk hakanı tarafından top- Jattırılmıştır, Bazı ilim erbabına gö- re Gazneli Mahmut olmasa; bel ki de Şehname yazılmazdı. İran Ho- mer'inin hayatı hakkındaki malâma- tn birçoğunu da Timurlenk'in toru- nuna medyunuz. Bunu Firdevsi'nin kıymetini azalt- mak ve yahut ta onu yetiştiren asil İranın bü şerefine ortaklık iddiasın- da bulunmak için söylemiyoruz. Bir- şok tarihçilerin kabul ettiği bir ha- kikati ifade ediyoruz. İranın milli hayatında nin rolünü zıldığı zam, İran, Şarki Roma imparatorluğile gi- riştiği bir asırlık muharebenin neti- cesinde zayıf düşmüş ve Arapların istilâsma uğramıştı. Arap harsı, Arap dili İranlıların öz dilleri ve harsları için tehlike teşkil etmeğe başlamıştı. Araplardan sonra Türk hükümdarlı rı geldi. Fakat İranlılar milli varlık- larmı istikbale intikal ettireceklerse, behemehal mazinin unutulmaması lâ» zumdı. İşte Firdevsi'nin yaptığı budur. İranın parlak mazisini, İranlıların öz dilile terennüm etmiş, Yani İranı İ- ranlıların kalbinde daima yaşar bir halde bulundurmuştur. Binaenaleyh Firdevsi gülden, bülbülden bahse: bir şair değil, eski bir milletin parlak mazisini kalplerde yaşatan bir mi eşvik eden Gazneli Sultan Rivayete göre, Firdev- bu hükümdar tarafin iştir. Şehnameyi yazmağa başlamazdan evvel, Gazneli Mahmu- ni Cennete benzettiğinden şaire Fir- devsi ismini vermiş. Bundan sonra memur et sonra hükümdar ile şairin arası açılı yor. Mahmut, veziri Meymenli Ha- in telkinatile Firdevsi derildiğini ve üçte birini hamamcıya, üçte biri- ni parayı kendisine getiren adama birile de bir kadeh iç- cömertliği hudutsuz bir denize ben- zer , ben bu denize daldım. İnci bu- lamamış isem kabahat & cömertlikte değil, bendedir.,, Fakat bir müddet sonra Mahıruda yirmi gün sonra verilmek üzere bir mektup bırakarak Firdevsi ortadan kayboluyor. Yirmi gün sonra Bevi Mahmuda verilen mektubun meş- har hicviye olduğu anlaşılınca; hü- kümdar Firdevsi'yi araştırıyor. Bağ” datta Halife Elkadır'a iltica eden Firdevsi burada © tutunamıyor. Ah- »yor, Fakat nihayet Mah- mazhar oluyor. Ri- vayete gi dilen altmış bin gönderiyor. Yani kılıca galebe çalıyor. Fal Yü develer Firdevsi'nin kapıdan girerken, sed kuvveti altın yük- şehi iş, mg! irdevsi'nin hayatı, | Mahmut ile Mnasebeti ve hattâ Şehnamenin ya- Goz: | Reisicumhur Hazretlerinin muhterem misafirimiz İsveç veliahti Hazretl, Çankayada çekilmiş birer reğileri a İsveç Veliahtı Hz. Bursaya gittiler ile Ankara istasyonunda ve Prens Gustav Hz. Ziraat, İsmet paşa kız Firdev ve Gazi enstitülerinde saatlerce kaldılar VELİAHT HAZRETLERİNİN TAKDİRLERİ KA LA al gm Reisicumhur Hz. nin nutuklarının metni prenses İngrit hazeratı refakat ve maiyetlerindeki zevat ile bugün saat “Gazi Hz. tam türkçe ve çok yüksek bir hitabe irat buyurdular 10 da yüksek ziraat enstitülerini gez- Veliaht Hz. nin cevabı mişlerdir. Prens ve prensesler hazeratı ens- ttüde Ziraat vekili Muhlis Beyle ene- —— ANKARA: 4AA,—R cumhur Hazretlerinin misafirle. ri İsveç Veliahtı Hazretlerine titü rektörü ve umumi kâtibi tarafın. dan karşılanmış, iki kız talebe hitaben irat bayurdukları nat. kun metni şudur ; güzel birer çiçek dei Altes Ruvayâl; prenseslere ti sunmuşlardır. Başta © profesörleri olduğu halde bahçede yer almış tale- be büyük misafirleri alkışlamışlardı Ziraat vekili Muhlis Bey enstitünün Türk ve yabancı tedris uzuvlarını ve- Taht hazretlerine takdim etmiş ve ve- lihat hazretleri ayrı ayrı herbirinin elini sıkmak suretile iltifata bulun - muştur. Prens Hazretleri bundan &onra reki- törlük dairesini ve kütüphaneyi gez- mişler ve kütüphanede © gördükleri mükemmeliyetten dolayı takdirlerini izhar ederek İsveçten de bir takım plar hediye edeceklerini söyle - mişlerdir. Enstitü müzelerini gezdikleri «s- nada prens Hazretleri pamuklarımız. hakkında izahat almışlar, Kastamo- nu kenevirile mamulâtmı tetkik e: lemişler, İzmirin üzüm ve incirlerile mem. leketimizde yetişen (cins cins yemişleri büyük bir takdirle seyretmişlerdir. Ens- ö konferans salonunu müteakip 1s- veç usulü jimnastik salonunu gezerlerken Prenses Louise ve Prenses İngrid Haze- pat dağsnorları vesaiti ile alâkadar ol- muşlar ve talebelerimizin geçen sene U- luvugda ski ie spor yapmış — olmalarını (Devamı Sinci sahifede) “İntihap faaliyeti bütün hızı ile devam ediyor Tatil dolayısile bugün intihap faaliyeti hergünden daha canlı olacaktır bir kıvançtır. Burada kaldığınız uzca sizi | sarmaktan hiç durmıyacak ılık sevgi içinde, bu yurtta, yurdu. nuz için beslenmiş duyguların bir yankusunu bulacaksınız. İsveç, Türk uluslarnın ka- zanmış oldukları utkuların silin- devamı 5 inci sahifede) ereresee Gazi Hz. ünlü konukları ile istasyonda Nizameddin Nazif Ve kelepçe! İki jandarma arasında ge- tirilip götürülen muharrire dün kelepçe de vurulacaktı Dün üçüncü © ceza mahkemesinde Hafta gazetesi aleyhine morg hakkın- da haküret âmiz nes riyat ğ Bütün yurttaşlar rey vermeğe gidiyor Belediye intihabatı, bütün kazalarda, | olduğu için intabap yerlerinin daha çok hararetli bir şekilde devam etmektedir. | kalabalık olacağı (© şüphesizdir. İntiha- Vatandaşların intihaba karşı olan alâ. | bın başladığı iki gündenberi geçen dört kaları gün g' ;e artmaktadır. Bugün | gün içinde atılan o reylerin miktarı yüz beşinci (Devamı 2 inci sahifede) zası sahi duğu araştırılmış, Ni zamettin — Nazif Be 71 | ve bu yazının kendi gine ait olup | olma i olduğun. söyleyince | iddin ma | kanının. talebile suç. lu mevkiine © geç miştir. Bundan sonra Nizamettin Nazif Be- ye kendisine atfedilen suçun mahiyeti anlatılmış, o da yazıda hakaret maksa- Nizamettin Nazir Bey dı olmadığını, bilâkis tıbbı adliden ve morgdan hürmetle, tevkirle bahsedildi. Üni, esasen bu adalet müessesesine kar (Devamı $ inci sahifede) İzmir çocuğu Nezihe Muhiddin Hanımın romanı in hazırlanan Iktısat Vekili M. Celâl Bey Kay .vurlu kükürt madenlerinde zılmasına bu bükümdar tarafından hizmetlerden dolayı Firdevsi'yi min- Gazetemiz memur edildiği belki de hürafeden | net ve şükranla | hatırlamal 2 ibarettir. £ bütün bu hurafe yerindedi irşinas bir meler e İğ öU Yeni romanı yarından itiba- rasından büyük bir milli İran şa bedi hayata istihkak kazanmış bir (| ven neşre başlıyoruz. yükseliyor. Bu, bir hakikattir. Asil | millettir. İran komşumuzu bu vesile İran milletinin milli varlığını takviye ettiği de tarihi bir hakikattir. İranlılar İran edebiyatına ve İ- ran milliyetperverliğine yaptığı büyük ile tebrik ederken Türk milletinin samimi hislerine tercüman olduğu muza şüphe etmiyoruz. | Ahmet ŞUKRU YARIN i | Firdevsi ihtifafinde hazır bulunanları gösteren bir köşe sinin bininci yılı Dün Üniversite konferans salonunda güzide zevatın huzuru ile kutlulandı İranın büyük şairi Firdevsinin do- ğuşunun 1000 inci yıldönümü (dün Ankarada olduğu gibi İstanbul üni versitesi konferans salonunda da bi yük merasimle kutlulanmıştır. Üniversite konferans salonunu dün öğleden sonra münevver zevat dol- durmuştu. İstanbul valisi ve belediye reisi Muhittin, muavini Hâmit Bey- İerle İran ceneral konsolosu ve İranm, memleketimizde bulunan — tanımış şahsiyetleri, üniversite rektörü Cemil Bey ve bütün fakültelerin dekanları ve profesörleri , tanınmış muharrir - lerimiz ve şairlerimiz ve üniversite talebeleri bulunuyordu. Bundan başka Debistanı İraniyân ldönümünü Ankarada olduğu gibi, İstanbulda da Maarif vekili Beysfon- dinin himayesinde üniversitemiz için- de Kutululuyoruz. Dost ve kardeş millete karşı bir vazifeyi ifa için çalışırken, büyük şai- in dü i i mühim ro- şairin hayatı ve bi. zi tenvir etmek vazifesini de Mülkri- Halil Bey arkadaşımız Üzerine in kendilerini kürsüye davet ediyorum. Bunun üzerine o Müki in Halil Mükrimin Halil Bey konferans veriyor Bey alkışlâr'ârâsinda kürsüye geldi ve büyük şi lümat verdi. in hayatı hakkında mas Hatip evvelâ büyük şairin 10 un- cu asırda yaşadığını söyliyerek, o a» sırda İslâm âleminin siyasi, iktisadi, edebi vaziyetini ti ve dedi ki iyiden iyiye tahlil et — Bu asır İslâm âleminin siyase- ten en'dağınık olan asrıdır. Fakat bu. O beraber ilmin bütün şubelerin- le, seldiği asırdır. assa edebiyatta en ziyade yük- Bundan sonra Sultan Mahmut Gaz» (Devamı Sinci sabifede) BOHEMİANS KuvvetliÇek takımı F.Bah çeile bugün karşılaşıyor Misafir futbolcular her gol başına mükâfat alırlarmış Behemians Çek takımı, ilk maçını bugün, tam saat 15,45 te Kadıköyün- İ rını bural | tarafını de Fener bahçe stadında yapacaktır. Bu çek takımının kuvveti ve oyun- cuları hakkında okuyucularımıza ma- lümat vermiştik. Dün, o birkaç sene Çekoslovakyada bulunmuş ve bu müd det içinde Çekoslovakya lik maçlarını ve hususi müsabakaları, — hemen hiç birisini kaçırmadan takip etmiş olan bir okuyucumuz bize, Bohemians ta- kımı hakkında bilmediğimiz ma matı ihtiva eden bir mektup gönder miştir. “Adnan, imzasını taşıyan bu mektubun başlangıç ve son k “Kangurular takımı, lâkabı etra | fında bir sporcu ile olan muhavereni zi okudum. Siz ne kadar haklı ise- niz, Bohemians takımımı < bilmeyen i dar haklıdır. O sporcu, benim gibi üç sene Çekos- lovakyada bulunmuş ve maçları ta - kip etmiş olsaydı Bohemians takımı - na takılan bu ismin ne kadar haklı olduğunu takdir ederdi. Bohemians'a bu ismin takılması, diğer Çek takımalrına, meselâ Slavia ve Spartaya karşı umumi o süratinin fazla olmasından ileri gelmiştir. Bo- hemiana'ın çok anlayışlı bir antrenö- rü vardır. Bu antrenör başka klüp - lerden oyuncu satın alınacağı zaman daima en süratlilerini veen çevikle- rini seçer. Bundan başka, Bohemians futbolcuları gerek lik maçlarında ve gerek beynelmilel temaslarda — ga- lip geldikleri müsabakalarda — at- tıkları gol adedine göre ayrıca mü- kâfat alırlar, Vakıa bu usul, Avru - panın bazı profesyonel takımlarında vardır. Fakat onlar yalnız gol yapan futbolcuya mükâfat verirler. Halbu- ki Bohemians on bir (o futbolcusuna birden mükâfat verir. Bu da takımın on bir oyuncusunun gol peşinde ayni gayretle ve elbirliğile uğraşmasına Yol açmıştır. EBohemians — futbolcularından bir kaçı. Yukarıda sağda: Sol açık Fait Solda: Sağ açık Rehak, Aşağıda sağ- da: Sol müdafi Perner, | Solda: Sol muavin Tyrpepki Bohemianı'n Fenerbahçe | ka: sında da, likabının icap ettirdiği sürat ve mükâfatların lüzum göst diği gol yapmak Kursile oynayacağı" (Devamı © cı sahifede) Üçüncü Balkan güreş “ şampiyonası dün akşam başladı Gece yarısı aldığımız ilk müsa- bakaların neticelerini iç sahifele- rimizde spor kısmımızda bulacak. seniz.
