6 Eylül 1934 AKŞAM Sahife 5 Aydın incir müstahsilleri Başvekil Ismet paşaya bir telgraf çektiler Aydın 3 (Hususi) — Aydın in- cir müstahsilleri, Halkevinde top- lanarak Fiat düşkünlüğü mesele- sini görüşmüşler ve başvekil İs- met paşa Hz. ne bir telgraf çek- mişlerdir. Başvekil İsmet paşaya çekilen bu telgrafnamede ezcümle denil yer «Dün vilâyetimiz incir mıntaka- sından gelen ve piyasadaki acıklı vaziyete karşı tarafı devletlerin- den zösterilen yüksek alâkanı heyecanmı taşıyan büyük bir mü tahsil kütlesile cumhuriyet ball fırkası salonunda hasbıhaller ya- pıldı. Bu mevzu etrafındaki uzun tet- kikler incirin kilosu müstahsile 6 kuruşa malolduğu halde. vasati fiatle 5 kuruşa satıldığı kanan- tini vermiştir. Piyasada nâzım bir vaziyet ih- das edilmedikçe bu yıkıcı, ezici cereyanın önü alınamıyacağı zatı devletlerince de müsellemdir. İncirin kurtarılmasını yüksek elâkalarınızdan bekliyen müstah- siller en âcil tedbirler arasında burda fiatinin maliyet bedeli na- zarı itibara alınarak © şimdiden tesbit ve ilân edilmesini, ayni za- manda ordu ile yatılı mektepler, müesseseler için incir istiblâkinin son miktara çıkarılmasını cum- huriyet hükümetinin müessir hi- mayesinden beklemektedirler.» sonunda in. teşkilâtlan. masına ait teşebbüslerin ancak gelecek sene feyizli neticelerini verebileceğini bildirmekte ve yu- karıda sayılan idari tedbirlerin alınmasını rica etmektedir. Dünyayı gördü 17 senelik bir kör ameliyatla iyi oldu Aydın memleket hastanesine bir ay kadar evvel, Bozdoğanın Eymir köyünden 17 yaşında Kâ- mile adında iki gözü kör bir kız- cağız getirilmiş ve tedaviye alın- Anış, hastanenin göz mütehassısı Şevket bey yaptığı bir ameliyatla bu kizm gözlerini açmış ve dün. yayı göstermiştir. 17 sene dün yaya bakmadan mahrum. yaşıyan Kâmile hanım, şimdi sevinçle her gördüğüne bu sağlık yurdunu ku- yan cumhuriyet idaresine şükran- larını söylemektedir. Manisa kurluluş bayramı Manisa 5 (Hususi) — Manisa- nın kurtuluşuna tesadüf eden 8 eylül gününü tesit ve şehre geti. rilen suyun açılma resmini yap- mak için belediye inin yanın- da teşekkül eden komite bu sene- ki programını her senekinden da- ha şümullü bir şekilde hazırla mıştır, Paraguay raporu reddetti Cenevre 5 (A.A.) — Paraguay hükümeti, Bolivya lehine tarafgiz Yane tanzim edilmiş olarak tavsif ettiği Milletler cemiyeti tahkikat komisyonu raporunu reddettiğini bildirmiştir. GÜNÜN HABERLERİ Milletler cemiyeti 1935 bütçesi Yeni bütçe 1933 bütçesin- den 3 küsür milyon noksan Cenevre 5 (A.A) — Milletler cemiyetinin 1935 bütçesi Çinle ir- tibat için 450,000 altın franklık bir) tahsisat derpiş etmektedir. Bu pa- va Çinde yapılacak fenni, sıhhi ve sair tahkikat masrafile fenni sa- hada Çinle yapılacak teşriki me- m edeceği masraflara tahsis edilecektir. Umumi bütçe 30,461,300 frank- tir, Bunun 15,013,034 frankı ida: reye, B,536,046 sı mesai teşkilâti- na, 2,535,646 sı daimi adalet di- vanına, 114,984 ü damii afyon ko- mitesine, 280,000 beynelmilel mül- teciler ofisine aittir. Bu m; larda 1934 senesine nazaran 366,600 frank eksiklik ve 1933 e nazaran da 3,067,832 frank nok- sanlık vardır. raf Tayyare sürat rekoru Klevlant 5 (A.A.) — Dünya sürat rekorunu kırmak teşebbü- sünde bulunan tayyareci Duglas Devis, 490 Klm. 202 metrede Jimmy Weddelste bulunan reko- Tu kırarak 492 Klm. 675 metreye vâsıl olduğu zaman Settada yere düşmüştür. Ingiltere - Avusturalya hava yarışı Londra 4 (A.A.) — Suffolkta- .ki Mildenhal hava meydanı 20,10 'da, İngiltere ile Avusturalya ara- sında yapılacak hava yarışının ha- reket noktası olacaktır. Bu mey- 'danin intihabına sebep, yarışa iş- tirak eden tayyareleri alacak kar dar çok hangarların başka mey- danlarda olmamasıdır. Silâh ticareti Amerikada bir ticaretin kirli çamaşırları ortava döküldü Vaşingaton 5 (A.A) — Dün, h ye mühimmat ticareti âyan ear kai ia ifşaat yapılmıştır. İngiliz silâh fabrikası “Vickers, ile Amerika “elektrikli gemi, şirketinin dün- yayı, denizaltı gemisi satışı için hususi mıntakalara taksim ettik- leri görülmüştür. “Elektirikli gemi, şirketi mü- dürü, şirketin Avrupada Vickers tarafından yapılan bu çeşit bütün satış muamelelerinden bir yüzde- ik aldığını söylemiş ve demiştir — Sir Bazil Zaharoff, şirketi mizin Japonya mümessilliğini yap- maktadır. Müdür, 1926, 1927, 1928, 1929 ve 1930 senelerinde Sir Bazil Zaharoffun yüzde beş komisyon olarak şirketlen 212,000 dolar aldığını ilâve etmiştir. Komisyon reisinin: imdir bu sir Bazil Zaha- roff?,, sualine mldür şu cevabı vermiştir: — Tanıdığım adamların en iyetlisi, en büyüğüdür. Ko- misyon reisi, şirket müdürünü ir Bazil Zaharoffa verildiği süy. lenmiş olan komisyon üzerinden varidat — vergisini ödememesine yardımla suçlu tutmuştur. ki GUNUN MESELELERİ Son zamanlarda kurulan şirketler Son zamanlarda yeni kurulan şirket- erin ekserisini limitet çirketler teşkil ediyor. Sermayedarlarn bu şirket ne- Vini tercih etmesindeki sebepler | şu suretle izah edilmektedir. Ticaret kac nununun gifketlere ait ahkâmnda, ano” şirket teşkili uzun bir takım mua- bilir, Şirketin nizamnamesi iktisnt vekâleti tarafından tasdik edil. dikten sonra icra vekilleri heyeti tara- fından görülmek lâzimeir. Bu şartlar dat de sermayedarların anonim girket teşebküsleri neticelenmek için uzunca bir zamana bağlıdır Diğer taraftan anonim şirketler, bince iktisat vekâle- ından mürakabe edil. carat kanunu get ti komiserleri tar mektedir. Umumi heyet iştimiları ve sermayenin tezyidi için de evvel hü. kümet kemiserlerine müracank etmek Tüzimdir. Halbukü limitet sirket teşkilinde bü. tün bu merasim mevcut değildir. Limitet şirketin kuruluşu daha basit. | tir, Anonim şirketler gibi uzun forma: Titeye eâbi olmadığı gibi kurulması daha kısa bir zamanda olur. Bu tarz şirket. leri, yalnız ikitent yekâletinin tasdik et. mösi kafidir Diğer taraftan sık sk mürakabeye bi değildirler, Bütün bu kolaylıklar ında sermayodarlar limitet girkete ler teşkil ediyorlar, Şirkeleri mürakabe eden devlet me- murlan, limitet şirketlere karşı bu kayı dikkate şayan bulmaktadır. Bu ali. ka daha ziyade artacak olursa, serma- sahasına ye, on fazla Himiet şirketler yatırılmış olacaktır Fakat bu cihet, mahzurlu görülmek. tedir. Vsktile anenim sirketler, bugünkü devlet tarafından sıkı bir kontrola değildi. Eski devirlerde bu yüzden küçük tax sarruf eahabı, bir çok anonim sirketler. de paralarını kaybettiler. Neticede, bu gibi hadiselerin tesirile, halkın anonim. şirketlere olan itimadı azalmıştı. Cum. hüriyet devrinin Anonim #irketleri ii- Takabe altına alışı hissedarların. huku- kunu müdafan edişi, bu itimatazlığı or. tadan kaldırmıştır. Alâkadar devlet memurları, limitet şirketlerin de anonim sirketler gibi mü- rakabeye tâbi tutulmasını faydalı mektedirler Havanada 50 bomba patladı Havana 5 (A.A.) — Dün ae şam şehrin muhtelif noktalarında 50 bomba patlamıştır. Ölen olma- mı, fakat mühim maddi zararlar olmuştur. Vaziyetin ehemmiyetli oluşu yüzünden Küba kabinesi dalmi surette toplanfı vaziyetin dedir. Havana 5 (A.A. ) — Bir itfa iye merkezinin açılması esnasında balk arasına bir boma atılmıştır. Bir mektepli kız ile bir itfaiye neferi ölmüştür. Bir çok tevkifat yapılmıştır. Tevkif edilenlerden çoğu radikal fırkaya. mensuptur. Selânik sergisi Beynelmilel Selânik sergisine iştirak için hazırlıklar devam et- icaret od an dan başka Türkofis de meşgul ol. maktadır. Alınan haberlere göre İzmir sergisine iştirak eden maruf müesseselerin ekserisi Selânik ser- gisine de iştirak edeceklerdir. Ay- rica İstanbul ticaret odasından Selânik sergisine bir heyet gide- cektir. Heyete oda ikinci reisi Habip- zade Ziya bey riyaset edecekti, Amerika selâmet ordusu kumandanı Londra 4 (A.A.) — Birleşik Amerika selâmet ordusu jenerali Evengelin But selâmet ordusuna jeneral tayin edilmiştir. Bu kadın, 69 yaşındadır ve ayni ismi taşı- yan jeneralın dördüncü kızıdır. HEKİM ÖĞÜTLERİ Mide, barsak hastalıkla- rında perhizin ehemmiyeti Şimdiye kadar mide, barsak hastalıklarında pehrizim umumi ehemmiyetinden bahsettik. Bu- günden itibaren de bu cihaz hi talıklarının her birine ayrı ayri temas ederek bunlarda yapılacak pehriz tedavisini anlatmağa çalı: şacağız. Yalnız her hasatlığın ken- dine mahsus bir pehriz şekli oldu- ğundan tatbik edilecek diyeti ye- rinde ve zamanında yapabilmek için evvelâ her hastalığın mahi- yeti hakkında bir fikir edinmek lâzımdır. İşte buna her hastalığın pehrizinden bahse- derken bir nebze de o hastalığın yapacağı umumi âraza ve hastalık tablosuna da temas edeceğiz. Hât mide barsak nezlesinde pehriz Bu nezlenin en mühim başlan- giç örazını teşkil eder. Bazan da her zaman sevilerek yenilen gıdalara karşı uyanan ikrah hissi ile kendi terir. Bunu da bulantı, ö ızda tükürük ifrazının çoğal ması ve kusma takip eder. Umumi bir takatsızlık hafif veya şiddetli baş ağrısı, sersemlik ile oldukça müziç denecek derecede susama gibi âraz da yavaş yavaş bu has- talık tablosuna dahil olmağa baş- lar, Zikrettiğimiz bu âraza ekse- riya karında dolgunluk, şişkinlik, tazyik ve gaz toplanması hisleri, bazan hafif batıcı, bazan da kıv- randırıcı evsaf taşıyan şiddetli sancılar da inzimam eder, Fakat bu ağrı ve sancılar mü- kerrer genirti, kusma ve defi ta- bitlerden sonra ekseriya şiddetle- ini kaybettikleri gibi tamamen de zail olabilirler. Mide nezlesine ek- seriyetle barsaklar da iştirak et- tiğinden hastada görülen inkibaz veya şiddetli ishaller bu hastalığa iştirakin habercisidirler, Dilin va- Ziyeti de şayanı dikkattir. Dil; kirli renk taşıyan bi tülmüştür. Buna şiddetli bi kokusunun da ekseriya inzimam eti görülmektedir. inaendir ki Ateş bazan 38-38-5 derecelerine iç görülmez. Hafif seyreden has- falarda her ne kadar bu âraz çok abuk zail olursa da başlangıçta yapılan pebriz hataları yüzünden Bu hafif şekillerin de ekseriya ağır ve müzmin bir hal almalarına se- bebiyet verildiği de nadir değildir. Mide nezlesinin en mühim başlan- giç alâmetinin iştihasızlık olduğu- ın şifasi üzerinde pek rolü olan bu ârazın ehem- miyetine bilhassa dikkati celbet- mek isterim. İştihasızlık, hastala- nan âzayı korumak için tabiatin kurduğu makul ve mantıki bir hi- maye tedbiridir. Hastalığa tesir yapması ihtimalile tabiat; bu ted- biri ile gıda alınmasını tamamen menetmiş oluyor. Tabiatin bizzat ve hususi bir maksatla yarattığı bu koruma ted- birini; iştiha vereceğim diye suni bir takım mevatla kırmağa çalış. mak yanlış olduğu gibi hastalık icabı bir kaç gün kâfi gıda alamı- yan bir hastanın zafiyetini izale etmek için kuvvetli gıda verilme- sine sabırsızlıkla lüzum göste ren hasta muhitinin bu pek. kı metli tabii müdafaa kuvw kırmağa teşebbüs etmeleri de çok yanlıştır, Halbuki hatalı düşünce- lerin mahsulü olduğuna şüphe yan bu gibi hareketlerle bu ta- bii kuvveti kırmağa teşebbüs de- Hil, bilâkis himaye etmek lâzım geldiğini herkesin bilmesi lâzım- dir. Bu himayede mide ve bar sak vazifesi olarak başla dığını gösteren arazının yeniden zuhuruna kadar devam eder. Bu alâmet te evvelce kaybolan iştiha- nın tabii olarak avdetidir. İşte has- ta bu tabii iştiha hissi husulü za- manına kadar pebriz altında kal- mak mecburiyetindedir. Başlangı- cında hastaya verilecek gıda yal- miz mayiat olmalıdır. Fakat hasta bu mayiatı almamağa ne kadar fazla gayret ederse elde edilecek metice de o kadar büyük olur. Çünkü imsak; her tedavinin ba- şında gelir. Ne vakit ki şiddetli susuzluk hastaya bir mayi alma- sını iebar ederse o zaman verile cek mayi: soğuk ve şekersiz çay, sulandırılmış kırmızı şarap, hafif limonatadır. Sonra yavaş yavaş pirinç suyu, yağsız et suyu, yumur- ta sarısı ilâve edilmiş un çorbasi verilmeğe başlanır. larda umumiyetle paslı ve kirli bir dil mevcut olduğun- dan bu paslı dilin muntazaman temizlenmesinin şifanın tesriine hizmet etmesi dolayısile ihmal edilmemesi lâzımdır. Bu dil pası mın tamamen zail olmasına kâ- dar hastaya zikredilen mayiattan başka bir şey vermemelidir. Çün- 'kü hastaya zafiyeti nazarı dikka- te alınarak zikredilen pehriz şekli haricinde gıda verilmeğe teşebbüs edildiği zaman hem hastalığın haftalarca uzamasına hem de ek- seriya hiç bir iz bırakmadan şifa bulan bu hastalığın müzmin. bir hale gelmesine sebebiyet verilmiş. olur. Eğer hasta ya kendiliğinden veya başka birinin tavsiyesile bu mayiat pehrizini bozmuşsa hakiki ve daimi açlık hissi husule gelin ciye kadar kendisini tekrar mayi gıda diyetine koyması lâzımd Ancak beş altı gün sonra ça, karışık süt, kakao, sütle yapılan ve gayet az tereyağı ilâve edilen un çorbası, et suyu peltesi ve meyva peltelerile bisküvi ve hafif kızartılmış bir iki dilim ekmek ve- Eğer verilen bu mayi gıdala- ri mide ve barsaklar iyi kaldırı- yorsa yavaş yavaş daha fazla ilâ- Veler yapılmağa başlanır. Evvelâ tereyağda hazırlanmış yağsız be- yaz etli balıklar verilir. Gıda lis- tesine piliç, tavuk etleri, daha son- raları kuzu, dana ve diğer etlerle penir, patates ezmesi ve hafif kompostolar ilâve edilir. Tabii gır dalara gayet dikkatle ve yavaş ya- vaş avdet etmelidir. Hastalığın ille de görülen iştihasızlığı in hastalara ekşi, tuzlu, aci ihtiva eden gıdalar veril. mesi halkta yerleşen eski bir zih- niyettir. Esasen bu gibi gıdalara karşı temayül gösteren hastaların! isteklerini hasta muhitlerinin ye rine getirmeğe çalışması hastalıs ğin akibeti noktasından çok mu- zırdır. Her halde muntazam bir usul dahilinde yapılan bir. diyet tedavisinin yüksek neticeleri du- rurken böyle zarar verici bir yol. dan gitmenin doğru olmadığını bilmelidir. Tecrübeme istinaden arzedeyim ki pehrizi yapılan hâd mide hastalarında ne iştiha verici bir ili gıdaların verilmesine ihtiyaç var. dır. İştiha kendi kendine ve tabii tal a ne de ekşi, tuzlu ve aci olarak avdet eder. Dr. Yakup Asi