18 Haziran 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

18 Haziran 1934 CAKŞAM Buğday piyasası yükseliyor Tereffüün sebebi rekoltenin noksan olmasıdır Alâkadarlara gelen malümal göre cihan buğday piyasasının umumi vaziyeti hakkında şu ma- lümat verilmektedir: Cihan buğday piyasa vaziyeti on zamanlarda iyiliğe doğru git mektedir. Şikago borsasında ge- gen hafta içinde cereyan eden muameleler ümit verici bir şekil- dedir. Amerika mahafili bu tereffi cihan zahire rekoltesinin bu sene noksan olmasına atfedilmektedir. Son gelen haberlere bakılıfsa buğday fiatleri Amerikada daha fazla yükselmek itidadımı göster- mektedir. Amerikanın bu seneki buğday #ekoltesi iki yüz milyon buşel ola- rak tahmin edilmiş ise de kuraklık! sebebile bu miktar yarı yarıya inmiştir. Buğday alıcıları bütün Avrupa piyasalarında hararetli talepler. 'de bulunmağa başlamışlardır. Bu, vaziyet fiatlerin az zaman zar. finda tereffü edeceğini göster. mektedir. Alâkadar mahafil cihan zahire| Piyasasının son vaziyetini nazara | alarak buğday fiatlerinin bizde 'de yükseleceği kanaatini beyan etmektedir. İhracat müesseselerinin Avru. padan aldıkları haberler umumi bir şekilde görülen kuraklık se- bebile diğer hububat mahsulâtının. 'da bu sene çok noksan olacağı kanaatini vermekte Yunan sergisi Serginin ne zaman | geleceği belli değil Ankara Türkofis reisliğinden | şehrimiz Türkofisine gelen bir telgrafta limanımıza gelmesi bek- lenen Yunan seyyar sergi gemi: nin Pireden hereketinin gayrı mu- ayyen bir zanama kadar tehir edil diği bildirilmiştir. Vapurun acentası da Yunan s€y- Yar sergi gemisinin on beş gi sonra Pireden hareket edeceğini söylemektedir. Serginin İzmir ve Istanbulu ne zaman ziyaret edeceği malâm ol. mamakla beraber, İzmir tacirleri, ücaret odasında bir toplantı ya- parak Yunan seyyar sergisinin is- tikbal programını hazırlamış. lardır. Harp borçları meselesi Vaşington 16 (A.A.) —Birleşik Amerika, 15 haziranda vadesi gelen harp taksitleri için şimdiye kadar 166,35 dolar almıştır. Halbu taksit olarak 477,843,644 dolar alacaktı. 13 borçlu devletten yalnız Fenlandiya borcunu ödemiştir. GUNUN HABERLER Cuba reisicumhu- runa suikast Bombayı atan bir fotoğrafçı imiş Havana 17 (A.A.) — Dü Küba reisicumhuru M. Men- dicta aleyhine yapılan suikast tahkikatını yapmağa bahriye ne- Zirı tarafından memur edilen M. Anjel Willoh, mütecavizin, Al berto Gerero amında bir fotog- yalçı olduğuna kanaat getirmiştir. Bu adam, elindeki Fotoğraf makinesini, M. Mepdietanın ar- kasında bulunan bir pencerenin kenarına bırakmış ve bu esnada bomba patlamıştır. İnfilâki mi teakip, makine yerifide bulunma- maştar, yah çuha parçası ile bir mendil Hadiseden sonra bir si- ele geçmişti. Fotografçı, suikas- tin faili olduğunu inkâr etmekte dir. Eski reisicumhur M. Graunun taraftarları telin etmiş suikasti olmakla beraber, hükümeti hazı- rayı devirmek ve yerine muvak- kat bir idare ikame etmek mak- ile geniş mikyasta bir teşek- külün mevcudiyeti aşikârdır. Resmi mahafil, tahkikatın su- reti cereyanı hakkında sıkı bir ketumiyet muhafaza etmektedir. Sesil Sarelin kocası hapisle Paris 17 (A.A.) — Paris civa- rında ponluazda serhojken kul- laneakta olduğu otomobille bir adam çiğneyerek kaçan, artist Sesil Sorelin kocası kont dö Sergür bir sene hapse mahküm olmuş ve bu cezası tecil edilmemiştir. Alman birliği Almanya ve Prusya adliye işleri birleştirildi Berlin 17 (A.A.) — Evvelce Alman dahiliye nazırı M. Fricki Prusya dahiliye nazırının. vazi- Felerini ifa etmeye memur etmiş olan başvekil M. Hitler Prusyayı Almanyanın ve yeniliği için| bir manivelâ haline getirmek ar- zusunda bulunan Prusya başve- kili M, Goeringin teklifi üzerine şimdi de Almanya adliye nazırı M. Gütmeri Prusya adliye nezare- tinin işlerini tedvire memur et miş ve bu suretle Almanya ve Prüsya adliye dairelerini birleştir. mişti Şimdiye kadar Prusya adliye M. nazırlığında bulunmuş olan Kerl, vazifesinden affedilmi Prusya kabinesine nezaretsiz ta- yin edilmiş Muğlada çarşafla mücadele Muğla 17 (A.A.) — Bugün top- n Halkevi idare heyeti, Halk- in köylere yaptığı ve yap- makta olduğu seyahatleri tetkik etmiş ve gidilecek köyleri tesbit eylemiştir. Siyah çarşaflara karşı musip usullerle mücadeleye şilmesi karar altına alınmıştır. GUNUN MESELELERİ Ingiltere hava kuvvetlerini arttırıyor İngilterede hava kuvvetlerinin. tezyi- Gi meselesi efkân umumiyeyi şiddetle alâkadar etmekte devam ediyor. Pek yakında İnziliz. hükümet sok vü bir mikyasta hava kuvvetlerini tezyide karar. verdiğine şahit olacağız, Hatır Tardadır ki, M, Baldvin diğer devletler sin hava teslihatırdan bahsederken, si- Tühları Bıralımıa konferansı müzakereleri pebcelenmediği takdirde İngilterenin. hava kuvvetlerini en kuvvetli konu devlet hava kuvvetleri derecesine çi karmakta asla tereddüt göstermiyeceğini beyan etmişti. M. Baldvinin bu sözleri doğrudan doğr ğine şüphe yaktar. Çünkü hava teslihatı itibarile en kuv- yelli vo ayal zamanda İngiltereya kom- $u olan devlet, Fransadır. Hakiki adedi smektüm tatulmakla beraber, nin bir harp ilân edilir edilmez, derhal 1650 ve İnilterenin ancak 890 harp Aayyaresini cepheye gönderebilecekleri #özlenmektedir. Cenevrede silühlari bırakma konfe- Faast komisyonları mesai elmek ve bu dör komiryondan biri hava teslihatmın tahdidi çarelerini tes bitine memur edilmekle beraber, İngil sağ cenah fırkaları, hükümeti vadini yerine getirmek ve hava kuvvet lerini aritırmak için tazyik ediyorlar. a Fransayı kasdatti- ine devam derede, Deyli teliraf gazetesine göre pek ya. kın bir zamanda Makdonald kabinesi hava teslihatı programı ilân edecektir. Bu program mucibince İngiliz hükü. seti yenilen 50 tayyare filemu tesis edecek ve 600 harp tayyaresi inen et öirecektir. İngilterenin bu yeni hava ealhatı programı 3 A 5 senede tatbik edilecektir. Icra daireleri Postahane binasına nakli münasebetile dört gün iş görmiyecek Tophanede icra daireleri binasının tefrik edilen mahalle- rine nakli dolayısile 18, 19, 20, 21 haziran 934 tarihlerine müsa, pazartesi, salı, çarşamba, perşem- be günleri muamelâtı tatil edile- bulunan İstanbul cektir. Yukarıda yazılan tarihlerde mü- rafaalar ile gayri menkul müza- yedeleri ve haczi ihtiyati gibi me- vaddı müstacele 21 haziran per. şembe günü akşamına kadar Top- hanedeki dairelerde görülecektir. 23 haziran 934 cumartesi gü- nünden itibaren bilümum devairi icraiye | poslahane | binasındaki dairesinde faaliyete başlıyacak: lardır. Uşakta Halkevi konferansları Uşak 17 (A. A.) — Halkevi salonunda her hafta muntazaman konferanslar o verilmektedir. Bu konferansları halk muntazaman takip etmekte ve konferans salo- nu baştan başa dolmaktadır. H, Roosevelt Havai adalarına gidiyor Waşington 17 (A. A.)— M. Roosevelt Havat adalarında beş haftalık tatil müddetini geçirmek üzere 30 haziranda Amerikadan ayrılacaktır. Bulgar hükümetinin bir tedbiri Solya 17 (A, A.) — Hükümet, vazifelerini suiistimal eden ve nüfuzlarını kullanarak ibtilâs ya- pan memurlar hakkında ağır ce- zalar tatbik edileceğine dair yeni bir emimame neşretmiştir. Hergün bir ata sözü; Yenipostahane | desi vardır: Meşhur ahçıbaşıları. 'KÖYLERDE TETKİKLER Meşhur ahçılarının yetiştiği Mengen nasıl b : ir yerdir Bu havalideki garip adetler - Ahçılar küçük yaştan niçin para biriklirirler Bolu 14 (Hususi) — Gerede ka:| kü zasına tâbi e Bolu vilâyetinin olan «Mengen» meşhur ahçıların yetiştiği havali. dir. Bu köylerdeki hayat, âdetler çok meraklıdır. Bunları sıras nakletmeden evvel Mengenlile- im ne şerait dahilinde yetiş rini, diğer köylüleri hayatlarının. niçin başka geçtiğini anlatabilmek için o ha valinin coğrafya, iktisadiyat ve zesinden azıcık bahsetmek lâzımdır. Mengenlilerin hariçte çalışacak bir meslek seçmiş olmalarına en ep bulundukları yerle- az verimli olmasıdır. in, ekmeğini uzak yer- lerde ariyan, bir kaç Mengenli, yüzlere» sene evvel, nasılsa ah: ğa intisap etmiş ve bu sanat bütün evlât ve akrabaya ananevi bir miras olmuştur. Köyde kalan kadınlar da tarla işlerile meşgul olarak yiyecekleri ekmeği elde etmeğe uğraşırlar, Bu gibi işler, Mengende, tamamen kadına ait sayılır... Erkek köyün de bulunsa bile bunlarla fazla meşgul olmaz. Mengen köylerinde hayat nis- belen pahalıdır. Bu havali, ihti yaçlarının hemen hepsini hariçten tedarik eder ve buna karşılık ola- rak yalnız bir tane ihracat mad- Umumi hayattaki tahavvüller, iktisadın erz ve talep kaidesi, buhran, bu canlı ihracat malına da oldukça fena tesirler yapmış- tır. Buna rağmen, Mengene işli- yen otobüsler, gene ahçılarla do- ludur. Ankarada, İstanbulda, hat tâ Mısırda, Suriyede, Avrupanın bazı yerlerinde Mengenli ahçılar| vardın Bunların köyde ailelerine! gönderdikleri para hâlen senede (89) bin Tira raddesindedir. Mengenin tarihine gelince; bir zamanlar, Celâl isminde bir eşki- ya reisinin idaresindeki çetenin Mengen köylerinden çoğunu yak- tuğ ve bir çok kimseleri öldürdü. ğü anlaşılıyor. O havalide söy- lenen şu caki şarkı Celâl devrine aittir: Kınalı gelinin gözleri daldı Düğünlük elbinem dikildi kaldı... Kıyma Celâl kıyma merdanesiyim Anamın babamın bir tanesiyim, Tabatumun allı boyuna gatlak, Beni vuran Celâl alçaktan niçak Kıyma Celâl kıyma al kanım akar Al duvaklı gelin yollara bakar. Sağ elinde keskin kama ışıldar. Sol böğrümden kan su gibi fışldar... Kıyma Celâl kıyma merdanesiyim. Anamın babamın bir tanesiyim, Günlerden busün pazardır Bozar... Babam dülger olmuş taburam düzen... Ahbaplar bir olmuş mezarım kazar... Kiyma. Cell kıyma hutarlar seni SOĞ Mh ei yese «ini Yanık bir makamla söylenen köy türküleri insanı en çok hüz- ne sevkeden şeylerden birisidir. Fakat bunların asıl kıymetleri, makamındadır... Söylerken din- lemek lâzımdır... Bunları işitebil. inkü, Türk mek ise çok zordur; köylüsü tanıdıklarının yanında bile tülü söylemesini ayıp yar. Kadınlar ise bir erkeğin ya- nında zaten türkü söylemezler. rini işitebilmek © ve topliyas bilmek güç bir meseledir. Şimdi, Mengenli açıların nasıl yetiştiklerine gelelim: Ahçı namzedi bir çocuk, da- ha küçük yaştan itibaren, niçin s8- melerce çalışır?... Biriktirdiği pa- ralarla ne yapmak ister Bir lokanta sahibi olup müstakil çalışmak mı diyorsunuz?., Yoksa öyünde fazla tarla filân tedari- rikile oradaki asude h edeceği kanaatinde miz yır!... Hayır!... Bunlardan hiç birisi değil... Sizi fazla yormamak için ben söyliyeyim! Evlenmek için. Evet, Jane didişmesinin sebebi sadece evlenmek içindir. Çünkü izdivaç meselesi Mengenlilerin hayatın- da mühim bir mevki işgal eder. Bir gocuk daha küçük yaşta iken ken- disine di in çalış mak gayesi telkin edilir ve o ço- cuk ahçı çıraklığile işe bi başlamaz, artık bu uğurda pat biriktirmekten başka bir gayesi yoktur. Di uzun seneler süren kas in masrafı icin pek fazla masraf gittiğini kabul etmek lâzumdir. Mengen düğünleri, hakikaten çok tantanalı, garip âdetlerle dolu bir merasim silsilesidir. Bunları sıra- sile daha sonra göreceğiz. Gurbette çalışa çalışa, nihayet genç ahçının epeyce parası biri- kir. O sıralarda evlenmek arzu- ları da uyanır... Çalışan yerin genç hizmetçisi filân varsa, ilk defa ona Mengen şivesilez Yandı da börek, Göz göz oldu yürek Nevinden türkülerle ilânı aşk- lar başlar. Hattâ bu s-alarda, abayı kül olacak kadar yakmak derecesine gelenler de vardır. Fa- kat ahçıların ananesine göre, gur bette evlenmek makbul bir şey Köyde, bir ömür değen kınalı yosma- “Gurbette âşık olmak ahçılar içini tehlikeli bir şeydir. Başa böyle bir şey gelecek gibi ise ve bu sırada düğün parası da birikmisse he men köye dönmek, orada, dünya evine girip işin içinden sıyrılmak lâzimdir. Ahçıbaşı bu şekilde ha- reket edebilirse anasını, babasını, bütün tanıdıklarını memnun bi rakır. Mesele, şeytana uymayip “ta meselâ İstanbuldaki «civelek yos- ma» yı bırakabilmekten ibarettir. Sevdiği kız, alâkayı ciddiye masa bile, ne de olsa bu, zavallı şıye pek zor gelir... Bi ayrılık ve ilk günler onun gönlünü, fırında bırakılan börek gibi yakar, kavurur, zayak 1, dalgın ve düşünceli bir adam. olur. Mengende işitilen bazı par çalar buna delildir Vapur binerken kundurum kaydı Gümüş şemsiyemi dalgalar aldı.. Ben sevdim o yari, ellere kal Diye başlıyan yanık den sonra, iç çekişlerine karışan bir kaç seri (ah ve oflar) dağı rin mor silsilelerine dalan gözler Onun için köylerin gek güzel Hür