15 Temmuz 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

e SALA ül - bir saat sürdü. Sahife 2 .Ög“ya Lozan itilâfı (Baş tarafı birinci sahifede ) yorgunluğuna rağmen, meşesi 'yerinde... Herkesle alay ediyor, gülüyor, memnun.. Ingiliz ni nazırı sir John Siman, şu lüzumsuz merasim bitse de golf oyununa'gitsem, der gibi hali var. Alman başvekili Von Papen, sivil giyinmiş bir asker intizamile, kıyafetine (o sureti o mahsusada ehemmiyet vermiş... Almanyayı 37 senelik ağır yükten kurtarmış, 37 sene verilecek (o milyarlarla taksiti iki seneye indirmiş... Bittabi memnun... Ve sonra, ne fikirleri sorulmuş, ne reyleri alınmış, ne itirazlarına kulak asılmış , sessiz figüran vaziyetinde bir alay küçük alacaklı... Seyirci- ler arasında kayboluyor.. Arkası kesilmeyen bir hayıhuy arasında, konferans reisi M. Mac- donald celseyi açtı. Ilk sözü sir Jobn Simona verdi. Ingiliz hari- ciye nazırı kısa bir izahname okudu. Aynı beyanatı fransız ve italyan maliye nazırları tekrar ettiler, Bu beyanname, devletler arasındaki harp borçlarının, Lozan itilâfnamesi parlâmentolar tarafın- dan tasdiki (tarihine (Okadar moratoryoma tabi tutulacağını bildiriyordu. M. Macdonanld: “Sıra imzaya geldi !,, dedi. At nalı şeklindeki masanın üzerinde duran itilâfna- meyi evvelâ ingiliz başvekili, sonra sıra ile diğer devletler murahhasları, hep kendi kalem- Paris 14 (Hususi) — İngiltere ile fransa arasında imza edilen itilâfname her tarafta büyük bir alâka uyandırmıştır. Itilâfname iptida bazı memleketlerde itimat- sızlık tevlit etmiş, Lozanda tami- rat meselesi halledildikten sonra böyle hususi bir anlaşmaya mana verilememiştir. Fakat itilâfname metni neşre- dilince bu itimazsızlık zail olmuştur. Yeni itilâfın Avrupanın iktisaden kurtarılması için el birliğile çalış- mak üzere yapıldığı anlaşılmıştır. Diğer Avrupa devletlerinin de bu itilâfa dahil olacakları ümit ediliyor. Bu suretle OAvrupayı lerile imza ettiler. Imza merasimi Macdonald bitince, M. uzun ve o kuvvetli — bir nutuk söyledi. Lozan muahe- desinin, Avrupadaki siyasi ve iktisadi sıkıntıyı bertaraf edecek bir amil olduğunu, bazı devletlerin - ber sene milyonlarca borç ödemesi, — işlerin fenalaşmasına sebebiyet - werdiğini anlattı. M. Herriot, kisa obir nutukla cevap verdi, reis — sıfatile gösterdiği muvaffakıyetten dolayı M. Macdonalda teşekkür etti. Bütün bu tarihi celse, gürültü patırdı ile karışık olarak, ancak On biri çeyrek geçe murahhaslar, otelin diğer 3 salonunda, Lozan şehri tarafından ikram edilen büfeye gittiler... Yeni Lozan muahedesi, Avrupa için, iki noktadan faideli addolu- muyor: Evvelâ, Fransa ile almanya © arasındaki en pürüzlü meseleyi - meleri, müvazenesini “sene sonra da, o Sus olarak, . ortadan kaldırmak suretile, siyasi havada, endişeyi, kararsızlığı, iki 3 “Bigi arasında mütemadi gergin- f ı izale ediyor. Havadaki bu ia kalkmasından hem siyasi, o bem ticari nmoktai (nazardan, yalnız, Fransa ve Almanya değil, i bütün Avrupa milletleri istifade o edecektir. Bu itilâfın en mühim neticesi, , Avrupayı sarsan mali ve iktisadi o bubrana ilk çare olmasıdır. Almanların, her sene milyarlar ödemeleri, ve Avrupanın da her sene Amerikaya milyarlar gönder- sade, Almanyayı fakir düşüren değil, Avrupanın mali bozan en büyük amildi. Almanya, üç sene hiç bir şey tediye etmiyeceği ve üç hazine tahvili ve bir defaya mah- toptan üç milyar mark eki için, ve buna mükabil (İngilizlerle (£ fransizlar Amerikaya harp borçlarını vermi- yecekleri cihetle, Avrupanın mali ve iktisadi Uvaziyetinde ( salâh . olacağı ümit ediliyor. Fransa bu işten zararlı çıktı: Çünki, Almanyadan her sene aldığı tamirat parasından bütçe- sinde hâsıl olan açığı kapamak şeklinde, © üzere bu sene iki milyar franklık © yeni vergiler ihtasına mecbur oldu. Fakat, Fransa gene memnundur: Hiç olmazsa Almanyanın siyasi liflerini reddettik diye sevini- ari... Almanlardan kopardıkları milyar markda, eli boş İ dönmemek içindir. şi bu üç vuku bulacaktır. başvekili M. Herriot ile Tahdidi teslihat konferansı ler verilecektir. Cemiyeti Akvam Türk murahhasları kararlaştırıldı Hükümetimizin Cemiyeti Akvama girmesi üzerine murahhas olarak hariciye vekilimiz Tevfik Rüştü, dahiliye vekilimiz Şükrü Kaya beyler, büyük millet meclisi hari- ciye encümeni mazbata muharriri Necmeddin Sadık ve Bren sefiri- miz Cemal Hüsnü beyler intihap edilmişlerdir. Ayın 18 inde yapılacak içtimada Necmeddin Sadık ve Cemal Hüsnü beyler bulunacaklardır. Eylül içti- maına hariciye vekilimizin iştira- kine muhakkak nazarile bakıl- maktadi milyar marklı tahvilâtı hazine Fransaya gitmiyecek, Fransanın borçlarına verilecek... Almanlar memnun: Çünki borç belâsından kurtuldular, 37 sene, mutemadiyen her sene bir buçuk milyar mark ödeyecekleri yerde, 5 milyarla kurtuldular, ve Fransa ile aralarını düzeltmek yoluna girdiler. İngilizler çok memnun: Zira, Londra piyasasının Almanyadan alacağı olan ve “ donmuş kredi,, namı verilen kısa vadeli matluba- tını alabilecek... Herkes memnun. Yalnız, boş yere Almanyadan para alan küçük devletlerin suratı asıktı... Ne yapalım?.. Dünya biraz nefes alacak... — 2 H mukabil Amerikaya Bir çok başvekiller ve hükümet ricali bu müza- kerelere iştirak etmek üzere Cenevreye geliyorlar. İngiliz hariciye nazırı sir John Simon ve diğer bir çok ingiliz ricali buraya vâsıl olmuşlardır. Fransız M. Paul Boncourun pazartesi sabahı gelmeleri bekleniyor. salı günü umumi içtimaını aktedecektir. Bu içtimada Hoover teklifi etrafında müzakereler olacak ve veni bazı proje- Paristen gelen haberlere göre Fransız başvekili harbiye, babriye ve hava nazırlarile uzun müddet Bu Sahahki “Telgraflar Amerika ateş püs Son Ingiliz - Fransız itilâfı Amerikaya karşı meydan okumak imiş ? alâkadar eden iktisadi meseleleri müzakere ve tetkik için âdeta bir birlik vücuda gelmiş olacaktır. Yeni itilâfın Amerika aleyhinde olduğu rivayet edilmişti.Bu rivayet tekzip edilmektedir. e Maamafih itilâf haberi Amerikada bomba gibi /patlamıştır. Amerika gaze- teleri bu anlaşmayı tenkit edi- yorlar: “ Tamirat meselesi halledildik- ten sonra artık böyle bir şeye lüzum yoktu,, diyorlar. Bazı gaze- teler bunu bir pot kırmak şek- linde telâkki ederek Amerikanın icap eden tedbirleri alacağını söy- lüyorlar. Bu gazeteler diyorlar ki: Haftalardan israr ediliyor. Belçika, tahdidini görüşmüş ve erkânı etmiştir. Bu müzakereler neticesinde yeni proje hazırlanmıştır. Diğer taraftan almanlar da yeni bir proje hazır- lamışlardır, Bunda meselesinde ve birçok silâhların kaldırılmasında Ispanya, Felemenk, Norveç, İsviçre, ve Çekoslavakyada bir proje kazırlamış- lardır. Bunlar, bombardıman tayyarelerinin kabilisevk balonların menedilmesini, ağır tankların, ağır top- ların tabrip ve imalinin menini, silâh ticaretinin ve bunu kontrol için teşkilât vücuda uruyor “Ingiltere ve Fransa harp borç- ları meselesini bu suretle halle- deceklerini zannediyorlarsa yanı- lırlar. Lozan anlaşmasından sonra Amerikada harp borçları mese- lesini yeniden tetkik için bir cereyan baş göstermişti. Şimdi bu cereyan durmuştur. Amerika alacağını santimine kadar istiye- cektir. ,, Fransız omahafili Amerikada henüz hakikatin o anlaşılamadığı ve bugünkü asabiyet geçtikten sonra vaziyeti iyice tetkik edince Amerikalıların, anlaşmada kendi aleyhlerine bir şey olmadığını takdir edecekleri kanaatindedir. Uzun süren uykudan sonra.. Tahdidi teslihat konferansı canlanıyor, bu hafta mühim müzakereler olacak Cenevre, 15 ( Hususi ) — Tahdidi teslihat kon- feransı mübim bir safhaya girmiştir. beri uyur gibi bir vaziyet almış olan konferans bu hafta uykudan uyanacak ve mühim müzakereler reisini de kabul bir harbiye teslihat hususunda müsavat Isveç, getirilmesini teklif ediyorlar. Projelerin Gazi Hz. Derinceden doğruca Yalovayı teşrif edecekler Reisicumhur Hz. bu akşam hususi trenle Ankaradan hareket edecekler ve Derinceden Ertuğrul yatile Yalovaya gideceklerdir. Gazi hazretlerini Derincede vali Muhiddin bey ve kolordu kuman- danı Şükrü Naili paşa istikbal edeceklerdir. Gazi Hz. bir müddet Yalovada kâldıktan sonra Bursayı ve diğer bazı vilâyetleri şereflendirecekler- dir. Bursada hazırlıklara başlan- mıştır. Yeni mektupçular Ankara 15 ( Telefon ) — Sıvas mektupçuluğuna esbak Görele kaymakamı Fabri, Manisa mek- tupçuluğuna Tokat mektupçusu Talât, (Ordu mektupçuluğuna Gaziayıntap (omektupçusu Avni, Tokat mektupçuluğuna (Artvin mektupçusu İsmet, Gaziayıntap mektupçuluğuna Aksaray mek- tupçusu Hilmi beylerin tayinleri âli tasdike iktiran etmiştir. Ankarada bir sinemada yangın Ankara, 14 — Dün gece yeni sinemada aşk resmi geçidi filimi gösterilirken (| filim parlamıştır. Operatör Kemal efendinin elleri bir parça yanmıştır. Müşteriler bir hâdise olmadan dışarı çıkmış- lardır. Ateş büyümeden söndü- rülmüştür. hepsi sebeple hararetli müzakereler olacaktır. müzakere edilecektir. Bu Gayrı mübadiller Bonoları “kıymetlendirmek için yeni tedbirler Ankara, 15 ( Telefon) — Gayrı mübadiller cemiyetinin Ankaraya gönderdiği heyet, burada cemiyet işlerini takip etmektedir. Gayrı mübadillere ait banolarm kıymet- lendirilmesi için maliye vekâleti tarafından alınan tedbirlerin en mühimmi memleketin muhtelif yerlerinde aynı zamanda emlâk müzayedesini yaptırtmak ve bu suretle bir çok yerlerden bu bo- noları araştırarak dolayısile bunu kıymetlendirmektir. Bu cümleden olmak üzere ya- kında Samsun, Mersin, Adana, Kırklareli, Edremit, Tekirdağı, Ayvalık ve Izmirde geniş mikyasta emlâk müzayedesine başlanacak- tır. Istanbulda da gayrı mübadil- ler hesabına malların satışa çıka- rılması takarrür etmiştir. Küçük Yozgatta bir cinayet Ankara 15 (Telefen) — Küçük Yozgatta Arap oğullarından Meh- met oğlu Mehmet bostanına gi- derken yolda pusuya yatan ayuı köyden Ahmet oğlu Behzat tara- fından öldürülmüştür. Ziraat bankasının köylüden alacağı buğday Ankara, 14 — Ziraat bankasının köylüden satın alacağı buğdaylar hakkındaki talimatname hazırlan- maktadır. Talimatnamenin pazara - kadar ikmal edileceği tahmin olunuyor. 15 Temmuz 1932 Kabahat kimde? (Baş tarafı birinci sahifede) Sebebi: Türkiye | telef ei, uzakla konuşmak için lâzım gelen fenni şeraite malik deilmişl!, Bizim idare: Hayır diyor, telefonlarımız mükemmeldir!. O halde kim haklı? Muhakkak olan şudur: Avrupa ile konuş- mak mümkün değil... Mademki birzim telefonlar fennen mükem- meldir, o halde Avrupa telefonları bozukl.. Avrupanın her memleketi birbirlerile telefonla mükemmel surette konuştuklarına, ve yalnız Türkiye ile konuşulmadığına göre mantık icabı bütün Avrupa tele- fonları bozuk, yalnız bizimki fen- nen mükemmel o'mak iktiza eder. Şu halde, Türkiye telefonlarını da, fennen, Avrupa telefonları dere- kesine tenzil etsek, bozsak da, bülün medeni memleketler gibi biz de konuşsak... Büyük ikramiye (Baş tarafı birinci sahifede) Fakat Halil efendi derhal izah etti: — Eskiden eniştemin çiftliği vardı. Oraya giderdim, tavuk, sığır vesaireden zevk alırdım. Ne zamandan beri böyle bir arzum vardı.. Şimdi onu yerine getire- ceğim. — Müteehhil misiniz?. — Hayırl, — A. Şimdi?.. Halil efendi cevap vermedi.. Gülümsedi.. Yani, — Belki bir şey yaparız... Gibi bir vaziyet takındı.. Ben de kendisini tekrar tebrik ederek ayrıldım. Bulgar mebusları Kırk kişilik bir kafile şehrimize geliyor Sofyadan bildirildiğine göre hü- kümet fırkalarına mensup mebus- lardan kırk kadarı yakında Istan- bula geleceklerdir. Mebuslar 23 temmz cumartesi günü Burgazdan vapurla gelecekler ve şehrimizde bir kaç gün kalacaklardır. Türk tarihi Alişar hafriyatı mühim. neticeler veriyor Ankara 14 — Tarih kongresine iştirak eden muallimlerden bir kısmile birlikte Yozgata gitmiş * olan maarif vekili Esat bey ve muallimler buraya avdet etmiş- lerdir. Esat bey Alişardaki asarı atika hafriyatını tetkik ettiklerini, haf- riyat neticesinde taş devrinden selçuk derine kadar olan mede- niyet devrelerini gösterir mühim eserler bulunduğunu söylemiştir. Esat bey: “Alişar hafriyatile yakından SN bulunuyoruz. Bu hafrivatın varacağı netice Türk tarihinin geri hatları üzerinde bizi tenvire medar olacaktır, de- miştir. Koyun otlatmak Yalovada bu yüzden bir cinayet oldu Yalova 14 — Burada koyun otlatmak yüzünden bir cinayet olmuştur. Yalovanın Akköyünden Salih kâhyanın çobanları Ahmet oğlu Ömer ve Hüseyin uğlu on beğ yaşında Sadettin, koyunları Akköy ile Kurüköy arasında ve Kuruköyünden ve köy azasından Ali oğlu Kâniye ait buğday tarlasına sokulmuşlardır. Bunun üzerine Kuruköyün ko- rucusu Hasan oğlu Mahmut ile tarla sahibi Kâni bunları çıkarts * mak istemişlerdir. Bu yüzden kavga çıkmış, çobanlardan Ömer hamil olduğu baml korucu Mahmudu karnin- dan saplamak suretile öldürmüştür. Çoban Sadettin de Kâniyi sop? ile sol kolundan yaralamıştır. Katil ve cari