24 Mayıs 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sabile 2 24 MayıslY3z Türk - Yunan dostluğu (Baş tarafı birinci sahifede ) losun rahatsızlığı dolayısile vapura gelemediğini ve bundan çok mü- teessir olduğunu beyan etmiş, M. Venizelosun bir mektubunu vermiştir. M. Venizelos mektubunda, has- talığından dolayı Ismet paşa ve hariciye vekili ile görüşemediğine çok müteessir olduğunu söyliyerek iyi seyahatler temenni ediyordu. Başvekilimiz, M. Venizelosun rahatsızlığını haber alınca kendi- sini ziyaret ederek hatırını sor- mağa karar vermiş ve Hariciye Vekili Tevfik Rüştü beyle birlikte karaya çıkarak otomobille Atinaya M. Venizelosun evine gitmiştir. Ismet Paşa, yolda, halk tarafından hararetli tazahüratla karşılanmıştır. Ismet Paşa M. Venizelosla öpüşmüş kendisini tekrar gördü- günden mütevellit memnuniyet ve meserretini beyan eylemiş Yuna- nistanm bugünkü müşkülatından pek yakında sıyrılacağı ümidini izhar etmiştir. Iki başvekil Türkiye ile Yuna- nistam alâkadar eden muhteif meseleleri ve Türk - Yunan itilâ- fını müzakere eylemişler ve bu itilâfın her iki memleket mena- fiine pek ziyade uygun ve faideli olduğu noktasında, bir defa daha mutabık kalmışlardır. M. Venizelos Gazi Hz. nin sıhhat ve afiyetini büyük bir alâka ile sormuş, ve dost Türkiyeye karşı Yunanista- nın beslediği samimi hissiyat hak- kında, teminat vermiştir. Ismet paşa hazretlerile M. Ve- nizelos mülâkat ederlerken Yunan reisicamhuru M. Zaimis M. Veni- zelosun evine gelmiştir. Reisicum- hur, Ismet paşa ile Tevfik Rüştü beye tekrar omülâkı olmaktan « mütevellit memnuniyetini beyan eylemiş ve Yunanistan kabinesinde vukubulacak her hangi tebed- dülün, Türk - Yunan dostluğunu zerre kadar müteessir etmiye- ceğini beyan etmiş ve “ bu dost- luğun kökleri Yunan milletinin kalbinin derinliklerinde bulunuyor. ,, demiştir. Ismet paşa, M. Venizolosu Gazi Hz. namına yaz mevsimini bir- likte geçirmek üzere Yalovaya davet etmiştir. M. Venizelos, bu davetten mü- tevellit hararetli teşekkürlerinin Gazi Hz. ne iblâğını İsmet paşa- dan rica eylemiş ve Yunanistanın siyasi vaziyeti müsaade ettiği takdirde bu davete memnuniyetle icabet edeceğini ilâve eylemiştir. Öğle vakti Ismet Pş. ile Tev- fik Rüştü bey Reisicumhur ile M. Venizelosa arzı veda ederek ayrılmışlar ve M. Mihalakopulo- sun refakatinde otomobille, Pireye inmişler ve Tevere vapuruna bin- mişler. Tevere halkın şiddetli alkışları ve limanda demirli. bulunan va- purların düdükleri arasında Bren- diziye hareket eylemiştir. Ismet paşa ile Tevfik Rüştü beyin refikalarına, madam Venizelos ile madam Mihalakopulos tarafından mükellef büketler takdim edilmiştir. Muvakkat bütçe Bir aylık bütçe perşembe meclise verilecek Ankara 24 (Telefon) — Diğer taraftan hükümet haziran maaşı- nın teehhüre uğramaması mak- sadile bazı tertibat almıştır. Bir aylık muvakkat bütçe perşembe ve nihayat cumartesi inikadında müzakere edilecektir. Küçük sanatlar lâyıhası Ankara 24 (Telefon) — Iktisat encümeni küçük sanatlrr lâyihasını yeniden tetkike başlamıştır. En- cümenin bu günkü ictimaımda hariciye vekâleti vekili ve dahiliye vekili Şükrü Kaya beyin huzurile müzakereye devam olunacaktır, Nakliyat vergisi lâyihası Hususi otomobillerden ve taksilerden alınan resim artırıldı, şoförlerin müracaatı kabul edilmedi Ankara 24 | Telefon) — per- şembe günü Millet Meclisinde nakliyat vergisi kanun Jâyıhası müzakere edilecektir. Bütçe en- cümeni bu lâyiha üzerinde bazı tadiller yapmıştır. Encümende, nakliyat ( vergisi zatülhareke vesaite teşmil edi ken matrahın tatbikatta büyük müşkilâtı davet edecek ve bazı ahvalde zararlı olabilecek dere- cede geniş tutulduğu kanaatı hasıl olmuştur. Bilhassa verginin alelümum de- niz ve kara nakliyatına teşmil edilmesi ve Türkiye (hudutları dahilinde icra, edilen eşya nakli- yatının da verginin sirayet dairesi içine alınması, nimetine tekabul edemiyecek derecede ikülfetleri davet ve iktisadi faaliyeti halel- dar, hayat pahalılıgını de az çok tezyit edecek mahiyette görül- müştür. Bu sebeple bütçe encümeni halen meri nakliyat vergisi kanunu hükümlerini ipka etmiş ve verginin yalnız zatülhareke vesaite teşmilile iktifa ederek lâyihayı mevcut kanuna zeylen yeniden tanzim etmiştir. Encümen hususi otomobillerden beher beygir kuvveti başına alın- ması teklif edilen 100 kuruş lüks mahiyetinde olan bu vasıtalar içir. kâfi görmemiş va bu nisbeti 200 kuruşa ve taksiler için beher beygir kuvveti mukabilinde alın- ması hükümetçe teklif edilen 25 kuruşu 50 kuruşa çıkarmış ve daha ziyade halk nakil vasıtası olan otobüsler için oturma yeri adedine göre teklif edilen senevi 15, 20, 25, 30 liralık resimleri de 12, 15, 20, 25 liraya indirmiştir. Diğer taraftan encümen demir- yollarına muvazi yollarda işleyen zatülhareke vesait için teklif olunan yüzde elli zammı, bunların ika eyledikleri ve edebilecekleri zararları bertaraf etmeğe kâfi görmemiş ve bunlardan alınacak verginin aslına iki mislinin zammile tahsilini kabul eylemiştir. Encümen ( İstanbul © şoförler cemiyetinin arzuhalini tetkik ve müzakere etmiştir. Bu arzuhalde zatülhareke vesaitin makine taka- tinin nakliyat vergisine matrah ittihaz edilmesi bu vesaitin çalışma kabiliyeti ve imkânlarını (ihata edemiyeceği için adiline olamıya- cağından otomobil (otobüs ve kamyonlar makinelerinin takat- lerine oOve oturma yerlerinin adedine göre vergi tarhetmek- tense bunlardan herbirini çalış- tıkları nisbette müteessir etmek üzere benzin üzerinden alınan gümrük resmine zam icrasını daha muvafık olacağından bahisle bu esasın kabulü temenni edil- mitşir. itibarile daha kolay görülmüş ise de gümrük tarifelerinin tadi- line taallük eden bu talebi nazarı- dikkate alabilmek için encümende tarife tadilâtına dair bir teklif olmadığını görmüş ve tarifelerde yapılabilecek tadilât günün bu vadideki iktisadi ve mali ihtiyaç- ları dolayısıyle çok geniş bir mahiyet ( arzettiğine nazaran esaslı tetkikata mütevakkıf oldu- ğunu müşahede eylemiştir. Bu noktai nazardan arzuhal münderecatı kabul edilememiştir. Otomobil nakil (vasıtalarının son senelerde birçok yerlerde ihtiyaçların fevkine çıkacak dere- cede çoğalmış bulunduğu encümen mazbatasında işaret edilmekte ve milli servetimizin israf edilmekte olduğu mutalâasile otomobillerin çoğalmasını her vesile ile tahdit etmenin faydalı olacağı beyan olunmaktadır. Vapurculuk inhisarı Seyrisefain vapurlarına bir buçuk milyon hususi şirket vapurlarına 700 bin İira kıymet tahmin ediliyor Ankara 22 (Hususi) — Seyri- sefainin de iştirakile Türk posta vapurculuğu anonim şirketi teşkili hakkındaki kanun lâyıhası meclise verilmiştir. Bu lâyıha ile Türk limanları arasındaki posta vapur- ları nakliyatına inhisar şekli veri- lecektir. Ancak, Türk limanları arasında yalnız emtia nakleden şileplerle Istanbul limanındaki seyrisefain, haliç, şirketihayriye ve İzmirdeki sevahili mütecavire seferleri ile buharlı, buharsız küçük bahri merakip bu inhisara tabi değildir. Şirketin sermayesi iki buçuk milyon liradır. Vapurların kıymet lerinin otakdiri için İstanbulda Loid kompani mümessili ile ikisi hükümet ve ikisi vapurcular na- mına beş mühendisten mürekkep bir komisyon toplanacaktır. Vapurcular şirketi teşkilinden sonra Seyrisefaine ait mütekait- lerle eytam ve eramil maaşları sevahili mütecavirede faaliyetine devam edecek olan Seyrisefain idaresinde kalacaktır. Seyrisefainin şirkete devrede- ceği vapurlara, bakım vaziyetleri nazarı dikkate alınmak şartile bir buçuk milyon lira kıymet tahmin edilmiştir. Diğer hususi şirketlere ait vapurlara da 700 bin lira kıy- met tahmin olunmuştur. Meclise sevkedilmiş olan vapur- cular şirketi kanun lâyıhasının esbabı mucibesindeki o sarahata nazaran Seyrisefain idaresi halen dört milyon 600 bin küsür lira borçludur. Gayri mübadiller Dünkü içtima çok gürültülü oldu Dün bine yakın gayri mübadil Halkevinin içtima salonunda çok hararetli ve gürültülü bir içtima yapmışlardır. İçtima başlar başlamaz Celâl Nuri bey, gayri (omübadiller namına Ankarada yapılan teşeb- büslere dair izahat vermek istemiş, fakat gürültüler buna mani ol- muştur. Nihayet gayri mübadiller ikiye ayrılmış, muhalifler heyeti idare- nin iskatına dair bir mazbata hazılıyarak imza etmişler, idare heyetinin yeniden intihabı için çarşamba günü Darülfünun kon- ferans salonunda bir içtima yapılmak omaksadile hükümete müracaata karar vermişlerdir. Muvazene vergisi Resmi ceridede Cumartesi| günü çıkacak Ankara, ( Telefon ) — Dün mecliste (o muvakkat Omüvazene vergisi kanun lâyihasının müzake- resi ikmal edilmiştir. Vergi kazanç ve iktisadi oObubran (vergileri çıkarıldıktan sonra kalan tediye mikdarından yüzde on nisbetinde olacaktır. Kanun, resmi gazetenin cumar- tesi günkü nüshasında çıkacaktır. Maliye vekâleti defterdarlıklara telgrafla vergi esaslarını bildire- cek ve 1 haziranda tatbikata baş- lanacaktır. Başta Celâl Nuri beyin bulunduğu diğer grupta dünkü içtimada bir karar verilmediğine dair bir tebliğ neşretmiştir. Kontenjan Yeni liste resmi ceridede çıktı Ankara, 23 — Yeni kontenjan kararnamesi Resmi Gazetede in- miştir. Şeker ve kahve ithali bir temmuzdan itibaren serbest tutul- muş ve A listesine konmuştur. Ancak ithal edilecek kahve mu- kabilinde ve muadil Okıymette memleket mahsulât ve bilhassa türk tütünü ihracı meşruttur. Işbu muamelenin sureti tatbiki ayrıca neşir ve ilân edilecektir. Kararnameye göre İstanbul elektrik şirketinin evvelce sipariş etmiş olduğu âlât ve malzeme kontenjan harici ithal edilebile- cektir. Istanbul telefon şirketinin 450 tonluk malzemesi de ayni suretle kontenjan harici bırakılmıştır. | neşriyat. Encimence bu mütalâa: tatbilmt | Atina mektupları (Baş tarafı birinci sahifede ) Yunan parasını düşürecek he- yecanlı neşriyatın ağır cezalarla tecziyesi hakkında, M. Venizelos tarafından matbuat kanununda yapılması teklif edilen tadilâta gelince, bir kısım cumhuriyetci fırkalar, kraliyet fırkasile beraber, M. Venizelosa aleyhtar müşterek bir vaziyet almışlardır. Gerek kra- liyetciler, gerek bu muahlif cumhu- riyetciler tadilâtı, matbuat bürriye- tine ve kanunu esasiye karşı bir darbe suretinde telâkki ediyorlar. Bu meselede, M. Venizelos intihap usulü meselesinde olduğu gibi, bütün cumburiyetçileri etrafında toplıyamamıştır. Son zamanlarda yalnız kraliyet;i gazeteler değil, muhalif cumhu- riyetçi matbuat da çok şiddetli bulunuyorlar. Bütün bu neşriyat, memlekette, ihtilâl var zannını uyandırmıştır. Neşriyat bilhassa M. Venizelosun şahsına karşıdır. Matbuat lâyihasının tadilinde, bir kısım cumhuriyetçi fırkaların, kraliyetçilerle (| birlikte kareket etmesi, kabinenin mevkiini fena halde sarsmıştır. Bu buhranlı (zamanlarda, ve parasızlık devrinde, akıl ve hayâle gelmiyecek bin bir müşkülât ile mücadele eden M. Venizelos, artık oinkirara uğramıştır. Bu sebeple iktidar mevkiinden çekile- cektir. “XX Balkan ticaret odası açıldı Balkan ticaret ve sanayi odası- nın, tesis merasimi dün ticaret odası salonunda yapılmıştır, mera- sime balkan cemiyeti namına hukuk fakültesi reisi “Tahir B. riyaset ediyordu. Mumaileyh irat ettiği nutukta,“ Balkan memleketlerinin sıkı teşriki mesaisi lüzumundan, Balkan odasının Balkan memle- ketleri arasında ifa zdeceği hiz- metten bahseylemiştir. Bunu mü- teakip, Yunanistan, Yugoslavya, Bulgaristan murahhasları da kirer nutuk irat etmişlerdir. Dün Balkan odasının teşkili için, vilâyete beyanname * verilmiştir. Bu suretle Balkan “ticaret odası resmen teşekkül etmiştir. Şimdilik oda için, ticaret odası dahilinde, evvelce bankalar kon- sorsiyomunun iştigal ettiği odalar tahsis edilmiştir. Burası muvakkat bir yerdir. İleride Balkan odası için, ayrı bir bina tutulacaktır. Balkan ticaret odası riyasetine, muhtelit mübadelede Türk murah- haslarından, Mithat beyin intihap edileceği kuvvetle söylenmektedir. Dünkü ziyafetler Dün Balkan murahhasları Haliç- teki fabrikaları ve bu meyanda Cibali sigara fabrikasını gezmiş- lerdir. Şereflerine, öğle vakti, Tokatlıfan otelinde bir ziyafet verilmiştir. Bugün de misafirler deri fabri- kalarını ve ticaret borsasını geze- cekler, şereflerine borsada bir çay ziyafeti verilecektir. Balkan tütün konferansı Balkan tütün konferansı da işini bitirmiştir. Fonferansta görü- şülen meseleler, dün akşan ticaret odası salonunda, merasimle imza edilmiştir. . . Afyon inhisarı Ankara, 23 (Hususi) — Afyon inhisarı hakkındaki lâyiha bugün meclise verildi. Bu lâyihaya göre afyon müstahsilleri bir kooperatif teşkil edeceklerdir, Koopratifin ikisi iktisat vekâ- letinden, biri Ziraat bankasindan beşi müstahsillerden olmak üzere bir idare heyeti olacaktır.) Afyon inhisarı 1 Mayıs 933 sene- sinden itibaren işe başlıyacaktır.