24 Mayıs 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

DOKUZUNCU SENE No. 2889 Sahip ve Başmuharriri VUISJU© NADİ ~~ 'İOAREHANESİ s Dii$tınıııııııumi)e knrşısı»4« dairn mh Tclgraf: İslaubul Cumlııırıyei Posta Uuiıısu N" 2 4 6 Basmuharrtr : 22366 Tahrlr mUdürU : 23236 20472, idare müdurü 22365. Matbaa mhu Yan Türk Bir Rus jenerah '. Jeneral Budîyeni'nin an nesi Bayburt'ludur Rusya'ya gi * '' ~~ ~^den gazeteciler Rusya'dan av det ettikten sonra yazdık ları makale lerde Rus sü vari kuvvetleri baskumandanı Jeneral BudiyenPden bahse derken bu meshnr kumanda nm annesi Türk olduğumm söy Rus Süvari k&alan Iendîğinden bah kumandam Jeneral setmişlerdi. Biıdiyenî (Mabadi 4 üncü sahifede) * \ SALI 24 MAYIS 1935 ABOINIE ŞERAITİ I MÜDDET: İTÜRKİYE İÇİN HARİÇ f Sçneüği : 1400 Kr. | 2700 Kr.'f ! : 6 Aylığı : 750 Kr. ! 1450 Kr. » J r ; 3 Aylığı: 4 0 0 Kr. i 800 Kr.\: :*1 Ayiığj: 150 Kr. : Niishası her, Yeni Kontenjan Kararnamesi DUn Çıktı İsmet Pş. Atina'da evinde rahatsız bulunan M. Venizelos'u ziyaret etti Ayni misal: Atina'da samimî temas Rusya'da ve İtalya'da ve telakiler vukubuldu Rusya ötedenberi fazla buğday istihsal eden ve bu mahlsulünü diinya piyasalarına ihraç eden bir memlekettir, İtalya i»e buğday istihsa Hnde hemen daitna açık verdiği için bu mahsulü ithal eden bir memle kettir. Bugün her iki memlekette buğray istihsaline fazla ehemmiyet verilmektedir. Birincisinde bittabi daha fazla istihsal yapmak için, ikincisi bu mahsul hususunda kendi ih • tiyaçlarını dahilden tedarike imkân bulmak için. Şu sual sorulabilir: Bugün buğdayın diinya piyasa s;ndaki fiatı pek ucuz olduğuna göre onu fazla istihsal etmeğe çalışmak abes değil midir? Zâhirde bu sual hakh görülebi lir. Çiinkü buğdayın cihan piyasa • sı fiatı bugün maliyetini ödemi yecek kadar ucuz bir haddedir. Hele bizim istihsal şartlarımıza göre bu kat'iyyen böyledir. Maliyetini odemiyecek bir mahsulü yetiştir meğe çalışmak için giderek müstahsilde hiç bir heves kalmamasm dan daha tabiî bir şey olamaz. O nun içindir ki biz buğdayın müs tahsile kurtaracak bir fiatla satıl masına çare bulunmasını isteyip dorduk ve hâlâ bu fikrimizden vazgeçmiş te değilizdir. Hele bugünün seraiti içinde bizim buğday ihracat çısı bir memleket olamıyaoağımıza asla şüphe yoktur. Asabî bir hava içinde aktedilen bir kongre... Gayrimübadiller gürültülü müzakere lerden sonra cemiyeti feshettiler İsmet Pş. M. Venizelosu Gazi Hz. namına Yalovada istirahate davet etti i Galatasara\ la Fenerbahçe Ddnci maç cuma günü Taksim'de yapılacak Atına'da, aralarında samimî bir mulâkat vuku bulan M Venlzelos ve Başvfekilimiz ismet Paşa tikbale gelemediğini Tevfik Rüştü Atina 23 (Telsizle BaşmuharriBeye gönderdiği bir mektupla bilrimizden) Vapurumuz bu sabah dirdi. saat 11 de Pire'ye vâsıl oldu. M. Mihalakopulos ve Çamados ile M. Venizelos flebit hastalığı nö(Mabadi 4 üncu sahifede) betinden muztarip olduğu için isİstanbul 23 (A.A.) FenerbabçeGalatasaray kulüpleri heyeti idaresin den: Hal böyle iken fazla buğday istihsal etmek için var kuvvetlerile çahşan memleketlerin bu gayret • lerine ne demsk lâzım gelir? ö y le ya, ftiademki buğdayın fiatı bu kadar ucuzdur, meselâ İtalya bu mahsulü fazlalatmak için çahşacağına onu ucuz ucuz satın alarak ithal edebilir, ve Rus'yada fiatı bu kadar ucuz olan bir metaın istihsalini artırmağa beyhude çahşmıya biiir denilir. Olan bunun aksinedir. Sebebi şudur ki buğday gibi in san gıdasının en başlı maddesini teşkil dene bir mahsulün, şimdiki kadar ucuz olduğu takrfirde dahi, ithalile başa çıkılamaz. İtalya'nın senevî buğday ihtiyacı 83 milyon kentaldir. Bunun 77 milyonu yemek için, 6 milyonu tohumluktur. Faşist idaresi teessüs etmeden İtalya bu ihtiyacının vasatî üçte birini ve bazan da fazlasını hariçten satın al mağa mecbur oluyordu. Geçen sene biz Türkiye'de hakikate pek yakın olduğu farzedilen bir tahmin ile ceman 30 milyon kental buğday istihsal ettik. İtalya kendi dahilirsde 50 milyon kentalden fazla buğday istihsal ettikten sonra bizim mecmu istihsalimiz kadar da buğday ithal eden bir vaziyette idi demek olur. M. Musolini bunu çok buldu, ve buğday istihsalini çoğaltmak için memlekette büyük bir mücadele açtı. M. Musolini'nin bu mücadele ile vâsıl ohnak istediği hedef İtalya'da buğday istihsalini hiç olmazsa memleketin ihtiyacına yetecek bir hadde çıkarmaktı, ve bu yolda şimdiye kadar istihsal olunan neticeler bü yüktür. Drkkate en şayan olan nokta ise fiat düşüklüğü hasebile bütün dünyada bir buğday buhranı başlamış olduğu halde İtalya'da bu mücadelenin asla zayıflatılmayıp onun. üzerinde aynl kuvvet ve şid'detle devam olunmasıdır. İtalya'da hariç ten kiiosu 56 kuruşa buğday ithal edildiği halde ekmek fiatı kiloda bugün dahi 1819 kuruştur. Bunun böyle olması dahilî istihsale verilen ve verdirilen fazla kıymetten mütevellittir. İtalya istiyor ki İtalyan buğ. day müstahsilleri mallarmı değer pahasına satabilsinler, buğday zi raatinde eksilmiyen bir şevk ile devam edebilmek için. İtalya'nın bu gayreti bilhassa harp senelerinde alınan ibret der sinden ileri gelmektedir. İtalya'nın senevî 50 milyon kental olan buğ day istihsalâtı 1914 ile 1920 ara • smda 44 milyon kentale düşmüştü. öyle bir harp olabilir ki onun de varnı sırasında İtalya hariçten buğ Balkan Ticaret Odası Dün Balkan murahhaslarının iştirakile tesis merasimi yapıldı Evvelce takarrür etmiş olan Fenerbahçe Galatasaray maçımn ikincisi 27 mayıs 932 cuma günü Taks'ım stadyomunda ya • pılacaktır. Oyuna saat tam 17 de başlanacaktır. Hakem birinci çı idare eden Mister Allen'dir. Silâhtarağa'da Bulunan eski paralar GayrlmübadUlerin dünkü Cayrîmüb'adiller cemiyeti bundan bir müddet evvel fevkalâde bir içti ma aktederek cemiyet işleri hak kında hiikumelte temas etmek üzere Ankara'ya bir heyet göndermeğe karar vermişti. Esat Paşanın riyase tinde bulunan bu heyet Ankara'ya gidip gelmiş olduğundan heyetin aldığı neticeler hakkında izahat alınmak maksadile dün Halkevinde tekrar fevkalâde bir içtima aktolun muştur. İkiden beşe kadar devam eden bu içtima çok gürültülü ol mus; vakit. vakit söylenen sözlerle anlaşılamıyacak bir hale gelmiş •alonda üç saat miitemadiyen asabî bir hava esmiştir. tçtimaa büyük bir kalabalık istirak etmiş, salon dolduktan sonra bir çok kisiler dışarıda kalmıştır. Celâl Nuri Bey kongreyi açtık tan sonra Esat Paşaya söz verilmiş ve mumaileyh te: « Maliye Vekili Beyle görüş tük. Arkadasların metalibatını içtlmaırfdan bir intiba. arzettik. «Bonolar kıymetini kaybe • diyor; bunları tezyit için vade ve faiz koyun» dedik. «Hazine bunu taahhüt edemez» cevabını verdiler. Arazi sahiplerinin dörtte üç hakkmı iste • dik. «Para yok» dediler. Altmış iki bin beş yüz İngiliz lirasımn tevziini istedik. «Şarta muallaktır* dediler. Gayrimübadillerin halleri ne olacak» dedik. Maliye Vekili Bey; «ben bir şekil düşünüyorum. Bir şahsiyeti maneviye huzurunda bütün mal larınızı size taksim edelim» cevabını verdi > dediBunun üzerine her ta raftan «olamaz» sadaları yükseldi. Esat Paşa devam ederelc: « Esasen biz de buna salâhiye timiz olmadığı cevabını verdik. «A lâkadarları toplıyarak anlatalım. Lâzım gelen kararı versinler» dedik. Bugünkü davetten maksat ta budur» dedi. Bu sözler üzerine tekrar orta • (Mabadı 4 üncü sahifet** Temmuz, ağustos ve eylul aylarına 1 Üç aylıkkontenjan.. . •«••» mahsus kararname ve liste... Düntü merasimi idare eden murahhasımız Tahir Bey ve içtimada bulunan Balkan murahhaslan Geçen sene İstanbul'da in'ikat tarafından kabul edilmiş olduğundan Balkan haftası münasebetile eden ikinci Balkan konferansında İstanbul'a gelen Balkan'lı misafirİstanbul'da bir Balkan Ticaret ve lerimiz arasında Balkan Ticaret OSanayi Odası açılmasına karar ve(Mabadi 2 inci sahifede) rilmişti. Bu karar altı Balkan devleti ııunımıııu nııııı ııııııııııııııııııııııııııııı ı ıııııımıııııınıııııııımııııııııı ııımıııtııımıııııııımıııııııııımıııııım ııııı day getiremiyecek halde bulunur. Bu korkunç ihtimal dahi derpiş edildîği içindir ki Faşist İtalya lâakal kendi ihtiyacına yetecek kadar buğday istihsalini gaye ittihaz eylemiştir. M. Musolini'nin büyük eserlerinden biri başta buğday olarak bilhassa zhaî sahaya atfettiği ehemmiyetin neticelerinde görülür. Dünyada buğday ucuz olduğu halde İtalya buğ day istihsalini artırmağa çahşmaktan fariğ olmamıştır, ve pek haklı olarak fariğ olmıyacaktır da. Rusya'da böyle bir sebep olma dığı ve bu memleket pek az himmetle esasen buğday ihracatçısı bir memleket bulund'uğu halde orada da buğday istihsalinin artırılması yolundaki çalışmalara pek fazla e hemmiyet verilmektedir. Buna ne demeli? Evvelâ umumî kaide olarak buğday istihsali mümkün olan her yerde bu mahsulün ziraatine fazla e hemmiyet vermek millî iktisadın esas mes'eles.idir. ^~ Ondan sonra buğday fiatı şîmdiki kadar ucuz olduğu halde onun istihsalini iktisaden menfaatli ve manalı kılmak jmkânları yok değildir. İşte bu ikinci noktadadır ki biz Rusya ile İtalya|yı müşterek buluyoruz. Anadolu köylüsüne buğday 56 kuruşa niçin kurtarmıyor? Çünkü bizim rençperimiz buğday ziraatinde azamî bire 56 alır. Eğer bu bire 56 yı bire 2025 e çıkarabilriseniz maliyet fiatı o nisbette düşmüş o lacağından şimdiki ucuz fiatla dahi buğday ziraatinin kabil olacağı görülür. Bu neticeyi elde etmek için her iki memlekette, Rusya'da ve ttal ya'd'a fennî mesaiye fazla ehemmiyet verilmiştir. Tohum ıslah olunacak ve ziraat fennin istediği şekillerde yapılacaktır. Her iki memlekette bu esas üzerinde yürünülerek muhak • kak ve müsbet neticelere gidiliyor. Bu manzara bize buğday mes'elemizde yeni bir cephe göstermek tedir Geçen senedenberi buğday üzerinde ileri sürdüğümüz iddialardan hiç birini terketmiyerek bilâkis onlara Türkiye'de buğday ziraatinin ıslahı lüzumu gibi yeni bir madde daha ilâve ediyoruz. Dünyanın eıt iyi buğdayını Ana dolu çıkarabilir. Ziraat enstitülerimizin bu sene den itibaren faaliyete geçirilmeleri elzemdir. Her şeyde olduğu gibi ziraatte dahi ilmin ve fennin hakimiyc tini kabul etmekliğimiz zaruridir. YUNUS NADİ Silâhtarağa yolunda bulunan tarihî paralar müzeye nakledilmiştir. Bun lardan ikisi Kanunî Süleyman devrine ait altmlardır. Diğer üç tanesi Avrupa devletlerine ait gümüş meskukat, mütebakısı ise eski Osmanlı akçeleridir. Bulunan paralann tarihî kıymetleri pek fazla değildir. Bunlar müzenin para koleksiyonu kısmma konulmuşlardır. ..pZl.u.Z 11 ..Zî îdman şenliklerinin provası dün yapıldı m..m.H...ıl Ankara 23 (Telefonla) 11940 numaralı kararnamenin 4 üncü zeyli dir: Madde 1 1 temmuz 1932 tari hinden itibaren şeker ve kahve ithali serbest olup A listesine konulmuştur. Ancak ithal edilecek şeker ve kahve mukabilinde ve muadil kıymette memleket mahsulâtı ve bilhassa Türk tütiinü ih racı meşruttur. İşbu muamelenin sureti tatbiki aynca neşir ve ilân edilecektir. Madde 2 Alpullu şeker fabrikasının kireç ocakları, izolâtör, ateşe mu kavim taşları için bir defaya mahsus olmak üzere 30,000 kontenjan veril mistir. nmıı.n .....MHH.. Madde 3 istanbul elektrik ve tramvay sirketinin evvelce sipariş edilmiş alât ve malzemesinin faturası Nafıa Vekâletince tasdik edilmek şartile ve bir defaya mahsus olmak üzere kontenjan harici ithaline müsaade edilmiştır. Madde 4 istanbul telefon şirke tinin otomatik telefon şebekesinin inşa malzemesinin faturaları Dahüiye Ve kâletince tasdik edilmek şartile bir defaya mahsus olmak üzere kontenjan harici ithaline müsaade edümiştir. Madde 5 Bu kararnameye tadil edilmiş serbest listeler raptedümiştir. Mütekaddim bilumum kararnameler ye(lutfen sahifeyi çeufrlnfe) « ' »ll» ' "'"" . ^ Fenerbahçe stadmda yapılan dunkü provadan bir intiba Dünkü prövalar çok ımıvafakHV Şenliklere istirak edecek kız ta Önümuzdeki cuma günü icrası lebe lâoivert etek giyeceklerdir. Hep yetli geçmiştir. Bu itibarla önümüx^ mukarer idman şenliklerinin provası sinin göğsünde kendi mekteplerinin dün Fenerbahçe stadmda yapılmış deki cuma günü, ayni »tadda, öğletf arması bulunacaktır. tır. den evvel yapılacak olan şenlikleriı» Erkek talebeler de lâcivert panDünkü provaya İstanbul'daki erde mükemmel olacağı aıdafihnak • taîonla beyaz gomlek giyecekler kek, kız lise ve orta mekteplerin • tadır. dir. den 2000 talebe iştirak etmiştir.